Portal Orzeczeń Sądu Okręgowego w Gliwicach

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 12 kwietnia 2017 r.

Sąd Okręgowy w Gliwicach VIII Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

Przewodniczący:	SSR del. Magdalena Kimel
Protokolant:	Korneliusz Jakimowicz

po rozpoznaniu w dniu 12 kwietnia 2017 r. w Gliwicach

sprawy K. G.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddział w T.

o prawo do emerytury

na skutek odwołania K. G.

od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w T.

z dnia 23 marca 2016 r. nr (...)

z dnia 6 lipca 2016 r. nr (...)

1.  zmienia zaskarżoną decyzję w ten sposób, że przyznaje ubezpieczonemu K. G. prawo do emerytury od dnia 1 czerwca 2016 r.;

2.  w pozostałym zakresie oddala odwołanie.

(-) SSR del. Magdalena Kimel

Sygn. akt VIII U 1671/16

UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 23 marca 2016 r, Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w T. Wydział (...) Umów Międzynarodowych, odmówił ubezpieczonemu K. G. (G.) prawa do emerytury. W uzasadnieniu podał, że ubezpieczony nie osiągnął wymaganego wieku uprawniającego do emerytury wynoszącego 67 lat.

W odwołaniu od decyzji ubezpieczony wskazał, że nie domagał się przyznania emerytury polskiej. Podniósł, że w okresie zatrudnienia w (...) Przedsiębiorstwie (...) w G. w latach od 1978 r do 1994 r wykonywał pracę w warunkach szczególnych na stanowiskach: monter- spawacz, brygadzista- izolator, izolator- blacharz, zatem spełnia warunki do przyznania emerytury z obniżonego wieku.

Decyzją z dnia 06 lipca 2016 r, Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w T. Wydział (...) Umów Międzynarodowych, odmówił ubezpieczonemu prawa do emerytury, gdyż 1) nie spełnia warunków do emerytury z art. 24.1 ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych z dnia 17.12.1998 r, tj nie ukończył wieku emerytalnego 67 lat, 2) do dnia 01.01.1999r nie udowodnił 15 lat pracy w szczególnych warunkach lub szczególnym charakterze. Organ rentowy wskazał, że zaliczył do pracy wykonywanej w warunkach szczególnych okres od 10.01.1983 r do 30.01.1989 r na stanowisku montera izolacji (izolera), nie uznał okresu od 31.01.1989 r do 30.11.1994 tj okresu pracy na eksporcie, z uwagi na fakt, że przedłożona dokumentacja jest niespójna- sprzeczna z wystawionym świadectwem pracy oraz okresu od 01.05.1978 do 09.01.1983 z uwagi na to, iż w Zarządzeniu nr 9 Ministra Budownictwa i Przemysłu Materiałów Budowlanych z dnia 01.08.1983 brak stanowiska wyszczególnionego „monter- spawacz”.

W odwołaniu od decyzji ubezpieczony domagał się zmiany decyzji i przyznania prawa do emerytury z warunków szczególnych. Ubezpieczony podniósł, że legitymuje się 15 letnim okresem zatrudnienia w warunkach szczególnych. W okresie od 01 maja 1978 r do 30 listopada 1994 r pracował w (...) Przedsiębiorstwie (...). W tym okresie wykonywał prace nie tylko w kraju ale również na eksporcie za granicą. Od 10.08.1981 r do 09.08.1983 r i od 21.02.1983 r do 18.09.1983 r pracował na eksporcie w Czechach w charakterze izolera. Przez cały okres wykonywania pracy w kraju i za granicą realizował zadania w charakterze izolatora- blacharza i izolatora- brygadzisty. Zaprzeczył by w okresie zatrudnienia od 01.05.1978 r do 09.01.1983 r wykonywał prace na stanowisku montera- spawacza. Ubezpieczony podniósł, że błędne jest stanowisko organu rentowego, który analizując okres pracy od 31.01.1989 r do 30.11.1994 r czyli pracę eksportową w Austrii, w oparciu o pismo z 16.02.1989 r przyjął, że zainteresowany całą pracę na budowie eksportowej wykonywał w charakterze blacharza. Pozostaje to bowiem w sprzeczności ze świadectwem pracy z dnia 30.11.1994 r, w którym wykazano, że od dnia 30.01.1989 r ubezpieczony wykonywał pracę jako izolator- blacharz na budowie eksportowej w Austrii. Podniósł, że potwierdzeniem tego stanu rzeczy jest pismo pracodawcy Austriackiego z 10.05.2016 r, stwierdzające że ubezpieczony pracował w okresie od 05.11.1990 r do 30.11.2015 r jako izoler.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

K. G. urodził się (...), nie przystąpił do OFE, do 31 grudnia 1998 roku udowodnił ponad 25 lat okresów składkowych i nieskładkowych.

