Portal Orzeczeń Sądu Okręgowego w Gliwicach

UZASADNIENIE

Decyzją z 14 sierpnia 2024r. organ rentowy Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział
w Z. odmówił ubezpieczonemu D. A. prawa emerytury pomostowej na podstawie art.4 ustawy z dnia 19 grudnia 2008r. o emeryturach pomostowych, ponieważ ubezpieczony po dniu 31 grudnia 2008r. nie wykonywał prac w szczególnych warunkach
lub o szczególnym charakterze, w rozumieniu art.3 ust.1 i 3 tejże ustawy.

W odwołaniu od decyzji ubezpieczony domagał się jej zmiany przez przyznanie prawa do emerytury pomostowej od daty złożenia wniosku. Ubezpieczony wniósł także o zasądzenie od organu rentowego na jego rzecz zwrotu kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie liczonymi od dnia uprawomocnienia się orzeczenia do dnia zapłaty.

W uzasadnieniu ubezpieczony podniósł, że na dzień 1 stycznia 2009r. posiadał staż pracy w szczególnych warunkach, a to 19 lat i 1 miesiąc na stanowisku kowala pracując stale
i w pełnym wymiarze czasu pracy, wykonując prace w postaci kucia ręcznego w kuźniach przemysłowych oraz obsługi młotów mechanicznych, który to staż nie był kwestionowany organ rentowy. Pracę taką można zakwalifikować jako okres pracy w warunkach szczególnych lub pracy o szczególnym charakterze w rozumieniu dziś obowiązujących przepisów, zgodnie z załącznikiem nr 1 do ustawy o emeryturach pomostowych, poz.39. Zatem spełnił przesłanki do emerytury pomostowej na podstawie art.49 ustawy o emeryturach pomostowych.

Organ rentowy w odpowiedzi na odwołanie wniósł o jego oddalenie podtrzymując stanowisko zajęte w decyzji zaskarżonej. Organ rentowy wniósł także o zasądzenie
od ubezpieczonego na rzecz tego organu zwrotu kosztów zastępstwa procesowego.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny.

Ubezpieczony D. A. ( ur. (...) ) w dniu 18 czerwca 2024r. złożył wniosek o przyznanie prawa do emerytury pomostowej i organ rentowy decyzją zaskarżoną z 14 sierpnia 2024r. odmówił prawa do tego świadczenia z przyczyn wskazanych na wstępie. Organ rentowy uznał za udowodniony staż pracy ubezpieczonego w wymiarze łącznym okresów składkowych i nieskładkowych 38 lat, 5 miesięcy i 19 dni, w tym 19 lat i 1 miesiąc pracy w warunkach szczególnych. Do pracy w warunkach szczególnych w rozumieniu art.32 ustawy z dnia 17 grudnia 1998r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych organ rentowy zaliczył zatrudnienie ubezpieczonego w Zakładach (...) S.A. od 18 listopada 1986r. do 31 stycznia 2007r. na stanowisku kowala wymienionym w Wykazie A dziale III poz.79 ( z wyłączeniem urlopu bezpłatnego i okresów zasiłków chorobowych ), na podstawie świadectwa wykonywania prac w szczególnych warunkach z 31 stycznia 2007r. sporządzonego przez (...) S.A.

Ubezpieczony w (...) S.A. w Z.
był zatrudniony w pełnym wymiarze czasu pracy od 16 września 1981r. do 31 stycznia 2007r. na stanowiskach kolejno: ucznia ślusarza, od 13 czerwca 1983r. do 24 października 1984r. ślusarza, od 27 października 1984r. do 18 października 1986r. odbywał służbę wojskową, od 18 listopada 1986r. do końca zatrudnienia – kowala. W okresie od 24 sierpnia 1990r. do 20 października 1990r. ubezpieczony przebywał na urlopie bezpłatnym.

Jako kowal ubezpieczony pracował w wydziale konstrukcji na kuźni przemysłowej. Kuźnia ta znajdowała się na hali konstrukcji. Ubezpieczony cały czas wykonywał taką samą pracę, zajmował się wyginaniem, walcowaniem, kuciem elementów na gorąco. Były
to elementy z grubych białych blach, które trzeba było zagrzać w temperaturze około 800 – 1000 stopni. Te elementy ubezpieczony profilował na kształt zgodny z dokumentacją. Ubezpieczony odkuwał także śruby na gorąco, nadawał im kształty młotem kuziennym. Obsługiwał też młoty mechaniczne. W 1990r. ubezpieczony został brygadzistą, lecz faktycznie wykonywał taką samą pracę co wcześniej pracując jako kowal. Pracę taką świadczył stale i w pełnym wymiarze czasu pracy.

Razem z ubezpieczonym pracował M. N..

Po 31 grudnia 2008r. ubezpieczony był zatrudniony w: (...) Sp. z o.o.
w G. na stanowisku montera konstrukcji ( w tym dodatkowo brygadzisty, mistrza ), (...) Sp. z o.o. w G. jako brygadzista monter, (...) Sp. z o.o.
w G. jako ślusarz, W (...) Sp. z o.o. w M. jako brygadzista monter, (...) (...) Sp. z o.o. w G. jako ślusarz-monter, (...) Sp. z o.o. w K. jako brygadzista-monter, (...) Sp. z o.o. w Z. jako kierownik produkcji.

Od dnia 12 lipca 2020r. jest uprawniony do renty z tytułu niezdolności do pracy.

Powyższe Sąd ustalił na podstawie dokumentacji zawartej w aktach organu rentowego, aktach osobowych ubezpieczonego, zeznań świadka M. N. oraz przesłuchania ubezpieczonego ( protokół elektroniczny z rozprawy z 4 grudnia 2024r. czas 00:05:16 – 00:18:10 ).

Sąd dał wiarę zeznaniom świadka M. N. i ubezpieczonego, gdyż były one rzeczowe, logiczne, przekonujące, zgodne ze sobą i z treścią powołanej w sprawie dokumentacji.

Sąd zważył, co następuje:

Odwołanie ubezpieczonego D. A. zasługuje na uwzględnienie.

Zgodnie z art. 4 ustawy z dnia 19 grudnia 2008r. o emeryturach pomostowych
( tj. Dz.U. z 2024r., poz.1696 ) o emeryturach pomostowych, prawo do emerytury pomostowej przysługuje pracownikowi, który spełnia łącznie następujące warunki:

1)  urodził się po dniu 31 grudnia 1948r.;

2)  ma okres pracy w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze wynoszący co najmniej 15 lat;

3)  osiągnął wiek wynoszący co najmniej 55 lat dla kobiet i co najmniej 60 lat dla mężczyzn;

4)  ma okres składkowy i nieskładkowy, ustalony na zasadach określonych w art. 5-9 i art. 11 ustawy o emeryturach i rentach z FUS, wynoszący co najmniej 20 lat dla kobiet i co najmniej 25 lat dla mężczyzn;

5)  przed dniem 1 stycznia 1999r. wykonywał prace w szczególnych warunkach lub prace w szczególnym charakterze, w rozumieniu art. 3 ust. 1 i 3 ustawy lub art. 32 i art. 33 ustawy o emeryturach i rentach z FUS – przepis uchylony z dniem
1 stycznia 2024 roku;

6)  po dniu 31 grudnia 2008r. wykonywał pracę w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze, w rozumieniu art. 3 ust. 1 i 3;

Dla przyznania emerytury pomostowej konieczne jest, aby powyższe warunki zostały spełnione łącznie, bowiem brak któregokolwiek z nich uniemożliwia przyznanie prawa
do świadczenia .

Należy zwrócić uwagę, że na podstawie art. 49 ustawy o emeryturach pomostowych prawo do emerytury pomostowej przysługuje także osobie, która:

1.  po dniu 31 grudnia 2008 roku nie wykonywała pracy w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze, w rozumieniu art. 3 ust. 1 i 3 ustawy o emeryturach pomostowych, o ile osoba ta:

2.  spełnia warunki określone w art. 4 pkt 1-4 lub art. 5-12;

3.  w dniu wejścia w życie ustawy miała wymagany w przepisach, o których mowa w pkt 2, okres pracy w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze, w rozumieniu art. 3 ust. 1 i 3,

