Portal Orzeczeń Sądu Okręgowego w Gliwicach

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 10 października 2017 r.

Sąd Okręgowy w Gliwicach VIII Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

Przewodniczący:	SSO Patrycja Bogacińska-Piątek
Protokolant:	Iwona Sławińska

po rozpoznaniu w dniu 26 września 2017 r. w Gliwicach

sprawy K. P. (1) i K. P. (2)

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddział w C.

o składki

na skutek odwołania K. P. (1) i K. P. (2)

od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w C.

z dnia 15 listopada 2016 r. nr (...)-KRS/3/ZOZ/U.M

z dnia 15 listopada 2016 r. nr (...)-KRS/3/ZOZ/U.M

1.  oddala odwołanie od decyzji z dnia 15 listopada 2016 roku nr (...) (...) określającej zadłużenie K. P. (1) z tytułu składek, odsetek za zwłokę, kosztów upomnienia, kosztów egzekucyjnych na ubezpieczenia społeczne za okres od maja 2007 roku do maja 2010 roku i na ubezpieczenie zdrowotne za okres od maja 2008 roku do maja 2010 roku;

2.  zmienia częściowo zaskarżoną decyzję z dnia 15 listopada 2016 roku nr (...) (...) określającej zadłużenie K. P. (1) z tytułu składek, odsetek za zwłokę, kosztów upomnienia, kosztów egzekucyjnych na ubezpieczenia społeczne za okres od maja 2007 roku do kwietnia 2015 roku, na ubezpieczenie zdrowotne za okres od maja 2008 roku do kwietnia 20015 roku i na Fundusz Pracy za okres od sierpnia 2010 roku do kwietnia 2015 roku w ten sposób, że stwierdza, iż zabezpieczenie wierzytelności na majątku wspólnym K. P. (1) i K. P. (2) może dotyczyć należności powstałych do dnia 5 lipca 2010 roku;

3.  w pozostałej części oddala odwołanie;

4.  odstępuje od obciążania Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w C. kosztami zastępstwa procesowego na rzecz K. P. (2).

(-) SSO Patrycja Bogacińska-Piątek

Sygn akt VIII U 124/17

UZASADNIENIE

Decyzjami z dnia 15 listopada 2016r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w C., powołując się na art. 83 ust 1 i art. 32 ustawy z dnia 13 października 1998r. o systemie ubezpieczeń społecznych stwierdził, że K. P. (1) jest dłużnikiem ZUS z tytułu niepopłaconych składek na ubezpieczenia społeczne, ubezpieczenia zdrowotne, Fundusz Pracy w kwocie 162.739,29 zł, wliczając należne odsetki za zwłokę naliczone na dzień wydania decyzji oraz koszty egzekucyjne.

W jednej z decyzji ( (...) (...) ZUS wskazał, że zadłużenie prezentuje się następująco: składki na ubezpieczenia społeczne za okres od 5/2007r. do 4/2015r. – 70.790,28 zł, składki na ubezpieczenia zdrowotne za okres od 5/2008r. do 4/2015r. – 26.230,09 zł, składki na Fundusz Pracy za okres od 8/2010r. do 4/2015r. – 617,00 zł. W uzasadnieniu tej decyzji zaznaczono, że odpowiedzialność dłużniczki – K. P. (1) – z tytułu zadłużenia, na podstawie art. 29 § 1 i 2 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997r. Ordynacja podatkowa, obejmuje jej majątek odrębny oraz majątek wspólny z małżonkiem K. P. (2) oraz, że postępowanie wszczęto w celu dokonania zabezpieczenia wierzytelności ZUS na majątku odrębnym dłużniczki oraz majątku wspólnym z małżonkiem – K. P. (2).

