VIII Pa 77/15 - wyrok z uzasadnieniem Sąd Okręgowy w Gliwicach z 2015-09-24
Sygn. akt VIII Pa 77/15
WYROK
W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ
Dnia 24 września 2015 r.
Sąd Okręgowy w Gliwicach VIII Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych
w składzie:
Przewodniczący: |
SSO Małgorzata Andrzejewska |
Sędziowie: |
SSO Patrycja Bogacińska-Piątek (spr.) SSO Joanna Smycz |
Protokolant: |
Ewa Gambuś |
po rozpoznaniu w dniu 24 września 2015r. w Gliwicach
sprawy z powództwa P. Z. (Z.)
przeciwko Zakładowi Usług (...) Spółce z ograniczoną odpowiedzialnością w T.
o odprawę pieniężną
na skutek apelacji powoda
od wyroku Sądu Rejonowego w Tarnowskich Górach
z dnia 22 stycznia 2015 r. sygn. akt IV P 14/13
1) zmienia zaskarżony wyrok w całości w ten sposób, że zasądza od pozwanej na rzecz powoda kwotę 6.000 zł (sześć tysięcy złotych) tytułem odprawy pieniężnej,
2) zasądza od pozwanej na rzecz powoda kwotę 1.660,50 zł (jeden tysiąc sześćset sześćdziesiąt złotych 50/100), a w tym 310,50 zł (trzysta dziesięć złotych 50/100) podatku VAT tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego oraz kwotę 30 zł (trzydzieści złotych) tytułem opłaty od apelacji,
3) nakazuje pobrać od pozwanej na rzecz Skarbu Państwa kwotę 300 zł (trzysta złotych) tytułem opłaty sądowej.
(-) SSO Joanna Smycz (-) SSO Małgorzata Andrzejewska (-) SSO Patrycja Bogacińska-Piątek (spr.)
Sędzia Przewodniczący Sędzia
Sygn. akt VIII Pa 77/15
UZASADNIENIE
Powód P. Z. domagał się zasądzenia od pozwanej - Zakładu Usług (...) Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w T. odprawy pieniężnej w kwocie 6.000 zł brutto oraz zasądzenia kosztów procesu.
W odpowiedzi na pozew pozwana wniosła o oddalenie powództwa i zasądzenie kosztów postępowania według norm przepisanych.
Wyrokiem z dnia 22 stycznia 2015 roku Sąd Rejonowy w Tarnowskich Górach w sprawie IV P 14/13 oddalił powództwo i orzekł o kosztach zastępstwa procesowego przez pełnomocnika z urzędu.
Sąd Rejonowy ustalił, że P. Z. był zatrudniony u pozwanej na podstawie umowy o pracę na czas nieokreślony od 29 listopada 1994 roku, ostatnio na stanowisku maszynisty oczyszczalni ścieków. W dniu 23 stycznia 2012 roku otrzymał wypowiedzenie umowy o pracę z zachowaniem trzymiesięcznego okresu wypowiedzenia ze skutkiem na dzień 30 kwietnia 2012 roku. Jako przyczynę wypowiedzenia wskazano dezorganizację pracy spowodowaną długotrwałym przebywaniem powoda na zwolnieniu lekarskim w 2011 roku przez 215 dni i w 2012 roku przez 22 dni oraz nieprzydatność na zajmowanym stanowisku pracy spowodowaną utratą uprawnień do prowadzenia pojazdów.
