Portal Orzeczeń Sądu Okręgowego w Gliwicach

Formularz UK 2

Sygnatura akt

VI Ka 209/20

Załącznik dołącza się w każdym przypadku. Podać liczbę załączników:

3

1CZĘŚĆ WSTĘPNA

0.11.1. Oznaczenie wyroku sądu pierwszej instancji

0.11.2. Podmiot wnoszący apelację

☒ oskarżyciel publiczny albo prokurator w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ oskarżyciel posiłkowy

☐ oskarżyciel prywatny

☒ obrońca

☒ oskarżony albo skazany w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ inny

0.11.3. Granice zaskarżenia

0.11.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia

☒ na korzyść

☒ na niekorzyść

☒ w całości

☒ w części

☐

co do winy

☐

co do kary

☒

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

0.11.3.2. Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

☒

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

☐

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

☒

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

☒

art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

☒

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

☐

art. 439 k.p.k.

☐

brak zarzutów

0.11.4. Wnioski

☐

uchylenie

☒

zmiana

1Ustalenie faktów w związku z dowodami przeprowadzonymi przez sąd odwoławczy

0.12.1. Ustalenie faktów

0.12.1.1. Fakty uznane za udowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

2.1.1.1.

0.12.1.2. Fakty uznane za nieudowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

2.1.2.1.

0.12.2. Ocena dowodów

0.12.2.1. Dowody będące podstawą ustalenia faktów

Lp. faktu z pkt 2.1.1

Dowód

Zwięźle o powodach uznania dowodu

0.12.2.2. Dowody nieuwzględnione przy ustaleniu faktów
(dowody, które sąd uznał za niewiarygodne oraz niemające znaczenia dla ustalenia faktów)

Lp. faktu z pkt 2.1.1 albo 2.1.2

Dowód

Zwięźle o powodach nieuwzględnienia dowodu

1STANOWISKO SĄDU ODWOŁAWCZEGO WOBEC ZGŁOSZONYCH ZARZUTÓW i wniosków

Lp.

Zarzut

3.1.

Apelacja oskarżonego:

błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę wyroku polegający na przyjęciu, że oskarżony dopuścił się zarzuconego mu czynu, podczas gdy z materiału dowodowego wynika, że oskarżony nie rozmawiał z pokrzywdzoną ani jej mężem przed dostarczeniem przez nich towarów, wszystkie dostawy zamawiała oraz płatności dokonywała kierowniczka sklepu M. U., a pokrzywdzona nie został wprowadzona w błąd, gdyż zdawała sobie sprawę z sytuacji ekonomicznej drogerii uzależniając dalsze dostawy od wpłaty gotówkowej na poczet wcześniejszego zadłużenia.

☒ zasadny

☐ częściowo zasadny

☐ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

O ile argument oskarżonego dotyczący braku osobistego udziału w dokonywaniu zamówień towaru u pokrzywdzonej uznać należy za nieistotny, skoro zamówienia te dokonywane były przez pracownika działającego pod nadzorem oskarżonego i przy pełnej świadomości oskarżonego co do sytuacji finansowej prowadzonej przez niego firmy, o tyle zgodzić się należy z argumentem, że dokonanie przez pokrzywdzoną rozporządzeniem mieniem nie może być uznane za poczynione na skutek wprowadzenia w błąd co do złej sytuacji finansowej firmy oskarżonego, skoro pokrzywdzona miała świadomość istniejących w chwili dostarczania kolejnych partii towaru zaległości oskarżonego w spłacie za wcześniej zakupiony towar. Powoływanie się pokrzywdzonej na przekonanie, że sytuacja ta nie jest na tyle zła, aby uniemożliwiała w przyszłości zapłaty należności na towar nie może świadczyć o działaniu pokrzywdzonej pod wpływem błędu, gdyż przekonanie takie przeczy istocie działalności gospodarczej, które zawsze obarczona jest ryzykiem niepowodzenia. W sprawie brak przy tym dowodów wskazujących na to, że w chwili składania zamówienia na towar u pokrzywdzonej firma oskarżonego nie miała szans na zapłatę należności za towar. Co prawda świadek B. I. w swoich zeznaniach upatrywał oszustwa na szkodę pokrzywdzonej w celowym jego zdaniem działaniu oskarżonego, który miał sprzedać prowadzoną drogerię W. P. wraz z towarem i zniknąć bez uregulowanie swoich długów, jednakże hipoteza ta nie znajduje żadnego oparcia w przeprowadzonych w toku postępowania dowodach, a jej zaprzeczenia należy dopatrzyć się nie tyko wyjaśnieniach samego oskarżonego, ale przede wszystkim w zeznaniach M. U. i zeznaniach J. i B. P., z których wynika, że rozliczenie wynikające ze sprzedaży drogerii przez oskarżonego firmie państwa P. było źródłem pretensji oskarżonego pod adresem państwa P.. Zeznania B. I. wskazują równocześnie, że decyzje o sprzedaży kolejnych partii towarów firmie oskarżonego mimo istniejącego zadłużenia podejmowane były na skutek polecenia firm dystrybucyjnych, a równocześnie dalsza sprzedaż podyktowane była chęcią utrzymania współpracy z odbiorcą:: " .. skoro ja bym nie wysłał towaru, to by mi powiedzieli, że nie będą dalej współpracować". (karta 261 - verte) Nie sposób w takiej sytuacji utrzymywać, iż do niekorzystnego rozporządzenia mieniem przez pokrzywdzoną doszło na skutek wprowadzenia jej w błąd co do trudnej sytuacji finansowej firmy oskarżonego.

W toku przewodu sądowego przeprowadzono również dowody, które w sposób względnie jednoznaczny przeczą tezie o tym, że oskarżony działał z zamiarem bezpośrednim doprowadzenia pokrzywdzonej do niekorzystnego rozporządzenia mieniem. Wyjaśnienia oskarżonego dotyczące niezależnych od niego trudności, jakie napotkała prowadzona przez niego działalność gospodarcza znajdują rzeczowe i logiczne potwierdzenie w zeznaniach M. U., J. i B. P.. Trudności te (konieczność zmiany lokalu po wypowiedzeniu umowy najmu przez właściciela kamienicy, otwarcie w pobliżu nowych, konkurencyjnych sklepów) logicznie tłumaczą przyczyny opóźnień w spłacie należności. Spłaty należności za towar oskarżony nie unikał, skoro pokrzywdzona otrzymała z firmy oskarżonego płatności za dostarczane towary do 29 kwietnia 2015 roku (dowód: kartotek odbiorcy - karta 119) Co istotne, jak wynika z zeznań B. I. oraz kartoteki odbiorcy zadłużenie firmy oskarżonego w stosunku do pokrzywdzonej zmalało z 34 666 złotych na koniec roku 2014 do 29 482 złotych na koniec kwietnia 2015 roku. Niewątpliwie na brak zapłaty przez oskarżonego należności pokrzywdzonej musiał wpłynąć fakt kompensaty dokonanej przez firmę państwa P. przy zakupie drogerii od oskarżonego. Dokonanie tej kompensaty sprawiło, że należność za sprzedaż drogerii i znajdującego się w niej towaru została pomniejszona o długi oskarżonego w stosunku do firmy państwa P.. Oskarżony nie dysponował w związku z tym środkami pieniężnymi, z których mógłby zaspokoić wszystkich swoich wcześniejszych wierzycieli. Działanie oskarżonego polegające na zaspokojeniu z pozostałych do jego dyspozycji środków innych wierzycieli z pominięciem firmy B. I.można ocenić pod kątem jego odpowiedzialności karnej za czyn z art. 302 § 1 k.k. a więc za spłacenie w razie grożącej niewypłacalności tylko niektórych wierzycieli ze szkodą dla pozostałych. Oceny tej jednak nie można dokonać w niniejszym postępowaniu, którego przedmiotem jest zarzucone oskarżonemu przestępstwo oszustwa, i którego podstawa faktyczna nie obejmuje późniejszego i całkowicie odrębnego zdarzenia.

Za argument, iż oskarżony działał z zamiarem bezpośrednim wprowadzenia pokrzywdzonej w błąd i doprowadzenia jej do niekorzystnego rozporządzenia mieniem, nie może służyć teza, że oskarżony uzależniał wykonanie przyjętego na siebie zobowiązania wobec pokrzywdzonej od zdarzeń przyszłych i niepewnych. Jeszcze raz podkreślić należy, że ze swej istotny prowadzenie działalności gospodarczej wiąże się z ryzykiem niepowodzenia podejmowanych przedsięwzięć. Żadnemu przedsiębiorcy nie można stawić skutecznie zarzutu, że przyjmując na siebie zobowiązanie nie przewidział niezależnych od niego okoliczności, które uniemożliwiły mu wywiązanie się z tego zobowiązania. Oczywiście nie może budzić jakichkolwiek wątpliwości odpowiedzialność cywilna oskarżonego z tytułu niewykonanego zobowiązania umownego. Warunki tej odpowiedzialności są jednak oparte na z goła odmiennych przesłankach.

Przypomnieć wypada pogląd Sądu Apelacyjnego w Katowicach wyrażony w uzasadnieniu wyroku z dnia 31 sierpnia 2000 r. II AKa 191/00: „Brak jest podstaw do przypisania oskarżonym znamienia wprowadzenia w błąd w rozumieniu przepisu art. 286 § 1 k.k. co do możliwości płatniczych spółki, którą reprezentowali, w sytuacji, gdy w tym kierunku nie podejmowali oni wobec swego kontrahenta żadnych podstępnych działań w toku wielomiesięcznej, umownie określonej współpracy gospodarczej, a ten mając pełną ocenę i świadomość trudności płatniczych oskarżonych oraz istniejącego już zadłużenia kontynuował postanowienia umowy, sprzedając dalej towar z opóźnionym terminem płatności i nie windykował w odpowiednim terminie należności z weksla in blanco wystawionego przez oskarżonych, umowę taką zabezpieczającego. Tego typu świadome działanie pokrzywdzonego graniczące z ryzykiem gospodarczym w obrocie handlowym nie może uzasadniać oszustwa po stronie oskarżonych, a dług wynikający z nieudanej transakcji oceniać należy jedynie na gruncie prawa cywilnego nawet wówczas, gdy przez kilka lat od zdarzenia nie został on przez oskarżonych uregulowany, co niewątpliwie narusza zasady etyki kupieckiej.”

Wniosek

o zmianę wyroku i uniewinnienie oskarżonego

☒ zasadny

☐ częściowo zasadny

☐ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

Wobec stwierdzenia uchybienia w postaci błędu w ustaleniach faktycznych i przy przyjęciu przez sąd odwoławczy, że z przeprowadzonych dowodów nie wynika, aby oskarżony działał z zamiarem bezpośrednim doprowadzenia pokrzywdzonej do niekorzystnego rozporządzenia mieniem, jak też aby do rozporządzenia mieniem nastąpiło na skutek wprowadzenia pokrzywdzonej w błąd, zaskarżony wyrok należało zmienić poprzez uniewinnienie oskarżonego od zarzuconego mu czynu z art. 286§ 1 k.k. w zw. z art. 12 k.k.

3.2.

Apelacja prokuratora:

1. obraza prawa materialnego polegająca na niewskazaniu w pkt. 1 wyroku czy orzeczenie wydawane jest w oparciu o art. 4 k.k. czy też w oparciu o art. 12 § 1 k.k.

2. obraza przepisów postępowania, a to art. 415 k.p.k. w zw. z art. 31 k.s.h. polegająca na orzeczeniu w pkt. 2 wyroku wobec oskarżonego środka kompensacyjnego w postaci obowiązku naprawienia szkody;

3. rażąca niewspółmierność kary grzywny w stosunku do stopnia społecznej szkodliwości czynu oraz w stosunku do potrzeb wynikających z celów prewencji szczególnej i ogólnej.

4. błąd w ustaleniach faktycznych polegający na uznaniu, że wydatki poniesione przez Skarb Państwa w toku postępowania, którymi obciążono oskarżonego wyniosły 70 złotych, gdy ich łączna wartość wyniosła 500 złotych.

Apelacja obrońcy oskarżonego:

obraza przepisów postępowania, a to art. 415 § 2 k.p.k. poprzez jego niezastosowania oraz orzeczenie środka kompensacyjnego w postaci obowiązku naprawienia szkody pomimo tego, że o roszczeniu prawomocnie orzeczono nakazem zapłaty wydanym przez referendarza sądowego Sądu Rejonowego w Gliwicach z dnia 26 sierpnia 2015 roku w sprawie VII GNc 2553/15

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☐ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

Powyższe zarzuty uznać należało stosownie do art. 436 k.p.k. za bezprzedmiotowe w związku z uwzględnieniem zarzutu apelacji oskarżonego, którego skutkiem było uniewinnienie oskarżonego.

Wniosek

o zmianę wyroku w zakresie kwalifikacji prawnej przypisanego przestępstwa orzeczonej kary oraz środka kompensacyjnego i wysokości zasądzonych od oskarżonego wydatków postępowania

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☐ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

wnioski bezprzedmiotowe z przyczyn wskazanych wyżej

1OKOLICZNOŚCI PODLEGAJĄCE UWZGLĘDNIENIU Z URZĘDU

4.1.

Zwięźle o powodach uwzględnienia okoliczności

1ROZSTRZYGNIĘCIE SĄDU ODWOŁAWCZEGO

0.15.1. Utrzymanie w mocy wyroku sądu pierwszej instancji

0.15.1.1.

Przedmiot utrzymania w mocy

Zwięźle o powodach utrzymania w mocy

0.15.2. Zmiana wyroku sądu pierwszej instancji

0.0.15.2.1.