W drugiej decyzji z dnia 15 listopada 2016r. ( (...) (...) ZUS wskazał, że zadłużenie prezentuje się następująco: składki na ubezpieczenia społeczne za okres od 5/2007r. do 5/2010r. – 36.100,76 zł, składki na ubezpieczenia zdrowotne za okres od 5/2008r. do 5/2010r. – 9.529,91 zł. W uzasadnieniu tej decyzji zaznaczono, że odpowiedzialność dłużniczki – K. P. (1) – z tytułu zadłużenia, na podstawie art. 29 § 1 i 2 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997r. Ordynacja podatkowa, obejmuje jej majątek odrębny oraz majątek wspólny z małżonkiem K. P. (2) oraz, że postępowanie wszczęto w celu dokonania zabezpieczenia wierzytelności ZUS na majątku odrębnym dłużnika oraz majątku wspólnym z małżonkiem K. P. (2) za okres przed ustanowieniem rozdzielności majątkowej, tj. 5 lipca 2010r.

Od powyższych decyzji odwołania wnieśli K. P. (1) i K. P. (2), domagając się uchylenia skarżonych decyzji oraz zasądzenia od organu rentowego kosztów procesu według norm przepisanych. Odwołujący podnieśli, że K. P. (2) oraz K. P. (1) pozostają w ustroju rozdzielności majątkowej, a zobowiązania z tytułu niezapłaconych składek wynikają z indywidualnie prowadzonej działalności gospodarczej K. P. (1), zatem zarzut odpowiedzialności solidarnej jest niesłuszny. Nadto zarzucili organowi rentowemu, iż w skarżonych decyzjach nie uwzględnił kwot, które bezpośrednio zostały od 2011r. pobrane przez ZUS w C. z wynagrodzenia K. P. (1) oraz kwot przekazanych z egzekucji komorniczej.

W odpowiedzi na odwołania organ rentowy wniósł o oddalenie odwołań, podtrzymując swoje dotychczasowe stanowisko. W uzasadnieniu ZUS wskazał, że decyzjami z dnia 15 listopada 2016r. stwierdzono, że K. P. (1) jest dłużnikiem ZUS z tytułu nieopłaconych składek na ubezpieczenia społeczne za okres od 5/2007r. do 4/2015r., składek na ubezpieczenia zdrowotne za okres od 5/2008r., składek na Fundusz Pracy za okres od 8/2010r. do 4/2015r. ZUS podał, że jedna z decyzji z 15 listopada 2016r. została zaadresowana do dłużniczki – K. P. (1), w której wskazano całkowity okres zadłużenia (obejmujący majątek odrębny dłużniczki oraz majątek wspólny z małżonkiem), a drugą z decyzji z 15 listopada 2016r. zaadresowano do małżonka dłużniczki – K. P. (2), w której wskazano okres za jaki odpowiedzialność dłużniczki obejmuje majątek wspólny z małżonkiem. Wobec powyższego, w ocenie organu rentowego, podniesiony przez odwołujących zarzut nieuwzględnienia przez ZUS faktu zawarcia rozdzielności majątkowej małżeńskiej jest chybiony.

Pismem procesowym z dnia 7 czerwca 2017r. pełnomocnik odwołujących podtrzymał osobiste odwołania odwołujących dodając, że w zaskarżonych decyzjach organ rentowy nie wykazał jakoby uwzględnił kwestię rozdzielności majątkowej odwołujących. W ocenie pełnomocnika odwołujących ZUS podjął próbę wyjaśnienia tego stanu rzeczy dopiero na etapie pisma procesowego z dnia 8 lutego 2017r. (odpowiedź na odwołanie), jednakże nawet wówczas nie wyjaśniono istoty stanu faktycznego leżącego u podstaw wydanych decyzji, stąd decyzje winny zostać uznane za wadliwe.

Sąd połączył sprawy o sygn. akt VIII U 124/17 oraz VIII U 234/17 celem ich łącznego rozpoznania pod wspólną sygn. VIII 124/17.

Sąd Okręgowy ustalił:

K. P. (1) prowadzi pozarolniczą działalność gospodarczą pod firmą PPHU (...) w zakresie organizacji targów, wystaw i kongresów. K. P. (1) zatrudniała pracowników. Z tego tytułu zobowiązana była do opłacania składek na ubezpieczenia społeczne i zdrowotne oraz Fundusz Pracy i Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych. Jako płatnik składek była zobowiązana do comiesięcznego obliczania wysokości składek, ich potrącania i opłacania.

Sąd ustalił, że w dniu 5 lipca 2010r. K. P. (1) i K. P. (2) zawarli w formie aktu notarialnego umowę majątkową małżeńską, w wyniku której ustanowili w ich małżeństwie rozdzielność majątkową małżeńską.

Pismem z dnia 11 czerwca 2015r. (...) Oddział w C. zawiadomił K. P. (1) o wszczęciu w stosunku do niej postępowania zmierzającego do określenia zaległości z tytułu nieopłaconych składek na ubezpieczenia społeczne celem dokonania zabezpieczenia wierzytelności Zakładu na majątku odrębnym i majątku wspólnym z małżonkiem – K. P. (2).

Decyzjami z dnia 15 listopada 2016r. ZUS określił zaległości K. P. (1) z tytułu niepopłaconych składek na ubezpieczenia społeczne, ubezpieczenia zdrowotne, Fundusz Pracy.

W jednej z decyzji z dnia 15 listopada 2016r., zaadresowanej do K. P. (1), ZUS wskazał, że jej zadłużenie wraz z należnymi odsetkami za zwłokę naliczonym na dzień wydania decyzji wynosi łącznie 162.739,29 zł, w tym:

1)  z tytułu składek na ubezpieczenia społeczne za okres od 5/2007r. do 4/2015r. w kwocie 70.790,28 zł oraz związanych z nimi:

-

odsetek za zwłokę w kwocie 45.426,00 zł,

-

kosztów upomnienia w kwocie 263,20 zł,

-

kosztów egzekucyjnych w kwocie 3.460,38 zł;

2)  z tytułu składek na ubezpieczenie zdrowotne za okres od 5/2008r. do 4/2015r. w kwocie 26.230,09 zł oraz związanych z nimi:

-

odsetek za zwłokę w kwocie 14.594,00 zł,

-

kosztów upomnienia w kwocie 154,80 zł,

-

kosztów egzekucyjnych w kwocie 1.002,63 zł;

3)  z tytułu składek na Fundusz Pracy za okres od 8/2010r. do 4/2015r. w kwocie 617,61 zł oraz związanych z nimi:

-

odsetek za zwłokę w kwocie 144,00 zł,

-

kosztów upomnienia w kwocie 46,40 zł,

-

kosztów egzekucyjnych w kwocie 9,90 zł.

W drugiej z decyzji z dnia 15 listopada 2016r., zaadresowanej do K. P. (2), ZUS wskazał, że zadłużenie płatnika składek (K. P. (1)) wraz z należnymi odsetkami za zwłokę naliczonym na dzień wydania decyzji wynosi łącznie 162.739,29 zł, w tym:

1)  z tytułu składek na ubezpieczenia społeczne za okres od 5/2007r. do 5/2010r. w kwocie 36.100,76 zł oraz związanych z nimi:

-

odsetek za zwłokę w kwocie 28.927,00 zł,

-

kosztów upomnienia w kwocie 132,00 zł,

-

kosztów egzekucyjnych w kwocie 1.693,00 zł;

2)  z tytułu składek na ubezpieczenie zdrowotne za okres od 5/2008r. do 5/2010r. w kwocie 9.529,91 zł oraz związanych z nimi:

-

odsetek za zwłokę w kwocie 7.396,00 zł,

-

kosztów upomnienia w kwocie 52,80 zł,

-

kosztów egzekucyjnych w kwocie 288,68 zł.

