Portal Orzeczeń Sądu Okręgowego w Gliwicach

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 23 kwietnia 2014 roku

Sąd Okręgowy w Gliwicach XII Wydział Cywilny

w składzie następującym:

Przewodniczący:	SSR del. Piotr Suchecki
Protokolant:	Magdalena Kostur

po rozpoznaniu w dniu 23 kwietnia 2014 roku w Gliwicach

sprawy z powództwa M. B.

przeciwko (...) Bank Spółce Akcyjnej w W.

o pozbawienie tytułu wykonawczego wykonalności

1.  oddala powództwo;

2.  zasądza od powódki M. B. na rzecz pozwanej (...) Bank Spółki Akcyjnej w W. kwotę 17 (siedemnastu) złotych tytułem zwrotu kosztów postępowania.

Sygn. akt XII C 245/13

UZASADNIENIE

M. B. wystąpiła przeciwko (...) Bank Spółce Akcyjnej w W. z powództwem o pozbawienie wykonalności w całości tytułu wykonawczego w postaci bankowego tytułu egzekucyjnego nr (...) z klauzulą wykonalności nadaną w dniu (...) roku przez Sąd Rejonowy w Gliwicach. Nie kwestionując podstawy i wysokości zobowiązania powódka podniosła zarzut przedawnienia roszczenia twierdząc, iż ostatnią ratę kredytu spłaciła 4 października 2007 roku, a później kredyt spłacał już tylko poręczyciel, a zatem w oparciu o art. 117 kodeksu cywilnego za początek biegu terminu przedawnienia wobec niej należy uznać dzień spłaty ostatniej raty przez nią samą.

(...) Bank Spółka Akcyjna w W. domagała się oddalenia powództwa w całości i zasądzenia na jej rzecz od powódki kosztów procesu według norm przepisanych, w tym kwoty 17 zł tytułem opłaty skarbowej od pełnomocnictwa. Podniosła, że roszczenie powódki nie zasługuje na uwzględnienie, albowiem podnoszony przez nią zarzut przedawnienia roszczenia jest niezasadny.

Stan faktyczny:

W dniu 6 października 2006 roku (...) Bank Spółka Akcyjna w K. zawarły umowę kredytu nr (...)

W ramach tej umowy Bank zobowiązał się do:

- udzielenia M. B. kredytu złotowego indeksowanego kursem CHF stanowiącego równowartość w złotych polskich kwoty 31582,44 CHF na okres od 6 października 2006 roku do 16 października 2013 roku. kredyt przeznaczono na zakup pojazdu marki C. (...) za kwotę 61.200,01 zł, pokrycie prowizji bankowej w kwocie 3.810,42 zł, koszt ubezpieczenia pojazdu w kwocie 6.198 zł oraz sfinansowanie innych wydatków powódki w kwocie 5.000 zł. Zabezpieczeniem prawnym zawartej umowy ustalono przewłaszczenie pojazdu oraz poręczenie przez M. K..

Strony umowy ustaliły również, że Bank może wypowiedzieć zawartą umowę jeżeli kredytobiorca nie zapłaci w terminach umownych pełnych rat kredytu za co najmniej dwa okresy płatności. Bank mógł wypowiedzieć umowę kredytu między innymi po uprzednim wezwaniu kredytobiorcy do zapłaty zaległych rat lub ich części w terminie 7 dni od otrzymania wezwania pod rygorem wypowiedzenia umowy. W przypadku niewykonania lub nienależytego wykonania zobowiązań wynikających z zawartej umowy M. B. zobowiązała się do poniesienia kosztów procesu (w tym kosztów sądowych i kosztów zastępstwa procesowego), kosztów postępowania egzekucyjnego (w tym opłaty egzekucyjnej i kosztów zastępstwa prawnego w postępowaniu egzekucyjnym oraz innych kosztów poniesionych i udokumentowanych przez Bank związanych z realizacją praw wynikających z ustanowionych zabezpieczeń kredytu.