Sąd Najwyższy wyjaśnił, że warunkiem skutecznego ubiegania się o emeryturę pomostową w świetle art. 4 i 49 ustawy o emeryturach pomostowych, jest legitymowanie
się wymaganym stażem pracy w warunkach szczególnych lub o szczególnym charakterze (w rozumieniu tej ustawy lub dotychczasowych przepisów) oraz kontynuowanie pracy w tych warunkach po wejściu w życie ustawy o emeryturach pomostowych, a więc po 1 stycznia 2009r. Natomiast osoba ubiegająca się o emeryturę pomostową, która nie kontynuuje pracy w warunkach szczególnych lub o szczególnym charakterze i legitymuje się w związku z tym jedynie stażem pracy „szczególnej” według poprzednio obowiązujących przepisów, może nabyć prawo do tej emerytury jedynie wówczas, gdy dotychczasowy staż pracy można kwalifikować jako pracę w warunkach szczególnych lub o szczególnym charakterze w rozumieniu obowiązujących przepisów (art. 3 ust. 1 i 3 ustawy o emeryturach pomostowych) – wyrok z dnia 13 marca 2012r., w sprawie II UK 164/11, opublikowany w OSNP z 2013r.,Nr 5-6, poz. 62.

Bezspornym było, że ubezpieczony D. A. urodził się po dniu 31 grudnia 1948r., osiągnął w dniu (...). wiek emerytalny 60 lat oraz udowodnił wymagany
co najmniej 25 – letni okres składkowy i nieskładkowy.

Ubezpieczony bez wątpienia nie spełnia przesłanek prawa do emerytury pomostowej
z art.4 ustawy o emeryturach pomostowych z tej przyczyny, że nie wykazał,
iż po dniu 31 grudnia 2008r. wykonywał pracę w warunkach szczególnych lub o szczególnym charakterze w rozumieniu art.3 ust.1 i 3 powołanej ustawy.

Przeprowadzone w sprawie postępowanie dowodowe wykazało natomiast,
że ubezpieczony spełnia warunki prawa do emerytury pomostowej z art.49 ustawy
o emeryturach pomostowych.

Wyniki przeprowadzonego w sprawie postępowania dowodowego pozwoliły bowiem zakwalifikować sporny okres zatrudnienia ubezpieczonego w (...) S.A. w Z. od 18 listopada 1986r. do 31 stycznia 2007r. do pracy
w warunkach szczególnych wymienionej w załączniku nr 1 do ustawy o emeryturach pomostowych, poz.39: „ Prace przy kuciu ręcznym w kuźniach przemysłowych oraz obsłudze młotów mechanicznych ”.

Taki charakter wykonywanej pracy wynika jednoznacznie z przeprowadzonego
w sprawie postępowania dowodowego w postaci zeznań świadka M. N.
i ubezpieczonego, którym Sąd dał wiarę, a także zgromadzonej w sprawie dokumentacji, zwłaszcza zawartej w aktach osobowych, w tym ze znajdującego się w nich świadectwa pracy i świadectwa wykonywania pracy w warunkach szczególnych. Ubezpieczony w całym powyższym okresie spornym pracował w kuźni przemysłowej i wykonywał taką samą pracę, zajmował się wyginaniem, walcowaniem, kuciem elementów na gorąco, a także obsługiwał młoty mechanicznych Pracę taką świadczył stale i w pełnym wymiarze czasu pracy.

Uwzględnienie spornego okresu pracy do pracy w warunkach szczególnych
(po wyłączeniu urlopu bezpłatnego i okresów niezdolności do pracy) powoduje,
że ubezpieczony legitymuje się także wymaganym do przyznania świadczenia 15 - letnim okresem pracy w warunkach szczególnych w rozumieniu art.3 ust.1 i 3 ustawy o emeryturach pomostowych. W takiej sytuacji spełnia warunki do przyznania mu prawa do dochodzonego świadczenia.

W konsekwencji powyższego Sąd na podstawie art. 477 ¹⁴ § 2 k.p.c. zmienił zaskarżoną decyzję w ten sposób, że przyznał ubezpieczonemu prawo do emerytury pomostowej od dnia (...), tj. od ukończenia wieku emerytalnego 60 lat.

O kosztach Sąd orzekł na podstawie art.98 k.p.c. w związku z §9 ust.2 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych ( tj. Dz.U. z 2023r., poz.1935 ).

(-) Sędzia del. Magdalena Kimel