Portal Orzeczeń Sądu Okręgowego w Gliwicach

POSTANOWIENIE

Dnia 20 listopada 2018 r.

Sąd Okręgowy w Gliwicach VIII Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w następującym składzie:

Przewodniczący: SSO Grzegorz Tyrka

Sędziowie: SSO Teresa Kalinka

SSR (del.) Anna Capik-Pater

po rozpoznaniu sprawy w dniu 20 listopada 2018 w G.

na posiedzeniu niejawnym

w sprawie Z. P.

przeciwko Przedsiebiorstwu Usługowemu (...) C. T., (...) Spółki jawnej w K.

o dodatek za pracę w nocy, zadośćuczynienie

na skutek zażalenia pozwanej

od postanowienia Sądu Rejonowego w Tarnowskich Górach zawartego w punkcie 2 wyroku

z dnia 9 lipca 2018r. sygn. akt IV P 256/18

p o s t a n a w i a:

oddalić zażalenie.

(-) SSO Teresa Kalinka (-) SSO Grzegorz Tyrka (-) SSR (del.) Anna Capik-Pater

Sędzia Przewodniczący Sędzia

VIII Pz 101/18

UZASADNIENIE

Powód Z. P. domagał się zasądzenia od pozwanej Przedsiębiorstwa Usługowego (...), (...) Spółki jawnej z siedzibą w K. kwoty 3 056,82 zł tytułem dodatku za pracę w porze nocnej do dnia 31 grudnia 2016 roku oraz kwotę 6 300 zł tytułem zadośćuczynienia pieniężnego za „oszustwo” dokonane przez pozwaną.

Na uzasadnienie podano między innymi, że pracodawca wadliwie naliczał dodatek za pracę w godzinach nocnych. Powód uzyskał pomoc prawną u inspektora pracy. Powód został pouczony, że dodatek do wynagrodzenia za pracę w porze nocnej nie powinien zostać uwzględniony przy obliczaniu minimalnego wynagrodzenia za pracę – art. 6 ust. 5 pkt 4 ustawy z dnia 10 października 2002 roku o minimalnym wynagrodzeniu za pracę (jednolity tekst Dz.U. z 2017 roku, poz. 847). W związku z takim zachowaniem pracodawcy, powód został oszukany i doznał krzywdy.

Pozwana wniosła o oddalenie powództwa i zasądzenie od powoda na swoją rzecz zwrotu kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych.

Na uzasadnienie podano, że pozwana wypłaciła powodowi świadczenia ze stosunku pracy, w tym dodatek nocny zgodnie z obowiązującymi przepisami prawa. Pozwana wskazała, że wskutek zmiany ustawy o minalnym wynagrodzeniu za pracę dodatek nocny nie jest wliczany do minimalnego wynagrodzenia za pracę dopiero od dnia 1 stycznia 2017 roku. Roszczenie o zadośćuczynienie jest całkowicie bezzasadne, bowiem powód nie wykazał szkody.

Wyrokiem z dnia 9 lipca 2018 roku Sąd Rejonowy w punkcie pierwszym oddalił powództwo, w punkcie drugim odstąpił od obciążenia powoda kosztami postępowania.

Na uzasadnienie podano, że roszczenia powoda są bezzasadne. W spornym okresie dodatek za pracę w porze nocnej był wliczany do minimalnego wynagrodzenia. Pozwana nie wyrządziła powodowi szkody (krzywdy) przy wyliczeniu dodatku za pracę w porze nocnej.

Na podstawie art. 102 k.p.c. Sąd Rejonowy odstąpił od obciążania powoda kosztami procesu, albowiem uzyskał on u inspektora pracy wadliwą poradę, która skutkowała wytoczeniem bezzasadnego powództwa.

Pozwana wniosła zażalenie na postanowienie zawarte w punkcie 2 wyroku, domagając się jego zmiany poprzez zasądzenie od powoda na rzecz pozwanej kwoty 1 834 zł, tj. 1 800 zł tytułem kosztów zastępstwa procesowego i 34 zł tytułem opłaty skarbowej od pełnomocnictwa oraz kosztów postępowania zażaleniowego według norm przepisanych, z uwzględnieniem kosztów zastępstwa procesowego.

Pozwana zaskarżonemu postanowieniu zarzuciła:

a)  naruszenie art. 233 § 1 k.p.c. poprzez dowolne przyjęcie, że powód uzyskał u inspektora pracy wadliwą poradę, która skutkowała wytoczeniem przez niego powództwa, podczas gdy materiał dowodowy zgromadzony w sprawie nie daje podstaw do takiego przyjęcia, a wynika z niego jedynie, że powód był w PIP, gdzie otrzymał tekst ustawy o minimalnym wynagrodzeniu za pracę, przy czym nie wiadomo, jaka informacja została powodowi przekazana odnośnie możliwości domagania się od pozwanej kwot objętych wniesionym pozwem, w szczególności dotyczy to roszczenia o zapłatę zadośćuczynienia, co doprowadziło do błędu w ustaleniach faktycznych polegającego na wadliwym ustaleniu, że powód uzyskał w PIP wadliwą poradę, na skutek której wytoczył bezzasadne powództwo,

b)  naruszenie art. 102 k.p.c. poprzez jego błędną wykładnię polegającą na błędnym uznaniu, iż szczególnie uzasadnionym wypadkiem dającym podstawę do odstąpienia od obciążenia strony przegrywającej kosztami procesu jest subiektywne przekonanie tej strony o zasadności jej roszczenia, w tym wywołane uzyskaną wadliwą poradą prawną, co doprowadziło do nieprawidłowego zastosowania art. 102 k.p.c. i odstąpienia od obciążenia powoda kosztami procesu, pomimo przegrania przez niego sprawy, co naruszyło wyrażoną w powołanym przepisie zasadą słuszności.

Pozwana podała, że rozstrzygnięcie o kosztach zastępstwa procesowego winno zostać oparte na mocy art. 98 k.p.c. i § 2 pkt 4 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości w sprawie opłat za czynności radców prawnych z dnia 22 października 2015 roku (Dz.U. z 2015 roku, poz. 1804 ze zm.).

Powód złożył oświadczenie o stanie rodzinnym, majątku, dochodach i źródłach utrzymania. Z oświadczenia wynika, że powód pozostaje we spólnym gospodarstwie domowym z konkubiną, która nie posiada dochodu. Powód nie posiada majątku a jego dochody stanowią renta w wysokości 762 zł i wynagrodzenie za pracę w wysokości 1418 zł. Powód wskazał, że na utrzymanie mieszkania (czynsz, media) oraz lekarstwa przeznacza miesięcznie 844 zł. Powód posiada zadłużenie na poziomie 200 000 zł, w tym 50 000 zł z tytułu zaległego czynszu. Powód dodał, że jest zaliczony do umiarkowanego stopnia niepełnosprawności.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

zażalenie pozwanej nie zasługuje na uwzględnienie.

W pierwszej kolejności należy wskazać, że wynagrodzenie za czynności radcy prawnego w postępowaniu z zakresu prawa pracy przed Sądem I instancji wynosi 1 350 zł - § 2 pkt 4 w związku z § 9 ust. 1 pkt 2 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości w sprawie opłat za czynności radców prawnych z dnia 22 października 2015 roku (Dz.U. z 2015 roku, poz. 1804 ze zm.) a nie jak błędnie wskazała pozwana 1 800 zł.

Zgodnie z art. 102 k.p.c. w wypadkach szczególnie uzasadnionych sąd może zasądzić od strony przegrywającej tylko część kosztów albo nie obciążać jej w ogóle kosztami.

Regulacja zawarta w omawianym przepisie stanowi odstępstwo od zasady odpowiedzialności za wynik postępowania i jest zarazem podkreśleniem przez ustawodawcę przyjętej w Kodeksie postępowania cywilnego zasady słuszności przy orzekaniu o kosztach procesu. Stanowi ona pewnego rodzaju wentyl bezpieczeństwa dla podmiotów, które byłyby zobowiązane do zwrotu kosztów na zasadzie art. 98 k.p.c., jeżeli w szczególnie uzasadnionych wypadkach względy słuszności przemawiają za tym, aby takiej strony nie obciążać kosztami w całości lub w części (postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 16 stycznia 2013 r., II CZ 154/12, L.).

Z brzmienia omawianego przepisu wynika, że sąd może zasądzić od strony przegrywającej tylko część kosztów albo nie obciążać jej kosztami w ogóle. Uprawnienie sądu nie jest tu jednak dowolne, na co wskazuje przyjęte w tym przepisie sformułowanie „w wypadkach szczególnie uzasadnionych”. Użyte sformułowanie oznacza, że przy stosowaniu tej regulacji sąd nie może dokonywać wykładni rozszerzającej i sąd powinien, stosując ten przepis, mieć na uwadze konkretny stan faktyczny występujący w sprawie (wyrok Sądu Apelacyjnego w Ł. z dnia 26 września 2013 r., I ACA 466/13; postanowienie Sądu Apelacyjnego w P. z dnia 3 maja 2014 r., I ACz 294/14, niepubl.).

Kodeks nie precyzuje, jakie kryteria muszą być spełnione dla przyjęcia w danej sprawie, że zachodzą okoliczności objęte sformułowaniem „w wypadkach szczególnie uzasadnionych”. W orzecznictwie wskazuje się, że chodzi o takie sytuacje, które wskazują, że ponoszenie kosztów pozostawało w sprzeczności z powszechnym odczuciem sprawiedliwości oraz zasadami współżycia społecznego. Przykładowo wskazuje się, że należą do nich okoliczności związane z przebiegiem sprawy – charakter zgłoszonego roszczenia, jego znaczenie dla strony, subiektywne przekonanie o zasadności roszczenia, przedawnienie roszczenia oraz leżące poza procesem – sytuacja majątkowa i życiowa strony. Ocena, czy takie wypadki wystąpiły w konkretnej sprawie, należy do sądu, który powinien dokonać jej w oparciu o całokształt okoliczności sprawy, przy uwzględnieniu zasad współżycia społecznego (orzeczenie Sądu Najwyższego z dnia 17 kwietnia 2013 r., V CZ 124/12, L.).

Powód był przekonany o zasadności swojego żądania i na tę okoliczność przedstawił tekst ustawy o minimalnym wynagrodzeniu za pracę. W wydruku ustawy nie wskazano jednak na jej zmiany w zakresie składników minimalnego wynagrodzenia za pracę. Ta okoliczność nie może obciążać powoda, który dołożył staranności poprzez podanie podanie podstawy prawnej żądania. Uwadze nie może ukmnąć fakt, że powód ukończył tylko szkołę podstawową. Dodatkowo powód wykazał, że znajduje się w trudnej sytuacji życiowej. Poniesienie przez powoda kosztów pozostaje w sprzeczności z powszechnym odczuciem sprawiedliwości oraz zasadami współżycia społecznego. Powód, który jest zaliczony do umiarkowanego stopnia niepełnopsrawności i posiada prawo do renty inwalidzkiej, ma na utrzymaniu konkubinę. Uzyskany dochód powód przeznacza na bieżące utrzymanie i spłatę zadłużenia.

Mając na uwadze powyższe, na mocy art. 397 k.p.c. w związku z art. 385 k.p.c. zażalenie należało oddalić.

(-) SSO Teresa Kalinka (-) SSO Grzegorz Tyrka (-) SSR (del.) Anna Capik-Pater

Sędzia Przewodniczący Sędzia