Ubezpieczony w okresie od dnia 01.05.1978 r do dnia 30.11.1994 r zatrudniony był w (...) Przedsiębiorstwie (...) w G.. Przedsiębiorstwo zajmowało się wykonywaniem instalacji sanitarnych, centralnego ogrzewania, instalacji wewnętrznych – cieplnych i wodnych w obiektach, pracami wodno kanalizacyjnymi.

W świadectwie pracy pracodawca wskazał, że ubezpieczony zajmował stanowiska montera- spawacza, brygadzisty- izolatora, a od 30.01.1989 r izolatora- blacharza na budowie eksportowej.

Przez pierwsze dwa, trzy miesiące po zatrudnieniu, ubezpieczony wykonywał prace ślusarsko- spawalnicze. Prace spawalnicze zajmowały ubezpieczonemu średnio pół dniówki. Po dwóch, trzech miesiącach K. G. powierzono wykonywanie prac izolatora. Do obowiązków ubezpieczonego należało ocieplanie rurociągów. Ubezpieczony wykonywał prace w wykopach. W wykopach ubezpieczony izolował rurociągi wełna mineralną, siatką i papą. Po zakończeniu cyklu technologicznego, ubezpieczony kierowany był do prac wewnątrz budynków. Wówczas w piwnicach izolował rury o mniejszych gabarytach . Rury izolował wełną szklaną a następnie zaprawą gipsowo- azbestową. Ubezpieczony oczyszczał rury, malował rurociąg farbą podkładową typu minia. Malowanie rurociągów farbą podkładową typu minia ubezpieczony wykonywał zarówno w wykopach jak i w budynkach.

Przez pewien czas ubezpieczony zajmował stanowisko brygadzisty. Wykonywał nadal tą sama pracę, która wykonywali izolatorzy, dodatkowo załatwiał sprawy formalne takie jak: zezwolenie na wejście do obiektów na których prowadzone były roboty, kontaktował się z kierownikiem i zanosił pomiary do głównego energetyka. Na tym stanowisku wykonywał pracę izolatora każdego dnia i przez całą dniówkę.

W 1981 r ubezpieczony skierowany został przez pracodawcę na budowę eksportową prowadzoną na W.. Na eksporcie pracował od 10.08.1981 r. Prace wykonywane na budowie eksportowej nie różniły się niczym od prac wykonywanych w kraju. Na W. ubezpieczony pracował półtora roku, a po powrocie do kraju skierowany został przez pracodawcę do pracy w Czechosłowacji, gdzie wykonywał prace w elektrowni atomowej. Zajmował się izolacją zbiorników w elektrowni. Praca ubezpieczonego polegała na tym, że materace z wełny szklanej wkładał na szpilki, zakrywał materace specjalną folia termoziloacyjną. Zajmował się także izolacją dużych rurociągów. Wymienione prace ubezpieczony wykonywał w wykopach i pomieszczeniach. W wykopach izolował rurociągi, w budynkach również, z tym, że w budynkach wykonywał prace na wysokościach 3-4 metrów.

W Czechosłowacji ubezpieczony pracował przez 7-8 miesięcy do wypadku. Przez pół roku przebywał na zwolnieniu lekarskim.

Następnie ubezpieczony od 1983 r pracował w Polsce. Wykonywał również prace izolacyjne na obiektach przemysłowych różnych zakładów: Zakładów Napraw Taboru Kolejowego, w Fabryce (...) w K., w Zakładach (...) w Z.. Pracował zarówno na estakadach na wysokościach, zdejmował starą izolację, czyścił rury, malował rury farbą typu minia, kładł izolację z wełny szklanej lub mineralnej. Wymienione prace wykonywał do końca 1989 r.

