Portal Orzeczeń Sądu Okręgowego w Gliwicach

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 6 października 2015 r.

Sąd Okręgowy w Gliwicach, Wydział VI Karny Odwoławczy w składzie:

Przewodniczący SSO Marcin Mierz

Sędziowie SSO Grażyna Tokarczyk

SSR del. Małgorzata Peteja-Żak (spr.)

Protokolant Barbara Szkabarnicka

przy udziale Marka Dutkowskiego Prokuratora Prokuratury Okręgowej

po rozpoznaniu w dniu 6 października 2015 r.

sprawy K. B. ur. (...) w R.

syna M. i M.

oskarżonego z art. 291§1 kk

na skutek apelacji wniesionej przez obrońcę oskarżonego

od wyroku Sądu Rejonowego w Gliwicach

z dnia 29 kwietnia 2015 r. sygnatura akt IX K 342/14

na mocy art. 437 kpk w zw. z art. 109 § 2 kpw oraz art. 104 § 1 pkt 7 kpw i art. 118 § 2 kpw

1. uchyla zaskarżony wyrok i na podstawie art. 5 § 1 pkt 4 kpw umarza postępowanie przeciwko K. B. o przypisany mu czyn, wyczerpujący znamiona wykroczenia z art. 122 § 1 kw, wobec przedawnienia karalności czynu;

2. kosztami postępowania w sprawie obciąża Skarb Państwa.

Sygn. akt VI Ka 717/15

UZASADNIENIE

wyroku z dnia 6 października 2015r.

Sąd Rejonowy w Gliwicach wyrokiem z 29 kwietnia 2015r., zapadłym w sprawie o sygn. akt IX K 342/14, na podstawie art. 66 § 1 i 2 kk oraz art. 67 § 1 kk warunkowo umorzył postępowanie karne wobec K. B. oskarżonego o to, że w bliżej nieoznaczonym dniu maja 2013 roku, nie wcześniej niż w dnu 26 maja 2013r., w B. przy ul. (...) nabył telefon komórkowy marki I. (...) o numerze (...) uzyskany za pomocą czynu zabronionego, który w dniu 25 maja 2013 roku D. L. przywłaszczył jako rzecz znalezioną, przy przyjęciu, że czyn ten stanowił wypadek mniejszej wagi z art. 291 § 2 kk, na okres próby wynoszący 2 lata.

Ponadto Sąd ten na mocy art. 67 § 3 kk w zw. z art. 39 pkt 7 kk zasądził od K. B. na rzecz Funduszu Pomocy Pokrzywdzonym oraz Pomocy Postpenitencjarnej świadczenie pieniężne w kwocie 700 złotych oraz obciążył oskarżonego opłatą w kwocie 60 złotych i wydatkami w wysokości 896,82 złotych.

Od powyżej zaprezentowanego orzeczenia apelację wniósł obrońca oskarżonego, który zarzucił zaskarżonemu wyrokowi błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę zaskarżonego orzeczenia i mający wpływ na jego treść, a polegający na bezzasadnym uznaniu, że wartość telefonu nabytego przez K. B. od D. L. wynosiła 700 złotych, podczas gdy z opinii biegłego miało wynikać jednoznacznie, że był on wart 300 złotych. Nadto obrońca oskarżonego zarzucił obrazę przepisów postępowania w postaci art. 7 kpk, mającą wpływ na treść zaskarżonego orzeczenia, poprzez dokonanie oceny przeprowadzonych dowodów w sposób sprzeczny z zasadami prawidłowego rozumowania, wskazaniami wiedzy i doświadczenia życiowego.

W uzasadnieniu obrońca K. B. podniósł, że wartość nabytego od D. L. telefonu wynosiła w rzeczywistości 300 złotych w chwili popełnienia przez niego czynu, co wynikało z opinii biegłego. Ten bowiem wskazał podaną wyżej cenę mając na uwadze, że taka jest właśnie wartość używanego przez okres 29 miesięcy telefonu komórkowego (...) w stanie zablokowanym według stanu i cen na 25 maja 2013r. Obrońca wskazał, że niepodzielenie przez Sąd konkluzji wyrażonej przez biegłego było przejawem oceny dowodu wykraczającej poza jej swobodne ramy. W konsekwencji, jak przyjął obrońca, czyn oskarżonego wypełnił znamiona nie występku z art. 291 § 2 kk, lecz wykroczenia stypizowanego w art. 122 § 1 kw, którego karalność zgodnie z art. 45 § 1 kw już ustała. Mając powyższe względy na uwadze, apelujący wniósł o uchylenie zaskarżonego wyroku i umorzenie postępowania na podstawie art. 5 § 1 pkt 4 kpw w zw. z art. 45 § 1 kw.

Sąd zważył, co następuje:

Apelacja obrońcy oskarżonego okazała się o tyle zasadna, że na skutek jej wywiedzenia zaskarżony wyrok należało uchylić i postępowanie wobec K. B. umorzyć na podstawie przywołanych we wniesionym środku zaskarżenia przepisów, tj. art. 5 § 1 pkt 4 kpw w oparciu o art. 45 § 1 kw, jednakże z innych przyczyn niż wskazanych w apelacji.

