Portal Orzeczeń Sądu Okręgowego w Gliwicach

UZASADNIENIE

Decyzją z 17 maja 2024r. organ rentowy Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział
w Z. odmówił ubezpieczonemu Z. O. ( O. ) prawa
emerytury pomostowej na podstawie art.4 ustawy z 19 grudnia 2008r. o emeryturach pomostowych, ponieważ ubezpieczony: nie udowodnił okresu pracy w szczególnych warunkach wynoszącego co najmniej 15 lat, a jedynie 1 rok i 12 dni oraz po dniu 31 grudnia 2008r. nie wykonywał prac w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze,
w rozumieniu art.3 ust.1 i 3 tejże ustawy.

Organ rentowy wskazał, że do stażu pracy w warunkach szczególnych nie uwzględnił okresu zatrudnienia od 16 stycznia 1991r. do 28 lutego 2000r. w (...) Zakładach (...) w G., ponieważ ubezpieczony nie przedłożył świadectwa wykonywania pracy w szczególnych w warunkach, a w pkt 4.8 świadectwa pracy z 28 lutego 2003r. pracodawca nie określił charakteru wykonywanej przez ubezpieczonego pracy ściśle według wykazu, działu i pozycji rozporządzenia Rady Ministrów z 7 lutego 1983r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach
lub w szczególnym charakterze; ponadto brak jest powołania się na stosowne przepisy oraz brak jest informacji, czy pracę w warunkach szczególnych ubezpieczony wykonywał stale
i w pełnym wymiarze czasu pracy.

W odwołaniu od decyzji ubezpieczony domagał się jej zmiany przez orzeczenie
co do istoty sprawy i obciążenie organu rentowego kosztami postępowania, w tym kosztami zastępstwa procesowego według norm przepisanych wraz z odsetkami ustawowymi od dnia wydania wyroku w razie opóźnienia płatności. Na rozprawie w dniu 23 października 2024r. ubezpieczony wskazał, że pracę w warunkach szczególnych wykonywał także w okresie
od 16 stycznia 1991r. do 28 lutego 2003r. oraz w firmie (...) od 1 czerwca 2006r. do 7 maja 2007r. i od 1 kwietnia 2008r. do 31 stycznia 2009r., w następnych latach natomiast nie pracował w warunkach szczególnych. W piśmie procesowym z 21 sierpnia 2024r. dodał, że był także zatrudniony w warunkach szczególnych jako nauczyciel praktycznej nauki zawodu w Zespole Szkół (...)w G. w latach 2003 – 2006.

Organ rentowy w odpowiedzi na odwołanie wniósł o jego oddalenie podtrzymując stanowisko zajęte w decyzji zaskarżonej.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny.

Ubezpieczony Z. O. ( ur. (...) ) w dniu 13 lutego 2024r. złożył wniosek o przyznanie prawa do emerytury pomostowej i organ rentowy decyzją skarżoną z 17 maja 2024r. odmówił prawa do tego świadczenia z przyczyn wskazanych na wstępie. Organ rentowy uznał za udowodniony staż pracy ubezpieczonego w wymiarze łącznym okresów składkowych i nieskładkowych: 42 lata, 7 miesięcy i 4 dni, w tym 1 rok i 12 dni pracy w szczególnych warunkach/szczególnym charakterze, to jest okresy zatrudnienia: od 1 marca 2004r. do 25 czerwca 2004r. i od 14 września 2005r. do 31 maja 2006r.

Ubezpieczony od 16 stycznia 1991r. do 28 lutego 2003r. był zatrudniony w (...) Zakładach (...) w G. w pełnym wymiarze czasu pracy
kolejno na stanowiskach: aparatowego produkcji sadz i od 1 lipca 2000r. mistrza zmianowego.

Zakład pracy w świadectwie pracy z 28 lutego 2003r. zawarł adnotację, że ubezpieczony w okresach powyższych wykonywał pracę w warunkach szczególnych wymienioną odpowiednio w wykazie A dziale IV poz.21 pkt 1 i poz.24 pkt 1.

Ubezpieczony faktycznie pracował przy produkcji sadzy. Jego praca polegała
na tym, że odbierał z maszyny spadającą sadzę, która wsypywała się do worka, który ubezpieczony odbierał z maszyny. Ubezpieczony zdejmował następnie napełnione worki
i przenosił je na wagę. Po zważeniu, albo dosypywał ręcznie sadzę albo odsypywał. Jako mistrz dalej zajmował się odbiorem sadzy, ale dodatkowo podlegało mu 20 pracowników, których nadzorował i którym zlecał wykonywanie prac. Wszyscy pracowali na oddziale pieców
i aktywnej sadzy. Podlegli ubezpieczonemu pracownicy obsługiwali cykl produkcyjny sadzy. Zajmowali się dodawaniem oleju, odbieraniem sadzy, a następnie odwożeniem sadzy
do magazynów.

Ubezpieczony był zatrudniony w Zespole Szkół B. w G.
na stanowisku nauczyciela praktycznej nauki zawodu:

- od 1 października 2003r. do 29 lutego 2004r. w wymiarze 17,37/22 godziny,

- od 1 marca 2004r. do 25 czerwca 2004r. w wymiarze 22/22 godziny,

- od 1 września 2004r. do 31 sierpnia 2005r. w wymiarze 16/22 godziny.

Ubezpieczony był zatrudniony w Zespole Szkół Budowlano – (...)
w G. na stanowisku nauczyciela praktycznej nauki zawodu od 14 września 2005r.
do 31 maja 2006r. w wymiarze 22/22 godziny.

Ubezpieczony był zatrudniony w (...) Sp. z o.o. w G. w pełnym wymiarze czasu pracy:

- od 1 czerwca 2006r. do 7 maja 2007r. na stanowisku ślusarza – spawacza,

- od 1 kwietnia 2008r. do 31 stycznia 2009r. na stanowisku ślusarza.

W firmie (...) ubezpieczony pracę wykonywał na hali na oddziale konstrukcji stalowych. Zajmował się głównie montażem elementów do konstrukcji hal,
w tym słupów. Jego praca polegała na tym, że otrzymywał elementy do konstrukcji, które następnie musiał oczyścić i wyszlifować. Następnie składał konstrukcję według rysunku technicznego najpierw ją sczepiając, a potem zajmował się spawaniem. Praca ubezpieczonego od otrzymania elementów do spawania zajmowała około 2,5 godziny. Czasami w czasie dniówki ubezpieczonemu udało się wykonać kilka elementów. Przy przyjęciu,
że cykl produkcyjny trwał 2,5 godziny to godzinę zajmowały czynności przygotowawcze,
a 1,5 godziny sczepianie i spawanie konstrukcji. Hala, w której pracował ubezpieczony miała wymiary 30/40 m na 15/20 m i było w niej kilkanaście stanowisk konstrukcyjnych. Na tych stanowiskach osoby zatrudnione tak jak ubezpieczony zajmowały się przygotowaniem konstrukcji do spawania i potem ich spawaniem. W firmie (...) ubezpieczony uzyskał też uprawnienia do spawania.

Powyższe Sąd ustalił na podstawie dokumentacji zawartej w aktach organu rentowego oraz zeznań ubezpieczonego ( protokół elektroniczny z rozprawy z 23 października 2024r. czas 00:13:30 – 00:33:35 ).

Sąd na podstawie art.235(2)§1 pkt 2 k.p.c. pominął dowód z zeznań świadków jako nieistotny dla rozstrzygnięcia sprawy, gdy same zeznania ubezpieczonego, z których wynika jaką faktycznie pracę ubezpieczony w okresach spornych świadczył pozwalają na wydanie rozstrzygnięcia w sprawie.

Sąd zważył, co następuje:

Odwołanie ubezpieczonego Z. O. nie zasługuje na uwzględnienie.

Zgodnie z art. 4 ustawy z dnia 19 grudnia 2008r. o emeryturach pomostowych
( tj. Dz.U. z 2023r., poz.164 ) o emeryturach pomostowych, prawo do emerytury pomostowej przysługuje pracownikowi, który spełnia łącznie następujące warunki:

1)  urodził się po dniu 31 grudnia 1948r.;

2)  ma okres pracy w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze wynoszący co najmniej 15 lat;

3)  osiągnął wiek wynoszący co najmniej 55 lat dla kobiet i co najmniej 60 lat dla mężczyzn;

4)  ma okres składkowy i nieskładkowy, ustalony na zasadach określonych w art. 5-9 i art. 11 ustawy o emeryturach i rentach z FUS, wynoszący co najmniej 20 lat dla kobiet i co najmniej 25 lat dla mężczyzn;

5)  przed dniem 1 stycznia 1999r. wykonywał prace w szczególnych warunkach lub prace w szczególnym charakterze, w rozumieniu art. 3 ust. 1 i 3 ustawy lub art. 32 i art. 33 ustawy o emeryturach i rentach z FUS – przepis uchylony z dniem
1 stycznia 2024 roku;

6)  po dniu 31 grudnia 2008r. wykonywał pracę w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze, w rozumieniu art. 3 ust. 1 i 3;

Dla przyznania emerytury pomostowej konieczne jest, aby powyższe warunki zostały spełnione łącznie, bowiem brak któregokolwiek z nich uniemożliwia przyznanie prawa
do świadczenia .

Należy zwrócić uwagę, że na podstawie art. 49 ustawy o emeryturach pomostowych prawo do emerytury pomostowej przysługuje także osobie, która:

1.  po dniu 31 grudnia 2008 roku nie wykonywała pracy w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze, w rozumieniu art. 3 ust. 1 i 3 ustawy o emeryturach pomostowych, o ile osoba ta:

2.  spełnia warunki określone w art. 4 pkt 1-4 lub art. 5-12;

3.  w dniu wejścia w życie ustawy miała wymagany w przepisach, o których mowa w pkt 2, okres pracy w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze, w rozumieniu art. 3 ust. 1 i 3,

Sąd Najwyższy wyjaśnił, że warunkiem skutecznego ubiegania się o emeryturę pomostową w świetle art. 4 i 49 ustawy o emeryturach pomostowych, jest legitymowanie
się wymaganym stażem pracy w warunkach szczególnych lub o szczególnym charakterze (w rozumieniu tej ustawy lub dotychczasowych przepisów) oraz kontynuowanie pracy w tych warunkach po wejściu w życie ustawy o emeryturach pomostowych, a więc po 1 stycznia 2009r. Natomiast osoba ubiegająca się o emeryturę pomostową, która nie kontynuuje pracy w warunkach szczególnych lub o szczególnym charakterze i legitymuje się w związku z tym jedynie stażem pracy „szczególnej” według poprzednio obowiązujących przepisów, może nabyć prawo do tej emerytury jedynie wówczas, gdy dotychczasowy staż pracy można kwalifikować jako pracę w warunkach szczególnych lub o szczególnym charakterze w rozumieniu obowiązujących przepisów (art. 3 ust. 1 i 3 ustawy o emeryturach pomostowych) – wyrok z dnia 13 marca 2012r., w sprawie II UK 164/11, opublikowany w OSNP z 2013r.,
Nr 5-6, poz. 62.

Bezspornym było, że odwołujący Z. O. urodził się po dniu 31 grudnia 1948r., osiągnął w dniu (...). wiek emerytalny 60 lat oraz udowodnił wymagany co najmniej 25 – letni okres składkowy i nieskładkowy.

Ubezpieczony bez wątpienia nie spełnia przesłanek prawa do emerytury pomostowej
z art.4 ustawy o emeryturach pomostowych już tylko z tej przyczyny, że nie wykazał,
iż po dniu 31 grudnia 2008r. wykonywał pracę w warunkach szczególnych lub o szczególnym charakterze w rozumieniu art.3 ust.1 i 3 powołanej ustawy. Do takiej pracy bezsprzecznie
nie można zaliczyć okresu zatrudnienia ubezpieczonego w styczniu 2009r. w firmie (...), ponieważ jak wynika z zeznań ubezpieczonego nie wykonywał on wówczas pracy spawacza stale i w pełnym wymiarze czasu pracy, a ponadto prace spawalnicze, które świadczył nie były wykonywane w warunkach określonych w Załączniku nr 1 do ustawy o emeryturach pomostowych, pkt 28, gdzie wymieniono: „ Prace bezpośrednio przy spawaniu łukowym
lub cięciu termicznym w pomieszczeniach o bardzo małej kubaturze, z utrudnioną wentylacją ( podwójne dna statków, zbiorniku, rury itp. ) ”. Ubezpieczony prace spawalnicze wykonywał bowiem na dużej hali.

Jednocześnie fakt, że ubezpieczony jako spawacz w firmie (...) nie pracował stale i w pełnym wymiarze czasu pracy, czyli codziennie i przez pełną dniówkę roboczą, uniemożliwia zaliczenie takiej pracy do pracy w warunkach szczególnych według dotychczasowych przepisów - art.32 i 33 ustawy emerytalnej w związku z przepisami rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze
( Dz.U. z 1983r., Nr 8, poz.43, co z kolei powoduje, że ubezpieczony nie spełnia także warunku legitymowania się 15 – letnim okresem takiej pracy. Nadto jeśli chodzi o pracę na stanowisku praktycznej nauki zawodu, to z materiału dowodowego wynika, że ubezpieczony pracę
tę świadczył w pełnym wymiarze czasu pracy tylko w okresach uwzględnionych przez organ rentowy do pracy w szczególnym charakterze, a stąd również brak jest podstaw
do uwzględnienia do takiej pracy dalszych okresów zatrudnienia na tym stanowisku,
jak o to wnosił ubezpieczony w piśmie procesowym z 21 sierpnia 2024r.

Ubezpieczony nie spełnia także warunków prawa do emerytury pomostowej z art.49 ustawy o emeryturach pomostowych, bowiem zarówno pracy nauczyciela praktycznej nauki zawodu, jak i spawacza oraz pracy przy produkcji sadzy nie można zakwalifikować według Załącznika Nr 1 i Nr 2 do ustawy o emeryturach pomostowych, bo praca taka nie została
w tych załącznikach wymieniona. Oznacza to, że ubezpieczony nie legitymuje wymaganym
do przyznania świadczenia z tej podstawy prawnej 15 – letnim okresem pracy w warunkach szczególnych lub o szczególnym charakterze w rozumieniu art.3 ust.1 i 3 ustawy o emeryturach pomostowych.

W konsekwencji powyższego Sąd na podstawie art. 477 ¹⁴ § 1 k.p.c. oddalił odwołanie jako bezzasadne.

(-) Sędzia Grażyna Łazowska