Portal Orzeczeń Sądu Okręgowego w Gliwicach

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 16 grudnia 2015 r.

Sąd Okręgowy w Gliwicach VIII Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

Przewodniczący:	SSO Patrycja Bogacińska-Piątek
Protokolant:	Iwona Sławińska

po rozpoznaniu w dniu 16 grudnia 2015 r. w Gliwicach

sprawy S. K.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Z.

o prawo do emerytury

na skutek odwołania S. K.

od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Z.

z dnia 16 czerwca 2015 r. nr (...)

zmienia zaskarżoną decyzję w ten sposób, że przyznaje ubezpieczonemu S. K. prawo do emerytury od (...)

(-) SSO Patrycja Bogacińska-Piątek

Sygn. akt. VIII U 1181/15

UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 16 czerwca 2015r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział
w Z. odmówił ubezpieczonemu S. K. prawa do emerytury
w niższym wieku w oparciu o art. 184 w związku z art. 32 ustawy z dnia 17 grudnia 1998r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (t.j. Dz. U. z 2015r. poz. 748, ze zm.) w związku z tym, iż nie udowodnił on 15 – letniego okresu zatrudnienia
w szczególnych warunkach przy pracach wymienionych w wykazie A, bowiem ZUS uznał mu za udowodnione jedynie 6 lat i 9 miesięcy takiej pracy. Do okresów takiej pracy ZUS nie uwzględnił zatrudnienia od 7 maja 1976r. do 31 marca 1992r. ponieważ ubezpieczony nie przedłożył świadectwa wykonywania prac w szczególnych warunkach.

W odwołaniu od powyższej decyzji oraz w toku procesu ubezpieczony domagał się jej zmiany poprzez przyznanie mu prawa do wcześniejszej emerytury od daty powstania prawa. Podniósł, że zgodnie z przedłożonymi przez niego świadectwami
i zaświadczeniami oraz zeznaniami świadków, o przesłuchanie których wnosił, wykonywał pracę w warunkach szczególnych w całym spornym okresie zatrudnienia
w Przedsiębiorstwie Budownictwa (...) w G. Zakład (...). Tym samym spełnia warunki do przyznania prawa do wcześniejszej emerytury.

W odpowiedzi na odwołanie organ rentowy wniósł o jego oddalenie, podtrzymując swoje stanowisko zawarte w uzasadnieniu zaskarżonej decyzji.

Sąd ustalił co następuje:

Ubezpieczony S. K., urodzony (...) jest uprawniony do świadczenia przedemerytalnego, natomiast w dniu 9 czerwca 2015r. złożył wniosek
o emeryturę w wieku niższym niż 65 lat z tytułu zatrudnienia w szczególnych warunkach.

Ubezpieczony 60 lat ukończył (...)

Skarżący, na dzień 1 stycznia 1999r., legitymuje się okresem składkowym
i nieskładkowym w wymiarze ponad 25 lat, z tym, że w ocenie ZUS udowodnił jedynie
6 lat i 9 miesięcy okresów pracy w szczególnych warunkach.

Po przeanalizowaniu sprawy ZUS w dniu 16 czerwca 2015r. wydał decyzję odmowną.

Organ rentowy wydając zaskarżoną decyzję nie uznał za pracę w warunkach szczególnych, zatrudnienia w okresie od 7 maja 1976r. do 31 marca 1992r. na stanowisku kierowcy w Przedsiębiorstwie Budownictwa (...) w G. Zakład (...), z uwagi na brak świadectwa wykonywania prac
w szczególnych warunkach. Równocześnie ZUS uwzględnił do takiej pracy okres zatrudnienia odwołującego na takim samym stanowisku w Przedsiębiorstwie Budownictwa (...) w G. w okresie od 1 kwietnia 1992r. do 31 grudnia 1998r.

W postępowaniu przed Sądem ubezpieczony, domagał się uznania za pracę
w warunkach szczególnych całego okresu zatrudnienia w Przedsiębiorstwie Budownictwa (...) w G. Zakład (...).

W toku procesu Sąd ustalił, iż Przedsiębiorstwo Budownictwa (...) w G. było przedsiębiorstwem wykonującym różnego rodzaju prace budowlane na rzecz innych podmiotów, w tym również zagranicznych. W ramach tej firmy był też wydzielony Zakład (...), który dysponował ciężkim sprzętem budowlanym i bazą samochodów ciężarowych służących do transportu materiałów na potrzeby wykonywanych robót budowlanych. W bazie sprzętowej funkcjonował też warsztat naprawczy wyposażony w 4 kanały remontowe. W warsztacie było zatrudnionych około 20 mechaników samochodowych, którzy nie mieli sztywnego podziału funkcji
i wykonywali swoje obowiązki służbowe, w zależności od przydzielenia konkretnej pracy, w kanałach remontowych, w pozostałej części warsztatu, ale również wyjeżdżali do awarii w ramach pogotowia technicznego. Nie było natomiast mechaników pracujących stale
w kanałach remontowych. Z kolei kierowcy samochodów ciężarowych zajmowali się wyłącznie ich prowadzeniem. Jedynie sporadycznie, gdy w trasie nastąpiła drobna usterka możliwa do usunięcia bez dużego nakładu pracy i urządzeń warsztatowych, kierowca mógł taką awarię usunąć. Sytuacje takie zdarzały się jedynie sporadycznie, bowiem
w większości przypadków wzywane było pogotowie techniczne, które zajmowało się usunięciem awarii, bądź zaholowaniem uszkodzonego samochodu do warsztatu. W takich wypadkach kierowca, którego samochód uległ awarii nie uczestniczył w jego naprawie,
a przesiadał się na inny. Sytuacja taka była spowodowana brakami kadrowymi wśród kierowców i większą ilością samochodów ciężarowych niż kierowców mogących je obsłużyć. Kierowcy obsługiwali transport materiałów do wszystkich budów i prac budowlanych wykonywanych przez przedsiębiorstwo, w tym również tych wykonywanych za granicą. W trakcie realizacji kontraktów zagranicznych wszyscy pracownicy na danej budowie, w tym również kierowcy, podlegali służbowo kierownikowi takiej budowy.

Ubezpieczony został zatrudniony w tej firmie w dniu 7 maja 1976r. Początkowo był jednym z mechaników zatrudnionych w warsztacie naprawczym i zajmował się wszystkimi opisanymi wyżej pracami naprawczymi. Jego praca w tym okresie nie była wykonywana stale w kanałach remontowych.

Z dniem 25 października 1982r. ubezpieczony uzyskał pozytywny wynik testu psychotechnicznego, uprawniający go do wykonywania zawodu kierowcy w kategoriach zawodowych B + C / zaświadczenie w aktach osobowych ubezpieczonego, karta nienumerowana/. Od tego czasu na stałe został przeniesiony do grona kierowców obsługujących samochody ciężarowe. Za pomocą samochodów S., J. i Kamaz przewoził materiały budowlane z fabryk i hurtowni budowlanych w D., B. i P. do miejsca wykonywania konkretnych robót budowlanych.
W tym czasie jeździł tymi samochodami codziennie przez 8 godzin na dobę, przeważnie jednak długość tras wymuszała dłuższy dobowy wymiar czasu pracy. W tym czasie nie był kierowany do innych pracy i nie obsługiwał samochodów mniejszych niż S., który miał ładowność powyżej 4 ton. Bywało też tak, że ubezpieczonego kierowano do pogotowia technicznego, jednak w takim wypadku zajmował się jedynie kierowaniem samochodem tego pogotowia, który był specjalnie przystosowanym samochodem S.. W tym czasie nie uczestniczył w naprawach, a jedynie dowoził ekipy naprawcze na miejsce awarii
i odjeżdżał po mechaników do innej awarii, bądź też holował uszkodzony pojazd.

W roku 1988 ubezpieczony wraz z częścią pracowników tego przedsiębiorstwa został skierowany na budowę eksportową do O. w Czechach, gdzie firma zajmowała się remontami i pracami budowlanymi na rzecz huty. W tym czasie ubezpieczony również przez pełne dniówki robocze pracował wyłącznie jako kierowca (...). Były to samochody o całkowitym dopuszczalnym ciężarze powyżej 3,5 ton. Samochodami tymi transportował materiały niezbędne do prowadzonych prac remontowo – budowlanych, po które jeździł do B., K., a także do Polski. Również
i w tym wypadku długość tras wymuszała pracę powyżej 8 godzin na dobę.

Dodatkowo Sąd ustalił, że w z dniem 31 marca 1992r. Przedsiębiorstwo Budownictwa (...) w G. przestało istnieć. Równocześnie kierownik budowy eksportowej, na którą skierowano ubezpieczonego, założył z dniem 1 kwietnia 1992r. własne przedsiębiorstwo pod nazwą Przedsiębiorstwo Budownictwa (...) w G.. Z tym samym dniem przejął on wszystkich pracowników zlikwidowanego Przedsiębiorstwa Budownictwa (...)
i Usług (...) w G., którzy byli zatrudnieni na kierowanej przez niego budowie eksportowej. Również ubezpieczony z tym samym dniem stał się pracownikiem nowego pracodawcy, natomiast charakter i wymiar jego pracy nie uległ żadnej zmianie. Nowy pracodawca, z momentem ustania zatrudnienia odwołującego, wystawił mu świadectwo wykonywania pracy w warunkach szczególnych w oparciu o które ZUS uwzględnił mu okresy takiej pracy.

Razem z ubezpieczonym w spornym okresie jak również w Przedsiębiorstwie Budownictwa (...) w G. pracowali A. S. i L. W. – zatrudnieni na stanowisku kierowcy samochodów ciężarowych.

Ubezpieczony nie jest członkiem OFE.

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił na podstawie: akt organu rentowego, zeznań świadków A. S. i L. W. (zapis nagrania protokołu z rozprawy w dniu 16 grudnia 2015r. minuty od 5.06 i nast.), wyjaśnień odwołującego (zapis nagrania protokołu z rozprawy w dniu 16 grudnia 2015r. minuty od 46.03 i nast.), a także akt osobowych ubezpieczonego dołączonych do akt niniejszej sprawy.

Zebrany materiał dowodowy Sąd uznał za kompletny i spójny, a tym samym za wystarczający do poczynienia ustaleń faktycznych oraz na rozstrzygnięcie sprawy.
W szczególności Sąd dał wiarę zeznaniom świadków i samego ubezpieczonego, w zakresie w jakim potwierdzają mieszany charakter jego pracy jako mechanika, tj. wykonywanej jedynie częściowo w kanałach remontowych, a w pozostałym zakresie poza tymi kanałami, bowiem jedynie w tym zakresie zeznania świadków i wyjaśnienia ubezpieczonego się wzajemnie potwierdzają. Natomiast odnośnie potwierdzenia pracy ubezpieczonego jako kierowcy samochodu ciężarowego Sąd dał wiarę zeznaniom świadków i samego ubezpieczonego jedynie w zakresie w jakim znajdują potwierdzenie w dokumentacji osobowej odwołującego, tj. za okres jego pracy od 25 października 1982r. Równocześnie Sąd nie uwzględnił tych zeznań w zakresie potwierdzenia pracy ubezpieczonego
w charakterze kierowcy samochodu ciężarowego w okresie poprzedzającym tę datę, bowiem z całą pewnością w tym dniu ubezpieczony pozytywnie przeszedł badania psychomotoryczne i niewątpliwie od tej daty mógł zawodowo wykonywać pracę kierowcy kategorii B+C.

Sąd zważył, co następuje:

W ocenie Sądu odwołanie ubezpieczonego jest zasadne.

Stosownie do treści art. 32 ust. 1 i 4 ustawy z dnia 17 grudnia 1998r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (t.j. Dz. U. z 2015r. poz. 748) w powiązaniu z § 3 i 4 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze (Dz.U. Nr 8 poz.43 ze zm.) ubezpieczonym mężczyznom urodzonym przed dniem 1 stycznia 1949r. będącym pracownikami zatrudnionymi w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze przy pracach wymienionych w wykazie A, przysługuje prawo do emerytury w razie łącznego spełnienia następujących warunków:

1. osiągnięcia wieku emerytalnego 60 lat

2. posiadania wymaganego okresu zatrudnienia wynoszącego 25 lat, w tym co najmniej 15 lat pracy w szczególnych warunkach.

Zgodnie z treścią § 2 ust. 1 rozporządzenia, okresami pracy uzasadniającymi prawo do świadczeń na zasadach określonych w tym akcie prawnym są okresy, w których praca
w szczególnych warunkach jest wykonywana stale i w pełnym wymiarze czasu pracy obowiązującym na danym stanowisku pracy.

Z kolei zgodnie z treścią art. 184 ust 1 ustawy, ubezpieczonym urodzonym po dniu
31 grudnia 1948r. przysługuje emerytura po osiągnięciu wieku przewidzianego w art. 32, 33, 39 i 40, jeżeli w dniu wejścia w życie ustawy osiągnęli:

1)  okres zatrudnienia w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze wymaganym w przepisach dotychczasowych do nabycia prawa do emerytury
w wieku niższym niż 60 lat - dla kobiet i 65 lat - dla mężczyzn oraz

2)  okres składkowy i nieskładkowy, o którym mowa w art. 27.

W myśl ust. 2 emerytura, o której mowa w ust. 1, przysługuje pod warunkiem nieprzystąpienia do otwartego funduszu emerytalnego albo złożenia wniosku o przekazanie środków zgromadzonych na rachunku w otwartym funduszu emerytalnym, za pośrednictwem Zakładu, na dochody budżetu państwa.

Na podstawie tego przepisu, prawo do emerytury w obniżonym wieku, przysługuje ubezpieczonemu, który w dniu wejścia w życie ustawy tj. w dniu 1 stycznia 1999r. spełnił warunki w zakresie posiadania ogólnego stażu pracy oraz pracy wykonywanej
w warunkach szczególnych a nie osiągnął wymaganego wieku.

Ubezpieczony ukończył 60 lat życia, nie jest członkiem OFE, nadto wykazał 25 lat okresów zatrudnienia. Kwestie te nie były sporne.

Okoliczność sporna w przedmiotowej sprawie dotyczyła posiadania przez ubezpieczonego (na dzień 1 stycznia 1999r.) wymaganego 15 letniego okresu pracy wykonywanej w warunkach szczególnych, bowiem ZUS uznał mu za udowodnione jedynie 6 lat i 9 miesięcy takiej pracy.

W świetle zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego Sąd przyjął, że ubezpieczony posiada wymagany 15 letni okres pracy wykonywanej w warunkach szczególnych.

Przeprowadzone w niniejszej sprawie postępowanie dowodowe wykazało, że ubezpieczony niewątpliwie wykonywał stale i w pełnym wymiarze czasu pracy, prace
w szczególnych warunkach w okresie zatrudnienia w Przedsiębiorstwie Budownictwa (...) w G. Zakład (...) od
25 października 1982r. do 31 marca 1992r., bowiem z pewnością od 25 października 1982r. uzyskał możliwość zawodowego wykonywania pracy kierowcy kategorii B+C.

W okresie tym ubezpieczony pracował stale i w pełnym wymiarze czasu pracy wyłącznie jako kierowca samochodu ciężarowego o całkowitym ciężarze dopuszczalnym powyżej 3,5 ton. Pracę wykonywał codziennie przez pełne dniówki robocze, a przeważnie w godzinach ponadnormatywnych.

Prace kierowców samochodów ciężarowych o dopuszczalnym ciężarze całkowitym powyżej 3,5 tony, specjalizowanych, specjalistycznych (specjalnych), pojazdów członowych i ciągników samochodowych balastowych, autobusów o liczbie miejsc powyżej 15, samochodów uprzywilejowanych w ruchu w rozumieniu przepisów o ruchu na drogach publicznych, trolejbusów i motorniczych tramwajów wymienione zostały
w wykazie A, dział VIII, poz. 2, stanowiącym załącznik do Rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze (Dz.U. Nr 8 poz.43 ze zm.).

Tak więc odwołujący w spornym okresie od 25 października 1982r. do 31 marca 1992r., wykonywał stale i w pełnym wymiarze czasu pracy, wyłącznie prace
w szczególnych warunkach, określone w wykazie takich prac.

Bez znaczenia pozostaje, że pracodawca nie wystawił mu za ten okres świadectwa wykonywania pracy w warunkach szczególnych. Fakt wykonywania takiej pracy został bowiem wykazany w postępowaniu sądowym za pomocą innych dowodów.
W postępowaniu odwoławczym przed Sądem nie obowiązują bowiem ograniczenia dowodowe jakie występują w postępowaniu o świadczenia emerytalno-rentowe przed organem rentowym, a Sąd może ustalić okoliczności mające wpływ na prawo do świadczeń lub ich wysokość jak: okresy zatrudnienia, w tym wykonywanie pracy
w warunkach szczególnych, za pomocą wszelkich środków dowodowych, przewidzianych w kodeksie postępowania cywilnego ( por. uchwała Sądu Najwyższego z 10 marca 1984r. III UZP 6/84, uchwała Sądu Najwyższego z 21 września 1984r. III UZP 48/84, wyrok Sądu Najwyższego z 7 grudnia 2006r., I UK 179/06, LEX nr 342283).

Należy też zauważyć, że po zakończeniu spornego okresu, odwołujący warz
z innymi pracownikami i częścią dotychczasowego pracodawcy został przejęty przez nowego pracodawcę i charakter oraz wymiar jego pracy nie uległy zmianie. Wręcz przeciwnie w dalszym ciągu pracował w tym samym miejscu, natomiast nowy pracodawca potwierdził mu wykonywanie pracy w warunkach szczególnych za okres zatrudnienia w nowej firmie.

Mając zatem na uwadze wszystkie powyższe rozważania, należało uznać, że S. K. legitymuje się na dzień 1 stycznia 1999r. 15 letnim okresem zatrudnienia w warunkach szczególnych.

Wobec faktu, że chwilą ukończenia wieku 60 lat ubezpieczony spełnił wszystkie przesłanki uprawniające go do wcześniejszej emerytury, Sąd z mocy art. 477 ¹⁴ § 2 k.p.c. zmienił zaskarżoną decyzję w ten sposób, że przyznał ubezpieczonemu prawo do emerytury poczynając od (...), tj. od osiągnięcia wieku emerytalnego.

(-) SSO Patrycja Bogacińska-Piątek