Portal Orzeczeń Sądu Okręgowego w Gliwicach

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 16 października 2019 r.

Sąd Okręgowy w Gliwicach VIII Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

Przewodniczący	sędzia (del.) Anna Capik-Pater
Protokolant	Agata Kędzierawska

po rozpoznaniu w dniu 9 października 2019 r. w Gliwicach

sprawy Z. K.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Z.

o prawo do emerytury

na skutek odwołania Z. K.

od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Z.

z dnia 9 lipca 2018 r. nr (...)

1. zmienia zaskarżoną decyzję z dnia 9 lipca 2018 roku w ten sposób, że przyznaje ubezpieczonemu Z. K. prawo do emerytury począwszy od 1 lipca 2018 roku;

2. zasądza od Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Z. na rzecz ubezpieczonego kwotę 180 zł (sto osiemdziesiąt złotych) tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego.

(-) sędzia (del.) Anna Capik-Pater

Sygn. akt VIII U 2238/18

UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 9 lipca 2018 r. organ rentowy Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Z. działając na podstawie art. 184 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych w zw. z § 4 Rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983 r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze odmówił ubezpieczonemu Z. K. prawa do wcześniejszej emerytury, albowiem na dzień 1 stycznia 1999 r. udowodnił on jedynie 9 lat, 9 miesięcy i 20 dni pracy w szczególnych warunkach z wymaganych 15 lat.

W odwołaniu od powyższej decyzji ubezpieczony domagał się jej zmiany i przyznanie prawa do spornego świadczenia. Wskazał, że organ rentowy nieprawidłowo nie zaliczył mu do pracy w szczególnych warunkach okresów pracy: od 30 września 1992 r. do 30 czerwca 1998r. w PHU (...) s.c. oraz od 1 lipca 1998 r. do 31 grudnia 1999 r. w Firmie Handlowej (...) s.c. gdzie pracował on jako kierowca samochodu o dopuszczalnym ciężarze całkowitym powyżej 3,5 tony; a także okresu od 1 sierpnia 1978 r. do 11 kwietnia 1980 r. kiedy to w ramach odbywania służby wojskowej pracował on jako kierowca cysterny o dopuszczalnym ciężarze całkowitym powyżej 3,5 tony.

W odpowiedzi na odwołanie organ rentowy podtrzymał swoje dotychczasowe stanowisko w sprawie i wniósł o jego oddalenie. Wskazał, że nie zaliczył ubezpieczonemu do pracy w szczególnych warunkach ww. okresów spornym, gdyż ubezpieczony nie przedłożył na tę okoliczność dokumentów potwierdzających pracę w szczególnych warunkach.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

Ubezpieczony Z. K. urodził się w dniu (...) W dniu (...) ukończył 60 rok życia.

W okresie od 25 lipca 1978 r. do 8 sierpnia 1978 r. odbył szkolenie w zakresie eksploatacji i obsługi cystern samochodowych.

W okresie od 6 lutego 1981 r. do 21 lutego 1991 r. ubezpieczony pracował w Spółdzielni (...) w Z., przy czym od dnia 6 lutego 1981 r. do 6 grudnia 1981 r. i od 1 marca 1982 r. do 21 lutego 1991 r. stale i w pełnym wymiarze czasu pracy wykonywał pracę kierowcy samochodu ciężarowego o dopuszczalnym ciężarze całkowitym powyżej 3,5 t. Za ten okres otrzymał on świadectwa wykonywania pracy w szczególnych warunkach.

W okresie od 30 września 1992 r. do 30 czerwca 1998 r. ubezpieczony pracował w PHU (...) s.c. w Ś. na stanowisku kierowcy. Spółka zajmowała się sprzedażą artykułów spożywczych. Ubezpieczony stale i w pełnym wymiarze czasu pracy jeździł samochodem marki S. powyżej 5 ton. Każdego dnia przychodził do pracy na godzinę 6:00-7:00. Następnie rozwoził towar do sklepów oraz brał udział w czynnościach załadunkowych i rozładunkowych. Załadunek trwał co najmniej godzinę. Podobny czas zajmował rozładunek. Ubezpieczony dodatkowo jeździł po towar do producenta Po zakończeniu pracy ubezpieczony wracał do domu w godzinach 18:00-20:00.

Z kolei w okresie od 1 lipca 1998 r. do 18 września 2000 r. pracował on w Firmie Handlowej (...) s.c. w B. jako kierowca-mechanik. (...) s.c. powstała po likwidacji PHU (...) s.c. (...) s.c. przeszła również zdecydowana większość pracowników (...) s.c. W okresie zatrudnienia w (...) s.c. ubezpieczona w dalszym ciągu wykonywał te same czynności, co w (...) s.c.