Powód istotnie przebywał na zwolnieniach lekarskich w 2011 roku przez 215 dni i w 2012 roku przez 22 dni. Prawo jazdy utracił w 2008 roku na skutek jazdy na rowerze pod wpływem alkoholu. Powód jako operator oczyszczalni ścieków zajmował się obsługą i dozorem urządzeń oczyszczalni. Oprócz tego sporadycznie wykonywał prace związane ze ścinką drzew na terenie oczyszczalni ścieków i gminy. Praca w oczyszczalni ścieków jest wykonywana w ruchu ciągłym. Pracownicy podzieleni są na 4 grupy. Na zmianie rannej pracowali po 2 osoby, a na zmianach nocnych i w dni świąteczne pracowali pojedynczo. W całym zakładzie zatrudnionych jest 47 osób, w tym 33 pracowników fizycznych. Po zwolnieniu powoda stan ilościowy pracowników nie zmienił się. Obiekty oczyszczalni znajdują się w odległości około 3 kilometrów od siebie, a system kanalizacyjny ma długość około 30 kilometrów. To powoduje, że do obiektów tych trzeba dojeżdżać samochodem. W przypadku powoda, który utracił prawo jazdy musiał być on zatrudniany na zmianie jeszcze z inną osobą. We wrześniu 2011 roku, po powrocie z długotrwałego zwolnienia lekarskiego, pracodawca przeniósł go na okres trzech miesięcy do pracy przy segregacji odpadów. Od 24 września 2011 roku powód po raz kolejny przebywał na długotrwałym zwolnieniu lekarskim i w związku z tym pozwana wypowiedziała mu umowę o pracę. Sąd Rejonowy ustalił także, że po zwolnieniu powoda został przyjęty nowy pracownik H., a w 2013 roku, na miejsce powoda, do oczyszczalni ścieków został przyjęty pracownik S. - na stanowisko operatora. Liczba zatrudnionych osób nie zmieniła się.
W tak ustalonym stanie faktycznym Sąd Rejonowy stwierdził, że wyłączną przyczyną wypowiedzenia powodowi umowy o pracę były przyczyny podane w piśmie rozwiązującym stosunek pracy. W związku z powyższym brak było podstaw do zasądzenia odprawy pieniężnej.
Wyrok zaskarżył apelacją w całości powód.
Wyrokowi zarzucił naruszenie przepisów postępowania cywilnego, które miało wpływ na rozstrzygnięcie sprawy, to jest art. 233 § 1 k.p.c. poprzez:
a) wyciągnięcie przez sąd I instancji wniosków nieznajdujących uzasadnienia w materiale dowodowym poprzez uznanie, że nieobecność powoda w pracy w 2011 roku powodowała dezorganizację pracy w zakładzie, w którym powód był zatrudniony, co w konsekwencji doprowadziło sąd do błędnego wniosku, że jedną z dwóch wyłącznych przyczyn wypowiedzenia powodowi umowy o pracę była dezorganizacja pracy spowodowana długotrwałym przebywaniem powoda na zwolnieniu lekarskim w 2011 roku;
b) wyciągnięcie przez sąd I instancji wniosków nieznajdujących uzasadnienia w materiale dowodowym poprzez uznanie, że posiadanie uprawnień do prowadzenia pojazdów na stanowisku zajmowanym przez powoda było niezbędne do wykonywania powierzonych mu zadań, a jego utrata czyniła powoda nieprzydatnym na zajmowanym stanowisku pracy, co doprowadziło sąd do błędnego wniosku, że jedną z dwóch wyłącznych przyczyn wypowiedzenia powodowi umowy o pracę była nieprzydatność powoda na zajmowanym stanowisku pracy spowodowana utratą uprawnień do prowadzenia pojazdów.
W związku z powyższym powód wniósł o zmianę zaskarżonego wyroku w całości poprzez uwzględnienie powództwa i przyznanie od pozwanego na rzecz powoda zwrotu kosztów procesu.
W odpowiedzi na apelację pozwana wniosła o oddalenie apelacji i zasądzenie na jej rzecz kosztów zastępstwa prawnego w II instancji.
Sąd Okręgowy zważył, co następuje: apelacja jest zasadna.
Sąd Rejonowy prawidłowo ustalił stan faktyczny w części dotyczącej podstawy zatrudnienia powoda, rodzaju wykonywanej przez niego pracy, przebywania na zwolnieniach lekarskich i przyczyn niezdolności do pracy, utraty prawa jazdy. W tym zakresie ustalenia faktyczne Sąd Okręgowy przyjmuje za własne. Powód w apelacji także ich nie kwestionował. Zarzucał natomiast błędną ocenę dowodów, co doprowadziło sąd I instancji do błędnych wniosków co do przyczyny wypowiedzenia umowy o pracę i w konsekwencji do niezastosowania art. 10 ust. 1 i 8 ust. 1 ustawy o zwolnieniach grupowych.
Powód zarzucił naruszenie przepisu art. 233 § 1 k.p.c. Zgodnie z zasadą swobodnej oceny dowodów, wyrażoną w tym przepisie, sąd ocenia wiarygodność i moc dowodów według własnego przekonania, na podstawie "wszechstronnego rozważenia zebranego materiału", a zatem, jak podkreśla się w orzecznictwie, z uwzględnieniem wszystkich dowodów przeprowadzonych w postępowaniu, jak również wszelkich okoliczności towarzyszących przeprowadzaniu poszczególnych dowodów i mających znaczenie dla oceny ich mocy i wiarygodności. Przepis art. 233 § 1 k.p.c. potwierdza zasadę swobodnej oceny dowodów, dokonywanej przez pryzmat własnych przekonań sądu, jego wiedzy i posiadanego zasobu doświadczeń życiowych. Ramy tej oceny wyznaczone są wymaganiami prawa procesowego oraz zasadami logicznego myślenia, według których sąd w sposób bezstronny, racjonalny i wszechstronny rozważa materiał dowodowy jako całość, dokonuje wyboru określonych środków dowodowych i - ważąc ich moc oraz wiarygodność - odnosi je do pozostałego materiału dowodowego. Przepis ten wyznacza reguły oceny dowodów.
Nie budzi wątpliwości, że powód przebywał na zwolnieniu lekarskim w okresie od 22 maja 2011 roku do 31 sierpnia 2011 roku. Następnie we wrześniu 2011 roku został przeniesiony ze swojego dotychczasowego miejsca pracy w oczyszczalni ścieków do pracy przy segregacji odpadów - na 3 miesiące. Z zeznań świadka I. W. (karta 202-204) wynika, że na miejsce powoda nie został nikt przyjęty. Dopiero w 2013 roku do oczyszczalni, jako operator został przyjęty pracownik S.. Liczba pracowników zatrudnionych w maju 2012 roku nie zmieniła się ponieważ został przyjęty pracownik H. na stanowisko robotnika budowlanego. Pracował on w terenie przy różnych pracach budowlanych. Także prezes zarządu pozwanej A. C. (karta 207- 209) zeznał, że bezpośrednio po przesunięciu powoda z oczyszczalni na sortownię nikt nie został przyjęty do oczyszczalni. Po paru miesiącach trzeba było uzupełnić ten etat. Powyższe okoliczności wynikające z zeznań I. W. i z przesłuchania strony pozwanej prowadzą do wniosku, że zwolnienia lekarskie powoda nie dezorganizowały pracy w zakładzie. Rację ma powód podnosząc w apelacji, że na jego miejsce zatrudniono nowego pracownika co najmniej po 8 miesiącach od jego zwolnienia. Nie można pominąć, że pracownik H. nie został zatrudniony na miejsce powoda ponieważ powód nie wykonywał prac budowlanych w terenie. W konsekwencji nie zasługiwały na wiarę zeznania B. C. i A. C., w części, w której podali oni, że jedną z dwóch wyłącznych przyczyn wypowiedzenia umowy o pracę powodowi była dezorganizacja pracy w zakładzie spowodowana jego długotrwałymi nieobecnościami.
Sąd Rejonowy ustalił, że powód utracił prawo jazdy w 2008 roku. Pomimo tego wykonywał pracę maszynisty oczyszczalni do 21 maja 2011 roku. Przez ten czas pracodawca nie uznał, że powód jest nieprzydatny do pracy na zajmowanym stanowisku. Z zeznań świadka B. C. ( karta 201) wynika, że z uwagi na przepisy BHP w teren muszą jechać co najmniej 2 osoby, są także prace czysto konserwacyjne i odczyty liczników, które wykonuje 1 pracownik. Nie można zatem przyjąć, że powód stał się nieprzydatny do pracy. Gdyby tak było powód nie mógłby wykonywać pracy w oczyszczalni po utracie prawa jazdy przez okres prawie 3 lat - co słusznie podniesiono w apelacji. Także w tym zakresie zeznania B. C. i A. C. nie są wiarygodne.
Materiał dowodowy zebrany w sprawie wskazuje, że to nie dezorganizacja pracy w zakładzie na skutek nieobecności powoda i jego nieprzydatność do pracy na zajmowanym stanowisku z uwagi na utratę prawa jazdy były przyczynami wypowiedzenia umowy o pracę. Przed wypowiedzeniem umowy o pracę, 23 stycznia 2012 roku powód nie pracował na swoim stanowisku w oczyszczalni ścieków od 8 miesięcy z powodu zwolnień lekarskich i delegowania na sortownię. Umowa o pracę została rozwiązana 30 kwietnia 2012 roku. Nowego pracownika na miejsce powoda zatrudniono w 2013 roku. Powyższe prowadzi do wniosku, że w chwili dokonywania wypowiedzenia umowy o pracę powodowi pracodawca uznał, że praca w oczyszczalni ścieków może być wykonywana bez powoda i nie zamierzał zatrudnić innej osoby na jego miejsce.
W konsekwencji powództwo było zasadne.
W myśl art. 10 ust. 1 ustawy z dnia 13 marca 2003 r. o szczególnych zasadach rozwiązywania z pracownikami stosunków pracy z przyczyn niedotyczących pracowników (Dz.U. Nr 90, poz. 844 ze zm.) - dalej ustawa o zwolnieniach grupowych - przepisy art. 5 ust. 3 -7 i art. 8 stosuje się odpowiednio w razie konieczności rozwiązania przez pracodawcę zatrudniającego co najmniej 20 pracowników stosunków pracy z przyczyn niedotyczących pracowników, jeżeli przyczyny te stanowią wyłączny powód uzasadniający wypowiedzenie stosunku pracy lub jego rozwiązanie na mocy porozumienia stron, a zwolnienia w okresie nieprzekraczającym 30 dni obejmują mniejszą liczbę pracowników niż określona w art. 1. Stosownie do art. 8 ust. 1 tej ustawy pracownikowi, w związku z rozwiązaniem stosunku pracy w ramach grupowego zwolnienia, przysługuje odprawa pieniężna w wysokości w nim określonej. W orzecznictwie utrwalony jest pogląd, że w sprawie o odprawę pieniężną art. 10 ust. 1 wymaga jedynie wykazania, iż przyczyna niedotycząca pracownika była wyłączną przyczyną rozwiązania stosunku pracy (por. np. wyroki Sądu Najwyższego z dnia 8 stycznia 2008 r., II PK 119/07, OSNP 2009 nr 3-4, poz. 39; z dnia 6 stycznia 2009 r., II PK 108/08, LEX nr 738347 i z dnia 18 sierpnia 2009 r., I PK 52/09, LEX nr 550996). W niniejszej sprawie powód taką okoliczność wykazał tzn. w chwili dokonywania wypowiedzenia umowy o pracę powodowi, pracodawca uznał, że praca w oczyszczalni ścieków może być wykonywana bez powoda i nie zamierzał zatrudnić innej osoby na jego miejsce. Była to wyłączna przyczyna wypowiedzenia umowy o pracę i leżała ona po stronie pracodawcy. Przyczyny wskazane w wypowiedzeniu nie były rzeczywiste. Mając powyższe na uwadze Sąd Okręgowy zasądził na rzecz powoda odprawę pieniężną na podstawie art. 8 ust. 1 pkt 3 w zw. z art. 10 ust. 1 ustawy o zwolnieniach grupowych.
Wyrok w pkt 1 wydano na podstawie art. 386 § 1 k.p.c.
O kosztach procesu orzeczono na podstawie art. 98 § 1 k.p.c. i § 11 ust. 1 pkt 2, § 6 pkt 4 i § 12 ust. 1 pkt 1 w zw. z § 2 ust. 3 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z 28 września 2002 roku w sprawie opłat za czynności radców prawnych oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego ustanowionego z urzędu (Dz.U. z 2013r., poz. 490 ze zm.). Ponadto powód uiścił opłatę od apelacji w kwocie 30 zł, która także podlegała zwrotowi przez przegrywającą pozwaną. W pkt 3 wyroku orzeczono na podstawie art. 113 ust. 1 ustawy z 28 lipca 2005 roku o kosztach sądowych w sprawach cywilnych ( Dz.U. z 2010r. nr 90, poz. 594 ze zm.).
(-) SSO Joanna Smycz (-) SSO Małgorzata Andrzejewska (-) SSO Patrycja Bogacińska-Piątek (spr.)
Sędzia Przewodniczący Sędzia
Podmiot udostępniający informację: Sąd Okręgowy w Gliwicach
Osoba, która wytworzyła informację: Małgorzata Andrzejewska, Joanna Smycz
Data wytworzenia informacji: