IX U 491/13 - wyrok z uzasadnieniem Sąd Okręgowy w Gliwicach z 2014-06-24
Sygn. akt IX U 491/13
WYROK
W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ
Dnia 24 czerwca 2014 r.
Sąd Okręgowy___________________ w Gliwicach Wydział IX
Sąd Pracy i Ubezpieczeń Społecznych Ośrodek Zamiejscowy w Rybniku
w składzie:
Przewodniczący: |
SSO Maria Konieczna |
Protokolant: |
Iwona Porwoł |
przy udziale: ./.
po rozpoznaniu w dniu 10 czerwca 2014 r. w Rybniku
sprawy z odwołania F. T. ( T. )
przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddział w R.
o wysokość emerytury
na skutek odwołania F. T.
od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w R.
z dnia 27 lutego 2013r. Znak (...)
1. zmienia zaskarżoną decyzję w ten sposób, iż zobowiązuje organ rentowy do obliczenia wysokości emerytury ubezpieczonego:
a. zgodnie z art. 53 z zastosowaniem wskaźnika wysokości podstawy wymiaru świadczenia 87.66 %,
b. zgodnie z art. 26 z zastosowaniem wskaźnika wysokości podstawy wymiaru świadczenia 125.96 %,
c. zgodnie z art. 183 z przyjęciem 35 % świadczenia obliczonego jak w pkt. 1a, 65 % świadczenia obliczonego jak w pkt. 1b,
2. zasądza od organu rentowego na rzecz ubezpieczonego kwotę 240,00 zł ( dwieście czterdzieści złotych 00/100 ) tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego.
Sędzia
Sygn. akt IX U 491/13
UZASADNIENIE
Decyzją z dnia 27.02.2013r. organ rentowy Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w R., w oparciu o przepisy ustawy z dnia 17.12.1998r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych oraz art. 83 ust. 1 ustawy z dnia 13.10.1998r. o systemie ubezpieczeń społecznych, przeliczył emeryturę ubezpieczonemu F. T. (T.). Wysokość emerytury została obliczona w dwóch wariantach: zgodnie z art. 26 ustawy o emeryturach i rentach z FUS oraz art.183 tej ustawy. Organ rentowy wskazał, że będzie wypłacał emeryturę ustaloną na podstawie art. 26 jako świadczenie korzystniejsze.
Ubezpieczony wniósł odwołanie od tej decyzji nie zgadzając się z naliczoną wysokością podstawy wymiaru. Uznał decyzję za krzywdzącą, ponieważ wskaźnik wymiaru został przyjęty z kolejnych 10 lat kalendarzowych wybranych z 20 lat poprzedzających rok kalendarzowy, w którym zgłoszono wniosek o przyznanie emerytury i jest bardzo niski – 56,46%. Ubezpieczony domagał się przyjęcia do obliczenia wskaźnika wysokości podstawy wymiaru emerytury zarobków z okresu pracy w KWK (...) od 1970r. do 1978r., w którym były bardzo dobre zarobki, po ustaleniu wysokości tych zarobków w toku postępowania, gdy zakład pracy nie posiada wykazu uzyskanych przez ubezpieczonego zarobków.
Organ rentowy w odpowiedzi na odwołanie wniósł o jego oddalenie z przyczyn jak w zaskarżonej decyzji wskazując dodatkowo, że brak jest podstaw do uwzględnienia przy ustalaniu podstawy wymiaru lat od 1970 do 1978 z tytułu zatrudnienia w KWK (...), ponieważ pracodawca w świadectwie pracy z dnia 31.01.1978r. nie wskazał w jakiej wysokości było wypłacane wynagrodzenie. Brak jest również dokumentacji płacowej potwierdzającej wysokość wypłaconego wynagrodzenia.
Rozpoznając sprawę Sąd ustalił następujący stan faktyczny.
