Portal Orzeczeń Sądu Okręgowego w Gliwicach

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 26 czerwca 2019 r.

Sąd Okręgowy w Gliwicach VIII Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

Przewodniczący:	SSO Grażyna Łazowska
Protokolant:	Anna Krzyszkowska

po rozpoznaniu w dniu 26 czerwca 2019 r. w Gliwicach

sprawy A. S.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Z.

o składki

na skutek odwołania A. S.

od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Z.

z dnia 6 lutego 2018 r. nr (...)

1.  oddala odwołanie;

2.  zasądza od ubezpieczonego na rzecz organu rentowego kwotę 1800 zł (jeden tysiąc osiemset złotych) tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego.

(-) SSO Grażyna Łazowska

Sygn. akt VIII U 1548/18

UZASADNIENIE

Decyzją z 6 lutego 2018r. organ rentowy Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział
w Z. stwierdził, że A. S. jest dłużnikiem Zakładu z tytułu nieopłaconych składek:

1) na ubezpieczenia społeczne za okres od 11/2013r. do 04/2014r. w kwocie
3 446,26 zł, odsetek za zwłokę – 1 143,00 zł,

2) na ubezpieczenie zdrowotne za okres od 11/2013r. do 04/2014r. w kwocie 1 594,99 zł, odsetek za zwłokę – 524,00 zł,

3) na Fundusz Pracy za okres od 11/2013r. do 04/2014r. w kwocie 287,22 zł, odsetek
za zwłokę – 91,00 zł,

4) na ubezpieczenia społeczne za 10/2013r. w kwocie 42,33 zł, odsetek za zwłokę – 15,00 zł,

5) na ubezpieczenie zdrowotne za 10/2013r. w kwocie 261,73 zł, odsetek za zwłokę –
93,00 zł,

6) na Fundusz Pracy za 10/2013r. w kwocie 3,52 zł.

A. S. odwołał się od tej decyzji podnosząc, że w okresie nią objętym płatnikiem składek była (...) Sp. z o.o., której odwołujący był pracownikiem. Odwołujący podał, że przedłożył w (...) Oddział w C. umowę o pracę zawartą
z płatnikiem składek (...) Sp. z o.o., nie mógł jednak przedłożyć zakresu obowiązków, gdyż takiego dokumentu nigdy nie otrzymał. Zgodnie z tą umową, której nigdy nie podpisał, był zatrudniony na stanowisku prezesa, w rzeczywistości pracował jednak na stanowisku spedytora międzynarodowego i miał otrzymywać wynagrodzenie. Firmą w tym czasie kierowała M. J..

W odpowiedzi na odwołanie organ rentowy wniósł o jego oddalenie podtrzymując stanowisko zajęte w skarżonej decyzji. Organ rentowy wniósł również o zasądzenie kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych wskazując, że wartość przedmiotu sporu wynosi 5 637,00 zł. W uzasadnieniu organ rentowy wskazał, że w okresie od 15 marca 2010r. do 20 stycznia 2016r. A. S. prowadził działalność gospodarczą pod firmą (...). W dniu 30 stycznia 2014r. został zgłoszony do obowiązkowych ubezpieczeń jako pracownik przez (...) Sp. z o.o. w C., która to spółka w następstwie prowadzonego postępowania wyjaśniającego z (...) Oddział w C. skorygowała dokumenty i w 2017r. wyrejestrowała od 30 stycznia 2014r. A. S. z ubezpieczenia jako pracownika. ZUS C. decyzją z 4 grudnia 2017r. umorzył postępowanie wyjaśniające z uwagi na jego bezprzedmiotowość wynikającą ze skorygowania dokumentów, decyzja ta została odwołującemu i płatnikowi doręczona i nie została zaskarżona przez żadną ze stron. Wobec wyrejestrowania przez (...) Sp. z o.o. w C. A. S. z obowiązkowych ubezpieczeń jako pracownika, odwołujący nie posiadał w spornym okresie innego, poza prowadzoną pozarolniczą działalnością gospodarczą, tytułu do podlegania ubezpieczeniom społecznym.

Sąd ustalił co następuje:

Odwołujący A. S. w dniu 15 marca 2010r. rozpoczął prowadzenie działalności gospodarczej w zakresie wskazanego w (...) przeważającego przedmiotu działalności – posadzkarstwo, tapetowanie i oblicowywanie ścian.

Działalność została wykreślona z rejestru z dniem 20 stycznia 2016r.

Decyzją z 24 listopada 2015r. Minister (...) wykreślił przedsiębiorcę A. S. wykonującego działalność gospodarczą pod firmą: A. S. (...) z Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej z powodu niezłożenia wniosku o wpis informacji o wznowieniu wykonywania działalności gospodarczej przed upływem okresu 24 miesięcy od dnia zawieszenia wykonywania działalności.

Na mocy umów sprzedaży udziałów w spółce z ograniczoną odpowiedzialności
z 24 października 2013r. odwołujący nabył od Przedsiębiorstwa (...) Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w W.
i od T. B. kolejno 15 i 1 udziałów – wszystkie udziały w (...) Spółce z ograniczoną odpowiedzialnością.

Odwołujący jako jedyny wspólnik (...) powziął 26 października 2013r. uchwały o odwołaniu z funkcji prezesa zarządu H. G., powołaniu
do pełnienia tej funkcji A. S., a także dotyczące zmian umowy spółki: par.3: „ Siedzibą spółki jest C., województwo (...) ”, par.15: Zarząd składa się
z jednego lub więcej członków ”. Następnie podjął także uchwałę o powołaniu na prokurenta spółki (...), swojej byłej żony oraz o powołaniu na członka zarządu spółki (...) ( uchwała z 20 grudnia 2013r. ).

Odwołujący jako reprezentujący spółkę (...) podpisał umowę najmu lokalu użytkowego z 26 października 2013r.

Na mocy umowy z 8 kwietnia 2014r. odwołujący sprzedał swoje udziały w spółce
(...) K. K. (6 udziałów ), A. P. (5 udziałów ) i M. J. ( 5 udziałów ).

Na mocy uchwały Nadzwyczajnego Zgromadzenia Wspólników (...) Spółki
z ograniczoną odpowiedzialnością z 6 września 2014r. A. S. został odwołany z funkcji prezesa zarządu spółki.

Pismem z 24 października 2017r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział
w C. poinformował odwołującego, że na podstawie danych zidentyfikowanych
w Kompleksowym Systemie Informatycznym Zakładu ustalił, że odwołujący został zgłoszony do obowiązkowych ubezpieczeń społecznych i zdrowotnego przez spółkę (...) z tytułu umowy o pracę od 30 stycznia 2014r. do 29 kwietnia 2014r., w okresie
od 24 października 2013r. do 8 kwietnia 2014r. posiadał 100% udziałów w kapitale zakładowym spółki, ponadto Zakład wskazał, że jest w posiadaniu świadectwa pracy z 29 kwietnia 2014, z którego wynika, że A. S. był w ww. czasie zatrudniony
na stanowisku prezesa, a zatem do jego obowiązków należało prowadzenie i reprezentacja spraw spółki. W tej sytuacji Zakład stwierdził, że w okresie od 30 stycznia 2014r.
do 8 kwietnia odwołujący nie podlega obowiązkowym ubezpieczeniom społecznym z tytułu umowy o pracę.

Następnie decyzją z 4 grudnia 2017r. (...) Oddział w C. umorzył postępowanie administracyjne dotyczące prawidłowości dokonanego zgłoszenia
do ubezpieczeń A. S. z tytułu umowy o pracę zawartej z płatnikiem
(...) Sp. z o.o.

W uzasadnieniu Zakład wskazał, że 24 października 2017r. wezwał płatnika składek (...) Sp. z o.o. oraz A. S. do złożenia wyjaśnień oraz przedłożenia dokumentacji dotyczącej zatrudnienia na podstawie umowy o pracę. W dniu 17 października do Oddziału wpłynęły pisemne wyjaśnienia odwołującego. Natomiast płatnik składek pismem z 20 listopada 2017r. poinformował, że zostanie sporządzona prawidłowa dokumentacja zgłoszeniowa i rozliczeniowa za okres od 30 stycznia 2014r. do 8 kwietnia 2014r. Dalej Zakład wskazał, że na podstawie analizy dokumentów zgłoszeniowych i rozliczeniowych zidentyfikowanych na koncie A. S. stwierdził, że płatnik składek w dniach 20 listopada 2017r. i 21 listopada 2017r. przekazał do Zakładu prawidłową dokumentację zgłoszeniową i rozliczeniową. Stąd Zakład postanowił jak w ww. decyzji.

Decyzja ta została odwołującemu doręczona 8 grudnia 2017r. i nie została przez niego zaskarżona, co spowodowało jej uprawomocnienie się.

(...) Sp. z o.o. w C. złożyła w (...) Oddział w C. druk (...) wyrejestrowujący odwołującego z dniem 30 stycznia 2014r. jako pracownika.

Odwołujący przedłożył do akt sprawy:

- umowę o pracę zawartą z (...) Sp. z o.o. na okres próbny od 30 stycznia 2014r. do 29 kwietnia 2014r. na stanowisko prezesa na ¼ etatu i za wynagrodzeniem
615,00 zł brutto,

- zaświadczenie o zatrudnieniu z 10 kwietnia 2014r. sporządzone przez spółkę (...), że na stanowisku prezesa A. S. otrzymuje miesięczne wynagrodzenie w wysokości 615,00 zł brutto oraz stały dodatek do pensji w wysokości od 1 500 zł netto w zależności od osiągniętych wyników zarobkowych dla firmy,

- zaświadczenie o zatrudnieniu i wysokości wynagrodzenia z 17 kwietnia 2014r., że średnie miesięczne wynagrodzenie netto z ostatnich trzech miesięcy A. S. z tytułu zatrudnienia od 30 stycznia 2014r. w (...) Sp. z o.o. wynosi 2 250 zł.

Postanowieniem z 30 października 2018r. sygn. PR 1 Ds.. 1150.2018 Prokuratura Rejonowa w Chorzowie:

- umorzyła dochodzenie w sprawie podrobienia w nieustalonym miejscu i czasie w celu użycia za autentyczny podpisu A. S. na umowie o pracę na czas próby
z 30 stycznia 2014r., wobec niewykrycia sprawcy,

- umorzyła dochodzenie w sprawie poświadczenia nieprawdy przez uprawnioną osobę
na zaświadczeniu o zatrudnieniu A. S. z 10 kwietnia 2014r., wobec braku znamion czynu zabronionego,

- umorzyła dochodzenie w sprawie poświadczenia nieprawdy przez uprawnioną osobę
na zaświadczeniu o zatrudnieniu i wysokości wynagrodzenia A. S.
z 17 kwietnia 2014r., wobec braku znamion czynu zabronionego.

Powyższe Sąd ustalił na podstawie dokumentacji akt organu rentowego, zeznań świadków W. S., J. O., P. K. (1), I. K., zeznań odwołującego ( protokół elektroniczny z rozpraw z 7 grudnia 2018r. czas 00:05:09 – 00:49:57, z 6 lutego 2019r. czas 00:03:31 – 00:38:00, rozprawa z 26 czerwca 2019r. czas 00:06:42 – 00:17:32 ) jako okoliczności jednoznacznie wynikające z tych dowodów.

Dalsze wnioski dowodowe Sąd oddalił uznając, że zebrany materiał dowodowy jest wystarczający do rozstrzygnięcia sprawy, a dopuszczenie kolejnych dowodów zmierzałoby do nieuzasadnionego przedłużenia postępowania.

Sąd zważył, co następuje:

Odwołanie A. S. nie zasługuje na uwzględnienie.

Zgodnie z art.6 ust.1 pkt 5 ustawy z 13 października 1998r. o systemie ubezpieczeń społecznych ( t.j. Dz.U. z 2019r., poz. 300 ze zm. ) obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym, podlegają osoby fizyczne, które na obszarze Rzeczypospolitej Polskiej są osobami prowadzącymi pozarolniczą działalność oraz osobami z nimi współpracującymi.

Stosownie do art.13 pkt 4 ustawy obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu, rentowym, chorobowemu i wypadkowemu podlegają osoby fizyczne w następujących okresach: osoby prowadzące pozarolniczą działalność gospodarczą – od dnia rozpoczęcia wykonywania działalności do dnia zaprzestania wykonywania tej działalności, z wyłączeniem okresu, na który wykonywanie działalności zostało zawieszone.

Zgodnie z art.46 ust.1 ustawy systemowej płatnik składek jest obowiązany według zasad wynikających z przepisów ustawy obliczać, potrącać z dochodów ubezpieczonych, rozliczać oraz opłacać należne składki za każdy miesiąc kalendarzowy.

Zgodnie z art.84 ust.1 i art.87 ust.1 ustawy z dnia 27 sierpnia 2004r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych ( t.j. Dz.U. z 2017r., poz.1938 ze zm. ) składkę na ubezpieczenie zdrowotne opłaca osoba podlegająca ubezpieczeniu zdrowotnemu, z zastrzeżeniem art.85 i 86. Osoby i jednostki organizacyjne, o których mowa w art.84 – 86 są obowiązane, bez uprzedniego wezwania, opłacić i rozliczyć składki na ubezpieczenie zdrowotne za każdy miesiąc kalendarzowy w trybie i na zasadach oraz w terminie przewidzianych dla składek na ubezpieczenie społeczne, a jeżeli do tych osób i jednostek nie stosuje się przepisów o ubezpieczeniu społecznym – w terminie do 15 – go dnia następnego miesiąca.

Stosownie do art.32 ustawy systemowej, do składek na Fundusz Pracy, Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych i Fundusz Emerytur Pomostowych oraz
na ubezpieczenie zdrowotne w zakresie ich: poboru, egzekucji, wymierzania odsetek
za zwłokę i dodatkowej opłaty, przepisów karnych, dokonywania zabezpieczeń na wszystkich nieruchomościach, ruchomościach i prawach zbywalnych dłużnika, odpowiedzialności osób trzecich i spadkobierców oraz stosowania ulg i umorzeń, stosuje się odpowiednio przepisy dotyczące składek na ubezpieczenia społeczne.

W pierwszej kolejności, odnosząc się do stwierdzenia organu rentowego,
że skoro sprawa podlegania odwołującego A. S. w spornym okresie ubezpieczeniom społecznym z tytułu zatrudnienia w (...) Sp. z o.o. nie była przedmiotem decyzji skarżonej i była już wcześniej przedmiotem rozpoznania przez ZUS, które to postępowanie zakończyło się złożeniem przez płatnika składek (...) Sp. z o.o. dokumentów wyrejestrowujących A. S. z ubezpieczenia jako pracownika i wydaniem niekwestionowanej przez odwołującego decyzji z 4 grudnia 2017r., Sąd powinien rozpoznawać sprawę tylko w zakresie zarzutów dotyczących nieprawidłowości w ustalaniu wysokości zadłużenia w odniesieniu do obowiązujących regulacji i złożonych dokumentów, to Sąd co do zasady podziela takie stanowisko. Wiąże się to z przyjętą regułą, że w sprawach z zakresu ubezpieczeń społecznych przedmiot rozpoznania sprawy wyznacza przede wszystkim treść decyzji, od której wniesione zostało odwołanie. Niemniej jednak zważywszy na fakt, że decyzja (...) Oddział w C. z 4 grudnia 2017r., na jaką powołuje się organ rentowy w odpowiedzi na odwołanie, w swej treści była niejasna i nie wynikało z niej w sposób czytelny, że wskutek złożenia przez płatnika składek spółkę (...) nowych dokumentów ostatecznie nie objęto odwołującego obowiązkowymi ubezpieczeniami jako pracownika tejże spółki, Sąd dodatkowo przeprowadził w niniejszej sprawie postępowanie dowodowe na okoliczność podlegania A. S. ubezpieczeniom z tytułu zatrudnienia w ww. spółce.

Z przeprowadzonego postępowania dowodowego wynika, że odwołujący w okresie objętym skarżoną decyzją był jedynym wspólnikiem (...) Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością a zarazem prezesem jej zarządu.

W myśl art.8 ust.6 ustawy systemowej za osobę prowadzącą pozarolniczą działalność uważa się m.in. osobę prowadzącą pozarolniczą działalność gospodarczą na podstawie przepisów o działalności gospodarczej lub innych przepisów szczególnych i wspólnika jednoosobowej spółki z ograniczoną odpowiedzialnością oraz wspólników spółki jawnej, komandytowej lub partnerskiej.

Odwołujący podnosił, że w okresie spornym był również pracownikiem spółki
(...) i stąd powinien być objęty obowiązkowym ubezpieczeniem społecznym jako pracownik, a nie osoba prowadząca pozarolniczą działalność gospodarczą.

Kwestia dopuszczalności pracowniczego zatrudnienia jedynego wspólnika była już przedmiotem rozważań Sądu Najwyższego. Sąd ten wielokrotnie wskazywał, że co do zasady jednoosobowa spółka z ograniczoną odpowiedzialnością ( a z taką mamy do czynienia w rozpoznawanej sprawie ), w której jedyny wspólnik jest prezesem zarządu, nie może być pracodawcą wspólnika. W ocenie Sądu dotyczy to zarówno stanowisk zarządczych jak i wykonawczych. W takiej sytuacji dochodzi bowiem do skrzyżowania kompetencji powodujących zobowiązanie wspólnika do wykonywania swoich własnych poleceń jako prezesa zarządu, utrzymywania ze sobą stałych kontaktów w ramach czasu pracy i bieżącego rozliczania przed sobą z funkcjonowania spółki. Zatem brak jest konstytutywnej cechy świadczącej o zobowiązaniu pracowniczym, jaką jest podporządkowanie pracownicze ( art.22§1 k.p. ). Nadto dochodzi w takiej sytuacji do połączenia pracy i kapitału, sprzecznej z założeniami prawa pracy i ubezpieczeń społecznych, które opierają się na oddzieleniu kapitału i pracy.

Przy takim przyjęciu Sąd uznał, że brak byłoby możliwości objęcia odwołującego jako jedynego wspólnika (...) Sp. z o.o. i jednocześnie prezesa jej zarządu obowiązkowymi ubezpieczeniami z tytułu stosunku pracy zawartego ze spółką.

Niezależnie od tego odwołujący w toku niniejszego postępowania nie wykazał,
że łączył go ze spółką stosunek pracy. Nie przedstawił nawet ważnej umowy o pracę, gdy załączona przez niego umowa o pracę na okres próbny i to na stanowisko prezesa zarządu,
a nie spedytora, nie została przez niego podpisana, co wynika z ustaleń prokuratury. Także zaświadczenia o wynagrodzeniu dotyczą pracy na stanowisku prezesa. Same zaś zeznania świadków i odwołującego nie poparte wiarygodną dokumentacją nie mogą stanowić dowodu na potwierdzenie pracowniczego zatrudnienia odwołującego, tym bardziej, że świadkowie J. O. i P. K. (2) nie dysponowali praktycznie żadną wiedzą na okoliczność faktycznie wykonywanej pracy przez odwołującego, natomiast zeznania pozostałych świadków są na tyle ogólnikowe, że nie pozwalają w sposób jednoznaczny ustalić sposobu wykonywanej pracy, potwierdzają jedynie, że wykonywał on na rzecz spółki jakąś pracę. W tej sytuacji Sąd stwierdził, że zgromadzony materiał dowodowy wskazuje, że odwołujący wykonywał pewne czynności na rzecz spółki (...), lecz brak jakichkolwiek miarodajnych dowodów, że były to czynności świadczone w ramach stosunku pracy. Dokumentacja zebrana w toku postępowania wskazuje, że odwołujący jako jedyny wspólnik (...) podejmował uchwały dotyczące spółki, w tym dotyczące zmian umowy spółki, zmiany składu osobowego zarządu spółki, zawierał umowy najmu lokalu użytkowego. A zatem dokonywał czynności wynikających z faktu pozostawania jedynym wspólnikiem spółki mogącym samodzielnie podejmować uchwały na zgromadzeniu wspólników i z powierzoną mu funkcją prezesa zarządu.

Reasumując, wyniki przeprowadzonego w sprawie postępowania dowodowego
nie dały podstaw do przyjęcia, że odwołujący w okresie spornym objętym skarżoną decyzją podlegał pracowniczemu ubezpieczeniu społecznemu z tytułu zatrudnienia w (...) Sp. z o.o., a skoro tak to podlegał w tym czasie obowiązkowemu ubezpieczeniu jako osoba prowadząca pozarolniczą działalność gospodarczą i był zobowiązany do uiszczania należnych składek z tego tytułu. Wobec braku zapłaty należnych składek powstało na jego koncie zadłużenie w wysokości wskazanej w tej decyzji. Co do matematycznych wyliczeń tych zaległości odwołujący nie zgłaszał żadnych zastrzeżeń.

W konsekwencji takiego stanowiska Sąd w pkt 1 wyroku z mocy art. 477 ¹⁴ § 1 k.p.c. oddalił odwołanie jako bezzasadne.

O kosztach Sąd orzekł na podstawie art.98 k.p.c. i art.99 k.p.c. w związku z §2 pkt 4 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z 22 października 2015r. w sprawie opłat
za czynności radców prawnych ( Dz.U. z 2018r., poz.265 ).

(-) sędzia Grażyna Łazowska