Portal Orzeczeń Sądu Okręgowego w Gliwicach

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 20 sierpnia 2020 r.

Sąd Okręgowy w Gliwicach VIII Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

Przewodnicząca	Sędzia SO Grażyna Łazowska (spr.)
Sędziowie	Teresa Kalinka del. Anna Pater-Capik

po rozpoznaniu w dniu 20 sierpnia 2020r. w Gliwicach

na posiedzeniu niejawnym

sprawy z powództwa K. S.

przeciwko (...) spółce z ograniczoną odpowiedzialnością w P.

o przywrócenie do pracy

na skutek apelacji pozwanej

od wyroku Sądu Rejonowego w Zabrzu

z dnia 28 stycznia 2020r. sygn. akt IV P 398/18

1)  zmienia zaskarżony wyrok w całości i powództwo oddala,

2)  zasądza od powódki na rzecz pozwanej kwotę 330zł (trzysta trzydzieści złotych) tytułem zwrotu kosztów procesu.

(-) sędzia Teresa Kalinka (-) sędzia SO Grażyna Łazowska (spr.) (-) sędzia del. Anna Pater-Capik

Sygn. akt VIII Pa 27/20

UZASADNIENIE

Powódka K. S. domagała się od pozwanej (...) sp. z o. o. w P. przywrócenia do pracy na dotychczasowych warunkach pracy oraz zwrotu kosztów zastępstwa procesowego, wskazując, że wbrew twierdzeniom pracodawcy jej stanowisko pracy nie uległo likwidacji.

Pozwana wniosła o oddalenie powództwa i zwrot zastępstwa procesowego, podnosząc, że podana przyczyna wypowiedzenia umowy o pracę jest prawdziwa.

Wyrokiem z 28 stycznia 2020r. Sąd Rejonowy w Zabrzu przywrócił powódkę do pracy u pozwanej na dotychczasowych warunkach pracy i płacy oraz zasądził na rzecz powódki od pozwanej kwotę 180zł tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego.

Sąd Rejonowy ustalił, że powódka była pracownikiem pozwanej od 1998r., ostatnio zatrudnionym na stanowisku specjalisty ds. administracji. Powódka wykonywała pracę w oddziale pozwanej w R.. Zgodnie z zakresem obowiązków do powódki należało: prowadzenie prac administracyjno – biurowych, wykonywanie czynności związanych z gospodarowaniem flotą samochodową pracodawcy, prowadzenie spraw związanych z ubezpieczeniami, prowadzenie czynności związanych z kontrolą i ściąganiem należności na bazie otrzymywanych mailem co tydzień zestawień aktualnych otwartych pozycji. Według ustaleń Sądu Rejonowego, powódka faktycznie przez ostatnich 6 lat pracy w 99% zajmowała się windykacją, a w pozostałym zakresie zajmowała się czynnościami ogólnoadministracyjnymi. Powódka informowała o zadłużeniu poszczególnych klientów i analizowała je, dzwoniła do klientów i przypominała im o zadłużeniu, informowała poszczególne działy o zadłużeniu tak, aby nie realizowały kolejnych usług, raz na dwa tygodnie przygotowywała listę trudnych tematów, czyli klientów, którzy byli oporni w płaceniu. Ponadto obsługiwała spotkania pod względem cateringu, zajmowała się również zaopatrzeniem w materiały biurowe. Natomiast od stycznia 2017r. (data pojawienia się nowego członka zarządu) powódka zajmowała się na jego polecenie aktualizacją klientów, którzy w przeciągu 5 – 10 lat nie kupowali od pozwanej spółki sprzętu.