Decyzją z dnia 12.02.2013r. organ rentowy przyznał ubezpieczonemu prawo do emerytury od dnia 22.12.2012r. na podstawie ustawy z dnia 17.12.1998r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych. Organ rentowy obliczył ubezpieczonemu wysokość emerytury na podstawie art. 26 oraz 183 i wskazał, że będzie wypłacał emeryturę ustaloną zgodnie z art. 26 jako świadczenie korzystniejsze, wynoszące 1.587,64zł.
Organ rentowy wskazał nadto, iż decyzja ma charakter zaliczkowy, ponieważ trwa postępowanie wyjaśniające z Wydziałem Ubezpieczeń i Składek odnośnie prowadzenia działalności gospodarczej za okres od 01.01.1999r. do 31.12.2003r.
Zaskarżoną decyzją z dnia 27.02.2013r. organ rentowy, w wyniku zakończenia postępowania wyjaśniającego, o którym mowa powyżej, przeliczył ubezpieczonemu świadczenie.
Wskaźnik wysokości podstawy wymiaru obliczony zgodnie z art. 53 wyniósł 56,46%. Do ustalenia podstawy wymiaru świadczenia organ rentowy przyjął przeciętną podstawę wymiaru składek z 10 lat kalendarzowych od 1994r. do 2003r. Do ustalenia wysokości emerytury organ rentowy uwzględnił 41 lat, 10 miesiąc i2 6 dni okresów składkowych oraz 5 miesięcy i 13 dni okresów nieskładkowych.
Organ rentowy obliczył ubezpieczonemu wysokość emerytury na podstawie art. 26 oraz 183 i wskazał, że będzie wypłacał emeryturę ustaloną zgodnie z art. 183 jako świadczenie korzystniejsze, wynoszące po waloryzacji, od 01.03.2013r. – 1.684,59zł.
Organ rentowy przy ustalaniu podstawy wymiaru świadczenia nie uwzględnił wynagrodzenia ubezpieczonego z lat od 1970 do 1978 zatrudnienia w KWK (...), ponieważ pracodawca w świadectwie pracy z dnia 31.01.1978r. nie wskazał w jakiej wysokości było wypłacane wynagrodzenie oraz, gdy brak jest również dokumentacji płacowej potwierdzającej wysokość wypłaconego wynagrodzenia.
Ubezpieczony w okresie od 13.08.1970r. do 31.01.1978r. zatrudniony był w Kopalni (...) kolejno na stanowiskach: do 30.11.1972r. - samodzielnego ślusarza pod ziemią a od 01.12.1972r. - dozorcy szybowego pod ziemią.
Ubezpieczony w okresie spornym jw. pracował w pełnym wymiarze czasu pracy, w systemie zmianowym, co najmniej przez dwie soboty w miesiącu (od czasu wprowadzenia wolnych sobót), co najmniej 2 niedziele w miesiącu, uprawniony był do stałych dodatków i premii z tytułu świadczonej pracy oraz deputatu węglowego, przysługujących wg uregulowań zakładowych.
W celu ustalenia wysokości prawdopodobnego wynagrodzenia ubezpieczonego z tytułu zatrudnienia w latach 1970-1978 w KWK (...) w oparciu o dane z akt osobowych (wykazane stawki wynagrodzenia), przy przyjęciu okoliczności wskazanych powyżej, Sąd dopuścił dowód z opinii biegłej z zakresu emerytur i rent mgr H. P.. Sąd nadto wskazał, że przedmiotem opinii winno być ustalenie najkorzystniejszego sposobu przeliczenia świadczenia ubezpieczonego dla celów zaskarżonej decyzji z dnia 27.02.2013r. z uwzględnieniem wynagrodzeń ubezpieczonego wykazanych w aktach ZUS i ustalonych w opinii.
Biegła sporządziła opinię po dokonaniu szczegółowej analizy akt sądowych niniejszej sprawy, akt organu rentowego, akt osobowych ubezpieczonego i świadków R. K., J. D., R. R., E. G. (1) oraz przepisów postanowień układów zbiorowych pracy w zakresie uregulowań płacowych.