Przedmiot i zakres zmiany

zmiana rozstrzygnięcia o skazaniu oskarżonego za przypisanego mu przestępstwa z art. 286§1 k.k. w zw. z art. 12 k.k. oraz rozstrzygnięć dotyczących kary, środka kompensacyjnego i kosztów postępowania poprzez uniewinnienie oskarżonego i obciążenie kosztami procesu Skarbu Państwa

Zwięźle o powodach zmiany

Wobec stwierdzenia uchybienia w postaci błędu w ustaleniach faktycznych i przy przyjęciu przez sąd odwoławczy, że z przeprowadzonych dowodów nie wynika, aby oskarżony działał z zamiarem bezpośrednim doprowadzenia pokrzywdzonej do niekorzystnego rozporządzenia mieniem, jak też aby do rozporządzenia mieniem nastąpiło na skutek wprowadzenia pokrzywdzonej w błąd, zaskarżony wyrok należało zmienić poprzez uniewinnienie oskarżonego od zarzuconego mu czynu z art. 286§ 1 k.k. w zw. z art. 12 k.k. i kosztami procesu stosownie do art. 632 pkt 2 k.p.k. obciążyć Skarb Państwa

0.15.3. Uchylenie wyroku sądu pierwszej instancji

0.15.3.1. Przyczyna, zakres i podstawa prawna uchylenia

5.3.1.1.1.

☐ art. 439 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

5.3.1.2.1.

Konieczność przeprowadzenia na nowo przewodu w całości

☐ art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

5.3.1.3.1.

Konieczność umorzenia postępowania

☐ art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia i umorzenia ze wskazaniem szczególnej podstawy prawnej umorzenia

5.3.1.4.1.

☐ art. 454 § 1 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

0.15.3.2. Zapatrywania prawne i wskazania co do dalszego postępowania

0.15.4. Inne rozstrzygnięcia zawarte w wyroku

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

1Koszty Procesu

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

1

Stosownie do art. 632 pkt 2 k.p.k. wobec uniewinnienia oskarżonego od stawianego mu zarzutu kosztami procesu należało w całości obciążyć Skarb Państwa

2

Wobec wniosku o zasądzenie na rzecz oskarżonego podniesionych przez niego wydatków postępowania należało zasądzić na jego rzecz kwotę wydatków na ustanowienie jednego obrońcy w sprawie. Kwotę tę ustalono w wysokości minimalnej stawiki za obronę oskarżonego w postępowaniu przygotowawczym (360 zł), w postępowaniu przed sądem I instancji (840 złotych) z uwzględnieniem 3 dodatkowych terminów rozpraw (168 złotych x 3) oraz za obronę w postępowaniu odwoławczym, (840 złotych) stosownie do § 11 ust. 1 pkt 1 ust. 2 pkt 3 i 4 i § 17 pkt 1 Rozporządzenie Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności adwokackie (Dz.U.2015.1800 z późn. zm.)

1PODPIS

0.11.3. Granice zaskarżenia

Kolejny numer załącznika

1

Podmiot wnoszący apelację

prokuratro

Rozstrzygnięcie, brak rozstrzygnięcia albo ustalenie, którego dotyczy apelacja

kwalifikacja przypisanego oskarżonemu przestępstwa, orzeczenie obowiązku naprawienia szkody, kara, wysokość zasądzonych od oskarżonego wydatków postepowania

0.11.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia

☒ na korzyść

☒ na niekorzyść

☐ w całości

☒ w części

☒

co do winy

☒

co do kary

☒

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

0.11.3.2. Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

☒

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

☐

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

☒

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

☒

art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

☒

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

☐

art. 439 k.p.k.

☐

brak zarzutów

0.11.4. Wnioski

☐

uchylenie

☒

zmiana

0.11.3. Granice zaskarżenia

Kolejny numer załącznika

2

Podmiot wnoszący apelację

oskarżony

Rozstrzygnięcie, brak rozstrzygnięcia albo ustalenie, którego dotyczy apelacja

przypisanie przestępstwa z art. 286§ 1 k.k.

0.11.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia

☒ na korzyść

☐ na niekorzyść

☒ w całości

☐ w części

☐

co do winy

☐

co do kary

☐

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

0.11.3.2. Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

☐

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

☐

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

☐

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

☒

art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

☐

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

☐

art. 439 k.p.k.

☐

brak zarzutów

0.11.4. Wnioski

☐

uchylenie

☒

zmiana

0.11.3. Granice zaskarżenia

Kolejny numer załącznika

3

Podmiot wnoszący apelację

obrońca oskarżonego

Rozstrzygnięcie, brak rozstrzygnięcia albo ustalenie, którego dotyczy apelacja

orzeczenie obowiązku naprawienia szkody

0.11.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia

☒ na korzyść

☐ na niekorzyść

☐ w całości

☒ w części

☐

co do winy

☐

co do kary

☒

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

0.11.3.2. Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

☐

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

☐

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

☒

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

☐

art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

☐

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

☐

art. 439 k.p.k.

☐

brak zarzutów

0.11.4. Wnioski

☐

uchylenie

☒

zmiana