Portal Orzeczeń Sądu Okręgowego w Gliwicach

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 1 kwietnia 2019 r.

Sąd Okręgowy w Gliwicach VIII Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

Przewodniczący:	SSO Grzegorz Tyrka
Sędziowie:	SSO Teresa Kalinka SSR del. Anna Capik-Pater
Protokolant:	Ewa Gambuś

po rozpoznaniu w dniu 1 kwietnia 2019r. w Gliwicach

sprawy z powództwa H. S.

przeciwko Spółce (...) Spółce Akcyjnej w B.

o świadczenie rekompensacyjne

na skutek apelacji pozwanej

od wyroku Sądu Rejonowego w Z.

z dnia 23 lipca 2018 r. sygn. akt IV P 376/18

oddala apelację.

(-) SSR del. Anna Capik-Pater (-) SSO Grzegorz Tyrka (-) SSO Teresa Kalinka (spr.)

Sędzia Przewodniczący Sędzia

Sygn. VIII Pa 167/18

UZASADNIENIE

H. S. wniosła pozew przeciwko Spółce (...) S.A. w B. domagając się zasądzenia rekompensaty za utratę prawa do bezpłatnego węgla w kwocie 10.000 złotych. Uzasadniając swoje żądanie podała, że posiada stałe prawo do renty rodzinnej po swoim zmarłym mężu J. S. ( S.) . W roku 1989 wyszło ponownie za mąż , Ponownie owdowiała w styczniu 2018 roku.

Pozwana Spółka (...) S.A. w B. w odpowiedzi na pozew wniosła o oddalenie powództwa. Podała, że w świetle ustawy z dnia 12 października 2017r. o świadczeniu rekompensacyjnym z tytułu utraty prawa do bezpłatnego węgla powódka nie jest osobą uprawnioną do otrzymania rekompensaty. Spółka (...) S.A. w B. odmówiła przyznania powódce rekompensaty z tytułu utraty prawa do bezpłatnego węgla przewidzianej w ustawie z dnia 12 października 2017r. o świadczeniu rekompensacyjnym z tytułu utraty prawa do bezpłatnego węgla wskazując, że utraciła status wdowy po emerycie lub renciście.

Wyrokiem z dnia 23 lipca 2018 roku Sąd Rejonowy w Z. uwzględnił powództwo i orzekł o kosztach sądowych.

Sąd I instancji ustalił, że J. S. od dnia 23 lutego 1951 r. do 27 czerwca 1984 roku był zatrudniony na KWK (...) w R., Stosunek pracy ustał w związku z przejściem na emeryturę. Jako emeryt był uprawniony do deputatu węgłowego.

Powódka ma ustalone prawo do renty rodzinnej po pierwszym mężu.

Zdaniem Sądu I instancji roszczenie powódki zasługiwało na uwzględnienie.

Prawo do rekompensaty z utraty prawa do bezpłatnego węgla wyprowadzone zostało ustawą z dnia 12 października 2017r. o świadczeniu rekompensacyjnym z tytułu utraty prawa do bezpłatnego węgla (Dz.U.2017.1971). Zgodnie z art.2 pkt.1 cytowanej ustawy osobą uprawnioną do otrzymania świadczenia rekompensacyjnego jest:

a) emeryt i rencista mających ustalone prawo do emerytury lub renty z tytułu niezdolności do pracy, zwanej dalej "rentą", i pobierających to świadczenie, uprawnionych w trakcie pobierania świadczenia z tytułu emerytury lub renty do bezpłatnego węgla na podstawie postanowień układów zbiorowych pracy, porozumień lub innych regulacji obowiązujących w przedsiębiorstwie górniczym, które utraciły moc obowiązującą przed dniem wejścia w życie ustawy, na skutek zawartych porozumień lub dokonanych wypowiedzeń,

b) wdowa, wdowiec i sieroty mających ustalone prawo do renty rodzinnej po osobie, o której mowa w lit. a;

Z powyższego wynika, że prawo do rekompensaty przysługuje wdowie po zmarłym emerycie lub renciście, a osoba ta uprawniona jest do renty rodzinnej.

Nie ulega wątpliwości, że powódka spełnia ten warunki. Prawo do rekompensaty ma osoba, która ma ustalone prawo do renty rodzinnej, a nie osoba która ją pobiera. Powódka ma przyznaną rentę rodzinną po swoim mężu, który w chwili śmierci był emerytem pobierającym emeryturę.

W ocenie Sądu za chybioną należało uznać argumentację strony pozwanej zawartą w decyzji z z dnia 28 marca 2018 roku., w której utrzymywała ona, że wskutek ponownego zamążpójścia powódka utraciła status osoby uprawnionej do bezpłatnego deputatu węglowego, gdyż przestała być wdową po uprawnionym renciście pozwanej.

Nie ulega więc wątpliwości, że powódka jako uprawniona do pobierania renty rodzinnej, po zmarłym mężu - byłym pracownika poprzednika prawnego pozwanej i nabyła prawo do świadczenia rekompensacyjnego z tytułu utraty prawa do bezpłatnego węgla, według zasad określonych w ustawie z dnia 12 października 2017r. o świadczeniu rekompensacyjnym z tytułu utraty prawa do bezpłatnego węgla (Dz.U. z 2017r. poz. 1971).

Pozwana zaskarżyła wyrok w całości zarzucając naruszenie art. 233 k.p.c. poprzez brak wszechstronnej oceny zgromadzonego sprawie materiału dowodowego oraz naruszenie przepisów prawa materialnego, a to art. 2 ust. 1 lit. b) ustawy z dnia 12 października 2017 roku o świadczeniu rekompensacyjnym z tytułu utraty prawa do bezpłatnego węgla. Pozwana nie zgodziła się ze stanowiskiem Sadu, ze osobą uprawnioną są wdowy, które ponownie wyszły za mąż. . Domagała się zmiany wyroku poprzez oddalenie powództwa oraz zasądzenia kosztów postępowania.

Nie zgodziła się ze stanowiskiem Sądu I instancji, że błędnie zinterpretowała określenie wdowy zawarte w art. 2 ust. 1 pkt b. Przywołała art. 29 ust. 2 ustawy prawo o aktach stanu cywilnego, i wskazała, ze zgodnie z tymi przepisami nie można jednoczenie być wdową i mężatką .

Sąd II instancji ważył, co następuje:

Apelacja nie zasługuje na uwzględnienie.

Należy przypomnieć, ze zgodnie z art. 2 ust. 1 li. a) ustawy osobą uprawnioną do rekompensaty jest:;

1.  emeryt (rencista) mający ustalone prawo do emerytury ( renty z tytułu niezdolności do pracy) i pobierający to świadczenie.

2.  emeryt (rencista) uprawniony w trakcie pobierania emerytury ( renty) do bezpłatnego węgla na podstawie postanowień układów zbiorowych pracy, porozumień lub innych regulacji obowiązujących w przedsiębiorstwie górniczym,

3.  emeryt (rencista) , który został pozbawiony prawa do bezpłatnego węgla , bowiem układy zbiorowe pracy, porozumienia lub inne regulacje utraciły moc obowiązującą przed dniem 24 października 2017 roku ( dzień następujący po dniu wejścia w życie ustawy), na skutek zawartych porozumień lub dokonanych wypowiedzeń. , na skutek zawartych porozumień lub dokonanych wypowiedzeń,

Zgodnie z art. 2 pkt 1 lit. b) ustawy prawo do rekompensaty posiada także wdowa mająca ustalone prawo do renty rodzinnej po renciście, o którym mowa w art. 2 pkt 1 lit. a) ustawy.

Istota sporu sprowadzała się do ustalenia, czy regulacją art. 2 pkt 1 lit. b) ustawy zostały objęte osoby ( mające status wdowy/ wdowca), które posiadając prawo do renty rodzinnej po zmarłym małżonku, ponownie zawarły związek małżeński.

Sąd Okręgowy stoi na stanowisku, że wdowa przez fakt ponownego zamążpójścia nie przestaje spełniać przesłanki bycia wdową po zmarłym górniku i nie zostaje w ten sposób wyłączona z kręgu osób uprawnionych w rozumieniu art. 2 ust. 1 li. b). Przepis ten odnosi się do wdowy mającej ustalone prawo do renty rodzinnej, a nie do terminu wdowy na gruncie prawa cywilnego. Przyjmując stanowisko pozwanej prawo do rekompensaty przysługiwałoby wdowom ( w rozumieniu prawa o aktach stanu cywilnego), które taki status posiadały w dniu wejścia w życie ustawy, niezależnie od ilości zawartych związków małżeńskich .

Wdowa, która ponownie zawarła związek małżeński , nadal posiada prawo do renty rodzinnej po pierwszym mężu. Wdową uprawnioną do renty rodzinnej w rozumieniu ustawy o emeryturach i rentach z FUS jest również małżonka rozwiedziona ( po spełnieniu warunku alimentacji ze strony byłego męża). Tak więc należało przyjąć, że termin „wdowa” użyty w ustawie z dnia 12 października 2017 roku należy interpretować z uwzględnieniem treści ustawy emerytalno- rentowej i uprawnieniem do renty rodzinnej . Taka interpretacji art. 2 ust. 1 lit. b ) pozwalało na osiągnięcie celu ustawy, jaki jest „ zrekompensowanie, do pewnego stopnia, w ramach możliwości budżetu państwa, strat finansowych poniesionych przez osoby, które otrzymywały bezpłatny węgiel w naturze lub ekwiwalencie na podstawie układów zbiorowych pracy i porozumień z nimi związanych”. ( z uzasadnienia projektu ustawy). Uwadze nie może umknąć fakt, że powódka pomimo ponownego zamążpójścia , posiadała prawo do deputatu węglowego po zmarłym pierwszym małżonku.

W związku z powyższym powódka posiada prawo do rekompensaty zgodnie z art. 2 pkt 1 lit. b) ustawy.

Na mocy art. 385 k.p.c. należało oddalić apelację jako bezzasadną.

(-) SSR del. Anna Capik-Pater (-) SSO Grzegorz Tyrka (-) SSO Teresa Kalinka (spr.)

Sędzia Przewodniczący Sędzia