Na podstawie opinii Sąd, po uwzględnieniu zastrzeżeń organu rentowego w zakresie błędów matematycznych zsumowania składników wynagrodzenia za rok 1977r. oraz błędnie ustalonej kwoty deputatu węglowego za rak 1978, tj. przyjęcia przez biegłą kwoty deputatu -1.250,00zł zamiast 1.352,00zł (pisma ZUS - k. 94, 98 akt sądowych), ustalił iż:
- wysokość wynagrodzenia osiągniętego przez ubezpieczonego w spornym okresie z tytułu zatrudnienia w KWK (...) wyniosła kolejno za poszczególne lata: 1970 – 10.671,00zł, 1971r. – 40.679,00zł, 1972r. – 44.880,00zł, 1973r. – 53.605,00zł, 1974r. – 65.364,00zł, 1975r. – 75.636,00zł, 1976r. – 79.080,00zł, 1977r. – 72.084,00zł, 1978r.- 5.879,00zł,
- wskaźnik wysokości podstawy wymiaru dla celów wyliczenia emerytury z art. 26 ustawy emerytalnej, ustalony z lat 1970 – 1979 wyniósł 125,96zł (1.259,62%:10), tj. zasadniczo zgodnie z ustaleniami biegłej (k. 71 akt sądowych) przy dokonanej korekcie przez Sąd w zakresie roku 1977 i 1978, gdy przyjmując wysokość wynagrodzeń za te lata z uwzględnieniem zastrzeżeń organu rentowego, w kwocie ostatecznie jak wskazanej powyżej w odniesieniu do roku 1977 - 72.084,00zł i w kwocie 33.379,00 w odniesieniu do roku 1978 (jako suma kwot: 5.879,00zł uzyskanej w KWK (...) i pozostałego uzyskanego w tym roku dochodu wskazanego przez biegłą 27.500,00zł), procentowy stosunek podstawy składek do przeciętnego wynagrodzenia wyniósł odpowiednio 130,70% za rok 1977 i 56,92% za rok 1978,
- przy ustalaniu wysokości emerytury na podstawie art. 53 ustawy emerytalnej, najkorzystniejszy wskaźnik wysokości podstawy wymiaru z okresu 20 lat kalendarzowych wybranych z całego okresu podlegania ubezpieczeniu społecznemu, tj. lat 1970-1979, 1984-1985, 1987, 1991-1998, wynosi 87,66%, przy dokonanej przez Sąd korekcie w zakresie lat 1977 i 1978, tj. przy przyjęciu procentowego stosunku podstawy składek do przeciętnego wynagrodzenia odpowiednio: 130,70% za rok 1977 i 56,92%, zgodnie z następującym wyliczeniem: rok 1977 - 72.084,00zł : 55.152,00zł = 130,70%
rok 1978 -33.379,00zł : 58.644,00zł = 56,93%
Biegła wskazała, iż najkorzystniejszym sposobem przeliczenia świadczenia ubezpieczonego jest obliczenie emerytury zgodnie z art. 26 ustawy emerytalnej.
Powyższe Sąd ustalił na podstawie akt organu rentowego, akt osobowych ubezpieczonego oraz słuchanych w sprawie świadków z okresu pracy w (...) S.A. KWK (...), opinii biegłej sądowej z zakresu rent, emerytur, kapitału początkowego mgr H. P. k. 58-76 akt sądowych, zeznań świadków J. D. i E. G. (2) złożone na rozprawie dniu 30.07.2013r., czas nagrania 00:13:14 – 00:38:30, R. K., R. R. oraz zeznań ubezpieczonego złożone na rozprawie w dniu 10.10.2013r., czas nagrania 00:04:28 – 00:34-00.
Zgromadzony materiał dowodowy Sąd uznał za kompletny, logiczny i spójny, przez co mogący stanowić podstawę rozstrzygnięcia.
Mając na uwadze powyższe ustalenia Sąd zważył co następuje.
Odwołanie ubezpieczonego zasługuje na uwzględnienie.
Jak wynika z treści art. 111 ust1 ustawy z dnia 17.12.1998r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (tj. Dz.U. 2013r., poz. 1440 ze zm.) wysokość emerytury lub renty oblicza się ponownie, z zastrzeżeniem ust. 2 i 3, od podstawy wymiaru ustalonej w myśl art. 15, jeżeli do jej obliczenia wskazano podstawę wymiaru składki na ubezpieczenie społeczne lub ubezpieczenia emerytalne i rentowe na podstawie przepisów prawa polskiego:
1)z liczby kolejnych lat kalendarzowych i w okresie wskazanym do ustalenia poprzedniej podstawy wymiaru świadczenia,
2)z kolejnych 10 lat kalendarzowych wybranych z 20 lat kalendarzowych, poprzedzających bezpośrednio rok kalendarzowy, w którym zgłoszono wniosek o przyznanie emerytury lub renty albo o ponowne ustalenie emerytury lub renty, z uwzględnieniem art. 176,
3)z 20 lat kalendarzowych wybranych z całego okresu podlegania ubezpieczeniu, przypadających przed rokiem zgłoszenia wniosku o ponowne ustalenie emerytury lub renty,
- a wskaźnik wysokości podstawy wymiaru jest wyższy od poprzednio obliczonego.
Sąd uznał odwołanie ubezpieczonego za zasadne w świetle wyników przeprowadzonego postępowania dowodowego, w tym zasadniczo w świetle opinii biegłej sądowej z zakresu rent i emerytur powołanej w sprawie, którą Sąd ostatecznie podzielił za wyjątkiem korekty dokonanej w zakresie błędów matematycznych. Sąd podzielił opinię, gdy została wydana w oparciu o specjalistyczną wiedzą, logicznie i przekonywująco uzasadniona.
Wskazać należy, iż korekty wyliczeń Sąd dokonał w zakresie roku 1977 i 1978 i ostatecznie orzekł jak w wyroku wobec żądania ubezpieczonego zawartego w odwołaniu, gdy ubezpieczony pierwotnie domagał się jak najkorzystniejszego wyliczenia świadczenia, po ustaleniu wynagrodzeń ze wskazywanego okresu lat 1970-1978 i gdy ostatecznie nie nastąpiło cofnięcie żądania w żadnym zakresie.
Sąd podzielając opinię biegłej uznał, iż opinia ta oddaje najbardziej prawdopodobne wynagrodzenia ubezpieczonego, zdaniem Sądu również prawdopodobnie wobec okoliczności, że wynagrodzenia wykazane przez świadków, pracujących w KWK (...) w powołanym przez ubezpieczonego okresie, razem z ubezpieczonym pod ziemią, na generalnie podobnych stanowiskach, są wynagrodzeniami znacznie wyższymi.
Mając powyższe na uwadze Sąd z mocy art. 477 14 § 2 kpc w pkt 1 wyroku, zmienił zaskarżoną decyzję w ten sposób, iż zobowiązał organ rentowy do obliczenia wysokości emerytury ubezpieczonego:
a. zgodnie z art. 53 z zastosowaniem wskaźnika wysokości podstawy wymiaru świadczenia 87.66 %,
b. zgodnie z art. 26 z zastosowaniem wskaźnika wysokości podstawy wymiaru świadczenia 125.96 %,
c. zgodnie z art. 183 z przyjęciem 35 % świadczenia obliczonego jak w pkt. 1a, 65 % świadczenia obliczonego jak w pkt. 1b,
W pkt 2 wyroku z mocy art.98 §1 kpc w zw. z §11 ust.2 i § 3 ust.1 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28.09.2002r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych oraz ponoszenia przez Skarb państwa kosztów pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego ustanowionego z urzędu (j.t. Dz.U. Nr 2013r., poz. 490 ze zm.) zasądził od Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w R. kwotę 240,00zł na rzecz ubezpieczonego tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego przyjmując, iż czas i nakład pracy pełnomocnika ubezpieczonego uzasadnia przyznanie wynagrodzenia w takiej kwocie.
SSO Maria Konieczna
Podmiot udostępniający informację: Sąd Okręgowy w Gliwicach
Osoba, która wytworzyła informację: Maria Konieczna
Data wytworzenia informacji: