Portal Orzeczeń Sądu Okręgowego w Gliwicach

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 10 kwietnia 2014 r.

Sąd Okręgowy w Gliwicach VIII Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

Przewodniczący:	SSO Teresa Kalinka
Protokolant:	Ewa Grychtoł

po rozpoznaniu w dniu 10 kwietnia 2014 r. w Gliwicach

sprawy T. Ż. (Ż.)

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddział w C.

o prawo do emerytury

na skutek odwołania T. Ż.

od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w C.

z dnia 13 grudnia 2013 r. nr (...)

zmienia zaskarżoną decyzję w ten sposób, że przyznaje T. Ż. prawo do emerytury od 7 grudnia 2013 roku;

(-) SSO Teresa Kalinka

Sygn. akt. VIII U 264/14

UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 13 grudnia 2013r.. Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Z., powołując się na ustawę z dnia 17 grudnia 1998r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (t.j. Dz. U. z 2009r. Nr 153, poz.1227 ze zm.) oraz rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze (Dz.U. z 1983r., nr 8, poz. 43 ze zm.) odmówił ubezpieczonemu T. Ż. prawa do emerytury z powodu nieudokumentowania wymaganych 15 lat pracy w szczególnych warunkach, a jedynie 5 lat, 10 miesięcy i 7 dni. W decyzji ZUS podniósł iż nie uznał ubezpieczonemu okresu pracy od 1 lipca 1993r. do 31 grudnia 1998r., z uwagi na brak świadectwa pracy w warunkach szczególnych.

W odwołaniu od powyższej decyzji ubezpieczony domagał się jej zmiany i przyznania spornego świadczenia. Wskazał, iż nie posiada świadectwa pracy w warunkach szczególnych, z winy pracodawcy, który takiego dokumentu mu nie wystawił. Jednocześnie podniósł, iż potwierdzeniem rodzaju wykonywanej przez niego pracy jest posiadana przez niego (...).

W odpowiedzi na odwołanie organ rentowy wniósł o jego oddalenie, podtrzymując swoje dotychczasowe stanowisko. Organ rentowy wskazał na okresy pracy zaliczone ubezpieczonemu do stażu pracy w warunkach szczególnych oraz pozostałe okresy do takiej pracy nie uwzględnione. Jako przyczynę odmownego załatwienia wniosku organ rentowy wskazał na brak świadectw pracy potwierdzających jej wykonywanie w warunkach szczególnych.

W toku sprawy, po przedstawieniu przez ubezpieczonego świadectwa wykonywania pracy w warunkach szczególnych wystawionego w dniu 16 stycznia 2014r. przez Hutę (...) S.A. w upadłości likwidacyjnej, za okres zatrudnienia 1 lipca 1993r. do 22 marca 1999r., ZUS O/Z. wydał kolejną decyzję z dnia 27 marca 2014r. odmawiając mu wprawdzie prawa do emerytury, ale uznając za udowodniony staż pracy w warunkach szczególnych w wymiarze 10 lat, 11 miesięcy i 22 dni.

Rozpoznając odwołanie Sąd Okręgowy ustalił:

Ubezpieczony T. Ż. urodził się (...)r.

W dniu 28 października 2013r. złożył wniosek o ustalenie prawa do emerytury w obniżonym wieku emerytalnym.

Decyzjami z dnia 13 grudnia 2013r. i 16 stycznia 2014r. organ rentowy odmówił ubezpieczonemu prawa do emerytury w obniżonym wieku emerytalnym, z uwagi na brak udowodnienia wymaganego 15-letniego okresu zatrudnienia w szczególnych warunkach.

Do okresów składkowych i nieskładkowych ZUS zaliczył ubezpieczonemu (na dzień
1 stycznia 1999r.) 27 lat, 6 miesięcy i 6 dni.

Do pracy wykonywanej w szczególnych warunkach ZUS uwzględnił ubezpieczonemu 10 lat 11 miesięcy i 22 dni, tj. zatrudnienie na stanowisku spawacz w okresach:

-

od 1 lutego 1987r. do 31 stycznia 1989r. w (...) Przedsiębiorstwie (...) w B.

-

od 1 lutego 1989r. do 30 czerwca 1993r. w (...) Spółka z o.o. w C.

-

od 1 lipca 1993r. do 31 grudnia 1998. w Hucie (...) S.A. w C.

na podstawie przedstawionych przez ubezpieczonego świadectw pracy w warunkach szczególnych za ww. okresy wystawione przez ww. zakłady pracy.

W toku sprawy, na posiedzeniu Sądu w dniu 20 marca 2014r. odwołujący podniósł, iż domaga się zaliczenia do stażu pracy w warunkach szczególnych całego okresu zatrudnienia w (...) Przedsiębiorstwie (...) w B., w którym wykonywał czynności spawalnicze tj. od lipca 1975r. do 31 stycznia 1989r.

Ze świadectwa pracy ubezpieczonego z dnia 31 stycznia 1989r. wystawionego przez (...) Przedsiębiorstwo (...) wynika, iż w okresie zatrudnienia, tj. od 30 czerwca 1971r. do 31 stycznia 1989r. ubezpieczony wykonywał prace na stanowisku:

-

ślusarz konstrukcyjny – odpowiednio w okresie od 30 czerwca 1971r. do 30 września 1980r.;

-

spawacz - ślusarz konstrukcyjny – od 1 października 1980r. do 31 stycznia 1987r.;

-

spawacz – od 1 lutego 1987r. do 31 stycznia 1989r. (ten okres został zaliczony przez ZUS do stażu pracy w warunkach szczególnych).

Sąd ustalił, na podstawie książeczki spawacza z 25.06.1975r.,oraz adnotacji zawartej w wyżej opisanym świadectwie pracy, że kurs podstawowy spawania elektrycznego ubezpieczony odbył w czerwcu 1975r., następnie w listopadzie 1975r. – kurs spawania w osłonie CO2, od października 1983r. do lutego 1984r. – kurs spawania elektrycznego RS1 i w roku 1985 – kurs spawania elektrycznego blach – specjalistyczny. Egzaminy kontrolne odbył w dacie: 20.03.1984r., 7.11.1985r., 5.03.1986r. i 20.10.1986r. Dalej Sąd ustalił, na podstawie przebiegu pracy spawalniczej, że ubezpieczony posiada potwierdzenia pracy spawalniczej od 1.07.1975r. do 31.01.1976r.; następnie w styczniu 1977r, w 1978r, 1979r, 1980r., 1981r., 1982r., 1983r. i za cały rok 1984, 1985, 1986, 1987 i 1988 oraz w styczniu 1989r. Za dalsze okresy również znajdują się potwierdzenia pracy spawalniczej.

Sąd ustalił, iż od 1 lipca 1975r., kiedy to ubezpieczony uzyskał uprawnienia spawacza, aż do 31 stycznia 1989r. wykonywał on czynności spawalnicze, pracując przy konstrukcjach stalowych, rurociągach, zbiornikach podciśnieniowych, hydroforach, odmulaczach, spawając bardzo duże elementy o średnicy od 1,5 do 4,5, a nawet 6 m. Miejscem wykonywania pracy była wydzielona hala, gdzie łącznie z nim pracowało 6 spawaczy oraz 10 ślusarzy, w związku z czym zdarzały się sytuacje, kiedy w oczekiwaniu na przygotowywane do spawania części, pomagał innym pracownikom w czynnościach ślusarskich. Z tytułu warunków szczególnych pracownicy hali otrzymywali 0.5 l mleka oraz w okresie zimowym posiłki regeneracyjne. Ubezpieczony był zatrudniony w całym powyższym okresie w pełnym wymiarze czasu pracy.

Ubezpieczony nie wniósł o przesłuchanie świadków posiadających istotne informacje dotyczące okoliczności spornych w niniejszej sprawie, gdyż od rozwiązania przez ubezpieczonego stosunku pracy w 1989r. ubezpieczony nie utrzymywał kontaktów z innymi pracownikami zakładu, a znanych mu byłych współpracowników nie mógł wskazać jako świadków, z powodu ich śmierci bądź zmiany miejsca zamieszkania.

Sąd ustalił nadto, że ubezpieczony ukończył 60 lat życia, nie przystąpił do otwartego funduszu emerytalnego oraz w dacie 1 stycznia 1999r. posiada ponad 25 lat okresów składkowych i nieskładkowych.

Powyższe okoliczności Sąd ustalił na podstawie akt organu rentowego i książeczki spawacza (k.3-6); akt osobowych ubezpieczonego dołączonych do akt niniejszej sprawy.

Odnośnie rodzaju pracy wykonywanej przez ubezpieczonego Sąd dał wiarę zeznaniom ubezpieczonego, gdyż w ocenie Sądu są one spójne i logiczne a nadto znalazły odzwierciedlenie w zebranym materiale dowodowym: aktach osobowych i książeczce spawacza. Wskazanie świadków potwierdzających rodzaj, charakter i warunki pracy ubezpieczonego w (...), w ocenie Sądu, nie było możliwe, gdyż jak słusznie podniósł ubezpieczony, długi upływ czasu od rozwiązania stosunku pracy z przedsiębiorstwem niweczy możliwość odszukania wiarygodnych świadków, nadto brak dowodu z zeznań świadków został zrekompensowany dowodem z dokumentów.

Sąd Okręgowy zważył:

Stosownie do treści art. 32 ust. 1 i 4 ustawy z dnia 17 grudnia 1998r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (t.j. Dz. U. z 2009r. Nr 153, poz.1227 ze zm.) w powiązaniu z § 3 i 4 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze (Dz.U. Nr 8 poz.43 ze zm.) ubezpieczonym mężczyznom urodzonym przed dniem 1 stycznia 1949r. będącym pracownikami zatrudnionymi w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze przy pracach wymienionych w wykazie A, przysługuje prawo do emerytury w razie łącznego spełnienia następujących warunków:

1. osiągnięcia wieku emerytalnego 60 lat

2. posiadania wymaganego okresu zatrudnienia wynoszącego 25 lat, w tym

co najmniej 15 lat pracy w szczególnych warunkach.

Zgodnie z treścią § 2 ust. 1 rozporządzenia, okresami pracy uzasadniającymi prawo do świadczeń na zasadach określonych w tym akcie prawnym są okresy, w których praca
w szczególnych warunkach jest wykonywana stale i w pełnym wymiarze czasu pracy obowiązującym na danym stanowisku pracy.

Z kolei zgodnie z treścią art. 184 ust 1 ustawy, ubezpieczonym urodzonym po dniu
31 grudnia 1948r. przysługuje emerytura po osiągnięciu wieku przewidzianego w art. 32, 33, 39
i 40, jeżeli w dniu wejścia w życie ustawy osiągnęli:

1)okres zatrudnienia w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze wymaganym w przepisach dotychczasowych do nabycia prawa do emerytury w wieku niższym niż 60 lat - dla kobiet i 65 lat - dla mężczyzn oraz

2)  okres składkowy i nieskładkowy, o którym mowa w art. 27.

Kwestia posiadania przez ubezpieczonego ponad 25 letniego okresu składkowego
i nieskładkowego oraz ukończenie 60 lat nie były sporne. Nie było także sporne, iż odwołujący nie jest członkiem OFE.

Okoliczność sporna w przedmiotowej sprawie dotyczyła posiadania przez ubezpieczonego (na dzień 1 stycznia 1999r.) wymaganego 15 letniego okresu pracy wykonywanej w warunkach szczególnych, bowiem organ rentowy zaliczył mu jedynie 10 lat, 11 miesięcy i 22 dni takiej pracy.

W świetle zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego Sąd przyjął, że ubezpieczony posiada wymagany 15 – letni okres pracy wykonywanej w warunkach szczególnych. Zgodnie bowiem z wykazem A, działem XIV poz. 12 załącznika do rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983r. prace przy spawaniu i wycinaniu elektrycznym, gazowym i atomowowodorowym, uprawniają do niższego wieku emerytalnego.

Postępowanie dowodowe wykazało, że ubezpieczony stale i w pełnym wymiarze czasu pracy wykonywał taką pracę w okresie zatrudnienia w (...) Przedsiębiorstwie (...) w B., od dnia uzyskania uprawnień spawalniczych i rozpoczęcia wykonywania takiej pracy, tj. od 1 lipca 1975r. do końca okresu zatrudnienia, tj. do 31 stycznia 1989r. Przy czym okres od 1 lutego 1987r. do stycznia 1989r. został uwzględniony przez organ rentowy do stażu pracy w warunkach szczególnych. Zatem okres sporny w niniejszym postępowaniu obejmował okres zatrudnienia od 1 lipca 1975r. do 31 stycznia 1987r., tj. 10 lat.

Wpisy w książeczce spawacza, adnotacje dotyczące kursów spawania zawarta w świadectwie pracy, jak również angaż na stanowisku spawacz, jednoznacznie wskazują, iż czynności spawacza ubezpieczony wykonywał w ww. okresie spornym. Do ustalenia czy praca spawacza była wykonywana stale i w pełnym wymiarze czasu pracy, Sąd przyjął za miarodajne zeznania odwołującego. Czynności ślusarskie ubezpieczony wykonywał sporadycznie, oczekując na przygotowanie elementów do spawania, nie opuszczając miejsca pracy- hali, nadto tylko pomagając zatrudnionym jako ślusarze współpracownikom. Jest to logiczne i zdaniem Sądu w żadne sposób nie wpływało na stałość i pełnowymiarowość wykonywania pracy spawacza.

Bez znaczenie pozostaje przy tym brak świadectwa pracy w warunkach szczególnych za sporny okres zatrudnienia, gdyż fakt wykonywania takiej pracy został wykazany w postępowaniu sądowym za pomocą innych dowodów. W postępowaniu odwoławczym przed Sądem nie obowiązują bowiem ograniczenia dowodowe jakie występują w postępowaniu o świadczenia emerytalno-rentowe przed organem rentowym, a Sąd może ustalić okoliczności mające wpływ na prawo do świadczeń lub ich wysokość jak: okresy zatrudnienia - w tym wykonywanie pracy w warunkach szczególnych, za pomocą wszelkich środków dowodowych, przewidzianych w kodeksie postępowania cywilnego (por. uchwała Sądu Najwyższego z 10 marca 1984r. III UZP 6/84, uchwała Sądu Najwyższego z 21 września 1984r. III UZP 48/84, wyrok Sądu Najwyższego z 7 grudnia 2006r., I UK 179/06, LEX nr 342283).

Należy również podkreślić, że nazwa stanowiska powołana w angażu nie jest wiążąca dla uznania pracy ubezpieczonego za wykonywaną w warunkach szczególnych, ponieważ okres zatrudnienia może być zaliczony do pracy w warunkach szczególnych, gdy pracownik faktycznie wykonywał prace objęte wykazem prac uprawniających do wcześniejszej emerytury, pomimo że stanowisko, jakie mu formalnie przypisano nie jest wymienione w wykazie. Wymieniony wyżej wykaz A nie określa bowiem stanowisk pracy, ale definiuje rodzaj prac, które są uważane za wykonywane w szczególnych warunkach. Decydujące znaczenie dla zakwalifikowania pracy jako realizowanej w szczególnych warunkach ma nie nazwa zajmowanego stanowiska, ale rodzaj, charakter i warunki pracy.

Reasumując, po zsumowaniu uwzględnionego przez Sąd spornego okresu zatrudnienia tj. 10 lat i okresu zatrudnienia uznanego przez organ rentowy, tj. 10 lat, 11 miesięcy i 22 dni, niewątpliwie uznać należało, iż ubezpieczony T. Ż. legitymuje się na dzień 1 stycznia 1999r. wymaganym 15 – letnim okresem pracy w szczególnych warunkach.

Wobec faktu, iż odwołujący spełnia także pozostałe przesłanki uprawniające go do wcześniejszej emerytury, Sąd z mocy art. 477 ¹⁴ § 2 k.p.c., zmienił zaskarżoną decyzję w ten sposób, że przyznał ubezpieczonemu prawo do emerytury poczynając od 7 grudnia 2013r. tj. od dnia ukończenia przez niego 60 roku życia.

SSO Teresa Kalinka