Portal Orzeczeń Sądu Okręgowego w Gliwicach

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 31 stycznia 2018 r.

Sąd Okręgowy w Gliwicach VIII Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

Przewodniczący:	SSR del. Anna Capik-Pater
Protokolant:	Agata Kędzierawska

po rozpoznaniu w dniu 31 stycznia 2018 r. w Gliwicach

sprawy M. J.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Z.

o podleganie ubezpieczeniom społecznym z tytułu działalności gospodarczej

na skutek odwołania M. J.

od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Z.

z dnia 2 czerwca 2017 r. nr (...)

oddala odwołanie.

(-) SSR del. Anna Capik-Pater

Sygn. akt VIII U 1283/17

UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 2 czerwca 2017 r. o numerze (...) organ rentowy Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Z. działając na podstawie art. 83 ust.1 pkt 1, art.6 ust.1 pkt 5, art. 8 ust.6 pkt 4, art. 12 ust. 1 i art. 13 ust. 4 ustawy z dnia 14 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych stwierdził, że ubezpieczony M. J., jako wspólnik jednoosobowej spółki z ograniczoną odpowiedzialnością oraz wspólnicy spółki jawnej, komandytowej i partnerskiej podlega obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu, rentowym i wypadkowemu od 1 stycznia 2016 r.

W uzasadnieniu wskazał, że z KRS wynika, iż ubezpieczony zgodnie z wpisem nr 6 dokonanym w dniu 20 października 2014 r. posiada 99 udziałów w (...) sp. z o.o. z siedzibą w T. w łącznej wartości 4 950 zł, co stanowi 99% całości udziałów. Wskazując na wyrok Sądu Najwyższego z dnia 3 sierpnia 2011 r. (sygn. akt I UK 8/11) podniósł, że w sytuacji posiadania przed jednego wspólnika większości udziałów, a przez drugiego jedynie 1/100 udziałów (wspólnik iluzoryczny), to z perspektywy norm prawa ubezpieczeń społecznych, tego rodzaju spółkę należy traktować jako spółkę jednoosobową. Tym samym zdaniem organu rentowego, ubezpieczony jako wspólnik jednoosobowej spółki z .o.o. podlega obowiązkowym ubezpieczeniom od 1 stycznia 2016 r.

W odwołaniu od powyższej decyzji, ubezpieczony M. J. zarzucił organowi rentowemu naruszenie art. 4 § 1 pkt 3 ksh, poprzez jego błędną wykładnię polegającą na przyjęciu, że (...) Sp. z o.o. z siedzibą w T. jest spółką jednoosobową oraz naruszenie art. 8 ust. 6 pkt 4 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych poprzez stwierdzenie, że ubezpieczony podlega ubezpieczeniom jako osoba prowadząca działalność gospodarczą, jako że jest niemal jedynym wspólnikiem (...) Sp. z o.o. z siedzibą w T.

Odnosząc się do wyroku Sądu Najwyższego, na który powołał się organ rentowy, ubezpieczony podniósł, że powołane orzeczenie dotyczy dopuszczalności zatrudnienia udziałowców w spółkach wieloosobowych w składzie wspólniczym. Tym samym, zdaniem ubezpieczonego, organ rentowy zupełnie pominął kwestię ważności zatrudnienia ubezpieczonego w charakterze pracowniczym. Ponadto ubezpieczony zaznaczył, że organ rentowy nie może dokonywać na własne potrzeby interpretacji definicji legalnych zawartych w ksh, w sposób odmienny niż ten, który ustalił prawodawca. Dotyczy to definicji spółki jednoosobowej z art. 4 § 1 pkt 3 ksh.

W odpowiedzi na odwołanie, organ rentowy podtrzymał swoje dotychczasowe stanowisko i wniósł o jego oddalenie.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

(...) Sp. z o.o. z siedzibą w T. została zarejestrowana w KRS pod numerem (...) w dniu 28 marca 2013 r. Kapitał zakładowy wynosił 5 000 zł (100 udziałów x 50 zł). W dniu 12 czerwca 2013 r. doszło do zawarcia umowy sprzedaży wszystkich udziałów przez dotychczasowego wspólnika S. N.. Kupującym był ubezpieczony M. J.. Ubezpieczony został wówczas jedynym wspólnikiem spółki. Był także Prezesem zarządu.

W dniu 10 lutego 2014 r. ubezpieczony zbył na rzecz N. P. 1 udział o wartości nominalnej 50 zł. W ten sposób pozostało mu 99 udziałów, każdy po 50 zł. Następnie N. P. kupiła 8 kolejnych udziałów.

(...) Sp. z o.o. z siedzibą w T. zawarła z ubezpieczonym umowę o pracę na czas nieokreślony od dnia 1 grudnia 2015 r. w wymiarze 1/8 etatu z wynagrodzeniem zasadniczym w wysokości 218,75 zł brutto na stanowisku dyrektora do spraw technicznych. Aneksem z dnia 31 grudnia 2015 r., ustalono, że z dniem 1 stycznia 2016 r. wynagrodzenie ubezpieczonego będzie wynosiło 231,25 zł brutto.

W okresie od 2 kwietnia 2013 r. do 31 grudnia 2015 r., ubezpieczony był zgłoszony do obowiązkowego ubezpieczenia społecznego (emerytalnego, rentowego, wypadkowego) i obowiązkowego ubezpieczenia zdrowotnego z tytułu wykonywania umowy zlecenie u płatnika składek (...) Sp. z o.o. Ponadto od 1 stycznia 2014 r. do 17 czerwca 2014 r. ubezpieczony był zgłoszony do obowiązkowego ubezpieczenia społecznego przez (...) Sp. z o.o. z siedzibą w T.. Spółka ta zgłosiła ubezpieczonego ponownie do obowiązkowego ubezpieczenia zdrowotnego od 1 grudnia 2015 r.

(...) Sp. z o.o. z siedzibą w T. składała za ubezpieczonego raporty rozliczeniowe, w których wykazywała podstawę wymiaru składek niższą niż kwota minimalnego wynagrodzenia za pracę

Ubezpieczony brał udział w zgromadzeniach wspólników spółki, w tym Nadzwyczajnych Zgromadzeniach Wspólników, był większościowych udziałowcem. Ponadto zajmował się zarządzaniem podmiotem, składał oferty, pozyskiwał umowy w ramach zamówień publicznych, kontrolował pracowników. Faktycznie to on zarządzał spółką.

(...) Sp. z o.o. z siedzibą w T. zawarła także umowę udzielania pomocy prawnej z N. P.- innym wspólnikiem. N. P. brała udział w podejmowaniu uchwał rocznych zatwierdzających sprawozdania finansowe, a także uchwał zmieniających skład zarządu.

Spółka w złożonych deklaracjach VAT-7K za okres od 3 kwartału 2014 r. do 4 kwartale 2016 r. wykazała następujące obroty: w 3 kwartale 2014 r. (530 517 zł), w 4 kwartale 2014 r. (1 009 342 zł), w 1 kwartale 2015 r. (992 965 zł), w 2 kwartale 2015 r. (728 756 zł), w 3 kwartale 2015 r. (833 822 zł), w 4 kwartale 2015 r. (1 440 093 zł), w 1 kwartale 2016 r. (371 238 zł), w 2 kwartale 2016 r. (567 524 zł), w 3 kwartale 2016 r. (504 100 zł), w 4 kwartale 2016 r. (924 702 zł). Natomiast przychody w złożonych zeznaniach podatkowych za lata 2014 – 2016 wykazała przychody w wysokości 2 566 880,57 zł za rok 2014, 3 064 155,37 zł za rok 2015 oraz 2 959 951,31 zł za rok 2016.

W dniu 16 listopada 2017 r. ubezpieczony sprzedał przedsiębiorcy (...) sp. z o.o. z siedzibą w T., 91 udziałów o wartości nominalnej po 50 zł każdy, łącznie za 4 550 zł.

Zaskarżoną decyzją z dnia 2 czerwca 2017 r. organ rentowy stwierdził, że ubezpieczony jako wspólnik jednoosobowej spółki z ograniczoną odpowiedzialnością oraz wspólnicy spółki jawnej, komandytowej lub partnerskiej podlega obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu, rentowym i wypadkowemu od 1 stycznia 2016 r.

Wartość przedmiotu sporu wyniosła 19 402,26 zł.

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił o oparciu o akta organu rentowego, protokoły zgromadzeń wspólników (...) Sp. z o.o. z siedzibą w T. wraz z podjętymi uchwałami (k.16-30); umowy sprzedaży udziałów (k.46-54) oraz zeznania świadka N. P. złożone na rozprawie w dniu 31 stycznia 2018 r. (k.59-60).

Przy ocenie materiału dowodowego zgromadzonego w sprawie, Sąd kierował się zasadą swobodnej oceny dowodów wyrażoną w art. 233 § 1 k.p.c. Podejmując rozstrzygnięcie Sąd oparł się przede wszystkim na dowodach z dokumentów, w tym aktach organu rentowego oraz dokumentacji wewnętrznej spółki, którym dał wiarę w całości, jako że sporządzone zostały one przez uprawnione podmioty w ramach obowiązków wynikających z charakteru ich działalności.

Sąd dał również wiarę zeznaniom N. P., gdyż przedstawiają one jasny obraz okoliczności zdarzeń będących przedmiotem niniejszego postępowania, a brak jest podstaw do kwestionowania ich wiarygodności. Świadek ten był wspólnikiem (...) Sp. z o.o. z siedzibą w T.. Kupił udziały od ubezpieczonego, początkowo 1 o wartości 50 zł, później 8 kolejnych. Ze spółka łączyła świadka umowa udzielenia pomocy prawnej, brała udział w podejmowaniu uchwał na zgromadzeniach wspólników, zarówno tych zwyczajnych jak i nadzwyczajnych. W związku z tym, że wspólnie z ubezpieczonym była wspólnikiem (...) Sp. z o.o. z siedzibą w T., to znała zakres i specyfikę wykonywanych przez ubezpieczonego czynności związanych z zarządzeniem spółką. Okoliczności te nie były w trakcie procesu kwestionowane. Ubezpieczony, pomimo dwukrotnie skutecznego doręczenia wezwania (k.35,58) na rozprawę pod rygorem pominięcia dowodu z jego przesłuchania, nie stawił się na żadnym z wyznaczonych przez Sąd terminach posiedzenia i nie usprawiedliwił nieobecności. Tym samym, ostatecznie Sąd pominął dowód z przesłuchania ubezpieczonego.

W konsekwencji, Sąd uznał, że zgromadzone dowody są kompletne i pozwalają na czynienie na ich podstawie ustaleń co do stanu faktycznego, a następnie na rozstrzygnięcie sprawy.

Sąd zważył, co następuje:

Odwołanie ubezpieczonego M. J. nie zasługuje na uwzględnienie. Zaskarżona decyzja jest prawidłowa.

W niniejszym postępowaniu, spór sprowadzał się do ustalenia, czy ubezpieczony, jako wspólnik posiadający w okresie od 1 stycznia 2016 r. większą część udziałów w (...) Sp. z o.o. z siedzibą w T., może być uznany za osobę prowadzącą jednoosobową spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością, co skutkuje obowiązkowym podleganiem przez niego ubezpieczeniom emerytalnemu, rentowym i wypadkowemu począwszy od 1 stycznia 2016 r.

W pierwszej kolejności należy wskazać, że zasady podlegania ubezpieczeniom społecznym, regulują przepisy ustawy z 13 października 1998r. o systemie ubezpieczeń społecznych (Dz.U.2017.1778 j.t.), zwanej ustawą systemową. Zgodnie z art. 1 ustawy ubezpieczenia społeczne obejmują ubezpieczenie emerytalne, ubezpieczenia rentowe i ubezpieczenie chorobowe i wypadkowe.

Stosownie do art. 6 ust. 1 pkt 5 ustawy systemowej, osoby fizyczne, które na obszarze Rzeczypospolitej Polskiej prowadzącą pozarolniczą działalność oraz osoby z nimi współpracujące są obowiązkowo objęte ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym, z zastrzeżeniem art. 8 i 9. Ponadto osoby podlegające ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym podlegają obowiązkowo ubezpieczeniu wypadkowemu (art. 12 ust. 1).

Zgodnie z art. 8 ust. 6 pkt 4 za osobę prowadzącą pozarolniczą działalność uważa się wspólnika jednoosobowej spółki z ograniczoną odpowiedzialnością oraz wspólników spółki jawnej, komandytowej lub partnerskiej.

W myśl art. 13 pkt. 4 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych w brzmieniu obowiązującym do dnia 19 września 2008 r., osoby te podlegają obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu, rentowym i wypadkowemu od dnia rozpoczęcia wykonywania działalności do dnia zaprzestania wykonywania tej działalności, natomiast w brzmieniu obowiązującym od dnia 20 września 2008 r. – od dnia rozpoczęcia wykonywania działalności do dnia zaprzestania wykonywania tej działalności, z wyłączeniem okresu, na który wykonywanie działalności zostało zawieszone na podstawie przepisów o swobodzie działalności gospodarczej. Tym samym w przypadku jednoosobowych spółek z ograniczoną odpowiedzialnością, obowiązek ubezpieczeń powstaje od dnia uzyskania statusu wspólnika tej spółki i istnieje do dnia utraty tego statusu.

Zgodnie z art. 36 ust. 1 każda osoba objęta obowiązkowo ubezpieczeniami emerytalnym i rentowymi podlega zgłoszeniu do ubezpieczeń społecznych. Obowiązek zgłoszenia osoby prowadzącej działalność gospodarczą spoczywa na tej osobie (ust.3).

Na podstawie art. 56 ust. 1 ustawy z dnia 14 grudnia 1994r. o zatrudnieniu i przeciwdziałaniu bezrobociu (t.j. Dz.U. z 2003r. Nr 58, poz.514 ze zm.) składki na Fundusz Pracy opłaca się za okres trwania obowiązkowych ubezpieczeń emerytalnego i rentowych w trybie i na zasadach przewidzianych dla składek na ubezpieczenia społeczne. Tym samym, osoba prowadząca pozarolniczą działalność gospodarczą podlegająca obowiązkowym ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowych jest zobowiązana do opłacania obowiązkowej składki na Fundusz Pracy.

Z kolei, w myśl art. 22 § 1 k.p. przez nawiązanie stosunku pracy pracownik zobowiązuje się do wykonywania pracy określonego rodzaju na rzecz pracodawcy i pod jego kierownictwem oraz w miejscu i czasie wyznaczonym przez pracodawcę, a pracodawca - do zatrudniania pracownika za wynagrodzeniem.

Natomiast, zgodnie z art. 4 § 1 pkt. 3 ksh, przez spółkę jednoosobową rozumie się spółkę kapitałową, której wszystkie udziały albo akcje należą do jednego wspólnika albo akcjonariusza.

W niniejszym postępowaniu, organ rentowy stwierdził, że ubezpieczony jako wspólnik jednoosobowej spółki z ograniczoną odpowiedzialnością podlega obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu, rentowym i wypadkowemu od 1 stycznia 2016 r. Podstawą zaskarżonej decyzji było uznanie, że w sytuacji posiadania przez jednego wspólnika większości udziałów, a przez drugiego jedynie 1/100 udziałów, to z perspektywy norm prawa ubezpieczeń społecznych, tego rodzaju spółkę należy traktować jako spółkę jednoosobową.

Stanowisko organu rentowego jest trafne. W wyroku Sądu Najwyższego z dnia 3 sierpnia 2011 r. (sygn. akt I UK 8/11), wskazano wprost, iż wspólnik spółki z o.o. podlega ubezpieczeniu społecznemu z tytułu prowadzenia działalności pozarolniczej, jeżeli jego udziały są większościowe, a udziały pozostałych wspólników iluzoryczne, mniejszościowe. W takiej sytuacji spółkę taką traktuje się jako jednoosobową spółkę z o.o., pomimo tego, że wspólnik posiadający większość udziałów, formalnie pozostaje większościowym udziałowcem. Sąd orzekający podziela powołany pogląd. Organ rentowy słusznie podnosi, iż ubezpieczonego należało traktować jako jedynego wspólnika spółki z o.o., mimo że formalnie pozostawał on jedynie większościowym udziałowcem. Przemawia za tym fakt, iż ubezpieczony początkowo w okresie spornym posiadał 99 udziałów (wszystkich udziałów było 100), każda o wartości 50 zł – łącznie 4 950 zł.. Następnie sprzedał 8 akcji wspólniczce. Z kolei N. P. początkowo posiadała jedynie 1 udział o wartości nominalnej -50 zł, później kupiła 8 kolejnych. Następnie w dniu 16 listopada 2017 r. ubezpieczony sprzedał przedsiębiorcy (...) sp. z o.o. z siedzibą w T., 91 udziałów o wartości nominalnej po 50 zł każdy, łącznie za 4 550 zł. Bez względu na powyższe, ubezpieczony faktycznie zajmował się nie tylko uczestnictwem w zgromadzeniach wspólników, ale i zarządzaniem spółką. Ubezpieczony składał oferty, pozyskiwał umowy w ramach zamówień publicznych, czy pilnował pracowników. Okoliczności te nie zostały zakwestionowane w trakcie przewodu sądowego. Natomiast N. P., będąca drugim wspólnikiem wykonywała większość prac w ramach umowy udzielenia pomocy prawnej. Faktycznie była „udziałowcem iluzorycznym”. To ubezpieczony zajmował się wszelkimi sprawami związanymi z funkcjonowaniem spółki. Wynika to także, z dokumentacji skarbowego, która przedstawia obroty spółki.

Reasumując, Sąd uznał, że ubezpieczonego należy traktować w okresie spornym jako wspólnika jednoosobowej spółki z o.o. W związku z tym Sąd uznał, że zaskarżona decyzja jest prawidłowa, a ubezpieczony podlega obowiązkowym ubezpieczeniom emerytalnemu, rentowym i wypadkowemu od 1 stycznia 2016 r.

Z tych też względów, mając na uwadze powyższe, Sąd na podstawie art. 477 ¹⁴ §1 kpc oddalił odwołanie jako bezzasadne.

(-) SSR del. Anna Capik – Pater