Portal Orzeczeń Sądu Okręgowego w Gliwicach

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 25 maja 2015 roku

Sąd Okręgowy w Gliwicach Ośrodek (...) w R. Wydział II Cywilny

w składzie:

Przewodniczący: Sędzia Sądu Okręgowego Renata Kopala

Protokolant: Jolanta Bober

po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 12 maja 2015 roku w R.

sprawy z powództwa (...) Banku (...) S.A. z siedzibą w W.

przeciwko I. W.

o zapłatę

1.  utrzymuje w mocy nakaz zapłaty z dnia 12 listopada 2014 roku wydany w sprawie II Nc 52/14 przez Sąd Okręgowy w Gliwicach Ośrodek (...) w R. w części dotyczącej zasądzenia od pozwanej na rzecz powódki kwoty 77.871,93 CHF (siedemdziesiąt siedem tysięcy osiemset siedemdziesiąt jeden tysięcy franków szwajcarskich 93/100) z odsetkami umownymi według zmiennej stropy procentowej stanowiącej czterokrotność stopy kredytu lombardowego w stosunku rocznym od kwoty 58.866,83 CHF (pięćdziesiąt osiem tysięcy osiemset sześćdziesiąt sześć franków szwajcarskich 83/100) od dnia 13 czerwca 2014 roku do dnia zapłaty przyznając pozwanej prawo powoływania się w toku postępowania egzekucyjnego na ograniczenie jej odpowiedzialności do egzekucji z nieruchomości lokalowej opisanej w Księdze Wieczystej nr (...) położonej w miejscowości S. przy ul. (...), gdzie na rzecz powódki ustanowiona jest hipoteka zwykła w kwocie 86.030,00 CHF (osiemdziesiąt sześć tysięcy trzydzieści franków szwajcarskich 00/100) oraz hipoteka kaucyjna do kwoty 22.367,80 CHF (dwadzieścia dwa tysiące trzysta sześćdziesiąt siedem franków szwajcarskich 80/100), wraz z kosztami postępowania,

2.  w pozostałej części nakaz zapłaty uchyla i powództwo oddala.

Sędzia:

Sygn. akt II C 12/15

UZASADNIENIE

Powódka (...) Bank (...) S.A. w W. wnosiła o wydanie nakazu w postępowaniu nakazowym przeciwko pozwanej I. W. i zasądzenie na rzecz powoda kwoty 77.997,09 CHF obliczonej jako:

- należność główna 58.866,83 CHF

- odsetki umowne z a okres od 01.04.2012 do 12 czerwca 2014 r. w kwocie 21.224,29 CHF ( w rzeczywistości była to kwota odsetek od kwoty 19.005,10 CHF za okres od 01.04.2012 do 18 marca 2014r. ( brak w kwocie głównej żądania odsetek za okres od 18 marca 2014 do 12.06.2014r.)

- koszty w kwocie 126,02 CHF ( w rzeczywistości brak w kwocie głównej żądania części kosztów ponad 125,16 CHF)

Powyższe rzeczywiste kwoty wynikają z informacji o zadłużeniu na dzień 18 marca 2014 roku –k. 26 akt. Tej niedokładności w trakcie postępowania powódka nie skorygowała.

Powódka domagała się również zastrzeżenia prawa pozwanej do powoływania się w toku egzekucji na ograniczenie je odpowiedzialności jedynie do wartości nieruchomości opisanej w pozwie położonej w S., opisanej w księdze wieczystej KW nr (...) prowadzonej przez Sąd Rejonowy w Rybniku, na której ustanowiona została hipoteka zwykła w kwocie 86.030 CHF oraz hipoteka kaucyjna do kwoty 22.367,80 CHF.

W uzasadnieniu pozwu wskazała, że zabezpieczeniem umowy pożyczki hipotecznej zawartej z małżeństwem K. W. i T. W. była hipoteka zwykła w kwocie 86.030 CHF przeznaczona na zabezpieczenie spłaty kapitału oraz hipoteka kaucyjna do kwoty 22.367,80 CHF przeznaczona na zabezpieczenie spłaty odsetek, ustanowiona na nieruchomości pozwanej. W związku z brakiem spłaty kredytu dokonano wypowiedzenia wierzytelności hipotecznej. Zadłużenie na dzień 18 marca 2014 r. (według wezwania do zapłaty –k. 26) stanowiło 77.997,09 CHF , na którą składają się: należność główna w kwocie 58.866,83 CHF wraz z odsetkami umownymi w wysokości zmiennej stopy procentowej wynoszącej czterokrotność kredytu lombardowego NBP, odsetki umowne za okres od dnia 1 kwietnia 2012 r. do dnia 18 marca 2014, które wynoszą 19.005,10 CHF oraz koszty w kwocie 125,16 CHF.

