Portal Orzeczeń Sądu Okręgowego w Gliwicach

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 10 października 2017 r.

Sąd Okręgowy w Gliwicach VIII Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

Przewodniczący:	SSO Teresa Kalinka
Protokolant:	Ewa Grychtoł

po rozpoznaniu w dniu 10 października 2017 r. w Gliwicach

sprawy H. K. (K.)

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Z.

o prawo do emerytury

na skutek odwołania H. K.

od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Z.

z dnia 19 lipca 2017 r. nr (...)

zmienia zaskarżoną decyzję w ten sposób, że przyznaje ubezpieczonemu H. K. prawo do emerytury od 12 sierpnia 2017 roku.

(-) SSO Teresa Kalinka

Sygn. akt. VIII U 1354 /1 7

UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 19 lipca 2017r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział
w Z., powołując się na ustawę z dnia 17 grudnia 1998r. o emeryturach
i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (tekst jednolity Dz. U. z 2016r., poz. 887 ze zm.) odmówił ubezpieczonemu H. K. prawa do emerytury w niższym wieku w związku z tym, iż nie udowodnił on 15 – letniego okresu zatrudnienia
w szczególnych warunkach, stale i w pełnym wymiarze czasu pracy, bowiem ZUS uwzględnił mu jedynie 5 lat, 2 miesiące i 27 dni takiej pracy.

W odwołaniu od decyzji ubezpieczony domagał się jej zmiany poprzez przyznanie prawa do emerytury wcześniejszej z tytułu wykonywania pracy w warunkach szczególnych. Podniósł, iż pracę w warunkach szczególnych wykonywał w latach 1980r. – 1993r. Nadto wskazał, iż taki charakter jego pracy wynika z zeznań świadków,
o przesłuchanie których wniósł.

W odpowiedzi na odwołanie organ rentowy wniósł o jego oddalenie, podtrzymując swoje dotychczasowe stanowisko. Równocześnie organ rentowy poinformował, iż uznał ubezpieczonemu za pracę w warunkach szczególnych jedynie okres pracy od 1 maja 1993r. do 31 grudnia 1998r. w (...) Sp. z o.o. w W. na stanowisku kierowcy samochodu ciężarowego, ponieważ jedynie za ten okres przedłożył on stosowne świadectwa pracy w warunkach szczególnych. Równocześnie nie zaliczył do takiej pracy innych okresów, wobec nieprzedłożenia przez ubezpieczonego świadectw wykonywania pracy w warunkach szczególnych.

Sąd Okręgowy w Gliwicach poczynił następujące ustalenia:

W dniu 13 lipca 2017r. ubezpieczony H. K., urodzony (...) złożył wniosek o emeryturę w wieku niższym niż 65 lat z tytułu zatrudnienia
w szczególnych warunkach.

Ubezpieczony nie przystąpił do otwartego fundusz emerytalnego. Skarżący na dzień 1 stycznia 1999r. legitymuje się okresem składkowym i nieskładkowym w wymiarze ponad 25 lat, z tym, że w ocenie ZUS – okoliczności te były niesporne pomiędzy stronami.

Na postawie złożonych przez ubezpieczonego świadectw pracy organ rentowy uwzględnił mu jedynie 5 lat, 2 miesiące i 27 dni okresów pracy w szczególnych warunkach. Organ rentowy nie zaliczył odwołującemu do pracy w warunkach szczególnych okresów zatrudnienia od 7 października 1976r. do 30 kwietnia 1993r., na stanowisku kierowcy.

W okresie od 20 października 1973r. do 30 kwietnia 1993r. ubezpieczony H. K. zatrudniony był w (...) Zakładach (...). Przedsiębiorstwo to zajmowało się hodowlą drobiu, jego ubojem, przetwórstwem i dostarczaniem do sklepów, zajmowało się też produkcją pasz do tuczu drobiu i jej dystrybucją wśród hodowców. Zakład posiadał własną bazę transportową, gdzie zatrudniał około 60 kierowców. Baza transportowa obejmowała samochody ciężarowe w liczbie około 60. Były to pojazdy
o masie powyżej 3,5 ton. Dodatkowo baza transportowa dysponowała kilkoma samochodami dostawczymi typu Ż. i Tarpan. W firmie było przyjęte, że samochodami dostawczymi kierują wyłącznie kierowcy nie posiadający uprawnień do kierowania samochodami ciężarowymi. (...) z uprawnieniami na samochód ciężarowy było mniej niż tych pojazdów i w razie gdy samochód taki uległ awarii, to kierowca go nie naprawiał i był kierowany na inny samochód. Z momentem przekształcenia przedsiębiorstwa w kolejne spółki, część pracowników wykonujących pracę w warunkach szczególnych otrzymała stosowne świadectwa potwierdzające ten fakt. Natomiast pozostała część świadectw takich nie otrzymała, co było związane z przekazywaniem akt osobowych i ich dekompletacją w tym procesie.

Ubezpieczony w trakcie zatrudnienia w tej firmie pracował początkowo jako konwojent i kierowca samochodów dostawczych. Z dniem 1 sierpnia 1980r. uzyskał uprawnienia do kierowania samochodami ciężarowymi z przyczepami i od tego czasu, stale i w pełnym wymiarze czasu pracy wykonywał swoje obowiązki wyłącznie jako kierowca samochodu ciężarowego o ładowności powyżej 3,5 ton, gdyż tylko takie prace zlecał mu od tej pory pracodawca. W praktyce były to samochody ciężarowe służyły do przewozu towarów masowych, ale głównie specjalistyczne pojazdy do przewozu żywego drobiu, samochodu chłodnie do przewozu przetworzonego drobiu do sklepów, jak również specjalistyczne cysterny do przewozu pasz dla drobiu. Pracował co najmniej 8h dziennie. Czas pracy determinowały też długość i ilość tras obejmujące teren całej Polski południowej. Odwołujący jeździł pojazdami skrzyniowymi za pomocą których przewoził niezbędne materiały do poszczególnych zakładów w ramach tego przedsiębiorstwa, odbierał żywy drób od dostawców i przewoził go do ubojni, zaś od roku 1983 przeszedł na stałe do wytwórni pasz w B., gdzie na stałe jeździł tzw. paszowozem, tj. cysterną na pasze o pojemności do 16 ton. P. rozwoził do ferm drobiu. Wykonywał dziennie 2 – 3 takie kursy.

W praktyce jego rozkład pracy wyglądał w ten sposób, że przychodził rano do pracy, pobierał samochód ciężarowy określonego typu, w zależności, jaki towar przydzielił mu do przewiezienia dyspozytor. Następnie udawał się w trasę i w zależności od rodzaju towaru i długości trasy wykonywał kilka kursów, po zakończeniu których zdawał pojazd.
Z kolei gdy woził żywy drób, to jeździł w porze nocnej. Każdorazowo jego praca jako kierowcy, w dobowym wymiarze czasu pracy trwała nie mniej niż 8 godzin.

Razem z ubezpieczonym w (...) Zakładach (...) pracowali T. W. – kierowca (...) – kierowca samochodu ciężarowego.

Powyższe okoliczności Sąd ustalił na podstawie akt organu rentowego, zeznań świadków T. W. i P. Ć. (k.17-18), wyjaśnień ubezpieczonego (k.18), a także w oparciu o jego akta osobowe dołączone do akt niniejszej sprawy. Zgromadzona w sprawie dokumentacja została sporządzona w sposób rzetelny i nie budzący wątpliwości, a zeznania świadków i odwołującego są spójne, wzajemnie się potwierdzają i uzupełniają, dając łącznie pełny obraz przebiegu i charakteru zatrudnienia odwołującego w spornym okresie. Nadto zeznania świadków korelują z zapisami
w dokumentacji osobowej ubezpieczonego.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Odwołanie ubezpieczonego H. K. zasługuje na uwzględnienie.

Zgodnie z art. 184 ustawy z dnia 17 grudnia 1998r. o emeryturach i rentach
z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz. U. z 2017r. poz. 1383, ze zm.) ubezpieczonym urodzonym po dniu 31 grudnia 1948r. przysługuje emerytura po osiągnięciu wieku przewidzianego w art. 32, 33, 39 i 40, jeżeli w dniu wejścia w życie ustawy osiągnęli:

1) okres zatrudnienia w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze wymaganym w przepisach dotychczasowych do nabycia prawa do emerytury w wieku niższym niż 60 lat - dla kobiet i 65 lat - dla mężczyzn oraz

2)okres składkowy i nieskładkowy, o którym mowa w art. 27.

Emerytura przysługuje pod warunkiem nieprzystąpienia do otwartego funduszu emerytalnego albo złożenia wniosku o przekazanie środków zgromadzonych na rachunku w otwartym funduszu emerytalnym, za pośrednictwem Zakładu, na dochody budżetu państwa – w przypadku ubezpieczonego będącego pracownikiem.

W zakresie określenia wieku emerytalnego, o którym mowa w art. 32 ust. 1 ww. ustawy, rodzajów prac lub stanowisk oraz warunków, na podstawie których ubezpieczonym przysługuje prawo do emerytury art. 32 ust. 4 odsyła do uregulowań rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze (Dz. U. Nr 8 poz. 43 ze zm.).

Zgodnie z treścią § 2 ust. 1 i 2 ww. rozporządzenia, okresami pracy uzasadniającymi prawo do świadczeń na zasadach określonych w tym akcie prawnym są okresy, w których praca w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze jest wykonywana stale i w pełnym wymiarze czasu pracy obowiązującym na danym stanowisku pracy. Okresy pracy, o których mowa w ust. 1, stwierdza zakład pracy, na podstawie posiadanej dokumentacji, w świadectwie wykonywania prac w szczególnych warunkach, wystawionym według wzoru stanowiącego załącznik do przepisów wydanych na podstawie § 1 ust. 2 rozporządzenia, lub w świadectwie pracy.

Natomiast jak stanowi § 1, ust 1 i 2 rozporządzenie stosuje się do pracowników wykonujących prace w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze, wymienione w § 4-15 rozporządzenia oraz w wykazach stanowiących załącznik do rozporządzenia, zwanych dalej "wykazami".

W myśl § 3 i 4 rozporządzenia, pracownik który wykonywał prace
w szczególnych warunkach, wymienione w załączonym do rozporządzenia wykazie
A, nabywa prawo do emerytury, jeżeli spełnia łącznie następujące warunki:

1. osiągnął wiek emerytalny wynoszący: 60 lat dla mężczyzn

2. ma wymagany 25 letni okres zatrudnienia, w tym co najmniej 15 lat pracy
w szczególnych warunkach.

Przedmiotem sporu pozostawało ostatecznie ustalenie, czy okres zatrudnienia H. K. w (...) Zakładach (...) od 1 sierpnia 1980r. do 30 kwietnia 1993r., można uznać z okresy pracy wykonywanej stale i w pełnym wymiarze czasu pracy na danym stanowisku, wykonywanej w szczególnych warunkach, a tym samym, czy ubezpieczony spełnia przesłanki do nabycia emerytury wcześniejszej z tytułu pracy
w warunkach szczególnych lub w szczególnym charakterze, po ukończeniu 60 roku życia.

Warunkiem nabycia uprawnień emerytalnych według art. 184 jest spełnienie przesłanki stażu przed dniem 1 stycznia 1999r. Brak w treści art. 184 przesłanki końcowej daty spełnienia pozostałych warunków nabycia uprawnień emerytalnych (tj. na dzień
31 grudnia 2007r.) powoduje, że ubezpieczeni, którzy w chwili wejścia w życie ustawy
o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych posiadali wymagany okres ubezpieczenia (szczególny i zwykły), mogą realizować prawo do emerytury na starych zasadach po osiągnięciu wieku emerytalnego określonego w art. 32 również po dniu
31 grudnia 2007r. oraz nieprzystąpieniu do OFE. Wszystkie przesłanki muszą zostać spełnione łącznie.

Ubezpieczony ukończył 60 lat życia i nie jest członkiem OFE Kwestie te nie były sporne.

Okoliczność sporna w przedmiotowej sprawie dotyczyła posiadania przez ubezpieczonego (na dzień 1 stycznia 1999r.) wymaganego 15 letniego okresu pracy wykonywanej w warunkach szczególnych, bowiem organ rentowy zaliczył mu jedynie
5 lat, 2 miesiące i 27 dni takiej pracy.

W świetle zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego Sąd przyjął, że ubezpieczony posiada wymagany 15 letni okres pracy wykonywanej w warunkach szczególnych.

Przeprowadzone w niniejszej sprawie postępowanie dowodowe wykazało, że ubezpieczony niewątpliwie od momentu uzyskania prawa jazdy pozwalającego na prowadzenie samochodów ciężarowych do końca zatrudnienia u powyższego pracodawcy wykonywał stale i w pełnym wymiarze czasu pracy, prace w szczególnych warunkach.

W spornym okresie ubezpieczony faktycznie, stale i w pełnym wymiarze czasu wykonywał wyłącznie pracę kierowcy samochodu ciężarowego o dopuszczalnej masie całkowitej powyżej 3,5 ton i nie był kierowany do innych prac, co było podyktowane niewystarczającą liczbą kierowców posiadających uprawnienia do prowadzenia tych pojazdów, a także organizacją pracy, polegającą na wysyłaniu kierowców na kolejne, czasem długie trasy. Ponadto kierowcy nie uczestniczyli w naprawach uszkodzonych samochodów, gdyż w razie awarii samochodu, przesiadali się na inny i dalej wykonywali swoje obowiązki. Okoliczność ta była związana z większą ilością samochodów niż kierowców ze stosownymi uprawnieniami.

Prace kierowców samochodów ciężarowych o dopuszczalnym ciężarze całkowitym powyżej 3,5 tony, specjalizowanych, specjalistycznych (specjalnych), pojazdów członowych i ciągników samochodowych balastowych, autobusów o liczbie miejsc powyżej 15, samochodów uprzywilejowanych w ruchu w rozumieniu przepisów
o ruchu na drogach publicznych, trolejbusów i motorniczych tramwajów, wymienione zostały w wykazie A, dział VIII, poz. 2, stanowiącym załącznik do Rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze (Dz.U. Nr 8 poz.43 ze zm.).

Bez znaczenia pozostaje, że pracodawca nie wystawił odwołującemu za powyższy okres świadectwa pracy w warunkach szczególnych. Fakt wykonywania takiej pracy został bowiem w stosunku do spornego okresu, wykazany w postępowaniu sądowym za pomocą innych dowodów. W postępowaniu odwoławczym przed Sądem nie obowiązują bowiem ograniczenia dowodowe jakie występują w postępowaniu o świadczenia emerytalno-rentowe przed organem rentowym, a Sąd może ustalić okoliczności mające wpływ na prawo do świadczeń lub ich wysokość jak: okresy zatrudnienia, w tym wykonywanie pracy w warunkach szczególnych, za pomocą wszelkich środków dowodowych, przewidzianych w kodeksie postępowania cywilnego (por. uchwała Sądu Najwyższego z 10 marca 1984r. III UZP 6/84, uchwała Sądu Najwyższego z 21 września 1984r. III UZP 48/84, wyrok Sądu Najwyższego z 7 grudnia 2006r., I UK 179/06, LEX nr 342283).

Z powyższych przyczyn, Sąd stwierdził, że H. K. z momentem osiągnięcia wieku 60 lat, tj. od (...) spełnia łącznie wszystkie warunki niezbędne do przyznania emerytury z obniżonego wieku, wynikające z treści art. 184, ustawy z dnia 17 grudnia 1998r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych, a tym samym jego odwołanie zasługuje na uwzględnienie.

Mając na względzie powyższe, Sąd z mocy art. 477 ¹⁴ § 2 k.p.c. orzekł jak
w punkcie pierwszym sentencji i przyznał ubezpieczonemu prawo do emerytury od
(...)

(-)SSO Teresa Kalinka