W dniu 31.01.1989 r ubezpieczony skierowany został przez pracodawcę na budowę eksportową w Austrii, gdzie wykonywał również prace typowo izolacyjne, wykonywał izolację na kanałach wentylacyjnych, rurociągach w Centralnym Banku w W.. Prace wykonywał w piętnasto kondygnacyjnym budynku na wysokościach 4-5 metra. Izolował rurociągi wełną mineralna, aramfleksem, termaksem. Następnie został przeniesiony do S., gdzie również wykonywał prace typowo izolacyjne w budynkach przemysłowych. Wewnątrz budynków ubezpieczony izolował rurociągi i kanały wentylacyjne. Większość rurociągów była podwieszana na suficie, zatem prace wykonywał na wysokościach 3,5- 4,5 metrów, a nawet do 10 metrów. Prace izolacyjne wykonywał również w piwnicach oraz na dachach, na których wykonywał izolacje kanałów wentylacyjnych. Obudowywał wentylatory wełną a następnie blachą. Do obudowy kanałów stosował materiał taki jak termaks i promat. Wymienione prace ubezpieczony wykonywał do końca zatrudnienia w (...).

Ubezpieczony wykonywał pracę izolacyjne przez 8 godzin dziennie, a często w godzinach nadliczbowych. Pracował stale i w pełnym wymiarze czasu pracy w szkodliwych warunkach w narażeniu na wysokie temperatury, szkodliwe zapylenie pyłami z waty szklanej i wełny mineralnej, szkodliwe opary farb ołowianych.

W świadectwie wykonywania pracy w warunkach szczególnych pracodawca wskazał, że ubezpieczony w okresie od 01.05.1978 r do 09.01.1983 r i o 10.01.1983 r do 31.11.1994 r stale i w pełnym wymiarze czasu pracy wykonywał prace wymienione w wykazie A dział XIV poz 12 pkt 1, dział II poz 1 pkt 31 stanowiącym załącznik nr 1 do zarządzenia nr 9 Ministra Budownictwa i Przemysłu Materiałów Budowlanych z dnia 01.08.1983 r w sprawie wykazu stanowisk pracy w zakładach pracy nadzorowanych przez Ministra Budownictwa i Przemysłu Materiałów Budowlanych, na których wykonywane są prace w szczególnych warunkach uprawniające do wcześniejszego przejścia na emeryturę oraz do wzrostu emerytury lub renty.

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił w oparciu o akta rentowe, akta osobowe ubezpieczonego z okresu zatrudnienia w (...) Przedsiębiorstwie (...) w G., zaświadczenie z dnia 24.11.2016 r k 70 w oparciu o zeznania świadków: T. S. k 72, J. A. k 73, B. Ż. k 74, zeznania ubezpieczonego K. G. k 85.

Zeznania świadków były spójne, wzajemnie się uzupełniały i korespondowały z zeznaniami ubezpieczonego. Świadkowie pracowali z ubezpieczonym, obserwowali jego pracę i posiadają wiedzę co do charakteru jego zatrudnienia. Szczegółowo opisali wykonywane czynności, w związku z czym Sąd nie znalazł podstaw do odmówienia im zeznaniom waloru mocy dowodowej.

Sąd zważył, co następuje:

Zaskarżona decyzja z dnia 06.07.2016 r jest nieprawidłowa.

Stosownie do treści art. 184 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 roku o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz.U z 2009 r, nr 153, poz.1227) w powiązaniu z § 3 i 4 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 07 lutego 1983 r w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze (Dz.U nr 8,poz 43 ze zm), ubezpieczony urodzony po dniu 31.12.1948 r, który wykonywał pracę w szczególnych warunkach wymienione w wykazie A, nabywa prawo do emerytury jeśli spełnia łącznie następujące warunki: osiągnął wiek emerytalny wynoszący 60 lat dla mężczyzn, udokumentował na dzień 31.12.1998 r okres zatrudnienia wynoszący łącznie z okresami składkowymi i nieskładkowymi 25 lat dla mężczyzn, w tym co najmniej 15 lat zatrudnienia przy pracach wymienionych w wykazie A- stale i w pełnym wymiarze czasu pracy.

W myśl ustępu 2 emerytura o której mowa w ust 1 przysługuje pod warunkiem nieprzystąpienia do otwartego funduszu emerytalnego albo złożenia wniosku o przekazanie środków zgromadzonych na rachunku w otwartym funduszu emerytalnym, za pośrednictwem Zakładu na dochodu budżetu państwa.

W zakresie określenia wieku emerytalnego, o którym mowa w art. 32 ust. 1 ww. ustawy, rodzajów prac lub stanowisk oraz warunków, na podstawie których ubezpieczonym przysługuje prawo do emerytury art. 32 ust. 4 odsyła do uregulowań Rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze (Dz. U. Nr 8 poz.43 ze zm.).