Nakazem zapłaty wydanym w postępowaniu nakazowym z dnia 12 listopada 2014 roku w sprawie sygn. akt II Nc 52/14 Sąd Okręgowy Gliwicach Ośrodek (...) w R. uwzględnił żądanie pozwu w całości, zastrzegając pozwanej prawo powoływania się w toku postępowania egzekucyjnego na ograniczenie jej odpowiedzialności do wartości nieruchomości położonej w S., opisanej w księdze wieczystej Kw nr (...), na której ustanowiona została hipoteka zwykła w kwocie 86.030 CHF oraz hipoteka kaucyjna do kwoty 22.367,80 CHF.

Pozwana wniosła zarzuty domagając się uchylenia nakazu i oddalenia powództwa podnosząc:

a/ że powódka nie wykazała umocowania pełnomocników, a w szczególności, że pełnomocnictwo procesowe dla radcy prawnego A. L. zostało udzielone przez osobę, która nie wykazała swojego umocowania do działania w imieniu powódki, zatem postępowanie jest nieważne,

b/ że pozwana nie odebrała wezwania o wypowiedzeniu umowy,

c/ że wyciągi banku określające należności zadłużenie nie są dokumentami nie zostały prawidłowo potwierdzone za zgodność z okazanym oryginałem.

Nadto pozwana zarzuciła brak wskazania sposobu obliczania odsetek oraz niewykazanie co wchodzi w skład kosztów i że istniała możliwości przeliczenia ich z waluty polskiej na franki szwajcarskie. Pozwana oświadczyła, że pożyczka hipoteczna została częściowo spłacona przez kredytobiorców.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny :

W dniu 23 grudnia 2005 roku została zawarta umowa pożyczki hipotecznej nr (...) aktualnie po zmianie sytemu oznaczenia (...) pomiędzy powódką a K. W. i T. W. na kwotę 86.030 CHF. Zabezpieczeniem tej pożyczki była hipoteka zwykła w kwocie 86.030 CHF ustanowiona na nieruchomości będącej własnością pozwanej I. W. położonej w S., opisanej w księdze wieczystej KW nr (...) prowadzonej przez Sąd Rejonowy w Rybniku. Ostatnia wpłata przez pożyczkobiorców została dokonana w dniu 29.03.2012 roku. Wobec braku spłaty pożyczki przez K. W. i T. W. powódka wypowiedziała w dniu 03 lutego 2014 roku wierzytelność hipoteczną wobec pozwanej z 30 dniowym terminem wypowiedzenia i wezwała pozwaną do zapłaty należności w dniu 18 marca 2014 roku kwoty 77.997,09 CHF. Należność ta nie została uregulowana i na dzień 12 czerwca 2014 roku wynosi 80.217,14 CHF.

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił na podstawie: umowy pożyczki hipotecznej – k. 9-13, odpisu KW - k. 14-22, wypowiedzenia wierzytelności hipotecznej z 03 lutego 2014 wraz potwierdzeniem odbioru – k. 23-25, wezwania do zapłaty pozwanej z 18 marca 2014 z potwierdzeniem odbioru – k. 26-28, wyciągu z ksiąg bankowych z 12 czerwca 2014 – k.29, historii operacji od dnia 23.12.2005r do 09.10.2014r - k. 154-159. Wszystkie załączone do pozwu załączniki były poświadczone za zgodność z oryginałem przez występującego w sprawie radcę prawnego, co wypełnia dyspozycję zawartą w art. 129 § 2 k.p.c. Podkreślić należy, że odpis dokumentu poświadczony za zgodność z oryginałem został zrównany z oryginałem i posiada moc dowodową dokumentu.