Ubezpieczony nie posiada dokumentów potwierdzających, że w ww. okresach pracy w PHU (...) s.c. w Ś. oraz w Firmie Handlowej (...) s.c. w B. wykonywał on pracę w szczególnych warunkach.

W dniu 3 lipca 2018 r. ubezpieczony wniósł do organu rentowego o przyznanie mu prawa do wcześniej emerytury z tytułu pracy w szczególnych warunkach.

W dniu 9 lipca 2018 r. organ rentowy wydał decyzję, w której odmówił ubezpieczonemu prawa do spornego świadczenia, albowiem nie udowodnił on na dzień 1 stycznia 1999 r. co najmniej 15 lat pracy w szczególnych warunkach. Wskazał, że staż pracy ubezpieczonego wynosi 25 lat, 3 miesiące i 2 dni, a staż pracy w szczególnych warunkach 9 lat, 9 miesięcy i 20 dni. Do pracy w szczególnych warunkach organ rentowy zaliczył ubezpieczonemu okresy pracy od dnia 6 lutego 1981 r. do 6 grudnia 1981 r. i od 1 marca 1982 r. do 21 lutego 1991 r., kiedy pracował on w Spółdzielni (...) w Z. i za ten okres przedłożył świadectwo wykonywania pracy w szczególnych warunkach. Do pracy w szczególnych warunkach organ rentowy nie zaliczył ubezpieczonemu okresów pracy od 30 września 1992 r. do 30 czerwca 1998 r. w PHU (...) s.c. oraz od 1 lipca 1998 r. do 31 grudnia 1999 r. w Firmie Handlowej (...) s.c. gdzie pracował on jako kierowca samochodu o dopuszczalnym ciężarze całkowitym powyżej 3,5 tony, a także okresu od 1 sierpnia 1978 r. do 11 kwietnia 1980r. kiedy to w ramach odbywania służby wojskowej pracował on – jak twierdzi ubezpieczony- jako kierowca cysterny o dopuszczalnym ciężarze całkowitym powyżej 3,5 tony.

Od powyższej decyzji ubezpieczony wniósł odwołanie, które zainicjowało niniejsze postępowanie.

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił na podstawie dokumentów znajdujących się w aktach organu rentowego; zeznań świadka I. B. złożonych na rozprawie w dniu 9 października 2019 r. (k.67-68); zeznań świadka K. J. złożonych na rozprawie w dniu 9 października 2019 r. (k. 68); zeznań świadka P. K. złożonych na rozprawie w dniu 9 października 2019 r. (k.68); zeznań ubezpieczonej złożonych na rozprawie w dniu 9 października 2019 r. (k.68).

Sąd dał wiarę zeznaniom świadków I. B., K. J. i P. K., albowiem są one spójne, logiczne i konsekwentne. Świadkowie K. J. i P. K. pracowali razem z ubezpieczonym w okresie jego pracy w PHU (...) s.c., zatem znali oni specyfikę wykonywanych przez niego obowiązków. Z treści tych zeznań jednoznacznie wynika, że ubezpieczony faktycznie stale i w pełnym wymiarze czasu pracy pracował jako kierowca samochodów ciężarowych powyżej 3,5 tony, a do jego obowiązków należało również załadowanie i rozładowaniu pojazdu. Natomiast świadek I. B. pracowała z ubezpieczonym podczas jego zatrudnienia w Firmie Handlowej (...) s.c. Również i ona wskazała, że ubezpieczony pracując w Firmie Handlowej (...) s.c. stale i w pełnym wymiarze czasu pracy pracował jako kierowca samochodu ciężarowego powyżej 3,5 tony. Okoliczność tę potwierdziła także świadek K. J., która pracowała w Firmie Handlowej (...) s.c. do 2000 r. Powyższe zeznania znajdują swoje potwierdzenie w zeznaniach ubezpieczonego, w związku z czym nie ma podstaw do kwestionowania ich wiarygodności.

Zgromadzone dowody Sąd uznał za kompletne i pozwalające na czynienie na ich podstawie ustaleń co do stanu faktycznego, a następnie na rozstrzygnięcie sprawy.

Sąd zważył, co następuje:

Odwołanie ubezpieczonego zasługuje na uwzględnienie. Zaskarżona decyzja jest nieprawidłowa.

Zgodnie z art. 184 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz.U.2018.1270 t.j.) ubezpieczonym urodzonym po dniu 31 grudnia 1948 r. przysługuje emerytura po osiągnięciu wieku przewidzianego w art. 32, 33, 39 i 40, jeżeli w dniu wejścia w życie ustawy osiągnęli:

1)okres zatrudnienia w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze wymaganym w przepisach dotychczasowych do nabycia prawa do emerytury w wieku niższym niż 60 lat - dla kobiet i 65 lat - dla mężczyzn oraz

2)okres składkowy i nieskładkowy, o którym mowa w art. 27.

