Portal Orzeczeń Sądu Okręgowego w Gliwicach

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 17 października 2014 r.

Sąd Okręgowy w Gliwicach, X Wydział Gospodarczy

w składzie

Przewodniczący SSO Lesław Zieliński

SSO Katarzyna Żymełka (spr.)

SSO Barbara Przybyła

Protokolant Marta Strzała

po rozpoznaniu w dniu 17 października 2014 roku w Gliwicach

na rozprawie

sprawy z powództwa: Z. J.

przeciwko: T. L.

o zapłatę

na skutek apelacji wniesionej przez powoda

od wyroku Sądu Rejonowego w Gliwicach

z dnia 28 marca 2014 roku

sygn. akt VII GC 1788/13

prostując oczywistą omyłkę pisarską w wyroku Sądu Rejonowego w Gliwicach w ten sposób, iż w miejsce nazwiska pozwanego (...) wpisać (...)

1.  oddala apelację;

2.  zasądza od powoda Z. J. na rzecz pozwanego T. L. kwotę 1.800 zł (jeden tysiąc osiemset złotych) tytułem zwrotu kosztów w postępowaniu odwoławczym.

/-/ SSO Barbara Przybyła /-/ SSO Lesław Zieliński /-/ SSO Katarzyna Żymełka

Sygn. akt X Ga 201/14

UZASADNIENIE

Powód Z. J. wniósł o zasądzenie od T. L. kwoty 60.500 zł tytułem zwrotu ceny samochodu osobowego (...)(kwota 52.500 zł) oraz tytułem zwrotu odszkodowania za poniesione nakłady na ww. pojazd (kwota 8.000 zł) wraz z odsetkami i kosztami procesu.

W odpowiedzi na pozew pozwany zakwestionował zasadność dochodzenia przez powoda odszkodowania z tytułu zapłaty za naprawę pojazdu i montażu haka, wskazując że w dacie dokonania tych nakładów samochód od roku był w posiadaniu Policji.

Powód oświadczył, że rozliczenie umowy leasingu z 10 grudnia 2012 r. było wystarczającym dowodem uiszczenia przez powoda całości należności z tytułu umowy leasingowej. Dodał, że z pisma tego wyraźnie wynikało, że leasingobiorca wpłacił należności wynikające z odstąpienia od umowy.

Na rozprawie w dniu 7 stycznia 2014 r. pozwany wniósł o oddalenie powództwa i zasądzenie zwrotu kosztów procesu. Pozwany wskazał, że roszczenie powodowi nie przysługiwało, co wynikało wprost z § 2 ust. 1 umowy przelewu wierzytelności, gdyż cena została uiszczona przez leasingodawcę, a nie przez leasingobiorcę, a nie tej wierzytelności dotyczyła umowa przelewu. Ponadto powód nie mógł domagać się nakładów na rzecz od nie - właściciela rzeczy. Zarzucił, że powód dochodził zwrotu nakładów dopiero po dacie zatrzymania pojazdu przez Policję.

Na rozprawie w dniu 20 marca 2014 r. pozwany wskazał, że zgodnie z §10 OWU leasingu tylko leasingodawca mógł odstąpić od umowy sprzedaży przedmiotu leasingu, a tego prawa nie przeniesiono na powoda. Podniósł ponadto, że żadna z kwot, której zapłaty domagał się powód, nie należała się w związku z wcześniejszym zakończeniem umowy leasingu, a tylko takie zostały przeniesione na powoda drogą cesji. Ponadto kwota 8.000 zł stanowiła nakład na przedmiot leasingu dokonany po zatrzymaniu samochodu przez Policję, a nadto jest to kwota brutto.

Sąd Rejonowy w Gliwicach oddalił powództwo i zasądził od powoda na rzecz pozwanego kwotę 3.617 zł tytułem zwrotu kosztów procesu.

Sąd Rejonowy ustalił, że (...) Spółka Akcyjna we W. (dalej: (...)) zawarła z powodem umowę leasingu. Na podstawie tej umowy (...) jako finansujący - zakupiła od pozwanego pojazd (...), uiściła cenę w kwocie 52.500 złotych, odebrała pojazd od pozwanego i przekazała do odpłatnego korzystania powodowi. W dniu 1 maja 2011 r. funkcjonariusze policji z Komendy Miejskiej w Knurowie dokonali zabezpieczenia przedmiotowego pojazdu w ramach prowadzonego postępowania. Powód uzyskał informację, że pojazd miał zostać utracony w wyniku przywłaszczenia w dniu 12 maja 2010 r. w B.. W wyniku powyższych zdarzeń powód powziął wiedzę o potencjalnej wadzie prawnej zakupionej rzeczy. Powód poinformował pozwanego o możliwym wystąpieniu wad prawnych sprzedanego pojazdu. O potencjalnej wadzie powód zawiadomił również finansującego. Powód powziął wiadomość o uprawdopodobnieniu istnienia wady w stopniu graniczącym z pewnością na skutek pisma organów ścigania. Pojazd objęty umową leasingu pochodził z przestępstwa. W czasie eksploatacji samochodu powód dokonał doposażenia go w hak holowniczy oraz remontu silnika, dokonując łącznie nakładów w wysokości 8.000 złotych. Powód zwrócił się do (...) o odstąpienie od umowy sprzedaży przedmiotowego pojazdu przez finansującego z uwagi na wadę prawną rzeczy nabytej i pochodzenie przedmiotu z przestępstwa, jak również o rozliczenie umowy leasingu i przeniesienie na powoda roszczeń przeciwko zbywcy przedmiotu, w szczególności roszczenia o zwrot uiszczonej ceny nabycia. Strony umowy leasingu, w związku z odstąpieniem finansującego od umowy, dokonały rozliczenia tej umowy. Powód wpłacił (...) kwotę 26.546,83 zł wynikającą z przewidzianych w umowie, a niezapłaconych opłat leasingowych wraz z opłatą końcową. Powód wpłacił należności wynikające z odstąpienia od umowy. Finansujący złożył pozwanemu oświadczenie o odstąpieniu od umowy sprzedaży i zażądał zwrotu wpłaconej tytułem ceny sprzedaży kwoty 52.500 złotych w terminie 7 dni od otrzymania przez pozwanego wezwania. W dniu 10 stycznia 2013 r. powód podpisał dokument zatytułowany: „Umowa przelewu praw w związku z wcześniejszym zakończeniem umowy leasingowej”. Powód został w tym dokumencie określony jako cesjonariusz. Dokument został podpisany przez A. K., określoną, jako pełnomocnik (...) Spółki Akcyjnej we W.. Ta spółka została w dokumencie określona, jako cedent. Oświadczenie członków zarządu (...) o upoważnieniu A. K. do podpisania w imieniu spółki umowy cesji wierzytelności w związku z wcześniejszym zakończeniem umowy leasingu nr (...) zostało udzielone w dniu 25 stycznia 2013 r. i ze skutkiem od tego dnia.

Sąd Rejonowy uznał, że odstąpienie od umowy sprzedaży było dokonane z zachowaniem przepisów znajdujących zastosowanie do umowy z dnia 7 marca 2011 r., gdyż powód wezwał leasingodawcę do odstąpienia od umowy sprzedaży z pozwanym z uwagi na wady rzeczy. Zatem została spełniona konieczna przesłanka odstąpienia od umowy sprzedaży zastrzeżona w art. 709 ⁸ § 4 k.c. Odstąpienie zostało dokonane w sposób przewidziany w § 10 OWU leasingu z dnia 7 marca 2011 r., gdyż wezwanie do odstąpienia zostało złożone przez powoda na piśmie. Sąd Rejonowy uznał, że dokument zatytułowany: „Umowa przelewu praw w związku z wcześniejszym zakończeniem umowy leasingowej” został podpisany przez osobę nieupoważnioną do reprezentacji leasingodawcy. Pełnomocnictwo do podpisania umowy zostało udzielone A. K. w dniu 25 stycznia 2013 r., natomiast umowa została podpisana w imieniu leasingodawcy przez A. K. w dniu 10 stycznia 2013 r. Umowa została zatem podpisana przez A. K. w dniu wcześniejszym niż dzień udzielenia jej stosownego pełnomocnictwa. W związku z tym umowa cesji nie była skuteczna. Ponadto zapisy § 2 ust. 1 tego dokumentu zostały sformułowane w taki sposób, że nie pozwalały na przyjęcie, że doszło do przeniesienia na powoda uprawnienia do dochodzenia roszczeń związanych z odstąpieniem przez leasingodawcę od umowy sprzedaży. Uiszczenie należności przez powoda z tytułu końcowego rozliczenia umowy leasingu nie spowodowało powstania roszczeń leasingodawcy wobec pozwanego, a zatem powód nie nabył żadnych uprawnień wobec pozwanego w świetle wskazanego zapisu, nawet w sytuacji, gdyby cesja została skutecznie zawarta. Roszczenia leasingodawcy wobec pozwanego mogły wynikać jedynie z umowy sprzedaży zawartej przez leasingodawcę z pozwanym, a nie to było przedmiotem cesji, zgodnie z treścią cytowanego § 2 ust. 1 umowy. Zdaniem Sądu Rejonowego okoliczności, na które powoływał się powód, nie dawały podstaw do zasądzenia odszkodowania na podstawie tego przepisu. Powód był poinformowany, że pojazd może pochodzić z kradzieży i że został zbyty przez osobę niebędącą właścicielem, więc powinien powstrzymać się od dokonywania w takiej sytuacji nakładów na rzecz. Zdaniem Sądu Rejonowego powód nie wykazał, że posiadał legitymację czynną w niniejszym postępowaniu. Powód nie wykazał, że przysługiwało mu wobec pozwanego roszczenie, na które powoływał się w pozwie, a to na nim spoczywał ciężar dowodowy w tym zakresie na mocy art. 6 k.c.

W apelacji powód zaskarżył wyrok w części oddalającej powództwo co do kwoty 52.500 zł, zarzucając wyrokowi naruszenie przepisów postępowania, tj. art. 233 § 1 k.p.c. poprzez przekroczenie granic swobodnej oceny dowodów polegające na tym, iż Sąd mając podstawy w dopuszczonych i przeprowadzonych dowodach do ustalenia, iż doszło do skutecznego przelewu prawa dochodzenia przez powoda od pozwanego wszystkich roszczeń związanych z odstąpieniem przez leasingodawcę od umowy kupna z pozwanym z powodu wad rzeczy sprzedanej, nie uczynił tego błędnie przyjmując, iż powód nie posiada legitymacji procesowej czynnej; naruszenie przepisów prawa materialnego, tj. art. 65 § 1 k.c. poprzez jego pominięcie w zakresie wykładni treści oświadczenia woli leasingodawcy, zawartego w dokumencie pełnomocnictwa, datowanego na dzień 25 stycznia 2013 r., prowadzące do niezastosowania art. 103 k.c., pomimo istnienia ku temu przesłanek. Zdaniem powoda Sąd błędnie przyjął, iż pełnomocnik leasingodawcy w osobie A. K. nie miał umocowania do podpisania umowy przelewu praw, bowiem dokument pełnomocnictwa do dokonania w imieniu leasingodawcy czynności został datowany na dzień 25 stycznia 2014 r. Według powoda powyższe stanowiło oczywistą omyłkę pisarską, na którą żadna ze stron nie zwróciła uwagi. W przypadku nie uznania oczywistej omyłki pisarskiej na dokumencie pełnomocnictwa powód uznał, że doszło do wyraźnego potwierdzenia przez leasingodawcę dokonanej czynności zawarcia umowy przelewu.

Powód wskazał także na naruszenie art. 58 k.c. poprzez jego niewłaściwe zastosowanie polegające na przyjęciu, iż umowa przelewu praw w związku z wcześniejszym zakończeniem umowy leasingowej jest nieważna, bowiem została podpisana przez osobę nieupoważnioną do reprezentacji leasingodawcy; naruszenie art. 509 k.c. poprzez jego niewłaściwe zastosowanie, będące następstwem błędnej kwalifikacji prawnej umowy przelewu praw poprzez naruszenie zasad wykładni określonych w art. 65 k.c., które doprowadziły Sąd do przyjęcia, iż z umowy przelewu praw nie wynika, że powód nabył względem pozwanego uprawnienia do dochodzenia roszczeń z tytułu odstąpienia przez leasingodawcę od umowy z pozwanym. Powód zarzucił, że Sąd nie zbadał jaki był zgodny zamiar i cel umowy.

Zdaniem powoda doszło także do naruszenia przepisu art. 770 k.c. poprzez jego niewłaściwe zastosowanie polegające na przyjęciu, iż z oświadczenia zawartego w § 6 c umowy komisu wynika podstawa dla pozwanego do zwolnienia się z odpowiedzialności z tytułu wad prawnych pojazdu względem nabywcy, którym był leasingodawca.

Wobec powyższego powód wniósł o zmianę wyroku w zaskarżonym zakresie i uwzględnienie powództwa poprzez zasądzenie od pozwanego na rzecz powoda kwoty 52.500 zł oraz zasądzenie kosztów procesu.

W odpowiedzi na apelację pozwany wniósł o oddalenie apelacji i zasądzenie od powoda kosztów procesu podnosząc, że powód umową cesji nie nabył żadnych praw.

Sąd Okręgowy rozpoznając sprawę na skutek apelacji powoda, w granicach zaskarżenia i podniesionych zarzutów, zważył co następuje:

apelacja nie zasługuje na uwzględnienie.

Odnośnie zarzutu dotyczącego naruszenia przepisu art. 233 k.p.c. należy wskazać, że Sądowi I instancji można zarzucić naruszenie tego przepisu wykazując, że Sąd wyciąga wnioski wbrew treści dowodu z naruszeniem zasad logicznego rozumowania lub doświadczenia życiowego. Tylko takie uchybienia mogą być przeciwstawione uprawnieniu Sądu do dokonywania swobodnej oceny dowodów. Za niewystarczające należy uznać samo przekonanie strony o innej niż przyjął Sąd wadze poszczególnych dowodów i ich ocenie – odmiennej niż ocena Sądu (por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 6 listopada 1998 r., sygn. akt III CKN 4/98; wyrok Sądu Najwyższego z dnia 10 kwietnia 2000 r., sygn. akt V CKN 17/00; wyrok Sądu Najwyższego z dnia 5 sierpnia 1999 r., sygn. akt II UKN 76/99; wyrok Sądu Apelacyjnego we Wrocławiu z dnia 31 lipca 2013 r., sygn. akt I ACa 698/13). W niniejszej sprawie
Sąd Rejonowy nie dopuścił się naruszenia art. 233 k.p.c. Trafne są ustalenia Sądu I instancji w zakresie iż nie doszło do skutecznego przelewu prawa dochodzenia przez powoda od pozwanego wszystkich roszczeń związanych z odstąpieniem przez leasingodawcę od umowy kupna z pozwanym z powodu wad rzeczy sprzedanej tj. roszczenia o zwrot ceny samochodu. Ustalenia te znajdują potwierdzenie w treści umowy „Umowa przelewu praw w związku z wcześniejszym zakończeniem umowy leasingowej” z 10 stycznia 2013 r. W § 2 punkt 1 tej umowy cedent ( (...)) przelał na cesjonariusza (powoda) prawo do dochodzenia od pozwanego roszczeń z tytułu należności uiszczonych przez powoda jako leasingobiorcy w związku z wcześniejszym wygaśnięciem umowy leasingu na skutek wady przedmiotu leasingu. Natomiast z rozliczenia umowy leasingu (k. 34) wynikało, że na kwotę zapłaconą przez powoda leasingodawcy w związku z wygaśnięciem umowy leasingu złożyły się wszystkie przewidziane w umowie leasingu a niezapłacone opłaty leasingowe wraz z opłatą końcową pomniejszone o dyskonto. Biorąc pod uwagę treść obu dokumentów zasadnie Sąd Rejonowy doszedł do wniosku, że przedmiotem umowy przelewu wierzytelności z 10 stycznia 2013 r. nie była cena sprzedaży samochodu, a jedynie zapłacone przez powoda opłaty leasingowe wraz z opłatą końcową pomniejszone o dyskonto. Wynika to wprost z brzmienia § 2 punktu 1 umowy przelewu wierzytelności z 10 stycznia 2013 r. Należnością związaną z wcześniejszym wygaśnięciem umowy leasingu nie była cena samochodu uiszczona przez (...), a jedynie zapłacone przez powoda opłaty leasingowe wraz z opłatą końcową pomniejszone o dyskonto. Co istotne powód nie złożył wniosków dowodowych na okoliczność zgodnej woli stron umowy przelewu wierzytelności z 10 stycznia 2013 r., a w szczególności rozumienia przez strony tej umowy zapisu § 2 punktu 1. Sąd Rejonowy nie był obowiązany do prowadzenia w tym zakresie postępowania dowodowego z urzędu, tym bardziej, że w toku postępowania przed Sądem I instancji pozwany podniósł zarzut braku uprawnień powoda do dochodzenia na podstawie umowy przelewu wierzytelności z 10 stycznia 2013 r. ceny samochodu.

Wobec powyższego, już tylko z tej przyczyny – braku legitymacji powoda do żądania od pozwanego zwrotu ceny samochodu zapłaconej przez (...) apelacja podlegała oddaleniu, a zarzuty naruszenia art. 65 k.c. i art. 509 k.c. były chybione.

Sąd Rejonowy nie dopuścił się naruszenia art. 65 § 2 k.c. Treść umowy ł przelewu wierzytelności z 10 stycznia 2013 r. była jednoznaczna. Brak było zatem podstaw do badania, jaki był zgodny zamiar stron tej umowy i jej cel. Zasadnie Sąd Rejonowy oparł się na jej dosłownym brzmieniu. Tym bardziej, że powód nie zgłosił żadnych wniosków dowodowych na okoliczność zgodny zamiar stron umowy przelewu wierzytelności z 10 stycznia 2013 r. i celu jej zawarcia. Z treści umowy jednoznacznie wynikało, że na powoda zostały przelane należności uiszczone przez niego, jako leasingobiorcę na rzecz (...). Dodatkowo należy miał na uwadze to, że powód nie zapłacił ceny samochodu (...), a jedynie opłaty leasingowe wraz z opłatą końcową pomniejszone o dyskonto.

Mając powyższe na uwadze zbędne było odnoszenie się do pozostałych zarzutów podniesionych w apelacji.

Jedynie odnosząc się do oddalenia wniosku powoda zawartego w apelacji, a dotyczącego przesłuchania w charakterze świadka A. K., należy wskazać, że wobec braku zarzutu co do daty udzielenia pełnomocnictwa A. K. i wskazanie na tą okoliczność jedynie przez Sąd Rejonowy w pisemnym uzasadnieniu wyroku, co do zasady powód nie mógł zostać pozbawiony możliwości zgłaszania wniosków dowodowych odnoszących się do tej okoliczności, jednakże wobec treści umowy przelewu wierzytelności z 10 stycznia 2013 r. i braku legitymacji powoda do żądania zwrotu ceny samochodu wniosek ten nie miał znaczenia dla rozpoznania apelacji powoda.

Wobec powyższego na podstawie art. 385 k.p.c. Sąd Okręgowy oddalił apelację powoda.

Orzeczenie o kosztach postępowania odwoławczego oparto na przepisie art. 98 k.p.c. w zw. z art. 99 k.p.c.

Powód, która przegrał proces w instancji odwoławczej zobowiązany jest zwrócić pozwanemu jego koszty. Na koszty poniesione przez pozwanego w toku postępowania odwoławczego złożyło się wynagrodzenie radcy prawnego w kwocie 1.800 zł.

Wysokość zasądzonego wynagrodzenia radcy prawnego w postępowaniu apelacyjnym Sąd ustalił w oparciu o § 2 ust. 1 i 2 i § 6 punkt 6 w zw. z § 12 ust. 1 pkt 1 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego ustanowionego z urzędu.

/-/ SSO Barbara Przybyła /-/ SSO Leszek Guza /-/ SSO Katarzyna Żymełka