W myśl § 3 i 4 rozporządzenia, pracownik który wykonywał prace w szczególnych warunkach, wymienione w załączonym do rozporządzenia wykazie A, nabywa prawo
do emerytury, jeżeli spełnia łącznie następujące warunki:

1. osiągnął wiek emerytalny wynoszący: 55 lat dla kobiet i 60 lat dla mężczyzn,

3. ma wymagany okres zatrudnienia, w tym co najmniej 15 lat pracy w szczególnych warunkach.

Zgodnie z treścią § 2 ust. 1 i 2 ww. rozporządzenia, okresami pracy uzasadniającymi prawo do świadczeń na zasadach określonych w tym akcie prawnym są okresy, w których praca w szczególnych warunkach jest wykonywana stale i w pełnym wymiarze czasu pracy obowiązującym na danym stanowisku pracy. Okresy pracy, o których mowa w ust. 1, stwierdza zakład pracy, na podstawie posiadanej dokumentacji, w świadectwie wykonywania prac w szczególnych warunkach, wystawionym według wzoru stanowiącego załącznik do przepisów wydanych na podstawie § 1 ust. 2 rozporządzenia, lub w świadectwie pracy.

Zgodnie z orzeczeniem Sądu Najwyższego z dnia 21 września 1984 roku, sygn. akt III UZP 48/84, w świetle § 2 ust. 2 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 07 lutego 1983 r, zakład pracy wydaje zaświadczenie o zatrudnieniu w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze wyłącznie na podstawie posiadanej dokumentacji, natomiast w sądowym postępowaniu odwoławczym możliwe jest ustalenie tych okresów także w oparciu o inne dowody. W postępowaniu przed sądami pracy i ubezpieczeń społecznych okoliczności mające wpływ na prawo do świadczeń lub ich wysokość mogą być udowadniane wszelkimi dowodami przewidzianymi w kodeksie postępowania cywilnego, w tym również zeznaniami świadków i stron (także wyrok SN z dnia 2 lutego 1996 roku, II URN 3/95, OSNAP 1996/16/239).

Kwestia posiadania przez ubezpieczonego ponad 25 letniego okresu składkowego i nieskładkowego na dzień 31.12.1998 roku nie była sporna.

Okoliczność sporna w przedmiotowej sprawie dotyczyła posiadania przez ubezpieczonego wymaganego 15 letniego okresu pracy wykonywanej w warunkach szczególnych. Organ rentowy uwzględnił ubezpieczonemu jedynie 6 lat i 22 dni pracy w warunkach szczególnych tj okres zatrudnienia w (...) Przedsiębiorstwie (...) w G. od dnia 10.01.1983 r do 30.01.1989 r na stanowisku monera – izolacji.

Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 16 czerwca 2009 r. w sprawie o sygn. akt I UK 20/09, wyraził pogląd, iż praca w warunkach szczególnych to praca, w której pracownik w sposób znaczny jest narażony na niekorzystne dla zdrowia czynniki, co wynika wprost z treści art. 32 ust. 2 ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych. Motyw przyświecający ustawodawcy w stworzeniu instytucji przewidzianej w art. 32 ww. ustawy opiera się na założeniu, że praca wykonywana w szczególnych warunkach stale i w pełnym wymiarze czasu pracy obowiązującym na danym stanowisku pracy przyczynia się do szybszego obniżenia wydolności organizmu, stąd też osoba wykonująca taką pracę ma prawo do emerytury wcześniej niż inni ubezpieczeni. Powyższy pogląd Sąd Najwyższy wyraził ponownie w wyroku z dnia 29 czerwca 2011 r. w sprawie o sygn. akt III UK 3/11.

Z zebranego materiału dowodowego wynika, że ubezpieczony na dzień 31.12.1998 roku posiada wymagany 15 letni okres pracy w warunkach szczególnych.

Do okresu pracy w warunkach szczególnych należy zaliczyć okres:

- od dnia 01.08.1978 r – 09.01.1983 r na stanowisku montera izolacji, (Sąd zaliczył okres od 01 sierpnia, albowiem z zeznań ubezpieczonego wynika, że przez 3 miesiące po podjęciu zatrudnienia wykonywał prace ślusarsko- spawalnicze, a prace spawalnicze nie były wykonywane w pełnym wymiarze czasu pracy) tj 4 lata 5 miesięcy i 9 dni,

- od dnia 31.01.1989 r – 30.11.1994 r na stanowisku montera izolacji tj 5 lat i 10 miesięcy,