Obrońca oskarżonego skoncentrował się w swoich wywodach na tym, że Sąd rozpoznający sprawę w I instancji przyjął wartość przedmiotu paserstwa jego zdaniem wyższą niż powinien (tj. 700 złotych zamiast 300 złotych). Rzeczywiście, Sąd Rejonowy w Gliwicach w uzasadnieniu zaskarżonego orzeczenia przyjął w ślad za stanowiskiem wyrażonym przez biegłego, że nabyty przez K. B. telefon wart był w dniu popełnienia czynu 700 złotych. Sąd wyraził przy tym aprobowany przez Sąd Okręgowy pogląd prawny, że wartości przedmiotowej rzeczy nie obniża konieczność poniesienia wydatku przez pasera w kwocie 400 złotych celem jego odblokowania (na co również wskazywał biegły) i tym samym uzyskania możliwości korzystania z niego.

Rzecz jednak w tym, że Sąd w zaskarżonym wyroku przypisując oskarżonemu sprawstwo czynu mającego wypełniać znamiona z art. 291 § 2 kk, nie ustalił w opisie tego czynu wartości telefonu marki I. (...). Nie jest przy tym tak, jak wskazał to Sąd I instancji w uzasadnieniu zaskarżonego orzeczenia, że już z samego wyroku wynika – pomimo braku stosownego wypowiedzenia się w tej kwestii – iż przyjął on wartość przedmiotowej rzeczy na kwotę 700 złotych poprzez zakwalifikowanie czynu jako przestępstwa, a nie wykroczenia. Nie można bowiem zasadnie wskazywać, że najpierw następuje kwalifikacja prawna czynu, a dopiero na jej podstawie ustala się (przykraja do normy prawnej) stan faktyczny; jest dokładnie odwrotnie. To dopiero zbudowane ustalenia faktyczne – w zakresie wartości rzeczy jednak nie poczynione w wyroku – pozwalają na dokonanie ich oceny prawnej w kontekście odpowiedzialności oskarżonego. Opis czynu skonstruowany na etapie wyrokowania, któremu daje się wyraz w brzmieniu sentencji wyroku jest wiążący, nie zaś ustalenia utrwalone w pisemnym uzasadnieniu orzeczenia, które powstają po rozpoznaniu sprawy. Zatem rzeczywistym uchybieniem Sądu I instancji było nie to, że przyjął on błędną wartość przedmiotu paserstwa, na co wskazywał obrońca, ale że jej w ogóle nie ustalił.

W niniejszej konfiguracji procesowej nie jest możliwe, by w toku dalszego procedowania ustalić wartość telefonu marki I. (...) na dzień 25 maja 2013r. Apelację od wyroku wniósł jedynie obrońca oskarżonego i, co oczywiste, na jego korzyść. Wobec tego ponownie rozpoznający sprawę Sąd I instancji nie mógłby wydać orzeczenia surowszego, niż uchylone (art. 443 kpk). Zatem, mając na uwadze alternatywną możliwość prawnej oceny zachowania oskarżonego, a jednocześnie wyżej przytoczony zakaz, należało przyjąć, że przypisany K. B. czyn stanowi wykroczenie z art. 122 § 1 kw, stanowiące odpowiednik przestępstwa z art. 291 kk, charakteryzujące się jednak przede wszystkim niższą wartością rzeczy stanowiącej przedmiot czynu. Zgodnie z tym przepisem określonej sankcji podlega ten, kto nabywa mienie, wiedząc o tym, że pochodzi ono z kradzieży lub z przywłaszczenia lub pomaga do jego zbycia albo w celu osiągnięcia korzyści majątkowej mienie to przyjmuje lub pomaga do jego ukrycia, jeżeli wartość mienia nie przekracza 1/4 minimalnego wynagrodzenia.

Ustalenie natomiast, że oskarżony dopuścił się w maju 2013r. wykroczenia, jak słusznie zauważył obrońca, wobec upływu dwuletniego terminu przewidzianego w przepisie art. 45 § 1 kw implikuje stwierdzenie, że nastąpiło przedawnienie karalności przypisanego K. B. czynu. W tej zaś sytuacji dalsze prowadzenie postępowania nie jest możliwe; postępowanie wszczęte należało umorzyć przy stwierdzeniu przedawnienia orzekania (art. 5 § 1 pkt 4 kpw).

Zatem w świetle powyższego należało uchylić zaskarżony wyrok i na mocy przywołanego wyżej art. 5 § 1 pkt 4 kpw umorzyć postępowanie przeciwko K. B. o przypisany mu czyn, przy przyjęciu, że stanowi on wykroczenie z art. 122 § 1 kw, wobec przedawnienia orzekania zaistniałego wobec upływu okresu przedawnienia karalności statuowanego w art. 45 § 1 kw. Takie rozstrzygnięcie Sądu odwoławczego znajdowało swą podstawę w art. 437 kpk w zw. z art. 109 § 2 kpw i art. 104 § 1 pkt 7 kpw. Stosowanie przepisów Kodeksu postępowania w sprawach o wykroczenia w sprawie, którą zainicjowano aktem oskarżenia, a nie wnioskiem o ukaranie, wynika wprost z brzmienia art. 400 § 1 kpk.

Mając na uwadze wywody przedstawione w powyższych akapitach zbędne okazało się, jako bezprzedmiotowe, odniesienie do podniesionego przez obrońcę zarzutu dokonania oceny dowodów z naruszeniem art. 7 kpk.

Co do kosztów postępowania, jako że postępowanie umorzono, a sprawa toczyła się z oskarżenia publicznego, należało nimi obciążyć Skarb Państwa w myśl przepisu art. 118 § 2 kpw.