Sąd zważył:

Zarzuty pozwanej nie zasługiwały na uwzględnienie. Powódka po uzupełnieniu odpisy KRS wykazała ,że istniał prawidłowy ciąg pełnomocnictw. Pełnomocnictwa radcy prawnemu A. L. udzielił radca prawny J. M. (k.7), który z kolei został umocowany do działania imieniu (...) SA ( również do ustanawiania pełnomocników procesowych) przez prokurenta S. G. i wiceprezesa K. M. (k.8). Z kolei te osoby w dacie udzielania pełnomocnictwa J. M. były umocowane do reprezentacji powódki (k.85 i 87; K. M. w okresie od 29 lipca 2002r. do 26 stycznia 2007r., S. G. od 18 września 2002r. do 28 luty 2007r.) Nieuzasadniony jest również zarzut niemożności uwierzytelnienia przez pełnomocnika substytucyjnego pełnomocnictwa głównego. Taka możliwość wynika z treści art. 89§1 kpc i art. 6 ust. 3 ustawy o radcach prawnych. Bezpodstawny jest również zarzut pozwanej o nieprawidłowym wypowiedzeniu wierzytelności hipotecznej. Jak wynika z przedłożonych poświadczeń odbioru korespondencji (k. 25 i 28) pisma te odebrał mąż pozwanej A. W.. Zgodnie art. 138 kpc doręczeń zastępczych można dokonywać do rąk dorosłego domownika (czyli osoby pełnoletniej, pozostającej z adresatem we wspólnym gospodarstwie domowym). Również w myśl art. 61 kc i utrwalonego w tym przedmiocie orzecznictwa jeżeli przesyłkę odebrała osoba będąca domownikiem to istnieje realna możliwość dojścia oświadczenia do wiadomości adresata (por. przykładowo wyrok Sądu Najwyższego z 28 lutego 2002 roku w sprawie III CKN 1316/00). W trakcie postępowania dowodowego wykazano że mąż pozwanej jest dorosłym domownikiem (w świetle zeznań K. W.), odebrał korespondencję pozwanej, zatem należało uznać, że pozwana miała możliwość zaznajomienia się z przesyłką i otrzymała wypowiedzenie i wezwanie do zapłaty w sposób prawidłowy.

Bezspornym był fakt udzielenia pożyczki hipotecznej małżonkom W., której zabezpieczeniem były hipoteki ustanowione na nieruchomości stanowiącej własność pozwanej. Za pomocą dokumentów powódka udowodniła i że wierzytelność hipoteczna została wypowiedziana, w związku z czym zaktualizowała się możliwość dochodzenia zaspokojenia tej należności z nieruchomości. Istnienie i wysokość należności z tytułu niespłaconej pożyczki hipotecznej wynika również z wyciągu z ksiąg banku z dn. 12.06.2014 r., który wprawdzie obecnie nie ma mocy dokumentu urzędowego (art. 95 ust. 1a prawa bankowego), ale jest środkiem dowodowym w postaci dokumentu prywatnego. Zawiera bowiem stosowne oświadczenie podpisane przez osoby upoważnione do składania oświadczeń w zakresie praw i obowiązków majątkowych banków i jest opatrzone pieczęcią banku. Nadto z przedstawionej historii spłaty zadłużenia wynika, ze pożyczkobiorcy żadnych kwot z tytułu zadłużenia nie wpłacali od 29 marca 2012 roku (k. 159). Ponieważ dla wykazania istniejącego zadłużenia strona powodowa mogła skorzystać z jakiegokolwiek środka dowodowego, w tym dokumentu prywatnego, potwierdzającego sporne zadłużenia i to uczyniła - to po stronie pozwanej spoczywał ciężar wykazania, że nie jest ono należne. Pozwana zaś skutecznie tego nie zakwestionowała i nie wykazała, że zostało w jakiejkolwiek części spłacone zadłużenie po wypowiedzeniu pożyczki i po wystawieniu wyciągu z ksiąg bankowych. Zaprzeczył temu świadek K. W. i nie potwierdził świadek T. W..

Wśród zarzutów pozwana podniosła brak wskazania sposobu obliczenia odsetek . Zarzut ten również należy uznać za niezasadny. Powódka przedstawiła uchwały zarządu wskazujące na sposób obliczania i wysokość odsetek od 21 marca 2012 do 25 lutego 2012 roku (k. 160-334). Z uchwał tych i §18 ust 4 umowy pożyczki wynika sposób i wysokość naliczanych odsetek dla kredytów przeterminowanych.

Reasumując:

W niniejszej sprawie nie budził wątpliwości fakt obciążenia nieruchomości pozwanej hipoteką umowną zwykłą i hipoteką kaucyjną dla zabezpieczenia spłaty pożyczki hipotecznej udzielonej K. i T. W.. Fakt niespłacenia pożyczki i wysokości zadłużenia został przez powódkę wykazany i wynika z załączonych do akt dokumentów, np. treści wyciągu z ksiąg bankowych powoda czy wezwań do zapłaty.

Powódka dokonała prawidłowo wypowiedzenia wierzytelności hipotecznej w stosunku do dłużniczki rzeczowej w rozumieniu art. 78 ust 1 ustawy o księgach wieczystych i hipotece. Wbrew zarzutom zostało wykazane umocowanie osób, które złożyły oświadczenia na dokumentach przedstawionych w tej sprawie.

Stosownie do art. 65 ust. 1 ustawy o księgach wieczystych i hipotece (w brzmieniu przed zmianą, dokonana z dniem 20 lutego 2011 roku- art. 10 ust. 1 ustawy z dnia 26 czerwca 2009r. o zmianie ustawy o księgach wieczystych i hipotece oraz niektórych innych ustaw) wierzyciel hipoteczny może dochodzić zaspokojenia z nieruchomości bez względu na to, czyją stała się własnością i z pierwszeństwem przed wierzycielami osobistymi właściciela nieruchomości. Powódka wykazała swoje roszczenie przedstawiając podstawę prawna i wpis hipotek w księdze wieczystej nieruchomości pozwanej zatem jej roszczenie należało uznać za zasadne.

W myśl art. 496 k.p.c. Sąd utrzymał nakaz zapłaty w przeważającej części (poza kosztami i co do odsetek umownych od 18 marca 2014 do 12 czerwca 2014 – bo te nie zostały wskazane w kwocie wskazanej w pozwie tj. 77.997,09 CHF), a w pozostałej części powództwo oddalił.

Zasadny okazał się zarzut niewykazania wysokości kosztów, a przede wszystkim możliwości przeliczenia ich z waluty złotówkowej na franki szwajcarskie. Taka możliwość nie wynika wprost z umowy a (...) nie wyjaśniła tego, wskazując jedynie kwoty poszczególnych kosztów (k. 148 – pkt. 3) .Pełnomocnik na ostatniej rozprawie wskazywał że możliwość przeliczenia kosztów (pełnomocnictw, kosztów sądowych, egzekucyjnych, wezwań) na franki szwajcarskie wynika z taryfy prowizji i opłat ale tych uregulowań nie przedstawił i takie twierdzeniem nie znalazło potwierdzenia w materiale dowodowym. Wniosek powódki do zobowiązania jej do przedstawienia tych uregulowań w tym zakresie został przez Sąd oddalony jako spóźniony Wcześniejszego zobowiązania Sądu co do wyjaśnienia dotyczącego kosztów powódka wykonała w sposób niepełny. Żądanie kosztów w wysokości 126,02 CHF zatem należało oddalić bowiem powódka nie wykazała możliwość przeliczania tych kosztów na franki. Również w części dotyczącej odsetek za okres od 18 marca 2014 do 12 czerwca 2014 powództwo zostało oddalone bowiem w kwocie głównej 77.997,09 CHF nie zostały one obliczone. Kwota dochodzona pozwem obejmowała należność główną w wysokości 58.866,83 CHF i odsetki umowne z a okres od 01.04.2012 do 18 marca 2014r, a nie od 01.04.2012 do 12.06.2014 jak zawarto to w opisie żądania.

O zastrzeżeniu pozwanej prawa do powołania się w toku postępowania egzekucyjnego na ograniczenie ich odpowiedzialności do prawa własności nieruchomości do wysokości wierzytelności zabezpieczonej opisanymi hipotekami orzeczono na podstawie art. 319 k.p.c. Zamieszczenie w wyroku zastrzeżenia prawa do powoływania się na ograniczenie odpowiedzialności jest obowiązkiem sądu i następuje z urzędu. W niniejszej sprawie było to zarówno obowiązkiem sądu, jak i wynikiem żądania powodowego banku.

Podstawę rozstrzygnięcia o kosztach procesu są przepisy: art. 98 § 1 i 3 k.p.c., art. 99 k.p.c. i art. oraz § 2 ust. 1 i 2, § 4 ust. 1 i 2, § 6 pkt. 7 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego ustanowionego z urzędu. W skład tych kosztów wchodzi 1/4 opłaty od pozwu w wysokości 2570 zł (opłata obliczona po kursie 3,49 zł x od kwoty 58.866,83 CHF) oraz koszty zastępstwa procesowego w kwocie 7200 zł wraz z kosztami pełnomocnictw w kwocie 34 zł.

Koszty sądowe poniesione przez Skarb Państwa obejmowały opłatę od zarzutów w kwocie od uiszczenia której pozwana była zwolniona.