Jak dalej ustalił Sąd pierwszej instancji, w 2016r. pozwana w związku z osiąganymi stratami zaczęła planować reorganizację i zmniejszenie zatrudnienia. Dnia 21 maja 2018r. zarząd pozwanej spółki podjął uchwałę w sprawie wprowadzenia z dniem 5 czerwca 2018r. nowej struktury organizacyjnej wraz załącznikiem. Nowa struktura nie obejmuje stanowiska powódki w R., natomiast w P. stworzono stanowisko pracownika działu windykacji. Dnia 28 marca 2018r. pozwana wypowiedziała powódce umowę o pracę z zachowaniem trzymiesięcznego okresu wypowiedzenia z uwagi na likwidację stanowiska – specjalisty ds. administracji. Jako podstawę prawną rozwiązania stosunku pracy pozwana podała art. 30 §1 pkt. 2 kp w zw. z art. 10 ust. 1 ustawy z dnia 13 marca 2003r. o szczególnych zasadach rozwiązywania z pracownikami stosunków pracy z przyczyn niedotyczących pracowników. Dyrektor oddziału w R. A. B. i dyrektor ds. prawnych oraz administracyjnych M. T. nie wiedzieli, że powódka będzie zwolniona. Nikt nie konsultował z nimi tej decyzji.

Sąd Rejonowy ustalił, że P. W., zatrudniona jako asystentka działu handlowego od 3 kwietnia 2018r., otrzymała w zakresie obowiązków: aktywność telefoniczną wśród klientów, aktualizacje bazy klientów, weryfikację bazy klientów pod kątem pozyskania istotnych informacji na potrzeby działów operacyjnych firmy, przekazywanie informacji z wykonanych działań i współpraca z poszczególnymi działami, wsparcie działów operacyjnych w obsłudze klienta. W tym samym dniu, w oddziale w P. zatrudniona została na stanowisko pracownika działu windykacji (...), która otrzymała w zakresie obowiązków: prowadzenie czynności związanych z kontrolą i ściąganiem należności, bieżące monitorowanie należności, przeprowadzanie rozmów z klientami, raportowanie w zakresie wykonanych czynności, przygotowywanie list prognozowanych wpływów od kontrahentów podanych okresach, przekazywanie informacji z wykonanych działań i współpraca z poszczególnymi działami.

Następnie Sąd Rejonowy ustalił, że 4 kwietnia 2018r. N. P. przesłał M. T. informację, że nowo zatrudniona pracownica działu windykacji w P. przejmie obowiązki powódki dotyczące długów i będzie mu podlegała.

Z kolei R. O. otrzymał w swoim zakresie obowiązków z 16 stycznia 2018r. między innymi: ciągły monitoring płatności klientów, weryfikację i wysyłanie wezwań maili i sms, sprawdzanie klientów w (...), S., (...), KRS, (...), VAT i GUS, drukowanie duplikatów wyjaśnianie rozbieżności z klientami, przygotowanie pism „uznanie długu”, wpisywanie klientów do (...) i (...), zakładanie, poprawianie i uzupełnianie klientów w LN, odblokowanie i zablokowanie klientów LN, bieżąca aktualizacja statutu klienta(zablokowany, u prawnika, w sądzie u komornika, upadłość, reklamacja)

Dokonując powyższych ustaleń faktycznych, Sąd pierwszej instancji oparł się na powołanych dowodach z dokumentów, zeznań świadków A. B., D. R. i świadka M. T. i zbieżnym z nimi przesłuchaniu powódki. Sąd Rejonowy tylko częściowo dał wiarę zeznaniom R. M. (1), a to w zakresie w jakim były one zbieżne z pozostałym zgromadzonym w sprawie materiałem dowodowym. Sąd Rejonowy nie dał wiary zeznaniom w zakresie, w jakim świadek utrzymywała, że powódka zajmowała się głównie czynnościami biurowymi, a jedynie marginalnie czynnościami windykacyjnym. Z zeznań świadków pracujących z powódką A. B., D. R., R. O. i świadka M. T. wynikało bowiem jednoznacznie, że to właśnie czynności windykacyjne stanowiły przeważającą część zadań powódki.

W tak ustalonym stanie faktycznym, Sąd pierwszej instancji uznał, że roszczenie powódki zasługuje na uwzględnienie.

Sąd Rejonowy przywołał treść art. 30 §4 k.p., zgodnie z którym w oświadczeniu pracodawcy o wypowiedzeniu umowy o pracę zawartej na czas nieokreślony powinna być wskazana przyczyna uzasadniająca wypowiedzenie. Dalej odwołując się do judykatury i doktryny wskazał, że przyczyna ta winna być prawdziwa i konkretna .

W ocenie Sądu pierwszej instancji, sposób wskazania przez pozwaną przyczyn w wypowiedzeniu umowy o pracę powódki, czynił zadość wymogom formalnym wynikającym z art. 30 §4 k.p., jednakże wypowiedzenie to nie jest uzasadnione w świetle art. 45 §1 k.p.

Sąd Rejonowy uznał, że pozwana nie wykazała, że stanowisko powódki zostało zlikwidowane. Jak wynika z ustalonego stanu faktycznego pozwana zaczęła planować w 2016r. reorganizację zatrudnienia, a na początku 2018r. rozpisano konkursy rekrutacyjne na dwa stanowiska w P.: asystentki działu handlowego i pracownika działu windykacji, osoby te faktycznie jednak zostały zatrudnione dopiero po zwolnieniu powódki tj. po 28 marca 2018r. Natomiast uchwała o zmianie struktury organizacyjnej, która powinna inicjować cały proces podjęta została dopiero 5 czerwca 2018r. Zdaniem Sądu Rejonowego, nowy schemat organizacyjny został skonstruowany na podstawie aktualnego stanu zatrudnienia, a ponadto skonstruowany nieprawidłowo, brakuje w nim bowiem informacji jakie działy i komórki funkcjonują w pozwanej firmie, wskazano jedynie kto, na jakim stanowisku i gdzie pracuje. Sąd pierwszej instancji podkreślił, że świadek R. M. (2) zeznała, że celem reorganizacji było przeniesienie osoby zajmującej się windykacją bliżej zarządu, nie wspominała jednak o redukcji etatów. W ocenie Sądu orzekającego, w takiej sytuacji pozwana powinna była skorzystać z wypowiedzenia zmieniającego warunki zatrudnienia – miejsce świadczenia pracy, a nie z wypowiedzenia definitywnego. Nadto, wbrew twierdzeniom zawartym w odpowiedzi na pozew zadań powódki nie powierzono żadnej kancelarii zewnętrznej, a przynajmniej taka okoliczność nie została wykazana. Z tych względów, Sąd Rejonowy uznał, że przeprowadzona u pozwanej reorganizacja z jednej strony wiązała się ze zwolnieniem pracowników w oddziale w R., lecz jednocześnie z zatrudnieniem nowych osób w siedzibie firmy w P. i rozdzieleniem pracy powódki dotyczącej windykacji i baz klientów pomiędzy nowoprzyjętych pracowników, a nie dotychczasowych jak utrzymywała pozwana. Zdaniem Sądu Rejonowego, skoro powódka w okresie przed otrzymaniem wypowiedzenia w przeważającej części zajmowała się windykacją, a tylko sporadycznie czynnościami biurowymi i administracyjnymi, co potwierdzili świadkowie M. T., D. R., R. O. i M. Z. stwierdzić należało, że w przypadku powódki doszło do pozornej likwidacji stanowiska, gdyż jej zadania przejęły pracownice zatrudnione krótko po jej zwolnieniu tj. P. W. i S. J.. W konsekwencji, Sąd Rejonowy na podstawie art. 45 §1 kp, przywrócił powódkę do pracy u pozwanej na poprzednich warunkach, zgodnie z jej żądaniem.

Wysokość kosztów zastępstwa procesowego ustalono w oparciu o §9 ust 1 pkt 1 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015r. „w sprawie opłat za czynności adwokackie (Dz.U. z 2015 poz. 1800, ze zm.). O kosztach sądowych orzeczono orzekł na zasadzie art. 98 §1 k.p.c., w związku z art. 113 ustawy o kosztach sądowych w sprawach cywilnych (Dz.U. 2018r. poz. 300 j.t., ze zm.).

Apelację od całości wyroku wniosła pozwana, zarzucając błąd w ustaleniach faktycznych polegający na błędnym przyjęciu;

- że, likwidacja stanowiska pracy powódki, nie została wykazana z uwagi na fakt, iż pozwana nie poprzedziła zwolnienia powódki zmianami organizacyjnymi, podczas gdy doszło do faktycznej likwidacji stanowiska pracy;

- że, zmiany w strukturze organizacyjnej winny być dokonane przed zwolnieniem powódki;

- że, zadania powódki po likwidacji stanowiska zostały rozdzielone pomiędzy nowo przyjętych pracowników podczas, gdy zadania te zostały rozdzielone pomiędzy pracowników dotychczas zatrudnionych u pozwanej;

- że, do głównych zadań powódki należała windykacja klientów pozwanej, podczas gdy windykacją powódka zajmowała się tylko w niewielkim zakresie i tylko wówczas gdy wykonała zadania należące do jej podstawowych obowiązków służbowych wynikających ze wskazanego przez pozwaną zakresu obowiązków.

W oparciu o tak sformułowane zarzuty pozwana wniosła o zmianę zaskarżanego wyroku i oddalenie powództwa, ewentualnie o zmianę wyroku poprzez zasądzenie odszkodowania za na podstawie art. 477 ¹ kpc w zw. z art. 8 i 56 kp lub uchylenie zaskarżonego wyroku i przekazanie sprawy sądowi I instancji do ponownego rozpoznania oraz zasądzenie kosztów procesu za obydwie instancje.

Sąd Okręgowy ustalił i zważył, co następuje.

Apelacja pozwanej zasługuje na uwzględnienie.

Na początku wskazać należy, że sąd drugiej instancji jako sąd apelacyjny ma nie tylko prawo, lecz i obowiązek rozważenia na nowo całokształtu okoliczności, istniejących w chwili zamknięcia rozprawy apelacyjnej oraz własnej ich swobodnej i samodzielnej oceny, może także uwzględniać cały materiał zgromadzony w sprawie, bez względu na to, czy sąd pierwszej instancji wykorzystał go w wydanym przez siebie orzeczeniu.

Sąd Rejonowy przeprowadził wyczerpujące postępowanie dowodowe, jednakże słusznie apelująca zarzuca mu błędy w ustaleniach faktycznych, które są skutkiem wadliwej oceny zebranych dowodów.

Oceniając zgromadzony materiał dowodowy Sąd Okręgowy ustalił, że ubezpieczona w ramach swoich obowiązków zajmowała się obsługą sekretariatu oraz pomocą członkowi zarządu A. B. i dyrektorowi ds. prawnych i administracyjnych M. T., którzy pracowali w oddziale pozwanej w R.. W ramach tych czynności powódka zajmowała się prowadzeniem prac administracyjno – biurowych związanych z obsługą sekretariatu, wykonywaniem czynności związanych z gospodarowaniem flotą samochodową pracodawcy, prowadzeniem spraw związanych z ubezpieczeniami, prowadzeniem czynności związanych z kontrolą i ściąganiem należności na bazie otrzymywanych mailem co tydzień zestawień aktualnych otwartych pozycji, prowadzeniem kasy, organizacją cateringu, zaopatrywaniem w materiały biurowe, przygotowywała imprezy promocyjne i reklamowe.

W okresie od 6 lat przed zwolnieniem z pracy zajmowała się również czynnościami windykacyjnymi we współpracy z R. O. specjalistą ds. technicznych i windykacji. Powódka w mailu z 8.10.2012r. informuje R. O., że nie może się zająć blokowaniem klientów, bowiem ma „dużo roboty z marketingu” czym się ostatnio zajmuje – mail k. 12.