W uzasadnieniach obu zaskarżonych decyzji organ rentowy wskazał, że odpowiedzialność płatnika składek z tytułu zadłużenia, na podstawie art. 29 § 1 i 2 Ordynacji podatkowej, obejmuje jego majątek odrębny oraz majątek wspólny z małżonkiem K. P. (2) oraz, że postępowanie wszczęto w celu dokonania zabezpieczenia wierzytelności ZUS na majątku odrębnym dłużnika oraz majątku wspólnym z małżonkiem K. P. (2). W uzasadnieniu decyzji zaadresowanej do K. P. (2) dodano, że zabezpieczenie wierzytelności na majątku wspólnym K. P. (1) i K. P. (2) ma dotyczyć należności powstałych do dnia 5 lipca 2010 roku, tj. przed ustanowieniem rozdzielności majątkowej małżeńskiej.

Powyższe Sąd ustalił na podstawie akt organu rentowego.

Sąd uznał, iż zgromadzony materiał dowodowy jest wystarczający dla rozstrzygnięcia sprawy.

Sąd zważył, co następuje:

Odwołanie od decyzji z dnia 15 listopada 2016r. nr (...) (...) określającej zadłużenie K. P. (1) z tytułu składek, odsetek za zwłokę, kosztów upomnienia, kosztów egzekucyjnych na ubezpieczenia społeczne za okres od maja 2007r. do maja 2010r. i na ubezpieczenie zdrowotne za okres od maja 2008r. do maja 2010r. nie zasługuje na uwzględnienie, natomiast odwołanie od decyzji z dnia 15 listopada 2016r. nr (...) (...) określającej zadłużenie K. P. (1) z tytułu składek, odsetek za zwłokę, kosztów upomnienia, kosztów egzekucyjnych na ubezpieczenia społeczne za okres od maja 2007r. do kwietnia 2015r., na ubezpieczenie zdrowotne za okres od maja 2008r. do kwietnia (...). i na Fundusz Pracy za okres od sierpnia 2010r. do kwietnia 2015r. zasługuje na częściowe uwzględnienie.

W niniejszej sprawie przedmiotem sporu jest wysokość zaległości wobec ZUS odwołującej K. P. (1) z tytułu nieopłaconych składek na ubezpieczenie społeczne, zdrowotne i Fundusz Pracy w związku z prowadzoną działalnością gospodarczą oraz odpowiedzialność solidarna za te zaległości małżonka – odwołującego K. P. (2).

Zasady podlegania ubezpieczeniom społecznym oraz opłacania składek, regulują przepisy ustawy z 13 października 1998r. o systemie ubezpieczeń społecznych (t.j. Dz. U. z 2017r., poz. 1778 ze zm.), zwanej ustawą systemową.

Według art. 17 w związku z art. 46 ustawy, płatnik składek obowiązany jest według zasad wynikających z przepisów niniejszej ustawy obliczać, potrącać z dochodów ubezpieczonych pracowników, rozliczać oraz opłacać należne składki za każdy miesiąc kalendarzowy. Rozliczenie składek oraz wypłaconych przez płatnika w tym samym miesiącu świadczeń następuje w deklaracji rozliczeniowej ZUS DRA.

Po myśli art. 47 ustawy płatnik składek przesyła w tym samym terminie deklarację rozliczeniową, imienne raporty miesięczne oraz opłaca składki za dany miesiąc.

Zgodnie zaś z treścią art. 48 ustawy, jeżeli płatnik składek nie złoży w terminie deklaracji rozliczeniowej, nie będąc z tego obowiązku zwolnionym, organ rentowy dokonuje wymiaru składek z urzędu w wysokości wynikającej z ostatnio złożonej deklaracji, bez uwzględnienia wypłaconych płatnikowi świadczeń, zawiadamiając go o tym. Jeżeli po wymierzeniu składek z urzędu płatnik złoży deklarację rozliczeniową, organ rentowy koryguje wymiar składek do wysokości wynikającej ze złożonej deklaracji z uwzględnieniem wykazanych w niej świadczeń.

