Portal Orzeczeń Sądu Okręgowego w Gliwicach

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 12 marca 2018 r.

Sąd Okręgowy w Gliwicach Ośrodek Zamiejscowy w Rybniku

Wydział V Karny Sekcja Odwoławcza

w składzie:

Przewodniczący: SSO Jacek Myśliwiec

Protokolant: Monika Machulec

w obecności Izabeli Gąsior- Jelonek Prokuratora Prokuratury Rejonowej

w Jastrzębiu-Zdroju

po rozpoznaniu w dniu 12 marca 2018 r.

sprawy: M. B. (1) /B./

s. R. i J.

ur. (...) w J.

oskarżonego o przestępstwo z art. 207 § 1 kk w zw. z art. 157 § 2 kk przy zast.

art. 11 § 2 kk

na skutek apelacji wniesionych przez oskarżyciela publicznego i obrońcę

od wyroku Sądu Rejonowego w Jastrzębiu Zdroju

z dnia 30 listopada 2017r. sygn. akt II K 529/16

I.  zmienia zaskarżony wyrok w punkcie 2 w ten sposób, że jako podstawę prawną określenia okresu próby przyjmuje w miejsce art. 70 § 1 kk

– art. 70 § 2 kk,

II.  w pozostałym zakresie zaskarżony wyrok utrzymuje w mocy,

III.  obciąża oskarżonego na rzecz Skarbu Państwa opłatą za II instancję w kwocie 220,00 (dwieście dwadzieścia) złotych oraz zasądza od niego wydatki postępowania odwoławczego w kwocie 20,00 (dwadzieścia) złotych.

SSO Jacek Myśliwiec

Sygn. akt V.2 Ka 81/18

UZASADNIENIE

Sąd Rejonowy w Jastrzębiu-Zdroju wyrokiem z dnia 30 listopada 2017r. uznał oskarżonego M. B. (1) za winnego tego, że w okresie od stycznia 2015r. do 14 maja 2015r. oraz w okresie od stycznia 2016r. do 15 lutego 2016r. w J. poprzez szarpanie, popychanie, uderzenie w potylicę, wyzywanie słowami wulgarnymi i powszechnie uznanymi za obelżywe, poniżanie, wyrzucanie z mieszkania, wyłączanie prądu, zakręcanie wody, niszczenie anteny telewizyjnej, korzystanie z mieszkania w sposób nieuzgodniony z pokrzywdzoną, znęcał się fizycznie i psychicznie nad swoją żoną D. B., przy czym w dniu 14 maja 2015r. poprzez uderzanie jej w twarz i zastosowanie chwytów obezwładniających spowodował obrażenia w postaci: obrzęku grzbietu nosa i okolicy jarzmowej lewej, otarcie skóry prawej małżowiny usznej, podbiegnięcia krwawe w okolicy podobojczykowej lewej , w okolicy lędźwiowej po prawej stronie, na ramieniu, przedramieniu, na wewnętrznej stronie uda lewego, na rzepce kolana prawego, kilka podbiegnięć krwawych na prawym ramieniu, zaczerwienienie skóry w okolicy biodrowo-udowej, które to obrażenia spowodowały naruszenie czynności narządów ciała D. B. na okres poniżej dni 7, tj. za winnego przestępstwa z art. 207 § 1 kk i art. 157 § 2 kk przy zast. art. 11 § 2 kk i za ten czyn, na podstawie art. 207 § 1 kk przy zast. art. 11 § 3 kk wymierzył mu karę 4 miesięcy pozbawienia wolności.

Na podstawie art. 69 § 1 i § 2 kk i art. 70 § 1 kk warunkowo zawiesił oskarżonemu wykonanie kary pozbawienia wolności na okres próby wynoszący 2 lata.

Ponadto, na podstawie art. 73 § 2 kk oddał oskarżonego w okresie próby pod dozór kuratora.

Na mocy art. 72 § 1 pkt 1 i 8 kk zobowiązał oskarżonego w okresie próby do informowania kuratora o przebiegu okresu próby oraz poprawnego traktowania pokrzywdzonej D. B..

Na podstawie art. 71 § 1 kk orzekł wobec oskarżonego karę grzywny w wysokości 100 (stu) stawek dziennych przyjmując wartość jednej stawki na kwotę 20,00 (dwadzieścia) zł.

Na mocy art. 627 kpk i art. 2 ust. 1 pkt 2 i art. 3 ust. 2 ustawy o opłatach w sprawach karnych zasądził od oskarżonego na rzecz Skarbu Państwa koszty sądowe obejmujące wydatki w kwocie 1222,13 zł (jeden tysiąc dwieście dwadzieścia dwa złote 13/100) i opłatę w wysokości 220,00 (dwieście dwadzieścia) złotych.

Apelacje od powyższego wyroku wnieśli oskarżyciel publiczny i obrońca oskarżonego.

Obrońca oskarżonego zaskarżyła wyrok w całości na korzyść oskarżonego, zarzucając zaskarżonemu wyrokowi:

- błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia, który miał wpływ na treść zaskarżonego orzeczenia poprzez nieprawidłowe przyjęcie, że oskarżony szarpał,- popychał, uderzał w potylicę, wyzywał, poniżał i wyrzucał pokrzywdzoną z mieszkania w czasie, gdy wersje prezentowane przez pokrzywdzoną nie zostały potwierdzone zeznaniami żadnych świadków, nawet tych najbliższych dla pokrzywdzonej jak B. S. (1), H. S., R. S., A. S., pokrzywdzona nigdy nie zgłaszała sprawy na Policję, nie wzywała interwencji Policji, nie korzystała z pomocy psychologa, do domu wróciła w dniu 15 maja 2015 r., a następnie przeprowadziła się do sąsiedniego bloku, Niebieska Karta została założona dopiero 3 marca 2016 r., a więc już po złożeniu zawiadomienia o popełnieniu przestępstwa, zaś samo zawiadomienie o podejrzeniu popełnienia przestępstwa po około roku od dnia kiedy miało po raz pierwszy dojść do przemocy, w czasie, gdy w innych przypadkach nagannych w ocenie pokrzywdzonej zachowań, których miał się dopuszczać oskarżony jak: nagrywanie kamerą, wyniesienie wspólnych rzeczy, jej reakcja była natychmiastowa, nadto przesłuchana w charakterze świadka w sprawie o naruszenie nietykalności cielesnej oskarżonego o sygn.: II K 789/15 zeznała w dniu 5 czerwca 2015 r., że w dniu 14 maja 2015 r. pokłóciła się w mieszkaniu ze swoim mężem, nie wspominając, aby została wówczas pobita,

  błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia, który miał wpływ na treść zaskarżonego orzeczenia poprzez nieprawidłowe przyjęcie, że oskarżony chciał pokrzywdzonej odebrać telefon z uwagi na nagranie jakie ta poczyniła na telefonie, popchnął ją na ścianę i spowodował upadek na podłogę, dziecko było przerażone, uderzył pięściami w maskę pojazdu, a gdy ruszyła złapał się maski pojazdu, dążąc tym samym do kontaktu z pojazdem, w czasie, gdy strony prezentują dwie odmienne wersje zdarzenia w ich mieszkaniu w dniu 14 maja 2015 r., pokrzywdzona dopiero w niniejszej sprawie powoływała się na nagranie jakie miało znajdować się na jej komórce, z uwagi na które oskarżony chciał jej wyrwać torebkę, pokrzywdzona mogła zamknąć się w domu i zadzwonić na Policje, świadek H. T. nie potwierdziła wersji prezentowanej przez pokrzywdzoną, iż ta bała się męża, była pobita, małoletni był przerażony, sama pokrzywdzona zaś zeznała w sprawie o rozwód, iż jak uderzyła w męża samochodem to pojechała do przedszkola oraz że zdawała sobie sprawę, że jak mąż stał na drodze to miała wezwać Policję,

- obrazę prawa procesowego, która miała wpływ na treść zaskarżonego orzeczenia, a to art. 5 § 2 kpk, art. 7 kpk, art. 74 § 1 kpk, art. 410 kpk poprzez:

  nieuzasadnione przyjęcie, z naruszeniem zasady domniemania niewinności oraz in dubio pro reo, iż oskarżony wyłączał pokrzywdzonej prąd, zakręcał wodę, niszczył antenę telewizyjną, wlał substancję do ekspresu, oblał łóżko w czasie, gdy zachodzi wątpliwość czy takie sytuacje miały miejsce skoro pokrzywdzona nigdy nie zawiadomiła Policji o zaistniałych zdarzeniach, aby sporządzono formalne i wiarygodne oględziny, nie sporządziła dokumentacji fotograficznej, świadkowie B. S. (1), A. S. oraz M. B. (2) byli w mieszkaniu pokrzywdzonej zawsze już po jej wejściu do mieszkania, nadto nie widzieli oskarżonego podejmującego powyższe działania mające utrudnić pokrzywdzonej zamieszkiwanie, do mieszkania pokrzywdzonej klucze miały co najmniej trzy inne osoby, podobnie jak motyw, J. B. i R. B. byli prawowitymi właścicielami lokalu, chcieli korzystać z niego skoro spłacili kredyt za to mieszkanie, a pokrzywdzona nie regulowała czynszu, po zeznaniach J. B. i R. B. w sprawie rozwodowej pokrzywdzona całkowicie zerwała z nimi kontakt, w tym utrudniała im spotkania z wnukiem, a finalnie pismem z dnia 8 lutego 2016 r. wypowiedzieli jej umowę użyczenia, zaś pokrzywdzona opuściła lokal dopiero 2 kwietnia 2016 r. w obecności Policji, wynosząc wszystkie rzeczy, które należały do małżonków, bez zgody współmałżonka,

  sprzeczne ze zgromadzonym w sprawie materiałem dowodowym, zasadami logiki i doświadczenia życiowego przyjęcie, że oskarżony nie mógł prowadzić remontu bowiem wyłącznie przeniósł meble i napisał kartkę z napisem „remont”, ale nie podjął się żadnych innych czynności, w czasie, gdy każde przygotowania do remontu polegają na opróżnieniu pomieszczenia ze sprzętów, następnie dopiero zabezpieczeniu podłogi oraz przystąpieniu do dalszych prac, co nie musi nastąpić w tym samym dniu, a zostało uniemożliwione przez pokrzywdzoną, która dwukrotnie przeniosła meble z powrotem, w związku z tym oskarżony zaniechał dalszych prób,

nieuzasadnione przyjęcie, iż K. w J. z niezrozumiałych powodów odmówiła wszczęcia dochodzenia w sprawie zainstalowanej w mieszkaniu stron kamery przez oskarżonego, podważanie twierdzeń oskarżonego co do powodów ich zamontowania, w czasie, gdy sąd nie dysponował całością akt w przedmiocie zainstalowanej kamery z wyjątkiem przedłożonego przez oskarżonego postanowienia o odmowie wszczęcia postępowania, w tym złożonych zeznań stron i motywacji jaka kierowała oskarżonym, nie prowadził postępowania dowodowego co do powyższej okoliczności jako, że czasokres zainstalowania kamery (grudzień 2015 r.) pokrywał się z okresem, który nie został objęty aktem oskarżenia,

  sprzeczne ze zgromadzonym w sprawie materiałem dowodowym, zasadami logiki i doświadczenia życiowego przyjęcie, że gdyby pokrzywdzona chciała zemścić się na oskarżonym złożyłaby zawiadomienie natychmiast, a nie czekała do lutego 2016 r. w czasie, gdy uprzednio złożyła dwa zawiadomienia o podejrzeniu popełnienia przestępstwa, w obu odmówiono wszczęcia dochodzenia, złożyła wraz z rodzicami sprawę o uzgodnienie księgi wieczystej z rzeczywistym stanem prawnym, po uprzednim, nieakceptowanym przez oskarżonego, odwołaniu przez nich notarialnie darowizny, w efekcie na skutek dotychczasowych nieskutecznych działań, chcąc uwiarygodnić swoje twierdzenia w sprawie cywilnej złożyła zawiadomienie o podejrzeniu popełnienia przestępstwa znęcania, które obejmowało okres sprzed niemalże roku,

  danie wiary wiadomościom sms przedstawionym przez pokrzywdzoną w czasie, gdy wiadomości sms zostały przedstawione bez pełnego kontekstu, a pokrzywdzona przedłożyła wyłącznie smsy oskarżonego bez pełnej wymiany smsów pomiędzy stronami co pozwalałoby uzyskać szerszy kontekst sytuacyjny i ustalić co i w jaki sposób pokrzywdzona pisała do oskarżonego, smsy nie są opatrzone datą ich wykonania co uniemożliwia ich weryfikację, określenia daty ich sporządzenia,

  nieuzasadnione przyjęcie w oparciu o treść zeznań M. B. (2), A. S., osób bliskich dla pokrzywdzonej, iż małoletni syn stron T. B. boi się ojca, w czasie, gdy małoletni był badany przez biegłego sądowego psychologa, który w przedmiocie relacji oskarżonego z małoletnim, więzi i sposobu uregulowania kontaktów wydał opinię z dnia 14 stycznia 2016, w sprawie o sygn. akt: IIRC 678/15, stwierdzając, że: „ Małoletni czuje się silnie związany emocjonalnie zarówno z matką , jak i ojcem ... ”, ,, Ojciec małoletniego zapewnia mu dobre warunki wychowawcze i rozwojowe, a także opiekę, przejawia dobre kompetencje wychowawcze ”, zaś Sąd Okręgowy w Gliwicach w sprawie rozwodowej przyjął, że: „ małoletni T. B., odczuwa lęk i wycofanie w czasie jednoczesnej obecności obojga rodziców a jest to następstwo zachowań i wzajemnej agresywnej postawy obu stron, która generuje kolejne konflikty i kłótnie mające miejsce w obecności małoletniego dziecka ”.

Biorąc pod uwagę powyższe, na podstawie art. 427 § 1 kpk w zw. z art. 437 § 1 i 2 kpk, obrońca oskarżonego wniosła o:

  zmianę zaskarżonego wyroku i uniewinnienie oskarżonego,

  zasądzenie od Skarbu Państwa na rzecz oskarżonego kosztów zastępstwa procesowego za pierwszą instancję zgodnie z przedłożoną fakturą VAT oraz za drugą instancję według norm przypisanych.

Oskarżyciel publiczny wnosząc apelację zaskarżył wyrok w części dotyczącej orzeczenia o karze na niekorzyść oskarżonego M. B. (1). Powołując się na art. 427 § 1 kpk oraz art. 438 pkt 1 kpk zarzucił obrazę przepisu prawa materialnego, a to art. 70 § 2 kk polegającą na zaniechaniu wskazania przez Sąd w/w przepisu jako podstawy zawieszenia wykonania kary pozbawienia wolności orzeczonej wobec oskarżonego M. B. (1) w sytuacji gdy popełnił on przestępstwo z użyciem przemocy na szkodę osoby najbliższej, z którą wspólnie zamieszkiwał. Podnosząc powyższy zarzut na zasadzie art. 437 § 2 kpk wniósł o zmianę zaskarżonego wyroku poprzez wskazanie jako podstawy zawieszenia wykonania kary pozbawienia wolności orzeczonej wobec M. B. (1) z przepisu art. 70 § 2 kk.

Sąd Okręgowy zważył co następuje:

Apelacja obrońcy oskarżonego na uwzględnienie nie zasługiwała. Apelacja ta bowiem w zakresie w jakim kwestionowała ustalenia faktyczne w zaskarżonym wyroku pozbawiona była słuszności. Polemizując z ustaleniami faktycznymi autor apelacji usiłował wykazać, że Sąd I instancji bezpodstawnie odmówił wiarygodności wyjaśnieniom oskarżonego, zaprzeczającego aby dopuścił się przypisanego mu czynu i ustalenia faktyczne oparł na zeznaniach pokrzywdzonej oraz świadków (M. B. (2), A. S., M. Ś., B. S. (2)), które zdaniem skarżącego budzą wątpliwości co do ich wiarygodności. Tymczasem Sąd I instancji mając do wyboru przeciwstawne relacje dotyczące wzajemnych odniesień stron poczynił ustalenia faktyczne opierając się na zeznaniach pewnej grupy świadków (w tym pokrzywdzonej) uznając je za wiarygodne, zaś wyjaśnieniom oskarżonego tego waloru odmówił. Z faktu, że Sąd merytoryczny dokonał oceny dowodów – do czego z resztą był zobowiązany- nie wynika samo przez się, że poczynione ustalenia faktyczne są błędne, jeśli ocena dowodów zebranych w sprawie nie wykracza poza ramy zakreślone w przepisach postępowania, zwłaszcza zaś w art. 4 i 7 kpk. W istocie Sąd Rejonowy dokonał oceny dowodów w sposób bezstronny, nie przekroczył granic oceny swobodnej a przy tym uwzględnił zasady wiedzy i doświadczenia życiowego zaś swój pogląd na ostateczne wyniki przewodu sądowego przekonująco uzasadnił w pisemnych motywach zaskarżonego wyroku.

Odnośnie wyjaśnień oskarżonego, na które w apelacji powołuje się skarżący to wypada tylko zauważyć, że wyjaśnienia te zostały poddane przez Sąd I instancji wnikliwej, rzeczowej analizie i konfrontując je z całokształtem ujawnionych okoliczności Sąd Rejonowy uznał je za niewiarygodne. Taka ocena tego dowodu nie zawiera w sobie ani błędu ani nie jest oceną dowolną skoro została poparta wszechstronną analizą całokształtu okoliczności sprawy. Co do świadków, na podstawie zeznań których sąd merytoryczny oparł swoje ustalenia faktyczne to zeznania te co do istotnych w tej sprawie elementów są z sobą zbieżne. Należy zwrócić uwagę na specyfikę spraw z art. 207 kk, które ze swej natury rozgrywają się w czterech ścianach domostw i z tych względów wiedzę o przebiegu zajść mają wyłącznie jej uczestnicy. Występujący w sprawie świadkowie posiadają zasadniczo wiedzę pośrednią, a tylko w niewielkim zakresie bezpośrednią. Świadkowie M. Ś. i B. S. (2) widziały pokrzywdzoną i ślady na jej ciele będące efektem jej pobicia przez oskarżonego w dniu 14 maja 2015r. Z kolei A. S. i M. B. (2) widzieli przemieszczone meble, uszkodzoną antenę oraz wyłączone bezpieczniki. Był to cały szereg zachowań oskarżonego, których celem było nękanie pokrzywdzonej. Temu też służyły zainstalowane kamery a także uniemożliwienie korzystania z sypialni pod pozorem przeprowadzenia w sąsiednim pomieszczeniu remontu. Za nietrafne uznać należy także zarzut późnego zawiadomienia przez pokrzywdzoną o fakcie znęcania. Należy bowiem zwrócić uwagę, iż początkowo pokrzywdzona w ogóle nie zamierzała takiego zawiadomienia składać licząc na zmianę zachowania oskarżonego. Dopiero gdy do takiej zmiany nie doszło a wręcz sytuacja się zaostrzyła zdecydowała się takie zawiadomienie złożyć. Podnieść należy, iż zeznania pokrzywdzonej są niezwykle wyważone, nie zawierają żadnych ewidentnych stwierdzeń mogących sugerować chęć instrumentalnego traktowania tych zeznań. Również świadkowie (M. B. (2), A. S.) nie mieli żadnych powodów aby złośliwie pomawiać oskarżonego, co więcej przyznawali iż wcześniej obdarzali oskarżonego sympatią. Również treść wiadomości SMS kierowanych przez oskarżonego do pokrzywdzonej jednoznacznie charakteryzuje jego intencje. Co do dywagacji skarżącego odnośnie tezy, iż małoletni syn stron T. B. obawia się ojca to stwierdzić należy iż okoliczność ta nie ma znaczenia dla rozstrzygnięcia w przedmiotowej sprawie. Relacje ojciec-syn odbywały się na zupełnie innej płaszczyźnie niż relacje mąż-żona i niekoniecznie istnieje w tym zakresie symetria tzn. niekoniecznie dobry ojciec oznacza dobry mąż. Niejako na marginesie stwierdzić należy, iż z opinii biegłych zawartych w aktach sprawy cywilnej wynika jednoznacznie, iż małoletni w równym stopniu jest emocjonalnie związany tak z matką jak i z ojcem. Natomiast obawia się sytuacji kiedy przebywają oni razem, co może rodzić sytuację konfliktogenną.

Generalnie zarzuty i argumenty apelacji miały charakter czysto polemiczny, sprowadziły się do negowania ocen i ustaleń sądowych i zastępowania ich ocenami i wnioskami własnymi, w żadnym zaś razie nie podważają one trafności rozstrzygnięcia Sądu Rejonowego.

W świetle zebranego i prawidłowo ocenionego przez Sąd I instancji materiału dowodowego nie ulega wątpliwości, że oskarżony dopuścił się przypisanego mu przestępstwa.

Mając powyższe na uwadze i uznając analizę materiału dowodowego dokonaną przez Sąd Rejonowy za prawidłową, Sąd Okręgowy nie znalazł podstaw do zmiany zaskarżonego wyroku w zakresie winy ani też podstaw do jego uchylenia i przekazania sprawy do ponownego rozpoznania.

Zasadna okazała się natomiast apelacja prokuratora opierająca się na zarzucie naruszenia prawa materialnego a to art. 70 § 2 kk polegającego na zaniechaniu ujęcia w podstawie skazania (określenia czasu próby) art. 70 § 2kk, który statuuje sytuację gdy przestępstwo z użyciem przemocy popełnione jest na szkodę najbliższej, z którą wspólnie zamieszkiwał. W konsekwencji należało w tym zakresie zmienić zaskarżony wyrok i w miejsce błędnej podstawy tj. art. 70 § 1 kk przyjąć art. 70 § 2 kk . Wymierzona oskarżonemu kara 4 miesięcy pozbawienia wolności nie może być uznana za rażąco niewspółmiernie surową, zwłaszcza z uwagi iż orzeczona ona została z warunkowym zawieszeniem jej wykonania . Z tych też powodów także w tej części brak jest podstaw do zmiany zaskarżonego wyroku.

Z tych względów Sąd Okręgowy orzekł jak w części dyspozytywnej.

SSO Jacek Myśliwiec