Na przełomie 2016-2017 roku A. B. przestał pełnić funkcję członka zarządu, a do zarządu pozwanej został powołany N. P., który realizował swoje obowiązki w siedzibie pozwanej w P.. W związku z tym pozwana podjęła decyzję, że w R. pozostaną (...), a zlikwidowane zostaną stanowiska administracyjne dyrektora ds. prawnych i administracyjnych /zwolnienie w lipcu 2018r/ oraz specjalisty ds. administracyjnych czyli powódki, jako że główny ośrodek decyzyjny spółki został przeniesiony do P.. Siedziba działu windykacji została przeniesiona do P. Od połowy 2017r. powódka na polecenie nowego członka zarządu pozwanej N. P. zajmowała się za dodatkowym wynagrodzeniem aktualizacją klientów, którzy od kilku lat nie współpracowali z pozwaną. Po wypowiedzeniu powódce umowy o pracę, jej stanowisko pracy w R. zostało zlikwidowanie a wszystkie jej obowiązki służbowe rozdzielone pomiędzy pracowników w P. i R. /zeznania świadka A. B., D. R., M. T., R. M. (1), A. M., R. O., M. Z./.

W pozostałym zakresie, Sąd Okręgowy podzielił ustalenia faktyczne Sądu Rejonowego i przyjął je za własne.

Wskazać należy, że powódce wypowiedziano umowę o pracę w trybie art. 10 ust. 1 ustawy z dnia 13 marca 2003r. o szczególnych zasadach rozwiązywania z pracownikami stosunków pracy z przyczyn niedotyczących pracowników (Dz.U.2016.1474 ze zm.), zgodnie z którym przepisy art. 5 ust. 3-6 i art. 8 ustawy stosuje się odpowiednio w razie konieczności rozwiązania przez pracodawcę zatrudniającego co najmniej 20 pracowników stosunków pracy z przyczyn niedotyczących pracowników, jeżeli przyczyny te stanowią wyłączny powód uzasadniający wypowiedzenie stosunku pracy lub jego rozwiązanie na mocy porozumienia stron, a zwolnienia w okresie nieprzekraczającym 30 dni obejmują mniejszą liczbę pracowników niż określona w art. 1.

A zatem, podstawową przesłanką stosowania tego przepisu jest konieczność rozwiązania stosunku pracy z przyczyn niedotyczących pracownika, jeżeli przyczyny te stanowią wyłączny powód uzasadniający wypowiedzenie stosunku pracy, ale przesłanką stosowania przepisu nie jest zmniejszenie zatrudnienia. Redukcja zatrudnienia nie jest wymagana w przypadku indywidualnego zwolnienia w trybie przywołanej wyżej ustawy. Taka sytuacja występuje w rozpoznawanej sprawie. Powódka została zwolniona z przyczyn jej niedotyczących, a jej stanowisko pracy w R. zostało faktycznie zlikwidowane. Przyczyna wypowiedzenia umowy o pracę powódki jest zatem prawdziwa. Słusznie apelująca podnosi też, że przyczyna wypowiedzenia umowy o pracę nie musi istnieć w chwili złożenia pracownikowi oświadczenia o rozwiązaniu umowy o pracę, bowiem może ona zaistnieć w okresie wypowiedzenia umowy o pracę, a nawet po jego upływie.

Mając powyższe na uwadze, Sąd Okręgowy uznał, że pozwana nie naruszyła przepisów prawa wypowiadając powódce umowę o pracę, co w konsekwencji skutkuje zmianą zaskarżonego wyroku i oddaleniem powództwa.

O kosztach postępowania za pierwszą i drugą instancję Sąd Okręgowy orzekł na zasadzie art. 98 kpc oraz § 9 ust. 1 pkt 1 i § 10 ust. 1 pkt 1 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22.10.2015r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych ( Dz.U. 2015.1804).

W tym stanie rzeczy, w oparciu o przytoczone przepisy prawa oraz art. 386§ 1 kpc Sąd Okręgowy orzekł jak w sentencji.

(-) sędzia Teresa Kalinka (-) sędzia SO Grażyna Łazowska (spr.) (-) sędzia del. Anna Pater-Capik