Po myśli art. 32 ustawy do składek na Fundusz Pracy, Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych i Fundusz Emerytur Pomostowych oraz na ubezpieczenie zdrowotne w zakresie: ich poboru, egzekucji, wymierzania odsetek za zwłokę i dodatkowej opłaty, przepisów karnych, dokonywania zabezpieczeń na wszystkich nieruchomościach, ruchomościach i prawach zbywalnych dłużnika, odpowiedzialności osób trzecich i spadkobierców oraz stosowania ulg i umorzeń stosuje się odpowiednio przepisy dotyczące składek na ubezpieczenia społeczne.

Zgodnie z art. 23 ust. 1 ustawy systemowej od nieopłaconych w terminie składek należne są od płatnika składek odsetki za zwłokę, na zasadach i w wysokości określonych w ustawie z dnia 29 sierpnia 1997r. - Ordynacja podatkowa (t.j. Dz. U. z 2017r., poz. 201).

Natomiast zgodnie z treścią art. 83 ust 1 pkt 1-3 ustawy systemowej ZUS wydaje decyzje w zakresie indywidualnych spraw dotyczących m.in. zgłaszania do ubezpieczeń społecznych, przebiegu ubezpieczeń, ustalania wymiaru składek i ich poboru, a także umarzania należności z tytułu składek.

Z cytowanych wyżej przepisów wynika, że na płatniku składek ciąży obowiązek (obok zgłoszenia do ubezpieczeń społecznych i zdrowotnego pracowników) składania na bieżąco deklaracji rozliczeniowych, korekty ewentualnych nieprawidłowości oraz opłacania należnych składek. W wypadku zaś niedopełnienia tego obowiązku, ZUS ma prawo wydać decyzję z urzędu zarówno co do okresu podlegania ubezpieczeniom jak i co do wymiaru składek.

Jak z kolei stanowi art. 31 ustawy systemowej do należności z tytułu składek stosuje się odpowiednio m.in. art. 26 i art. 29 § 1 i 2 Ordynacji podatkowej.

W myśl art. 26 Ordynacji podatkowej podatnik odpowiada całym swoim majątkiem za wynikające ze zobowiązań podatkowych podatki.

Natomiast zgodnie z art. 29 § 1 w przypadku osób pozostających w związku małżeńskim odpowiedzialność, o której mowa w art. 26, obejmuje majątek odrębny podatnika oraz majątek wspólny podatnika i jego małżonka. Po myśli § 2 pkt 1 tego artykułu skutki prawne ograniczenia, zniesienia, wyłączenia lub ustania wspólności majątkowej nie odnoszą się do zobowiązań podatkowych powstałych przed dniem zawarcia umowy o ograniczeniu lub wyłączeniu ustawowej wspólności majątkowej.

W przedmiotowej sprawie (...) Oddział w C. w dniu 15 listopada 2016r. wydał dwie decyzje jednakowo oznaczone ( (...) (...)), stwierdzające wysokość łącznego zadłużenia wobec ZUS K. P. (1). W jednej z decyzji, zaadresowanej do dłużniczki K. P. (1), wskazano kwoty zadłużenia w okresach od 5/2007r. do 4/2015r. (składki na ubezpieczenia społeczne), od 5/2008r. do 4/2015r. (składki na ubezpieczenia zdrowotne), od 8/2010r. do 4/2015r. (składki na Fundusz Pracy). Z kolei w decyzji zaadresowanej do męża dłużniczki – K. P. (2) – wskazano niższe kwoty zadłużenia w okresach od 5/2007r. do 5/2010r. (składki na ubezpieczenia społeczne), od 5/2008r. do 5/2010r. (składki na ubezpieczenia zdrowotne). W obu zaskarżonych decyzjach wskazano, że odpowiedzialność płatnika składek z tytułu zadłużenia obejmuje jego majątek odrębny oraz majątek wspólny małżonka, a postępowanie wszczęto w celu dokonania zabezpieczenia wierzytelności ZUS na majątku odrębnym dłużniczki oraz majątku wspólnym z małżonkiem K. P. (2), z tym że w uzasadnieniu decyzji zaadresowanej do K. P. (2) dodano, że zabezpieczenie wierzytelności na majątku wspólnym K. P. (1) i K. P. (2) ma dotyczyć należności powstałych do dnia 5 lipca 2010 roku, tj. przed ustanowieniem rozdzielności majątkowej małżeńskiej.

