Portal Orzeczeń Sądu Okręgowego w Gliwicach

UZASADNIENIE

Decyzją z 26 listopada 2014r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Z. odmówił ubezpieczonemu A. G. prawo do wypłaty emerytury pomostowej za okres od 1 lipca 2022r. do 30 września 2023r. w związku z zawieszeniem jej wypłaty w tym okresie - z uwagi na kontynuowanie przez niego zatrudnienia bez uprzedniego rozwiązania stosunku pracy z pracodawcą, na rzecz, którego wykonywał je bezpośrednio przed dniem nabycia prawa do emerytury.

W odwołaniu od powyższej decyzji ubezpieczony domagał się jej zmiany i podjęcia wypłaty emerytury oraz nadpłaty należnego, jego zdaniem, świadczenia za okres od momentu jego przyznania, wraz z odsetkami. W uzasadnieniu podkreślił, że w jego ocenie, do rozwiązania stosunku pracy z pracodawcą, na rzecz którego wykonywał zatrudnienie bezpośrednio przed dniem nabycia prawa do emerytury, doszło na skutek błędu organu rentowego, który w sposób błędny odmówił mu w roku 2022 prawa do emerytury pomostowej, skoro następnie Sąd wyrokiem takie świadczenie mu przyznał.

Organ rentowy wniósł o oddalenie odwołania, podtrzymując stanowisko zawarte
w zaskarżonej decyzji. Dodatkowo powołując się na treść art. 103a ustawy z 17 grudnia 1998r. o emeryturach i rentach z FUS organ rentowy podkreślił, że odwołujący nie rozwiązał stosunku pracy z dotychczasowym pracodawcą. Nadto powołując się na treść art. 17 ust. 4 ustawy z 19 grudnia 2008r. o emeryturach pomostowych organ rentowy podniósł, że odwołujący w okresie od 1 października 2022r. do 30 września 2023r., wykonywał pracę w warunkach szczególnych, co zostało potwierdzone przez jego pracodawcę, poprzez zgłoszenie odwołującego do Funduszu Emerytur Pomostowych.

Rozpoznając odwołanie Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

Ubezpieczony urodzony (...) nabył prawo do emerytury pomostowej od
(...), na podstawie wyroku Sądu Okręgowego w Gliwicach z 26 lipca 2023r.
w sprawie VIII U 1074/22. Wniosek o to świadczenie ubezpieczony złożył 1 lipca 2022r.

Wyrok powyższy został przez ZUS wykonany decyzją z 26 października 2023r., mocą której przyznano odwołującemu prawo do emerytury pomostowej od 1 lipca 2022r. Równocześnie organ rentowy dokonał podjęcia wypłaty emerytury od 1 października 2023r., tj. od pierwszego dnia następnego miesiąca po rozwiązaniu stosunku pracy.

Następnie 11 marca 2024r., ubezpieczony wystąpił do organu rentowego o wypłatę emerytury pomostowej za okres od daty jej przyznania do momentu podjęcia przez ZUS jej wypłaty, tj. za okres od 1 lipca 2022r. do 30 września 2023r.

W rozpoznaniu tego wniosku, organ rentowy wydał zaskarżoną decyzję odmowną.

W toku procesu, w oparciu o dokumenty znajdujące się w aktach emerytalnych odwołującego, a zwłaszcza świadectwo pracy z 30 września 2023r. (k.40 a.o.r.) wystawionego przez (...) Sp. z o.o. w K., Sąd ustalił dodatkowo, że odwołujący u tego pracodawcy był zatrudniony w okresie od 15 czerwca 1992r. do 30 września 2023r.

Na podstawie akt sprawy VIII U 1074/22 Sąd ustalił dodatkowo, że w postępowaniu przez organem rentowym, z wniosku o przyznanie prawa do emerytury pomostowej, odwołujący przedłożył świadectwo wykonywania prac w szczególnych warunkach lub
w szczególnym charakterze z 29 grudnia 2021r., w którym pracodawca wskazał, że ubezpieczony w okresie od 1 stycznia 1993r. do 31 grudnia 2008r. wykonywał pracę
w warunkach szczególnych przy wywozie nieczystości stałych i płynnych oraz pracę na wysypiskach i wylewiskach nieczystości, a także prace przy pryzmach kompostowych
z nieczystości miejskich wymienioną w wykazie A, dziale IX, poz.3 załącznika do rozporządzenia Rady Ministrów z 7 lutego 1983r. Równocześnie w tym postępowaniu, pracodawca, nie potwierdził odwołującemu wykonywania pracy w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze, wykonywanej po 31 grudnia 2008r.

W konsekwencji, dopiero Sąd Okręgowy orzekający w sprawie VIII U 1074/22, w oparciu
o przeprowadzone przez siebie postępowanie dowodowe, między innymi z zeznań świadka
i samego ubezpieczonego uznał, iż również praca wykonywana przez odwołującego,
w okresie od 1 stycznia 1993r. do 31 grudnia 2008r., może zostać uznana za pracę
w warunkach szczególnych, wymienioną w załącznikach do ustawy o emeryturach pomostowych.

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił na podstawie akt emerytalnych ubezpieczonego
i akt sprawy VIII U 1074/22 dołączonych do akt sprawy i przesłuchania ubezpieczonego, które nie budziły wątpliwości Sądu i nie były kwestionowane przez strony.

Sąd ocenił zgromadzony materiał dowodowy jako kompletny i wiarygodny,
a poprzez to – mogący stanowić podstawę ustaleń faktycznych w sprawie.

Dalszych wniosków dowodowych strony nie zgłosiły.

Sąd zważył, co następuje:

Odwołanie A. G. nie zasługuje na uwzględnienie.

Na wstępie rozważań należy stwierdzić, że zgodnie z art. 17 ust. 1 ustawy z 19 grudnia 2008r. o emeryturach pomostowych (t.j. Dz. U. z 2024r. poz. 1696, ze zm.), prawo do emerytury pomostowej ulega zawieszeniu lub emerytura ta ulega zmniejszeniu na zasadach określonych w art. 103 ust. 3 i art. 103a-106 ustawy o emeryturach i rentach z FUS.

Z kolei zgodnie z ust. 4 tego przepisu prawo do emerytury pomostowej ulega zawieszeniu bez względu na wysokość uzyskiwanego przychodu w razie podjęcia przez uprawnionego pracy w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze, w rozumieniu art. 3 ust. 1 i 3, na podstawie stosunku pracy lub umowy cywilnoprawnej.

Natomiast w myśl art. 103a ustawy z 17 grudnia 1998r. o emeryturach i rentach z FUS (t.j. Dz. U. z 2024r. poz. 1631, ze zm.), prawo do emerytury ulega zawieszeniu bez względu na wysokość przychodu uzyskiwanego przez emeryta z tytułu zatrudnienia kontynuowanego bez uprzedniego rozwiązania stosunku pracy z pracodawcą, na rzecz którego wykonywał je bezpośrednio przed dniem nabycia prawa do emerytury, ustalonym w decyzji organu rentowego.

Wobec niekwestionowanego przez strony stanu faktycznego, spór sprowadza się do tego, czy mając na uwadze ustalone okoliczności i treść obowiązujących przepisów organ rentowy miał podstawy do zawieszenia odwołującemu wypłaty emerytury od 1 lipca 2022r. do 30 września 2023r., na podstawie art. 103a ustawy emerytalnej.

Przechodząc do dalszych rozważań nad niniejszą sprawą, Sąd uznał, iż ubezpieczony należy do kategorii osób o których mowa w powołanym wyżej art. 103a ustawy emerytalnej.

Nie ulega wątpliwości, że ubezpieczony składając 1 lipca 2022r. wniosek o emeryturę pomostową kontynuował do 30 września 2023r. zatrudnienie u pracodawcy, u którego jest zatrudniony od 1 stycznia 1993r., tj. w (...) Sp. z o.o. w K.. Zatrudnienie to miało charakter ciągły – w ramach tego samego stosunku pracy.

Mając na względzie wskazaną wyżej regulację Sąd uznał, że brak jest podstaw do uwzględnienia odwołania ubezpieczonego, albowiem nie rozwiązał on stosunku pracy,
w którym pozostawał w momencie przyznania u prawa do emerytury.

Bez znaczenia pozostaje, jak to podnosi odwołujący, czy do kontynuowania przez niego zatrudnienia doszło, czy to z jego winy, czy też z powodu nieprzyznania mu świadczenia przez ZUS. Dla prawidłowości zastosowania powołanego przepisu art. 103a ustawy emerytalnej istotny jest sam fakt pozostawania w zatrudnieniu u dotychczasowego pracodawcy, bez względu na przyczyny kontynuacji tego zatrudnienia.

Ubezpieczony zarówno w odwołaniu, jak i w toku procesu powoływał się na błąd organu rentowego, którego dopatrywał się w nieprawidłowym, jego zdaniem, nie przyznaniu mu emerytury pomostowej przez ZUS, a dopiero po upływie niespełna 2 lat, w wyniku postępowania sądowego i wyroku.

Należy jednak w pierwszej kolejności stwierdzić, iż stanowisko ubezpieczonego jest błędne. Zgodnie bowiem z art. 133 ust. 1 ustawy emerytalnej, który znajdzie również zastosowanie w stosunku do emerytur pomostowych, w razie ponownego ustalenia przez organ rentowy prawa do świadczeń lub ich wysokości, przyznane lub podwyższone świadczenia wypłaca się, poczynając od miesiąca, w którym powstało prawo do tych świadczeń lub do ich podwyższenia, jednak nie wcześniej niż:

1) od miesiąca, w którym zgłoszono wniosek o ponowne rozpatrzenie sprawy lub wydano decyzję z urzędu, z zastrzeżeniem art. 107a ust. 3;

2) za okres 3 lat poprzedzających bezpośrednio miesiąc, o którym mowa w pkt 1, jeżeli odmowa lub przyznanie niższych świadczeń były następstwem błędu organu rentowego lub odwoławczego.

Zawarte w tym przepisie terminy są uzależnione od stwierdzenia błędu organu rentowego, który należy postrzegać jako zawinione działanie bądź zaniechanie tego organu.

Przepis art. 133 ust. 1 pkt 2 u.e.r.f.u.s. wskazuje przesłanki, przy zaistnieniu których wypłata świadczenia następuje za okres 3 lat poprzedzających bezpośrednio miesiąc,
w którym złożony został wniosek ponowne ustalenie o świadczenia, jego wysokości jeżeli odmowa lub przyznanie niższych świadczeń były następstwem błędu organu rentowego. Istotne znaczenie dla zastosowania powołanej normy, ma stwierdzenie, iż ustalenie świadczenia w nieprawidłowej wysokości jest wynikiem błędu organu rentowego. Błąd organu rentowego rozumiany jest szeroko, zgodnie z tzw. obiektywną błędnością decyzji. Obejmuje sytuacje, w których organ rentowy miał podstawy do przyznania świadczenia lub ustalenia go w określonej wysokości, lecz z przyczyn leżących po jego stronie tego nie uczynił. Za takie przyczyny uznaje się wszelkie zaniedbania organu rentowego, każdą obiektywną wadliwość decyzji, niezależnie od tego czy jest ona skutkiem zaniedbania, pomyłki, celowego działania organu rentowego, czy też rezultatem niewłaściwych działań pracodawców albo wadliwej techniki legislacyjnej i w konsekwencji niejednoznaczności stanowionych przepisów. Zatem błędem organu rentowego jest nie tylko błąd rachunkowy, merytoryczny, ale także błąd interpretacyjny – vide wyrok Sądu Apelacyjnego w Lublinie z 22 maja 2024r. w sprawie III AUa 769/23.

W ocenie Sądu należy w tym miejscu zbadać wzajemną korelację cytowanego art. 133 ust. 1 pkt 2 z powołanym wcześniej art. 103a. Analiza obydwu powyższych przepisów nie pozwala na przypisanie organowi rentowemu błędu. Ponadto porównując zastosowanie obu przepisów wskazać należy, że art. 103 a ma charakter normy szczególnej, mającej pierwszeństwo przed art.133 ust.1 pkt ustawy. Organ rentowy prawidłowo zastosował normę art. 103a, gdy niewątpliwie spełnione zostały w tym przepisie przesłanki zawieszenia świadczenia. Na gruncie niniejszej sprawy, ZUS nie miał podstaw do podjęcia wypłaty emerytury odwołującego za okres od momentu przyznania tego świadczenia do czasu rozwiązania przez ubezpieczonego stosunku pracy, gdyż nie pozwalała na to norma art. 103a, wymagająca bezwzględnego zawieszenia świadczenia do czasu rozwiązania stosunku pracy z pracodawcą, na rzecz którego wykonywał je bezpośrednio przed dniem nabycia prawa do emerytury.

Nie sposób zatem przypisać działaniom organu rentowego, który w sposób właściwy zastosował normę art. 103a w zw. z art. 17 ust. 1 ustawy z 19 grudnia 2008r. o emeryturach pomostowych (t.j. Dz. U. z 2024r. poz. 1696, ze zm.).

Postępowanie organu rentowego było zatem prawidłowe, a zaskarżona decyzja została wydana z uwzględnieniem obowiązujących w tym zakresie przepisów.

Biorąc wszystkie powyższe względy pod uwagę Sąd na mocy art. 477 ¹⁴ § 1 k.p.c. orzekł, jak w sentencji.

(-) Sędzia Gabriela Sobczyk