Portal Orzeczeń Sądu Okręgowego w Gliwicach

UZASADNIENIE

Decyzją z (...) organ rentowy Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Z. odmówił ubezpieczonemu L. G. prawa do emerytury pomostowej wskazując, że ubezpieczony nie spełnił przesłanek z art.4 ustawy z 19 grudnia 2008r.
o emeryturach pomostowych, ponieważ: nie udowodnił okresu pracy w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze wynoszącego co najmniej 15 lat i po dniu 31 grudnia 2008r. nie wykonywał prac w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze, w rozumieniu art.3 ust.1 i 3 ww. ustawy.

Organ rentowy wskazał, że do pracy w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze uwzględnił 2 lata, 6 miesięcy i 7 dni. Do stażu pracy w warunkach szczególnych organ rentowy zaliczył ( po uwzględnieniu okresów przebywania na zasiłku chorobowym ) okres zatrudnienia od 1 marca 1991r. do 31 października 1993r. Organ rentowy nie zaliczył natomiast do takiej pracy okresów zatrudnienia:

- od 1 marca 1994r. do 31 maja 1995r. w Kopalnie (...) S.A., ponieważ w świadectwie wykonywania prac w szczególnych warunkach z 7 lutego 2024r. pracodawca nie określił charakteru wykonywanej przez ubezpieczonego pracy ściśle według wykazu, działu i pozycji rozporządzenia Rady Ministrów z 7 lutego 1983r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze,

- od 1 czerwca 1995r. do 16 sierpnia 2008r. z tytułu zatrudnienia w PPHU (...)
Sp. z o.o., ponieważ brak jest powołania się na stosowne przepisy,

- od 17 sierpnia 2008r. do 29 lipca 2012r. i od 1 stycznia 2014r. do 31 grudnia 2023r. w Usługi Transportowe (...) w R., ponieważ: brak jest informacji,
czy ubezpieczony w okresie wykonywania pracy na stanowisku kierowcy ambulansu posiadał uprawnienia do wykonywania tego zawodu; brak informacji jaki ubezpieczony posiadał zakres obowiązków na ww. stanowisku; brak informacji jakie czynniki zadecydowały
o zakwalifikowaniu stanowiska kierowcy ambulansu do pracy określonej jako prace kierowców pojazdów uprzywilejowanych; ubezpieczony nie przedłożył dokumentu z informacją, kiedy został powiadomiony o dokonaniu wpisu do ewidencji pracowników wykonujących prace w szczególnych warunkach.

W odwołaniu od decyzji ubezpieczony domagał się ponownego rozpoznania jego sprawy i podniósł, że spełnia przesłanki prawa do emerytury pomostowej z uwagi
na wykonywany zawód jako kierowca ambulansu, którą to pracę świadczył w PPHU
(...) Sp. z o.o. oraz w firmie Usługi (...).

Organ rentowy w odpowiedzi na odwołanie wniósł o jego oddalenie podtrzymując stanowisko zajęte w decyzji zaskarżonej. Organ rentowy dodał, że przedłożone przez ubezpieczonego do odwołania nowe dokumenty pozwalają na zaliczenie do pracy w warunkach szczególnych okresu zatrudnienia od 1 marca 1994r. do 6 lutego 2024r. w Kopalnie (...) S.A. Tym samym ubezpieczony udowodniłby łącznie 3 lata, 8 miesięcy i 18 dni stażu pracy w warunkach szczególnych.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny.

Ubezpieczony L. G. ( ur. (...) ) w dniu (...). złożył wniosek o przyznanie prawa do emerytury pomostowej i organ rentowy decyzją zaskarżoną
z 9 kwietnia 2024r. odmówił prawa do tego świadczenia z przyczyn wskazanych na wstępie. Organ rentowy uznał za udowodniony staż pracy odwołującego w wymiarze łącznym okresów składkowych i nieskładkowych: 44 lata, 3 miesiące i 11 dni, w tym ostatecznie 3 lata, 8 miesięcy i 18 dni pracy w warunkach szczególnych, to jest zatrudnienie ubezpieczonego: od 1 marca 1994r. do 31 maja 1995r. w Kopalnie (...) S.A. i od 1 marca 1991r. do 31 października 1993r. w KWK (...) w Z..

Ubezpieczony od 1 czerwca 1995r. do 16 sierpnia 2008r. był zatrudniony w pełnym wymiarze czasu pracy w Przedsiębiorstwie Usługowo – Handlowo – Produkcyjnym
(...) Sp. z o.o. w Z.. W świadectwie pracy z 18 sierpnia 2008r. zakład pracy wskazał, że ubezpieczony był zatrudniony na stanowisku kierowcy samochodu pogotowia górniczego.

Spółka (...) rozpoczęła działalność w dniu 1 czerwca 1995r. Jest przedsiębiorstwem powstałym w wyniku restrukturyzacji transportu kopalnianego funkcjonującej wówczas kopalni KWK (...).

Ubezpieczony faktycznie w tym czasie pracował na stanowisku kierowcy karetki –
był to pojazd uprzywilejowany wyposażony w sygnalizację świetlną i dźwiękową (o jej użyciu w każdym przypadku decydował lekarz). Do obowiązków ubezpieczonego należał transport poszkodowanych w wypadkach, do których doszło na kopalni do Punktu Pierwszej Pomocy, do wskazanej przez lekarza przychodni lub do szpitala. Razem z ubezpieczonym jako kierowca karetki pracował także J. B., a także J. R.. J. B. pracował na pierwszej zmianie, odwołujący na drugiej zmianie i kolejna osoba na trzeciej zmianie. Na kopalni nie było praktycznie dnia, żeby nie doszło do wypadku, zwłaszcza dużo było wypadków drobnych, ale też były wypadki poważne i ciężkie. W wypadkach poszkodowana była czasem jedna osoba a czasami klika lub kilkanaście osób. Ubezpieczony obsługiwał często poważniejsze wypadki, gdyż karetka, którą jeździł była nowocześniejsza. Dniówka ubezpieczonego wyglądała w ten sposób, że po podpisaniu listy obecności ubezpieczony udawał się do punktu opatrunkowego, gdzie stała karetka. Tam czekał na wezwanie. Jeżeli wydarzył się wypadek na kopalni, to wtedy ubezpieczony zabierał do karetki lekarza i jechał z lekarzem pod szyb. Jeśli wypadek był ciężki to lekarz zjeżdżał na dół i albo po wyjeździe na powierzchnię, co miało miejsce po około 15, 20 minutach lub pół godzinie, poszkodowany zabierany był do szpitala, albo też był myty na puncie opatrunkowym, jeżeli uraz nie był duży i dopiero następnie był zawożony do szpitala. Czasami poszkodowany był transportowany do przychodni, która znajdowała się po drugiej stronie ulicy, gdy tymczasem punkt opatrunkowy był położony na terenie kopalni. Po przyjeździe do szpitala i zaopatrzeniu poszkodowanego, ubezpieczony następnie karetką zawoził pacjenta do domu, czy też do pracy, potem wracał na kopalnię i czekał na kolejne wezwanie. Ubezpieczony nie woził karetką materiałów do laboratorium. Ubezpieczony początkowo obsługiwał ruch Z., następnie dwa ruchy, a to Z. i B., a potem tylko B.. Po likwidacji ruchu Z. – ruch B. obsługiwany był przez dwie karetki pogotowia.

W okresie od 17 sierpnia 2008r. do 29 lipca 2012r. ubezpieczony był zatrudniony
w Usługi (...) w R. w pełnym wymiarze czasu pracy na stanowisku kierowcy ambulansu ( świadectwo pracy z 1 sierpnia 2012r. ).

Ubezpieczony faktycznie w tym czasie wykonywał taką samą pracę, co w okresie zatrudnienia w firmie (...). Ubezpieczony jako kierowca karetki pogotowia obsługiwał kopalnie (...), (...) oraz (...). Na wyposażeniu w tym czasie w firmie były trzy karetki, natomiast w trasę z reguły wyjeżdżały dwie karetki. Wypadków na kopalni było dużo. Były to urazy, zachorowania, reanimacje. W tygodniu zgłoszeń było czasami 2, czasami 6, a czasami nawet 11 dziennie. Oprócz tej pracy ubezpieczonej nie wykonywał innej pracy.

Razem z ubezpieczonym pracował w tym czasie W. R..

W ww. firmie ubezpieczony pracuje nadal, od 16 września 2013r.

W aktach osobowych ubezpieczonego dotyczących powyższego zatrudnienia znajduje się m.in. zaświadczenie pracodawcy z 15 listopada 2023r., że ubezpieczony wykonuje pracę kierowcy sanitarki, skierowania na badania okresowe, w których wykazano stanowisko ubezpieczonego kierowca sanitarki, umowa o pracę, w której również uwidoczniono stanowisko kierowcy sanitarki pogotowia.

Odwołujący posiada zezwolenie na kierowanie pojazdem uprzywilejowanym, co potwierdzone zostało zaświadczeniem wydanym przez Prezydenta Miasta Z..

Powyższe Sąd ustalił na podstawie dokumentacji zawartej w aktach organu rentowego, aktach osobowych odwołującego z okresów spornych, zeznań świadków J. B., J. R., W. R. oraz zeznań odwołującego ( protokół elektroniczny z rozprawy z 11 września 2024r. czas 00:08:09 – 01:19:23 ).

Sąd dał wiarę zeznaniom świadków oraz ubezpieczonego, gdyż były one rzeczowe, logiczne, przekonujące, zgodne z treścią zgromadzonej w sprawie dokumentacji,
w szczególności zawartej w aktach osobowych.

Sąd zważył, co następuje:

Odwołanie L. G. zasługuje na uwzględnienie.

Zgodnie z art. 4 tejże ustawy z dnia 19 grudnia 2008 roku o emeryturach pomostowych ( tekst jednolity Dz.U. z 2023 roku, poz.164 ) o emeryturach pomostowych, prawo do emerytury pomostowej przysługuje pracownikowi, który spełnia łącznie następujące warunki:

1)  urodził się po dniu 31 grudnia 1948r.;

2)  ma okres pracy w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze wynoszący co najmniej 15 lat;

3)  osiągnął wiek wynoszący co najmniej 55 lat dla kobiet i co najmniej 60 lat dla mężczyzn;

4)  ma okres składkowy i nieskładkowy, ustalony na zasadach określonych w art. 5-9 i art. 11 ustawy o emeryturach i rentach z FUS, wynoszący co najmniej 20 lat dla kobiet i co najmniej 25 lat dla mężczyzn;

5)  przed dniem 1 stycznia 1999r. wykonywał prace w szczególnych warunkach lub prace w szczególnym charakterze, w rozumieniu art. 3 ust. 1 i 3 ustawy lub art. 32 i ustawy o emeryturach i rentach z FUS – przepis uchylony z dniem
1 stycznia 2024 roku;

6)  po dniu 31 grudnia 2008r. wykonywał pracę w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze, w rozumieniu art. 3 ust. 1 i 3;

7)  nastąpiło z nim rozwiązanie stosunku pracy - przepis ten został uchylony na mocy art.1 pkt 1 ustawy z dnia 9 marca 2022r. ( Dz.U. z 2022r., poz.755 ) zmieniającej ustawę z dniem 20 kwietnia 2022r.

Dla przyznania emerytury pomostowej konieczne jest, aby powyższe warunki zostały spełnione łącznie, bowiem brak któregokolwiek z nich uniemożliwia przyznanie prawa
do świadczenia .

Należy zwrócić uwagę, że na podstawie art. 49 ustawy o emeryturach pomostowych prawo do emerytury pomostowej przysługuje także osobie, która:

1.  po dniu 31 grudnia 2008 roku nie wykonywała pracy w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze, w rozumieniu art. 3 ust. 1 i 3 ustawy o emeryturach pomostowych, o ile osoba ta:

2.  spełnia warunki określone w art. 4 pkt 1-5 i 7 i art. 5-12;

3.  w dniu wejścia w życie ustawy miała wymagany w przepisach, o których mowa w pkt 2, okres pracy w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze, w rozumieniu art. 3 ust. 1 i 3,

Sąd Najwyższy wyjaśnił, że warunkiem skutecznego ubiegania się o emeryturę pomostową w świetle art. 4 i 49 ustawy o emeryturach pomostowych, jest legitymowanie
się wymaganym stażem pracy w warunkach szczególnych lub o szczególnym charakterze (w rozumieniu tej ustawy lub dotychczasowych przepisów) oraz kontynuowanie pracy w tych warunkach po wejściu w życie ustawy o emeryturach pomostowych, a więc po 1 stycznia 2009r. Natomiast osoba ubiegająca się o emeryturę pomostową, która nie kontynuuje pracy w warunkach szczególnych lub o szczególnym charakterze i legitymuje się w związku z tym jedynie stażem pracy „szczególnej” według poprzednio obowiązujących przepisów, może nabyć prawo do tej emerytury jedynie wówczas, gdy dotychczasowy staż pracy można kwalifikować jako pracę w warunkach szczególnych lub o szczególnym charakterze w rozumieniu obowiązujących przepisów (art. 3 ust. 1 i 3 ustawy o emeryturach pomostowych) – wyrok z dnia 13 marca 2012r., w sprawie II UK 164/11, opublikowany w OSNP z 2013r.,Nr 5-6, poz. 62.

Odwołujący L. G. urodził się po dniu 31 grudnia 1948 roku oraz osiągnął
w dniu (...) wiek emerytalny 60 lat. Kwestia sporna w rozpoznawanej sprawie sprowadzała się do ustalenia, czy ubezpieczony legitymuje się wymaganym 15 - letnim okresem pracy w warunkach szczególnych/szczególnym charakterze, w tym okresem takiej pracy w rozumieniu art. 3 ust. 1 i 3 ustawy o emeryturach pomostowych po dniu 31 grudnia 2008r. Organ rentowy uwzględnił bowiem do takiej pracy łączny okres w wymiarze 3 lat,
8 miesięcy i 18 dni, w tym żadnego okresu takiej pracy po dniu 31 grudnia 2008r. w rozumieniu art.3 ust.1 i 3 cytowanej ustawy.

Przeprowadzone w sprawie postępowanie dowodowe pozwala na zaliczenie do pracy w warunkach szczególnych także spornego okresu zatrudnienia, a mianowicie od 1 czerwca 1995r. do 16 sierpnia 2008r. ( 13 lat, 2 miesiące i 16 dni ) w Przedsiębiorstwie Usługowo – Handlowo – Produkcyjnym (...) Sp. z o.o. w Z.. Ubezpieczony faktycznie wykonywał wtedy stale i w pełnym wymiarze czasu pracy, pracę kierowcy pogotowia zajmując się transportem poszkodowanych. Praca taka jest wymieniona w wykazie A dziale VIII poz.2: „ Prace kierowców samochodów ciężarowych o dopuszczalnym ciężarze całkowitym powyżej 3,5 tony, specjalizowanych, specjalistycznych (specjalnych), pojazdów członowych i ciągników samochodowych balastowych, autobusów o liczbie miejsc powyżej 15, samochodów uprzywilejowanych w ruchu w rozumieniu przepisów o ruchu na drogach publicznych, trolejbusów i motorniczych tramwajów ”.

Pracę taką ubezpieczony wykonywał także po dniu 31 grudnia 2008r. w firmie Usługi (...) w R.. Praca taka jest wymieniona
w rozporządzeniu Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze
( Dz.U. 1983r., Nr 8, poz.4 ) wykazie A dziale VIII poz.2, o czym mowa powyżej i jednocześnie w Załączniku do ustawy o emeryturach pomostowych - nr 2 poz.9: „ Prace kierowców pojazdów uprzywilejowanych ”.

Taki charakter pracy w obu spornych okresach zatrudnienia wynika jednoznacznie
z zeznań słuchanych w sprawie świadków oraz ubezpieczonego, a także zgromadzonej
w sprawie dokumentacji, zwłaszcza zawartej w aktach osobowych. Bez wątpienia pojazd którym poruszał się odwołujący to pojazd uprzywilejowany wyposażony w ostrzegawczą sygnalizację świetlną i dźwiękową.

Reasumując po zaliczeniu do pracy w warunkach szczególnych spornych okresów jego zatrudnienia ubezpieczony legitymuje się wymaganym 15 - letnim okresem pracy w warunkach szczególnych, w tym okresem pracy wykonywanej po dniu 31 grudnia 2008 roku w warunkach szczególnych/szczególnym charakterze w rozumieniu art.3 ust.1 i 3 ustawy o emeryturach pomostowych. Zatem spełnia wszystkie konieczne przesłanki prawa do dochodzonego świadczenia z art.4 ustawy o emeryturach pomostowych

W konsekwencji powyższego Sąd na podstawie art. 477 ¹⁴ § 2 k.p.c. zmienił zaskarżoną decyzję w ten sposób, że przyznał ubezpieczonemu prawo do emerytury pomostowej od 1 lutego 2024r., czyli od miesiąca zgłoszenia wniosku ( art.26 ust.1 ustawy o emeryturach pomostowych w związku z art.129 ust.1 ustawy z dnia 17 grudnia 1998r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych ).

(-) Sędzia del. Magdalena Kimel