W przedmiotowej sprawie bezspornym jest, że odwołująca K. P. (1) zatrudniała pracowników w ramach prowadzonej działalności gospodarczej i z tego tytułu zobowiązana była do opłacania składek na ubezpieczenia społeczne, zdrowotne i Fundusz Pracy. Bezsporne jest również, że odwołująca posiada zaległości z tego tytułu względem organu rentowego. Powyższego nie kwestionowali odwołujący.

Kwestia sporna dotyczy wysokości zadłużenia odwołującej oraz okresu powstałych zaległości, za który ZUS może dokonać zabezpieczenia wierzytelności z majątku wspólnego małżonków – odwołujących.

Odwołujący w odwołaniu z dnia 5 stycznia 2017r. podnosili, że w zaskarżonych decyzjach błędnie określono kwoty zadłużenia, ponieważ nie uwzględniono kwot, które bezpośrednio zostały od 2011r. pobrane przez ZUS z wynagrodzenia odwołującej oraz kwot z egzekucji komorniczej.

Sąd zwraca uwagę, iż jedną z zasad w postępowaniu cywilnym, a takim również jest postępowanie z zakresu ubezpieczeń społecznych, jest zasada kontradyktoryjności. W myśl art. 6 kodeksu cywilnego, ciężar udowodnienia faktu spoczywa na osobie, która z faktu tego wywodzi skutki prawne. Zatem w niniejszej sprawie ciężar udowodnienia, że decyzja ZUS jest nieprawidłowa spoczywa na odwołujących.

W ocenie Sądu orzekającego zgromadzony w sprawie materiał dowodowy nie podważył w żaden sposób prawidłowości zaskarżonych decyzji w zakresie wysokości zadłużenia, w szczególności odwołujący w żaden sposób nie wykazali, by łączna kwota zadłużenia wskazana w decyzjach była niższa.

Natomiast, jeśli chodzi o okres powstałych zaległości, za który ZUS może dokonać zabezpieczenia wierzytelności z majątku wspólnego małżonków, w ocenie Sądu został prawidłowo wskazany w decyzji z dnia 15 listopada 2016r. zaadresowanej do K. P. (2), tj. do maja 2010r., a więc przed dniem ustanowienia rozdzielności majątkowej małżeńskiej przypadającym na 5 lipca 2010r.

Jednocześnie Sąd uznał, że decyzja z dnia 15 listopada 2016r. zaadresowana do K. P. (1) jest nieczytelna i może powodować wątpliwości przy jej wykonaniu. ZUS wskazał sporny okres, oznaczając jego datę końcową na kwiecień 2015r. Zgodnie z przepisem art. 29 Ordynacji podatkowe skutki prawne ograniczenia, zniesienia, wyłączenia lub ustania wspólności majątkowej nie odnoszą się do zobowiązań powstałych przed dniem zawarcia umowy o ograniczeniu lub wyłączeniu ustawowej wspólności majątkowej. W przedmiotowej decyzji należało zatem wskazać, że zabezpieczenie wierzytelności na majątku wspólnym K. P. (1) i K. P. (2) może dotyczyć należności powstałych jedynie do dnia 5 lipca 2010 roku, tj. do dnia ustanowienia rozdzielności majątkowej małżeńskiej.

Mając powyższe na uwadze, Sąd uznał, iż zaskarżona decyzja organu rentowego z dnia 15 listopada 2016 roku nr (...) (...), zaadresowana do K. P. (2), określająca zadłużenie K. P. (1) z tytułu składek, odsetek za zwłokę, kosztów upomnienia, kosztów egzekucyjnych na ubezpieczenia społeczne za okres od maja 2007r. do maja 2010r. i na ubezpieczenie zdrowotne za okres od maja 2008r. do maja 2010r. jest prawidłowa i na mocy art. 477 ¹⁴ § 1 k.p.c. oddalił w pkt 1 odwołanie.

Jednocześnie w pkt 2 na podstawie art. 477 ¹⁴ § 2 k.p.c. Sąd zmienił częściowo zaskarżoną decyzję z dnia 15 listopada 2016 roku nr (...) (...), zaadresowaną do K. P. (1), określającej zadłużenie K. P. (1) z tytułu składek, odsetek za zwłokę, kosztów upomnienia, kosztów egzekucyjnych na ubezpieczenia społeczne za okres od maja 2007r. do kwietnia 2015r., na ubezpieczenie zdrowotne za okres od maja 2008r. do kwietnia (...). i na Fundusz Pracy za okres od sierpnia 2010r. do kwietnia 2015r. w ten sposób, że stwierdził, iż zabezpieczenie wierzytelności na majątku wspólnym K. P. (1) i K. P. (2) może dotyczyć należności powstałych do dnia 5 lipca 2010r.

W pozostałej części – w pkt 3 – Sąd oddalił odwołanie na podstawie art. 477 ¹⁴ § 1 k.p.c..

Odwołujący byli reprezentowani przez profesjonalnego pełnomocnika i złożyli wniosek o zwrot kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych. Organ rentowy był reprezentowany przez upoważnionego pracownika.

W pkt 4 wyroku Sąd na podstawie art. 102 k.p.c. odstąpił od obciążenia Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w C. kosztami zastępstwa procesowego na rzecz K. P. (2).

Art. 102 kpc stanowi, że w wypadkach szczególnie uzasadnionych sąd może zasądzić od strony przegrywającej tylko część kosztów albo nie obciążać jej w ogóle kosztami. Pozwala zatem na wyłączenie podstawowej zasady ponoszenia kosztów procesu, jaką jest finansowa odpowiedzialność za wynik sprawy (ponoszenie finansowego ryzyka podejmowanych czynności procesowych) w sytuacjach wyjątkowych (określonych przez ustawę jako wypadki szczególnie uzasadnione) nie definiując ich jednak. Norma ta pozostawia sądowi swobodę oceny i wartościowania argumentów prezentowanych przez strony. Umożliwia wydanie orzeczenia zgodnego ze zobiektywizowanym poczuciem sprawiedliwości w sytuacji, gdy zastosowanie zasady odpowiedzialności za wynik procesu prowadziłoby do rozstrzygnięcia oczywiście niesłusznego (niesprawiedliwego). Przepis ten jest wyrazem (przykładem) tzw. prawa sędziowskiego – przyznaje sądowi kompetencję do łagodzenia skutków zasad przyjętych przez ustawodawcę w sytuacji, gdy ich zastosowanie nie daje się pogodzić z elementarnym poczuciem sprawiedliwości.

W ocenie Sądu zachodzą podstawy do zastosowania art. 102 k.p.c. Odwołujący K. P. (2) wystąpił na drogę sądową z uwagi na podjęte decyzje przez organ rentowy. Jedno z odwołań zostało przez Sąd oddalone, natomiast drugie częściowo uwzględnione, stąd też, w ocenie Sądu, należało odstąpić od obciążania organu rentowego kosztami zastępstwa procesowego na rzecz odwołującego K. P. (2).

(-) SSO Patrycja Bogacińska-Piątek