Łącznie z umową kredytową w tym samym dniu Bank zawarł umowę przewłaszczenia na zabezpieczenie oraz umowę poręczenia z M. K., na mocy której zobowiązał się on do spłaty kredytu niezwłocznie po zawiadomieniu go przez Bank o opóźnieniu lub zwłoce w spłacie kredytu przez kredytobiorcę oraz wyraził zgodę na to, aby w przypadku niedotrzymania terminu zapłaty Bank zaspokoił się z jego majątku. M. B. złożyła również oświadczenie o dobrowolnym poddaniu się egzekucji.

M. B. osobiście spłacała raty kredytu do 4 września 2007 roku. Następnie spłatę kredytu kontynuował poręczyciel M. K.. Poręczyciel spłacał kredyt od 4 października 2007 roku do 20 lipca 2011 roku.

W związku z powstaniem zaległości w spłacie kredytu pozwana wypowiedziała powódce umowę kredytu pismem z 20 lipca 2011 roku z zachowaniem 30-dniowego terminu wypowiedzenia. W wypowiedzeniu wskazano obowiązek terminowej spłaty bieżącej raty kredytu, której termin przypadał w okresie wypowiedzenia. W okresie wypowiedzenia powódka nie dokonała żadnej wpłaty. Na dzień sporządzenia wypowiedzenia umowy wysokość zaległych należności obejmowała 1.734,82 CHF tytułem należności kapitałowej, 171,75 CHF tytułem naliczonych odsetek umownych i 28,47 CHF tytułem odsetek za opóźnienie w spłatach naliczonych od dnia 19 lipca 2011 roku. Od momentu wypowiedzenia umowy, na poczet zadłużenia dokonano jednej wpłaty w kwocie 176,35 zł. w dniu 8 listopada 2013 roku.

Pozwana skierowała wniosek o nadanie klauzuli wykonalności bankowemu tytułowi egzekucyjnemu wystawionemu przeciwko powódce do Sądu Rejonowego w Gliwicach. Postanowieniem z (...) roku w sprawie o sygn. akt (...) Sąd nadał bankowemu tytułowi egzekucyjnemu klauzulę wykonalności. Pozwana skierowała w dniu 26 kwietnia 2013 roku do Komornika Sądowego przy Sądzie Rejonowym w Zabrzu M. G. wniosek o wszczęcie postępowania egzekucyjnego. Postępowanie egzekucyjne toczy się pod sygnaturą (...).

Na dzień 17 lutego 2014 roku zadłużenie powódki względem pozwanej wynosiło 125 391,35 zł.

Z dniem 4 stycznia 2010 roku nastąpiło przejęcie (...) Banku Spółki Akcyjnej w K. przez (...) Bank Spółkę Akcyjną i utworzono (...) Bank Spółkę Akcyjną w W., która weszła we wszystkie prawa i obowiązki (...) Banku Spółki Akcyjnej w K.. W dniu 1 czerwca 2012 roku (...) Bank Spółka Akcyjna w W. została przejęta przez (...) Bank Spółkę Akcyjną w W.. W wyniku przejęcia (...) Bank Spółka Akcyjna w W. przyjęła nazwę (...) Bank Spółka Akcyjna.

/okoliczności niesporne, a wynikające z

- umowa kredytu nr (...) k. 4 – 7 wraz z harmonogramem spłat k. 9-11

- umowa poręczenia z dnia 6 października 2006 roku k. 109-111,

- umowa przewłaszczenia na zabezpieczenie k. 112-114;

- oświadczenie o poddaniu się egzekucji k. 14;

- wniosek powódki z 19 marca 2009 roku k. 117 i z dnia 5 stycznia 2010 roku k. 118

- oświadczenie powódki z dnia 4 września 2007 roku k. 15;

- oświadczenie o wypowiedzeniu umowy k. 115,116 i k. 16;

- rozliczenie spłaty kredytu k. 107-108;

- akta postępowania egzekucyjnego Komornika Sądowego przy SR w Zabrzu sygn. (...) (tytuł wykonawczy, wniosek o wszczęcie egzekucji)/

Ustaleń w zakresie stanu faktycznego przyjętego za podstawę przeprowadzonych rozważań sąd dokonał kierując się dyrektywami wynikającymi z art. 233 § 1 k.p.c. w związku z art. 229 i 230 k.p.c. Okoliczności wynikające ze wskazywanych przez strony dokumentów w zakresie odnoszącym się do ich treści miały pomiędzy stronami charakter niesporny, zatem nie wymagały formalnego przeprowadzania postępowania dowodowego.

Sąd zważył, co następuje:

Rozważania należy zacząć od konstatacji, iż okoliczności faktyczne sprawy są pomiędzy stronami niesporne. Powódka twierdziła, co pozwana przyznała, że osobiście spłacała kredyt do 4 września 2007 r., a później spłacanie rat kontynuował poręczyciel – do dnia 20 lipca 2011 r. Poza sporem była zarówno podstawa, jak i wysokość wierzytelności wynikającej z umowy kredytu. Strony różniły się wyłącznie w zakresie prawnej oceny tego, czy w niespornych okolicznościach faktycznych doszło do przedawnienia roszczenia Banku wobec powódki. Wynikało to z odmiennego poglądu na kwestię wymagalności, a tym samym początku biegu terminu przedawnienia względem powódki. Powódka uważała, że termin ten należy liczyć od dnia dokonania przez nią ostatniej płatności raty kredytu, natomiast pozwana twierdziła, że z istoty poręczenia wynika, iż spłacanie kolejnych rat przez poręczyciela zwalniało powódkę z długu w tym zakresie, a zatem nie można mówić o istnieniu stanu wymagalności i rozpoczęciu biegu przedawnienia.

Powódka powoływała się na przedawnienie, do którego miało w jej ocenie dojść przed powstaniem tytułu wykonawczego, a zatem jej roszczenie ocenić należy przez pryzmat art. 840 § 1 k.p.c., zgodnie z którym dłużnik może w drodze powództwa żądać pozbawienia tytułu wykonawczego wykonalności w całości lub części albo ograniczenia jeżeli przeczy zdarzeniom, na których oparto wydanie klauzuli wykonalności, a w szczególności gdy kwestionuje istnienie obowiązku stwierdzonego tytułem egzekucyjnym niebędącym orzeczeniem sądu.

Ocena zasadności roszczenia powódki sprowadzała się do ustalenia, czy nastąpiło przedawnienie roszczeń pozwanej w stosunku do powódki, albowiem powódka nie kwestionowała zasadności wypowiedzenia umowy kredytowej ani istnienia roszczenia. Powódka twierdziła iż bieg terminu przedawnienia rozpoczął się od dnia, w którym zaprzestała spłaty kredytu tj.4 września 2007 roku. Przyznała również, że spłatę kredytu przejął wówczas poręczyciel M. K., który jako odpowiadający solidarnie z nią, spłacał kredyt od 4 października 2007 roku do 20 lipca 2011 roku. Po tym pozwana wypowiedziała zawartą umowę.

Wskazać należy, że termin przedawnienia dla roszczeń o świadczenia okresowe oraz roszczeń związanych z prowadzeniem działalności gospodarczej wynosi trzy lata (art. 118 k.c.). Bieg przedawnienia rozpoczyna się od dnia, w którym roszczenie stało się wymagalne. Jeżeli wymagalność roszczenia zależy od podjęcia określonej czynności przez uprawnionego, bieg terminu rozpoczyna się od dnia, w którym roszczenie stałoby się wymagalne, gdyby uprawniony podjął czynność w najwcześniej możliwym terminie. Bieg przedawnienia roszczeń o zaniechanie rozpoczyna się od dnia, w którym ten, przeciwko komu roszczenie przysługuje, nie zastosował się do treści roszczenia (art. 120 k.c.).

Dla rozstrzygnięcia sprawy istotne znaczenie ma art. 881 k.c., zgodnie z którym w braku odmiennego zastrzeżenia poręczyciel jest odpowiedzialny jako współdłużnik solidarny.

Zasada solidarnej odpowiedzialności poręczyciela i dłużnika głównego znajduje zastosowanie w tych wszystkich sytuacjach, w których strony umowy poręczenia kwestie odpowiedzialności poręczyciela pominą milczeniem. Równorzędna odpowiedzialność obu podmiotów znacząco uprzywilejowuje wierzyciela kosztem poręczyciela. Nic nie stoi na przeszkodzie, aby w drodze porozumienia strony przyjęły odmienne reguły odpowiedzialności poręczyciela, na przykład nadając pierwszorzędny charakter odpowiedzialności dłużnika głównego, przez co odpowiedzialności poręczyciela nadano by charakter subsydiarny. W umowie można uzależnić odpowiedzialność poręczyciela od próby wcześniejszego dochodzenia należności od dłużnika głównego czy na podstawie innego zabezpieczenia (M. Bączyk, glosa do uchwały SN z 5 maja 1993 r., III CZP 54/93, Pr. Bank. 1994, nr 4, s. 79). W niniejszej sprawie nie wprowadzono jednak odstępstwa od tej zasady, a w §3 zawartej umowy poręczenia oświadczono wprost, że poręczyciel za zobowiązania kredytowe odpowiada solidarnie z kredytobiorcą (powódką). W tej sytuacji podkreślić należy, że odpowiedzialność poręczyciela jak dłużnika głównego polegała na tym, że wraz z nadejściem wymagalności długu wierzyciel mógł dochodzić spełnienia świadczenia, według swego wyboru, albo od dłużnika, albo od poręczyciela, łącznie albo od każdego z nich z osobna i ewentualne porozumienia pomiędzy dłużnikiem głównym, a poręczycielem, nie maiły wpływu na zakres odpowiedzialności. Spełnienie świadczenia przez poręczyciela zwalniało dłużnika głównego /powódkę/ z obowiązku świadczenia wobec wierzyciela, a zatem nie ma ona podstaw do twierdzenia, że z chwilą „przejęcia” spłaty rat przez poręczyciela miałoby dojść do wygaśnięcia jej zobowiązania, względnie do zaistnienia stanu wymagalności całości niespłaconych należności wynikających z umowy kredytu. Roszczenie względem powódki stało się wymagalne dopiero z chwilą zaprzestania terminowej płatności rat w 2011 roku i od tego momentu należy liczyć trzyletni bieg terminu przedawnienia. Pozwana w dniu 28 grudnia 2012 roku wystąpiła do Sądu Rejonowego z wnioskiem o nadanie klauzuli wykonalności bankowemu tytułowi egzekucyjnemu (która została nadana prawomocnym postanowieniem z (...) roku) i czynność ta, zgodnie z art. 123 § 1 pkt 1 k.c., przerwała bieg przedawnienia.

Reasumując powództwo powódki nie mogło zostać uwzględnione, skoro podniesiony przez nią zarzut przedawnienia roszczenia okazał się niezasadny.

Rozstrzygnięcie w przedmiocie kosztów procesu nastąpiło na podstawie art. 108 § 1 k.p.c i jest zgodne z zasadami dotyczącymi obowiązku zwrotu kosztów niezbędnych do celowego prowadzenia procesu oraz odpowiedzialności za jego wynik, statuowanymi w art. 98 § 1 i 2 k.p.c. Ponieważ powódka przegrała proces w całości, zatem zaistniały przesłanki do obciążenia jej obowiązkiem zwrotu na rzecz pozwanej poniesionych przez nią kosztów procesu. Koszty te w przypadku pozwanej Spółki obejmowały wyłącznie kwotę 17 zł., uiszczoną tytułem opłaty skarbowej od jednego ze złożonych w sprawie dokumentów pełnomocnictwa. Powódka nie może bowiem ponosić odpowiedzialności za organizację pracy i udział kilku pracowników w charakterze pełnomocników pozwanej, albowiem wykraczałoby to poza granice pojęcia „kosztów niezbędnych”.