Emerytura przysługuje pod warunkiem nieprzystąpienia do otwartego funduszu emerytalnego albo złożenia wniosku o przekazanie środków zgromadzonych na rachunku w otwartym funduszu emerytalnym, za pośrednictwem Zakładu, na dochody budżetu państwa – w przypadku ubezpieczonego będącego pracownikiem.

W zakresie określenia wieku emerytalnego, o którym mowa w art. 32 ust. 1 ww. ustawy, rodzajów prac lub stanowisk oraz warunków, na podstawie których ubezpieczonym przysługuje prawo do emerytury art. 32 ust. 4 odsyła do uregulowań wskazanego już Rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983 r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze (Dz.U.1983.8.43 z późn. zm.)

Zgodnie z treścią § 2 ust. 1 i 2 ww. rozporządzenia, okresami pracy uzasadniającymi prawo do świadczeń na zasadach określonych w tym akcie prawnym są okresy, w których praca w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze jest wykonywana stale i w pełnym wymiarze czasu pracy obowiązującym na danym stanowisku pracy. Okresy pracy, o których mowa w ust. 1, stwierdza zakład pracy, na podstawie posiadanej dokumentacji, w świadectwie wykonywania prac w szczególnych warunkach, wystawionym według wzoru stanowiącego załącznik do przepisów wydanych na podstawie § 1 ust. 2 rozporządzenia, lub w świadectwie pracy.

Natomiast jak stanowi § 1, ust 1 i 2 rozporządzenie stosuje się do pracowników wykonujących prace w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze, wymienione w § 4-15 rozporządzenia oraz w wykazach stanowiących załącznik do rozporządzenia, zwanych dalej "wykazami".

W myśl § 3 i 4 rozporządzenia, pracownik który wykonywał prace w szczególnych warunkach, wymienione w załączonym do rozporządzenia wykazie A, nabywa prawo do emerytury, jeżeli spełnia łącznie następujące warunki:

1. osiągnął wiek emerytalny wynoszący: 60 lat dla mężczyzn

2. ma wymagany 25 letni okres zatrudnienia, w tym co najmniej 15 lat pracy
w szczególnych warunkach.

Bezsporne w niniejszej sprawie było, iż ubezpieczony legitymuje się na dzień 1 stycznia 1999 r. 25 letnim okresem składkowym i nieskładkowym. Nie jest również członkiem OFE.

Okoliczność sporna w przedmiotowej sprawie dotyczyła posiadania przez ubezpieczonego (na dzień 1 stycznia 1999 r.) wymaganego 15 letniego okresu pracy wykonywanej w warunkach szczególnych, bowiem organ rentowy zaliczył ubezpieczonemu jedynie 9 lat, 9 miesięcy i 20 dni takiej pracy.

Z zebranego w sprawie materiału dowodowego wynika, że ubezpieczony legitymuje się ponad 15 letnim okresem zatrudnienia w warunkach szczególnych. Do okresu zaliczonego przez organ rentowy, doliczyć należy okres zatrudnienia od 30 września 1992 r. do 30 czerwca 1998 r. w PHU (...) s.c. (5 lat, 9 miesięcy i 1 dzień) oraz od 1 lipca 1998 r. do 31 grudnia 1998 r. w Firmie Handlowej (...) s.c. (6 miesięcy), a więc łącznie 6 lat, 3 miesiące i 1 dzień. W tych okresach ubezpieczony faktycznie wykonywał prace kierowców samochodów ciężarowych o dopuszczalnej masie całkowitej powyżej 3,5 tony. Każdego dnia ubezpieczony stale i w pełnym wymiarze czasu pracy rozwoził towar do sklepów. Jeździł również do producenta, aby odebrać towar i następnie dostarczyć go do hurtowni. Ubezpieczony brał udział w załadunkach i rozładunkach towaru. Każda z tych czynności zajmowała mu po około 1 godziny. W ocenie Sądu czynności te są charakterystyczne dla pracy kierowcy. Nadzór nad załadunkiem i rozładunkiem należy bowiem do ich obowiązków (por. wyrok Sądu Apelacyjnego w Katowicach z dnia 21 maja 2014r., sygn. akt III AUa 2100/13; wyrok Sądu Apelacyjnego w Katowicach z dnia 15 października 2015 r., sygn. akt III AUa 2142/14). Bez wątpienia czynności załadunkowe i rozładunkowe miały krótkotrwały charakter. Sąd podziela ugruntowane w orzecznictwie stanowisko, zgodnie z którym wykonywanie innych czynności o charakterze incydentalnym, krótkotrwałym, ubocznym, nie powodują utraty charakteru pracy w szczególnych warunkach (por. np. wyroki Sądu Najwyższego: z dnia 22 stycznia 2008r., I UK 210/07, z dnia 22 kwietnia 2009 r., II UK 333/08).

