Portal Orzeczeń Sądu Okręgowego w Gliwicach

UZASADNIENIE

Decyzją z 9 czerwca 2023r. nr (...) organ rentowy Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w C. zobowiązał G. K. do zwrotu nienależnie pobranego świadczenia postojowego przyznanego 2 lipca 2020r. a wypłaconego
3 lipca 2020r. w kwocie 2 080 zł oraz odsetek, które na dzień wydania decyzji wyniosły 506,28 zł.

W uzasadnieniu organ rentowy wskazał, że G. K. oświadczył nieprawdę
w złożonym wniosku o świadczenie postojowe za kolejny okres w związku
z przeciwdziałaniem skutkom wywołanym COVID – 19 dla osób prowadzących działalność gospodarczą ( wniosek (...) z 30 czerwca 2020r. ) i wypłacone odwołującemu 3 lipca 2020r. świadczenie postojowe z tego wniosku w kwocie 2080 zł jest nienależne.

Odwołanie od decyzji złożył G. K. zarzucając, że powołane w decyzji skarżonej przepisy ustawy covidowej nie zawierają artykułów 15 zua ust.3, jak również art.15zs i 15zsa. W piśmie procesowym z 19 lipca 2023r. odwołujący zarzucił nadto błędne wyliczenie przez organ rentowy dochodu za maj 2020r. przez doliczenie dotacji PUP, która następnie została zwrócona, a na rozprawie w dniu 2 lutego 2024r. dodał także, że ocena sytuacji, o której mowa w przepisach powinna odnosić się do lutego 2020r.

W odpowiedzi na odwołanie organ rentowy wniósł o jego oddalenie podtrzymując stanowisko zajęte w skarżonej decyzji.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny.

W dniu 30 kwietnia 2020r. odwołujący G. K. zwrócił się do organu rentowego z wnioskiem o wypłatę świadczenia postojowego z tytułu prowadzenia działalności gospodarczej. We wniosku oświadczył, że przychód uzyskany w miesiącu poprzedzającym miesiąc złożenia wniosku o świadczenie postojowe był co najmniej 15% niższy od przychodu uzyskanego w miesiącu poprzedzającym ten miesiąc i nie był wyższy od 300% przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia z poprzedniego kwartału ogłaszanego przez Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego na podstawie przepisów o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych, obowiązującego na dzień złożenia wniosku. Odwołujący wskazał, że przychód osiągnięty w dwóch miesiącach poprzedzających złożenie wniosku, czyli w lutym 2020r. i w marcu 2020r. wyniósł kolejno: 31780,21 zł i 13719,12 zł.

Na podstawie tego wniosku organ rentowy wypłacił ubezpieczonemu w dniu 13 maja 2020r. świadczenie postojowe w wysokości 2080 zł.

W dniu 30 czerwca 2020r. ubezpieczony wystąpił z wnioskiem o wypłatę świadczenia postojowego za kolejny okres i świadczenie to zostało ubezpieczonemu wypłacone 3 lipca 2020r.

W ww. wniosku odwołujący oświadczył pod odpowiedzialnością karną za złożenie fałszywego oświadczenia, że jego sytuacja materialna wykazana we wniosku o świadczenie postojowe nie uległa poprawie.

Na podstawie przeprowadzonej przez organ rentowy kontroli firmy odwołującego ustalono, że przychody odwołującego z tytułu prowadzonej działalności gospodarczej wyniosły w kwietniu 2020r. – 11886,29 zł i w maju 2020r. – 15024,29 zł.

Powyższe Sąd ustalił na podstawie dokumentacji zawartej w aktach organu rentowego jako okoliczności jednoznacznie wynikające z tych dowodów.

Sąd zważył, co następuje.

Odwołanie G. K. nie zasługuje na uwzględnienie.

W rozpoznawanej sprawie kwestia sporna sprowadzała się do ustalenia, czy organ rentowy słusznie zobowiązał odwołującego prowadzącego działalność gospodarczą do zwrotu pobranego świadczenia postojowego wypłaconego na podstawie wniosku z 30 czerwca 2020r.

Zgodnie z art. 15zq ust.1 pkt 1 i ust.3 ustawy z dnia 2 marca 2020r. o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID – 19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych ( Dz.U. poz.374 ze zm. ), świadczenie postojowe przysługuje, gdy w następstwie wystąpienia COVID – 19 doszło
do przestoju w prowadzeniu pozarolniczej działalności gospodarczej.

Zgodnie z art.15 zq ust.4 pkt 1 tejże ustawy osobie prowadzącej pozarolniczą działalność gospodarczą świadczenie postojowe przysługuje, jeżeli rozpoczęła prowadzenie pozarolniczej działalności gospodarczej przed dniem 1 kwietnia 2020r. i: 1) nie zawiesiła prowadzenia pozarolniczej działalności gospodarczej oraz jeżeli przychód z prowadzenia pozarolniczej działalności gospodarczej w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym od osób fizycznych uzyskany w miesiącu poprzedzającym miesiąc złożenia wniosku o świadczenie postojowe był o co najmniej 15% niższy od przychodu uzyskanego w miesiącu poprzedzającym ten miesiąc.

Stosownie natomiast do art. 15zua ustawy covidowej świadczenie postojowe może zostać przyznane ponownie, na podstawie oświadczenia osoby uprawnionej, której wypłacono świadczenie postojowe, o którym mowa w art. 15zu ust. 1 ( ust.1 ). Wypłata po raz kolejny świadczenia postojowego może zostać dokonana nie wcześniej niż w miesiącu następującym
po miesiącu wypłaty świadczenia postojowego, o którym mowa w art. 15zu ust. 1 ( ust.2 ). Warunkiem przyznania kolejnego świadczenia postojowego jest wykazanie w oświadczeniu,
że sytuacja materialna wykazana we wniosku, o którym mowa w art. 15zs albo 15zsa, nie uległa poprawie ( ust.3 ).

Kwestie zwrotu nienależnie pobranych świadczeń postojowych reguluje natomiast art. 15zx powołanej ustawy, który w ustępie 1 stanowi, że osoba, która pobrała nienależnie świadczenie postojowe, jest obowiązana do jego zwrotu wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie, w wysokości i na zasadach określonych przepisami prawa cywilnego.

Za nienależnie pobrane świadczenie postojowe uważa się, zgodnie z ust. 2 tegoż uregulowania, świadczenie:

1) przyznane lub wypłacone na podstawie fałszywych oświadczeń lub dokumentów albo
w innych przypadkach świadomego wprowadzenia w błąd przez osobę pobierającą świadczenie lub odpowiednio zleceniodawcę lub zamawiającego;

2) wypłacone osobie innej niż osoba uprawniona,;

3) wypłacone w kwocie wyższej niż należna.

W pierwszej kolejności należy wskazać, że słusznie przyjął organ rentowy, iż odwołujący nie spełniał przesłanek prawa do świadczenia postojowego za kolejny okres w oparciu o wniosek złożony w dniu 30 czerwca 2020r. Dla skutecznego ubiegania się o świadczenie postojowe odwołujący musiałby bowiem wykazać, zgodnie z cytowanymi powyżej uregulowaniami prawnymi - art.15 zq ust.4 i art.15 zua ustawy covidowej - że przychód z działalności gospodarczej z miesiąca poprzedzającego miesiąc złożenia wniosku, czyli z maja 2020r. jest niższy o co najmniej 15% od przychodu z miesiąca poprzedzającego ten miesiąc, czyli od przychodu z kwietnia 2020r. Przesłanka ta nie została spełniona bowiem przychód z maja 2020r. wyniósł 15024,29 zł i był wyższy od przychodu z kwietnia 2020r., który wyniósł 11886,29 zł. Oznacza to, że w przypadku odwołującego nie doszło do wymaganego przepisami spadku przychodów we wskazanych kolejno miesiącach, lecz wręcz przeciwnie do ich wzrostu. Zatem złożone przez odwołującego we wniosku z 30 czerwca 2020r. oświadczenie, że jego sytuacja materialna wykazana we wniosku o świadczenie postojowe nie uległa poprawie nie odpowiadało prawdzie. A skoro tak, to odwołujący jest zobowiązany do zwrotu tego świadczenia jako nienależnie pobranego, jak w decyzji skarżonej wraz z odsetkami. Nie sposób, zdaniem Sądu, przyjąć, żeby odwołujący nie znał uregulowania art.15zua ustawy covidowej skoro we wniosku z 30 czerwca 2020r. starał się o przyznanie świadczenia postojowego na kolejny okres, a taka możliwość wprowadzona została właśnie wskazanym przepisem, w którem też wyraźnie zaznaczono, że świadczenie to przysługuje o ile sytuacja materialna wnioskodawcy nie uległa poprawie. Należy nadto mieć na uwadze, że odwołujący jest osobą prowadzącą działalność gospodarczą, a od profesjonalnego przedsiębiorcy wymaga się szczególnej staranności w prowadzeniu własnych spraw, w tym zaznajomienia się z przepisami prawa materialnego regulującymi jego prawa i obowiązki.

Rację ma organ rentowy, że fakt wskazania przez tenże organ tekstu jednolitego ustawy covidowej, który został opublikowany 29 października 2021r., nie zmienia tego, że przepisy
na podstawie których wypłacono świadczenie postojowe odwołującemu obowiązywały w dacie wypłaty świadczenia postojowego pierwszorazowego oraz świadczenia postojowego za kolejny okres. Przepis art.15 zq ustawy covidowej obowiązuje bowiem od 31 marca 2020r., natomiast art.15zua ustawy covidowej został dodany z dniem 18 kwietnia 2020r. przez art.73 pkt 37 ustawy z dnia 16 kwietnia 2020r. o szczególnych instrumentach wsparcia w związku z rozprzestrzenianiem się wirusa (...)2 ( tj. Dz.U. z 2023r., poz.201 ). W świetle tych przepisów nie ma żadnego uzasadnienia twierdzenie odwołującego, że ocena jego sytuacji finansowej powinna odnosić się do lutego 2020r. Podobnie nie ma żadnych podstaw do tego, aby dokonywać oceny przesłanek prawa do świadczenia postojowego w oparciu o uzyskiwane dochody, gdyż przepis art.15zq ustawy covidowej wyraźnie stanowi, że należy wziąć pod uwagę przychód. Do takiego przychodu wlicza się także przyznane przedsiębiorcy dotacje, zgodnie z art.14 ust.2 pkt 2 ustawy z dnia 26 lipca 1991r. o podatku dochodowym od osób fizycznych ( tj. Dz.U. z 2022r. poz. 2647 ). Okoliczność, że część dotacji, która została ujęta w przychodzie za maj 2020r. została przez odwołującego w późniejszym czasie zwrócona nie ma znaczenia w sprawie skoro oceny przesłanek prawa do świadczenia postojowego na dalszy okres należało dokonać na dzień złożenia wniosku o to świadczenie.

Zajmując takie stanowisko Sąd z mocy art.477 ¹⁴ § 1 k.p.c. oddalił odwołanie jako bezzasadne.

(-) sędzia Grażyna Łazowska