Portal Orzeczeń Sądu Okręgowego w Gliwicach

POSTANOWIENIE

Dnia 13 stycznia 2015 r.

Sąd Okręgowy w Gliwicach III Wydział Cywilny Odwoławczy w następującym składzie:

Przewodniczący-Sędzia: SO Magdalena Balion - Hajduk (spr.)

Sędziowie: SO Krystyna Hadryś

SR (del.) Roman Troll

po rozpoznaniu w dniu 13 stycznia 2015 r. w Gliwicach na posiedzeniu niejawnym sprawy

z wniosku P. B. (1)

z udziałem R. B., S. B., L. B. i P. B. (2)

o zniesienie współwłasności

na skutek zażalenia uczestnika postępowania R. B.

na postanowienie Sądu Rejonowego w Żorach

z dnia 5 maja 2014 r., sygn. akt I Ns 253/12

postanawia:

oddalić zażalenie.

SSR (del.) Roman Troll SSO Magdalena Balion - Hajduk SSO Krystyna Hadryś

Sygn. akt III Cz 1340/14

UZASADNIENIE

Zaskarżonym postanowieniem z dnia 5 maja 2014r. Sąd Rejonowy w Żorach – w sprawie z wniosku P. B. (1) z udziałem R. B., S. B., L. B. i P. B. (2) o zniesienie współwłasności – zawiesił postępowanie w sprawie.

W uzasadnieniu Sąd Rejonowy wskazał, że wnioskodawca P. B. (1) domagał się zniesienia współwłasności nieruchomości położonej w Ż. ujawnionej w księdze wieczystej KW nr (...) poprzez oddzielenie części nieruchomości odpowiadającej udziałowi P. B. (2) i przeniesienia jej do odrębnej księgi wieczystej. Uczestnik postępowania L. B. wniósł o zawieszenie postępowania albowiem w trakcie postępowania o częściowy dział spadku sygn. akt I Ns 80/04 zrzekł się na rzecz uczestników postępowania swojego udziału w spadku, w tym części nieruchomości będącej przedmiotem wniosku o zniesienie współwłasności, jednakże było to wynikiem podstępu jakiego dopuszczono się względem jego osoby. W dniu 24 lutego 2014r. L. B. wniósł pozew, w którym domaga się uchylenia od skutków prawnych oświadczenia woli złożonego w toku postępowania o częściowy dział spadku, na mocy którego zrzekł się swego udziału w spadku na rzecz P. B. (1), R. B. i S. B.. Sprawę tą zarejestrowano pod sygn. akt I C 175/14. Sąd Rejonowy przytoczył art. 177 § 1 pkt 1 k.p.c., zgodnie z którym sąd może zawiesić postępowanie z urzędu, jeżeli rozstrzygnięcie sprawy zależy od wyniku innego toczącego się postępowania cywilnego. Wskazał, że rozstrzygnięcie zapadłe w sprawie o uchylenie się od skutków prawnych złożonego oświadczenia woli pozwoli prawidłowo ustalić krąg uczestników w niniejszym postępowaniu oraz poczynić ustalenia faktyczne co do kręgu właścicieli nieruchomości objętej wnioskiem o zniesienie współwłasności. Odmienne zapatrywanie mogłoby doprowadzić do sytuacji, w której zapadnie postanowienie o zniesieniu współwłasności, gdzie zostaną naruszone prawa uczestnika postępowania uzyskującego potwierdzenie swoich uprawień właścicielskich w odrębnym postępowaniu. Tym samym do czasu prawomocnego rozstrzygnięcia sprawy o uchylenie się od skutków prawnych złożonego oświadczenia woli nie jest możliwym poczynienie właściwych ustaleń faktycznych w niniejszej sprawie, co uniemożliwia dalsze prowadzenie czynności na tym etapie. Sąd Rejonowy jako podstawę orzeczenia wskazał regulację art. 177 § 1 pkt 1 k.p.c. w zw. z art. 13 § 2 k.p.c.

Zażalenie na to postanowienie wniósł uczestnik postępowania R. B., domagając się jego uchylenia. Zarzucił orzeczeniu sprzeczność istotnych ustaleń z treścią zebranego w materiału dowodowego polegającą na bezzasadnym przyjęciu, iż sprawa zawisła przed Sądem Rejonowym w Żorach pod sygn. akt I C 175/14 mogłaby mieć wpływ na przebieg niniejszego postępowania. Uzasadniając swoje stanowisko skarżący stwierdził, że L. B. w toku postępowania o uchylenie od skutków prawnych oświadczenia woli nie dołożył należytej staranności celem wykazania jakichkolwiek podstaw „odwołania darowizny”, nie przedstawił dowodów na poparcie swoich twierdzeń, nie wskazał podstawy faktycznej uzasadniającej wzruszenie prawomocnie zakończonego postępowania w sprawie o dział spadku - a na nim spoczywa taki obowiązek. Wskazał, że postanowienie zapadłe w sprawie o dział spadku po zmarłym P. B. (1) toczącej się pod sygn. akt I Ns 80/04 nie zostało zaskarżone przez L. B. i uprawomocniło się. Zdaniem skarżącego możliwym jest rozstrzygnięcie przedmiotowej sprawy bez konieczności oczekiwania na rozstrzygnięcie zapadłe w sprawie I C 175/14. W piśmie procesowym datowanym na 25 września 2014r. uczestnik postępowania stwierdził nadto, że w związku z licznymi brakami formalnymi pozwu L. B. w sprawie o uchylenie się od skutków prawnych oświadczenia woli „może się okazać że przedmiotowy pozew zostanie zwrócony i nie wywoła zamierzonych skutków prawnych”. Wskazane w pozwie okoliczności nie zostały poparte dowodami. Zdaniem skarżącego więc „ewentualny brak powództwa” spowoduje, że odpadnie przyczyna zawieszenia postępowania.

W odpowiedzi uczestnik postępowania P. B. (2) domagał się oddalenia zażalenia oraz obciążenia uczestnika postępowania R. B. kosztami postępowania zażaleniowego, podnosząc że rozstrzygnięcie Sądu pierwszej instancji jest prawidłowe.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Zażalenie uczestnika postępowania R. B. nie zasługuje na uwzględnienie.

Zgodnie z regulacją art. 177 § 1 pkt 1 k.p.c. sąd może zawiesić postępowanie z urzędu jeżeli rozstrzygnięcie sprawy zależy od wyniku innego toczącego się postępowania cywilnego. Zależność ta musi być tego rodzaju, że orzeczenie, które ma zapaść w innym postępowaniu cywilnym, będzie prejudykatem, czyli podstawą rozstrzygnięcia sprawy, w której ma być zawieszone postępowanie (wyrok SN z dnia 20 grudnia 2005 r., V CK 407/05, LEX nr 462935). Prejudycjalne znaczenie innego postępowania cywilnego, uzasadniające zawieszenie postępowania na podstawie art. 177 § 1 pkt 1, wynika z orzeczenia sądu wydanego w postępowaniu rozpoznawczym ( postanowienie SN z dnia 11 października 2005 r., V CK 197/05, LEX nr 186933).

W niniejszej sprawie zachodziła przesłanka do zawieszenia postępowania z uwagi na toczącą się przed Sądem Rejonowym w Żorach pod sygn. akt I C 175/14 sprawę z powództwa L. B. o uchylenie się od skutków prawnych oświadczenia woli złożonego w toku postępowania o częściowy dział spadku. Należy podzielić pogląd Sądu pierwszej instancji, że rozstrzygnięcie zapadłe w sprawie o uchylenie się od skutków prawnych złożonego oświadczenia woli pozwoli prawidłowo ustalić krąg uczestników w niniejszym postępowania oraz poczynić ustalenia faktyczne co do kręgu właścicieli nieruchomości objętej wnioskiem o zniesienie współwłasności.

Argumenty uczestnika postępowania R. B. zmierzające do wykazania braku podstaw do zawieszenia postępowania są bezzasadne. Skarżący usiłuje wykazać, że pozwowi wniesionemu przez L. B. nie zostanie nadany bieg, gdyż zostanie on zwrócony wskutek nieusunięcia szeregu braków formalnych, ewentualnie w przypadku nadania mu biegu, powództwo to nie zostanie uwzględnione z uwagi na niesprostanie przez powoda ciężarowi dowodzenia z art. 6 k.c. Należy jednak podkreślić, że kwestie dotyczące zarówno usunięcia braków formalnych pozwu jak i sprostania ciężarowi dowodzenia w sprawie o uchylenie się od skutków prawnych oświadczenia woli będą rozpoznawane właśnie w postępowaniu o uchylenie się od skutków prawnych oświadczenia woli – sygn. akt I C 175/14. W niniejszym postępowaniu Sąd zarówno pierwszej jak i drugiej instancji nie jest uprawniony do badania tych kwestii, a zatem argumenty podnoszone przez skarżącego nie mogą odnieść oczekiwanego przez niego skutku.

Istotnym jest natomiast, że kwestia skuteczności uchylenia się od skutków prawnych oświadczenia woli przez uczestnika postępowania R. B. będzie miała wpływ na podstawę faktyczną w niniejszym postępowaniu.

Reasumując, z powyższych względów zażalenie skarżącego jako bezzasadne oddalono na podstawie regulacji art. 385 k.p.c. w zw. z art. 397 § 2 k.p.c. i art. 13 § 2 k.p.c.

SSR (del.) Roman Troll SSO Magdalena Balion – Hajduk SSO Krystyna Hadryś