Z zebranego materiału dowodowego wynika, że w tym okresie ubezpieczony wykonywał te same prace, które zaliczone zostały przez organ rentowy do pracy w warunkach szczególnych, a mianowicie prace montera izolacji i zajmował się zakładaniem izolacji cieplnych na rurociągi. Polegało to na okładaniu położonych przez monterów rur watą szklaną lub wełną mineralną, a następnie wykonaniu płaszcza azbestowego a w późniejszym okresie płaszcza cementowo-wapnowego. Były to prace w narażeniu na wysokie temperatury, zapylenie szkodliwymi pyłami z waty szklanej. Taką pracę wykonywał w spornym okresie stale i w pełnym wymiarze czasu pracy, co najmniej 8 godzin dziennie, na różnych obiektach. Nie był kierowany do innych prac. Również w czasie pracy wykonywanej na eksporcie, niezależnie od przypisanego stanowiska izolatora-blacharza wykonywał pracę montera izolacji.

Wykonywane przez ubezpieczonego prace termoizolacyjne urządzeń i instalacji technologicznych są wymienione pod poz. 38 działu IV Wykazu A, stanowiącego załącznik do wymienionego rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze (Dz.U. Nr 8 poz. 43 ze zm.), zawierającego wykaz prac w szczególnych warunkach, których wykonywanie uprawnia do niższego wieku emerytalnego.

Wprawdzie ubezpieczony nie pracował w przedsiębiorstwie branży chemicznej, jednak w ocenie Sądu ograniczenie zastosowania tego punktu jedynie do pracowników określonej branży prowadziłoby do nieuzasadnionej dyskryminacji osób, które wykonywały identyczne prace na użytek innych branż. Nadto jak wskazano powyżej, organ rentowy zaliczył do pracy w warunkach szczególnych okres zatrudnienia ubezpieczonego na stanowisko montara izlocji w okresie 10.01.1983 r do 30.01.1989 r.

Dodać należy, ze prace ubezpieczonego można zaliczyć także do prac wymienionych pod poz 1, 6 działu V wykazu A, stanowiącego załącznik do wymienionego rozporządzenia Rady Ministrów w którym wymieniono roboty wodnokanalizacyjne oraz budowę rurociągów w głębokich wykopach, prace malarskie konstrukcji na wysokości. Ubezpieczony wykonywał także prace wymienione w dziale III pod poz 72 tj prace polegające na malowaniu minią

W wyroku z dnia 24 marca 2009 r.( I PK 194/08 ), Sąd Najwyższy przyjął, że dla oceny, czy pracownik pracował w szczególnych warunkach, nie ma istotnego znaczenia nazwa zajmowanego przez niego stanowiska, tylko rodzaj powierzonej mu pracy (rzeczywiście wykonywanych zadań pracowniczych).

W konsekwencji sporny okres pracy ubezpieczonego powinien być zaliczony do stażu pracy w warunkach szczególnych. Odwołujący uzyskał zatem wymagany 15 letni okres pracy w warunkach szczególnych, albowiem legitymuje się ponad 15 letnim zatrudnieniem w warunkach szczególnych (10 lat i 9 dni zaliczone przez Sąd plus 6 lat i 22 dni zaliczone przez organ rentowy daje 16 lat i 1 miesiąc). Pozostałe przesłanki prawa do emerytury nie były kwestionowane i zostały przez odwołującego spełnione.

Mając na uwadze powyższe, Sąd na mocy art. 477 ¹⁴ § 2 kpc, zmienił zaskarżoną decyzję z dnia 06.07.2016 r i przyznał ubezpieczonemu prawo do emerytury z warunków szczególnych od dnia 01.06.2016 r, tj od miesiąca złożenia wniosku. Jako wniosek Sąd potraktował pismo z dnia 06.06.2016 r, albowiem z jego treści wynika, że ubezpieczony nie składał wcześniej wniosku o przyznanie emerytury polskiej i dopiero w tym piśmie wniósł o przyznanie emerytury z warunków szczególnych.

Natomiast decyzja z dnia 23.03.2016 r jest prawidłowa. Słusznie organ rentowy odmówił ubezpieczonemu prawa do emerytury na podstawie art. 24 ust 1 ustawy z dnia 17.12.1998 r o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych, albowiem ubezpieczony nie ukończył wymagane w tym przepisie wieku 67 lat.

Mając powyższe na uwadze, na mocy art. 477 ¹⁴ § 1 kpc, odwołanie w pozostałym zakresie zostało oddalone.

(-) SSR del Magdalena Kimel