Mając na uwadze powyższe, w powyższych okresach ubezpieczony wykonywał pracę kierowców samochodów ciężarowych o dopuszczalnym ciężarze całkowitym powyżej 3,5 tony, specjalizowanych, specjalistycznych (specjalnych), pojazdów członowych i ciągników samochodowych balastowych, autobusów o liczbie miejsc powyżej 15, samochodów uprzywilejowanych w ruchu w rozumieniu przepisów o ruchu na drogach publicznych, trolejbusów i motorniczych tramwajów, tj.: prace wymienione w wykazie A, dział VIII, poz. 2 Rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983 roku w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze (Dz.U.1983.8.43).

Wskazać należy, że w świetle utrwalonego orzecznictwa sądowego dla oceny, czy pracownik pracował w szczególnych warunkach nie ma istotnego znaczenia nazwa zajmowanego stanowiska tylko rodzaj rzeczywiście powierzonej pracy (por. wyrok Sądu Apelacyjnego w Gdańsku z dnia 26 czerwca 2015r. sygn. akt III AUa 168/15 LEX nr 1761793).

Bez znaczenia pozostaje również fakt, że pracodawca nie wystawił świadectwa wykonywania pracy w warunkach szczególnych. Fakt wykonywania takiej pracy został bowiem w stosunku do spornych okresów, wykazany w postępowaniu sądowym za pomocą innych dowodów. W postępowaniu odwoławczym przed Sądem nie obowiązują bowiem ograniczenia dowodowe jakie występują w postępowaniu o świadczenia emerytalno-rentowe przed organem rentowym, a Sąd może ustalić okoliczności mające wpływ na prawo do świadczeń lub ich wysokość jak: okresy zatrudnienia, w tym wykonywanie pracy w warunkach szczególnych, za pomocą wszelkich środków dowodowych, przewidzianych w kodeksie postępowania cywilnego ( por. uchwała Sądu Najwyższego z 10 marca 1984r. III UZP 6/84, uchwała Sądu Najwyższego z 21 września 1984r. III UZP 48/84, wyrok Sądu Najwyższego z 7 grudnia 2006r., I UK 179/06, LEX nr 342283).

Ustalony w sprawie stan faktyczny pozwala na przyjęcie, że ubezpieczony legitymuje się ponad 15 letnim okresem zatrudnienia w warunkach szczególnych, albowiem do okresu uwzględnionego przez organ rentowy w wymiarze 9 lat, 9 miesięcy i 20 dni należy zaliczyć wymienione i opisane powyżej okresy jego pracy w PHU (...) s.c. oraz w Firmie Handlowej (...) s.c. w łącznym wymiarze 6 lat, 3 miesięcy i 1 dzień, co daje łącznie 16 lat i 21 dni takiej pracy.

W związku z tym, że ubezpieczony spełnił wymóg posiadania co najmniej 15 lat pracy w szczególnych warunkach na dzień 1 stycznia 1999 r., to zbędne było przeprowadzenie postępowania dowodowego w zakresie kwestionowanego przez ubezpieczonego okresu spornego od 1 sierpnia 1978 r. do 11 kwietnia 1980 r. kiedy to –jak twierdzi ubezpieczony -w ramach odbywania służby wojskowej pracował on jako kierowca cysterny o dopuszczalnym ciężarze całkowitym powyżej 3,5 tony.

Pozostałe przesłanki prawa do emerytury nie były kwestionowane i zostały przez odwołującego spełnione.

Mając na uwadze powyższe, Sąd na mocy art. 477 ¹⁴ § 2 kpc, zmienił zaskarżoną decyzję i przyznał ubezpieczonemu prawo do emerytury od dnia 1 lipca 2018 r., tj. od pierwszego dnia miesiąca, w którym ubezpieczony złożył wniosek.

O kosztach zastępstwa procesowego Sąd orzekł zgodnie z zasadą odpowiedzialności za wynik procesu wyrażoną w art. 98 k.p.c. oraz odpowiednio § 9 ust. 2 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych (Dz.U.2018.265 j.t.), zasądzając od organu rentowego na rzecz ubezpieczonego kwotę 180 zł.

(-) sędzia (del.) Anna Capik-Pater