Portal Orzeczeń Sądu Okręgowego w Gliwicach

UZASADNIENIE

Decyzją z 29 kwietnia 2024r. organ rentowy Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział
w C. zobowiązał odwołującą A. Ś. ( Ś. ) do zwrotu nienależnie pobranego świadczenia postojowego w kwocie 2080 zł wraz z odsetkami za opóźnienie, w wysokości
i na zasadach określonych przepisami prawa cywilnego, naliczonymi od pierwszego dnia następującego po dniu wypłaty świadczenia postojowego do dnia zwrotu w wysokości 651,62 zł.

W uzasadnieniu decyzji organ rentowy wskazał, że postanowił jak wyżej, gdy zebrana
w sprawie dokumentacja wskazuje, że wypłacone odwołującej świadczenie postojowe
jest nienależne, ponieważ odwołująca podała nieprawdziwe dane w złożonym wniosku
o wypłatę jednorazowego dodatkowego świadczenia postojowego dla umowy cywilnoprawnej
( RSP-CD6 ) z 26 stycznia 2021r. Organ rentowy dalej podniósł, że postępowanie w zakresie wskazanym powyżej wszczął z urzędu wskutek weryfikacji dokumentów załączonych do wcześniejszego wniosku o świadczenie postojowe ( RSP-C z 29 kwietnia 2020r. ), do którego załączono umowę cywilnoprawną, z której wynika, że zadania ubezpieczonej polegały na prowadzeniu kompleksowej obsługi multipleksu kinowego.

W odwołaniu od decyzji A. Ś. domagała się jej uchylenia i odstąpienia
od nakazania jej zwrotu nienależnie pobranego świadczenia postojowego w kwocie 2080 zł wraz z odsetkami.

W uzasadnieniu odwołująca podniosła, że nie można zgodzić się ze stanowiskiem ZUS,
że działalność wskazana w umowie nie stanowi działalności technicznej wspomagającej produkcję audiowizualną lub produkcję i wystawienie wydarzeń artystycznych. Praca, którą odwołująca świadczyła, niewątpliwie stanowi istotny element w realizacji różnego rodzaju eventów i wydarzeń artystycznych, a więc stanowi ich techniczne wspomaganie.

W odpowiedzi na odwołanie organ rentowy wniósł o jego oddalenie podtrzymując stanowisko zajęte w zaskarżonej decyzji.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny.

Odwołująca A. Ś. w dniu 29 kwietnia 2020r. złożyła wniosek ( RSP – C )
o przyznanie świadczenia postojowego załączając do wniosku umowę zlecenia zawartą z (...) Spółką z ograniczoną odpowiedzialnością w W. w dniu 24 lipca 2019r.

W dniu 26 stycznia 2021r. ubezpieczona złożyła w organie rentowym wniosek
o jednorazowe dodatkowe świadczenie postojowe w związku z przeciwdziałaniem skutkom wywołanym COVID-19 dla umów zlecenia ( RSP-CD6), której przedmiot umowy jest związany z działalnością techniczną wspomagającą produkcję audiowizualną lub produkcję i wystawianie wydarzeń artystycznych. We wniosku odwołująca wskazała, że umowa zlecenia została zawarta 24 lipca 2019r. na okres od 24 lipca 2019r. do nadal z płatnikiem składek (...) Spółką z ograniczona odpowiedzialnością w W..

Na podstawie tego wniosku organ rentowy wypłacił odwołującej w dniu 17 lutego 2021r. świadczenie postojowe w kwocie 2080 zł.

Odwołujący w dniu 24 lipca 2019r. zawarła umowę zlecenia z (...) J. (...) Spółką
z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w W.. Umowa została zawarta na czas nieokreślony ( §8 Umowy ). W §1 Umowy wskazano, że zleceniodawca posiada zawartą umowę w zakresie prowadzenia kompleksowej obsługi multipleksu kinowego w K. należącego do (...) Sp. z o.o. w W. i w celu wykonania tej umowy powierza zleceniobiorcy ( odwołującej ) wykonanie usługi polegającej na obsłudze kas.

W dniu 23 października 2020r. strony zawarły kolejną umowę zlecenia na czas nieokreślony, w której odwołującej powierzono wykonanie usługi polegającej na obsłudze salonu gier.

Z informacji (...) J. (...) z 19 stycznia 2024r. ( akta ZUS ) wynika, że wystąpiło ograniczenie wykonywania umowy zlecenia przez odwołującą A. Ś. z powodu przestoju w wyniku sytuacji wywołanej COVID – 19, a także, że: odwołująca wykonywała zlecenie dla tejże firmy na podstawie umowy zlecenia zawartej 24 lipca 2019r. – do 20 lipca 2021r. na dziale obsługi kas biletowych oraz z 23 października 2020r.- do 20 lipca 2021r. na dziale obsługi salonu gier; miejsce świadczonej usługi było zamknięte w okresie od 12 marca 2020r. do 21 lipca 2020r. oraz od 10 listopada 2021r. do 27 maja 2021r. z powodu sytuacji wywołanej COVID - 19.

Odwołująca faktycznie początkowo na podstawie pierwszej umowy zlecenia sprzedawała bilety w kasie kina w K.. Potem z uwagi na pandemię kina były zamykane co jakiś czas i odwołującej zaproponowano umowę na obsługę salonu gier. Salon gier był czynny tylko wtedy, gdy było czynne kino i odwołująca pracowała w nim też tylko wtedy, gdy było dużo osób do obsługi kasy.

W trakcie wykonywania powyższych umów zlecenia odwołująca posiadała status studenta.

Powyższe Sąd ustalił na podstawie akt organu rentowego oraz zeznań odwołującej
( protokół elektroniczny z rozprawy z 2 października 2024r. czas 00:01:58 – 00:13:33 ).

Sąd dał wiarę zeznaniom odwołującej, gdyż były one rzeczowe, logiczne, przekonujące, zgodne ze sobą i korespondujące z treścią zgromadzonej w sprawie dokumentacji.

Sąd zważył co następuje:

Odwołanie A. Ś. zasługuje na uwzględnienie.

W rozpoznawanej sprawie kwestia sporna sprowadzała się do ustalenia czy istnieją podstawy do żądania przez organ rentowy zwrotu świadczenia postojowego wypłaconego odwołującej w dniu 17 lutego 2021r. w wysokości 2080 zł. Organ rentowy zobowiązał odwołującą do zwrotu tego świadczenia wraz z odsetkami zarzucając, że odwołująca pobrała to świadczenie nienależnie, bowiem wskazała nieprawdziwe dane w złożonym wniosku o wypłatę jednorazowego dodatkowego świadczenia postojowego dla umowy cywilnoprawnej
( RSP-CD6 ) z 26 stycznia 2021r. Zadania odwołującej polegały bowiem na obsłudze kasy oraz salony gier i nie dotyczyły działalności technicznej wspomagającej produkcję audiowizualną lub produkcję i wystawianie wydarzeń artystycznych, co odwołująca zaznaczyła we wniosku.

Zgodnie z art 15zs ³ ust. 1 ustawy z dnia 2 marca 2020r. o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID – 19, innych chorób zakaźnych i wywołanych nimi sytuacji kryzysowych ( Dz. U. z 2023r., poz.1327 ze zm. ) osobie, o której mowa w art. 15zq ust. 1 pkt 2, nieposiadającej innego tytułu do ubezpieczeń społecznych, przysługuje prawo do jednorazowego dodatkowego świadczenia postojowego, jeżeli przychód z umowy cywilnoprawnej zawartej do dnia wejścia w życie ustawy, z tytułu:

1) działalności twórczej w zakresie sztuk plastycznych, literatury, muzyki, twórczości audialnej, utworów audiowizualnych, teatru, kostiumografii, scenografii, reżyserii, choreografii, lutnictwa artystycznego i sztuki ludowej,

2) działalności artystycznej w dziedzinie sztuki aktorskiej, estradowej, tanecznej i cyrkowej oraz w dziedzinie dyrygentury, wokalistyki i instrumentalistyki,

3) działalności technicznej wspomagającej produkcję audiowizualną lub produkcję
i wystawianie wydarzeń artystycznych,

4) usług w zakresie architektury, architektury wnętrz, architektury krajobrazu oraz usług
w zakresie architektury świadczonych przez osoby nieposiadające uprawnień budowlanych
w rozumieniu ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. - Prawo budowlane,

5) usług świadczonych na rzecz muzeów w rozumieniu ustawy z dnia 21 listopada 1996r. o muzeach:

a) w zakresie pozaszkolnych form edukacji,

b) przez przewodników muzeów

- uzyskany w miesiącu poprzedzającym miesiąc, w którym został złożony wniosek
o to jednorazowe dodatkowe świadczenie postojowe, nie był wyższy od 300% przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia z poprzedniego kwartału ogłaszanego przez Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego na podstawie przepisów o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych, obowiązującego na dzień złożenia wniosku.

Kwestię zwrotu nienależnie pobranych świadczeń postojowych reguluje natomiast art. 15zx powołanej ustawy, który w ustępie 1 stanowi, że osoba, która pobrała nienależnie świadczenie postojowe, jest obowiązana do jego zwrotu wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie, w wysokości i na zasadach określonych przepisami prawa cywilnego.

Za nienależnie pobrane świadczenie postojowe uważa się, zgodnie z ust. 2 tegoż uregulowania, świadczenie:

1) przyznane lub wypłacone na podstawie fałszywych oświadczeń lub dokumentów albo
w innych przypadkach świadomego wprowadzenia w błąd przez osobę pobierającą świadczenie
lub odpowiednio zleceniodawcę lub zamawiającego;

2) wypłacone osobie innej niż osoba uprawniona,;

3) wypłacone w kwocie wyższej niż należne.

Przechodząc na grunt niniejszej sprawy, to dla jej rozpoznania zasadnicze znaczenie miało ustalenie czy świadczenie, które zostało odwołującej wypłacone może być w ogóle przedmiotem zwrotu. Przepisy ustawy covidowej w art.15 zx ust.2 przewidują bowiem trzy takie wypadki, w zaistnieniu których organ rentowy może domagać się zwrotu świadczenia postojowego.

W przypadku ubezpieczonej żaden z tych przypadków nie miał miejsca. Niewątpliwie,
bo nie jest to kwestionowane przez organ rentowy, w sprawie nie mamy do czynienia
z przypadkiem wypłacenia świadczenia w kwocie wyższej niż należne ( pkt 3 ), czy też wypłaconego innej osobie niż osoba uprawniona ( pkt 2 ). Wyniki przeprowadzonego postępowania dowodowego w sposób nie budzący wątpliwości wykazały także, że świadczenie nie zostało przyznane lub wypłacone w warunkach wskazanych w art.15zx ust.2 pkt 1 ustawy covidowej. Należy bowiem mieć na uwadze, że wniosek odwołującej o świadczenie covidowe z 26 stycznia 2021r. nie zawierał nieprawdziwego oświadczenia, nie zostały też przedłożone przez odwołującą żadne fałszywe dokumenty, jak również nie zaistniała sytuacja świadomego wprowadzenia organu rentowego w błąd. Przeprowadzone postępowanie wykazało, że organ rentowy był w posiadaniu umowy zlecenia zawartej przez odwołującą z (...) Spółką z ograniczoną odpowiedzialnością w W. z 24 lipca 2019r., bo umowa ta, jak przyznał organ rentowy w decyzji zaskarżonej, została załączona do wcześniejszego wniosku o świadczenie postojowe z 29 kwietnia 2020r., a zatem był w posiadaniu wszystkich niezbędnych dokumentów pozwalających na ustalenie jakie faktycznie odwołująca wykonywała czynności. Jeżeli w tym zakresie organ rentowy miał jakiekolwiek jeszcze wątpliwości, to nie było żadnych przeszkód ku temu, żeby na tym etapie postępowania je wyjaśnić, czego jednak organ rentowy nie uczynił.

Konsekwencją tego jest przyjęcie, że pobrane przez odwołującą sporne świadczenie postojowe nie jest świadczeniem nienależnym w rozumieniu art. 15zx ust.2 ustawy covidowej i stąd odwołująca nie jest zobowiązana do jego zwrotu wraz z odsetkami.

Zajmując takie stanowisko Sąd z mocy art.477(14) §2 k.p.c. zmienił zaskarżoną decyzję
w ten sposób, że zwolnił ubezpieczoną z obowiązku zwrotu świadczenia postojowego w kwocie 2080 zł wypłaconego w dniu 17 lutego 2021r.

(-) Sędzia Grażyna Łazowska