Portal Orzeczeń Sądu Okręgowego w Gliwicach

UZASADNIENIE

Decyzją z 3 września 2024r. organ rentowy Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Z. odmówił ubezpieczonemu Z. B. ( B. ) wznowienia postępowania w sprawie emerytury w związku z wyrokiem Trybunału Konstytucyjnego z 4 czerwca 2024r., gdyż wyrok ten nie został ogłoszony w Dzienniku Ustaw, a zatem brak jest podstaw do wznowienia postępowania zakończonego decyzją z 15 marca 2016r.

Odwołanie od decyzji złożył ubezpieczony.

Organ rentowy wniósł o oddalenie odwołania podtrzymując stanowisko zawarte w uzasadnieniu skarżonej decyzji. Organ rentowy dodał, że nie zachodzą przesłanki do wznowienia postępowania w trybie art.145a § 1 k.p.a.

Sąd Okręgowy ustalił:

Decyzją z 2 czerwca 2010r. organ rentowy przyznał ubezpieczonemu Z. B. (ur. (...)) prawo do emerytury wcześniejszej na podstawie art.184 ustawy emerytalnej, od 20 kwietnia 2010r. Wysokość emerytury została obliczona częściowo na podstawie art. 53 ustawy emerytalnej a częściowo w oparciu o art.26 tejże ustawy ( art.183 ustawy emerytalnej ).

Decyzją z 15 marca 2016r. organ rentowy przyznał ubezpieczonemu prawo do emerytury z powszechnego wieku emerytalnego, od (...)., to jest od daty osiągnięcia wieku, o którym mowa w art.24 ust.1b ustawy emerytalnej.

Wysokość emerytury została obliczona na podstawie art. 25 – 26 ustawy emerytalnej.

Do obliczenia emerytury przyjęto kwotę składek na ubezpieczenie emerytalne oraz kapitału początkowego z uwzględnieniem waloryzacji, zewidencjonowanego na koncie ubezpieczonego do końca miesiąca poprzedzającego miesiąc, od którego przysługuje wypłata emerytury. Podstawa obliczenia emerytury podlegała pomniejszeniu o kwotę stanowiącą sumę kwot pobranych emerytur w wysokości przed odliczeniem zaliczki na podatek dochodowy od osób fizycznych i składki na ubezpieczenie zdrowotne. Emerytura stanowi równowartość kwoty będącej wynikiem podzielenia podstawy obliczenia emerytury przez średnie dalsze trwanie życia, które ustalono na dzień osiągnięcia wieku emerytalnego:

- kwota składek zewidencjonowanych na koncie z uwzględnieniem waloryzacji 82916,12 zł,

- kwota zwaloryzowanego kapitału początkowego wynosi 713513,83 zł,

- suma kwot pobranych emerytur wynosi 203070,36 zł,

- średnie dalsze trwanie życia wynosi 210,70 m-cy,

- wyliczona kwota emerytury wynosi 2816,13 zł.

W dniu 27 sierpnia 2024r. ubezpieczony wystąpił z wnioskiem o ponowne przeliczenie emerytury z uwagi na orzeczenie Trybunału Konstytucyjnego.

W załatwieniu tego wniosku, organ rentowy wydał zaskarżoną decyzję odmowną.

Powyższe Sąd ustalił jako okoliczności bezsporne, jednoznacznie wynikające z dokumentacji zawartej w aktach organu rentowego.

Sąd zważył, co następuje:

Odwołanie ubezpieczonego Z. B. nie zasługuje na uwzględnienie.

W rozpoznawanej sprawie kwestia sporna sprowadzała się do ustalenia czy w sprawie zachodzą przesłanki do wznowienia postępowania z art. 145a § 1 k.p.a. z uwagi na wyrok Trybunału Konstytucyjnego z 4 czerwca 2024r. sygn. SK 140/20. Organ rentowy zaskarżoną decyzją odmówił takiego wznowienia, gdyż wyrok ten nie został do chwili obecnej ogłoszony.

W pierwszej kolejności przypomnieć należy, że art. 190 ust. 4 Konstytucji wskazuje, iż orzeczenie Trybunału Konstytucyjnego stanowi samodzielną i szczególną podstawę wznowienia postępowania wymienioną expressis verbis w przepisach regulujących postępowanie zarówno sądowe, jak i administracyjne (art. 145a k.p.a.). Stosownie do art. 124 ustawy z 17 grudnia 1998r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (tj. Dz.U. z 2023r., poz. 1251, ze zm.) w postępowaniu w sprawach o świadczenia określone w niej stosuje się przepisy kodeksu postępowania administracyjnego chyba, że ustawa stanowi inaczej. Przepisem, który może stanowić podstawę do wzruszenia decyzji organu rentowego wydanej w oparciu o akt normatywny uznany orzeczeniem Trybunału Konstytucyjnego za niezgodny z Konstytucją, jest art. 145a k.p.a., w myśl którego można żądać wznowienia postępowania w przypadku, gdy Trybunał Konstytucyjny orzekł o niezgodności aktu normatywnego z Konstytucją, umową międzynarodową lub ustawą, na podstawie którego została wydana decyzja (§ 1), a w sytuacji określonej w § 1 skargę o wznowienie postępowania wnosi się w terminie jednego miesiąca od dnia wejścia w życie orzeczenia Trybunału Konstytucyjnego.

Zgodnie z art. 190 ust. 1, 2 i 3 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej orzeczenia Trybunału Konstytucyjnego mają moc powszechnie obowiązującą i są ostateczne (ust.1). Orzeczenia Trybunału Konstytucyjnego w sprawach wymienionych w art. 188 podlegają niezwłocznemu ogłoszeniu w organie urzędowym, w którym akt normatywny był ogłoszony. Jeżeli akt nie był ogłoszony, orzeczenie ogłasza się w Dzienniku Urzędowym Rzeczypospolitej Polskiej "Monitor Polski" (ust.2). Orzeczenie Trybunału Konstytucyjnego wchodzi w życie z dniem ogłoszenia, jednak Trybunał Konstytucyjny może określić inny termin utraty mocy obowiązującej aktu normatywnego. Termin ten nie może przekroczyć osiemnastu miesięcy, gdy chodzi o ustawę, a gdy chodzi o inny akt normatywny - dwunastu miesięcy. W przypadku orzeczeń, które wiążą się z nakładami finansowymi nie przewidzianymi w ustawie budżetowej, Trybunał Konstytucyjny określa termin utraty mocy obowiązującej aktu normatywnego po zapoznaniu się z opinią Rady Ministrów (ust. 3).

W rozpoznawanej sprawie ubezpieczony domaga się przeliczenia świadczenia w związku z wyrokiem Trybunału Konstytucyjnego z 4 czerwca 2024r. sygn. SK 140/20. W wyroku tym Trybunał Konstytucyjny stwierdził, że art. 25 ust. 1b ustawy z 17 grudnia 1998r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz. U. z 2023 r. poz. 1251, ze zm.) w zakresie, w jakim dotyczy osób, które złożyły wniosek o przyznanie świadczeń, o których mowa w tym przepisie, przed 6 czerwca 2012r., jest niezgodny z art. 67 ust. 1 w związku z art. 2 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej.

Wyrok ten jednak do chwili obecnej nie został ogłoszony, a zatem nie nabrał mocy obowiązującej przez prawidłową publikację. W tej sytuacji słusznie organ rentowy stwierdził, że brak jest podstaw do wznowienia postępowania.

W konsekwencji Sąd, na mocy art. 477 ¹⁴ § 1 k.p.c. oddalił odwołanie jako bezzasadne.

(-) Sędzia Grażyna Łazowska