III Cz 1206/15 - postanowienie z uzasadnieniem Sąd Okręgowy w Gliwicach z 2015-09-29
Sygn. akt III Cz 1206/15
POSTANOWIENIE
Dnia 29 września 2015 r.
Sąd Okręgowy w Gliwicach III Wydział Cywilny Odwoławczy w następującym składzie:
Przewodniczący – Sędzia SO Teresa Kołeczko – Wacławik
Sędziowie SO Andrzej Dyrda
SR (del.) Roman Troll (spr.)
po rozpoznaniu w dniu 29 września 2015 r. w Gliwicach na posiedzeniu niejawnym sprawy
z powództwa M. C. (1) i M. C. (2)
przeciwko M. C. (3)
o podwyższenie alimentów
na skutek zażalenia pozwanego
na postanowienie Sądu Rejonowego w Zabrzu
z dnia 12 czerwca 2015 r., sygn. akt III RC 584/14
postanawia:
oddalić zażalenie.
SSR (del.) Roman Troll SSO Teresa Kołeczko – Wacławik SSO Andrzej Dyrda
Sygn. akt III Cz 1206/15
UZASADNIENIE
Postanowieniem z 12 czerwca 2015 roku Sąd Rejonowy w Zabrzu udzielił zabezpieczenia roszczenia powodów poprzez zobowiązanie pozwanego M. C. (3) do łożenia na rzecz małoletniego powoda M. C. (1) alimentów w kwocie po 500 zł miesięcznie oraz na rzecz małoletniego powoda M. C. (2) alimentów w kwocie po 400 zł miesięcznie, płatnych do rąk matki powodów M. K. do dnia 10-go każdego miesiąca z ustawowymi odsetkami w razie zwłoki w płatności którejkolwiek z rat, do czasu prawomocnego zakończenia postępowania (pkt 1); a w pozostałym zakresie wniosek o udzielenie zabezpieczenia oddalił (pkt 2). W uzasadnieniu wskazał, że powodowie łącznie z pozwem o podwyższenie alimentów złożyli wniosek o udzielenie zabezpieczenia dla M. w wysokości po 1000 zł miesięcznie, a dla M. po 800 zł miesięcznie podając, że koszt utrzymania M. C. (1) to 2930 zł, a M. C. (2) to 2520 zł miesięcznie. Przyczyną zwiększenia się kosztów utrzymania M. C. (1) było podjęcie edukacji w gimnazjum, zdiagnozowanie zaburzeń w zakresie przetwarzania informacji sensorycznych i wad postawy, a w przypadku M. C. (2) stwierdzono wady postawy oraz zwiększoną ruchowość, a także wadę zgryzu. U obu powodów zachodzi konieczność prowadzenia stosownych rehabilitacji ruchowych, a także korekcji wady zgryzu oraz zakupu aparatów ortodontycznych. Koszty mieszkania przypadające na M. C. (1) to 200 zł w skali miesiąca, koszty leczenia – około 600 zł miesięcznie, koszty wyżywienia i środków czystości – około 600 zł, zakup ubrań i sprzętu sportowego – 300 zł miesięcznie, koszt szeroko pojętej edukacji wraz z zajęciami dodatkowymi, spędzaniem wolnego czasu oraz zabawkami – 937 zł miesięcznie, ma opłacaną polisę na życie w kwocie 200 zł miesięcznie, na wakacje i ferie jego matka wydaje 1200 złotych rocznie. Miesięczny koszt opłat zamieszkanie przypadających na M. C. (2) to kwota 200 zł, koszty leczenia ortodontycznego – 350 zł miesięcznie, wyżywienie i środki czystości – 600 zł miesięcznie, koszt zakupu ubrań i obuwia – 250 zł miesięcznie, koszt szeroko pojętej edukacji i rozrywki – 827 zł, na wakacje i ferie jego matka wydaje 1200 zł rocznie, a za ubezpieczenie na życie powoda płaci 200 zł miesięcznie. Matka małoletnich powodów zajmuje się wychowaniem synów, dochody obecnego męża matki małoletnich kształtują się na poziomie (...)-15000 zł miesięcznie. Pozwany jest nauczycielem i otrzymuje wynagrodzenie w kwocie średnio 3138 zł miesięcznie, jego żona we wrześniu straciła pracę, prowadzi sekcję piłki ręcznej i otrzymuje z tego tytułu 400 zł oraz zwrot kosztów przejazdu; ma na swym utrzymaniu syna w wieku 3 lat. Na wyżywienie dziecka przeznacza 150 zł, na przedszkole 176 zł, na ubezpieczenie 138 zł, na leki 400 zł miesięcznie. Małoletni ma objawy uczulenia i słabą odporność. W okresie wakacji przebywał w sanatorium co wiązało się z wydatkiem w wysokości 700 zł.
Orzeczenie to zapadło na podstawie art. 730 1 k.p.c. i art. 753 k.p.c. w związku z art. 133 § 1 k.r.o. i art. 135 § 1 k.r.o.
Zażalenie na to postanowienie złożył pozwany zaskarżając je w całości i zarzucając mu błąd w ustaleniach faktycznych polegający na ustaleniu, że: powodowie uprawdopodobnili roszczenia; a zabezpieczona kwota alimentów na rzecz małoletnich synów odpowiada możliwościom zarobkowym i majątkowym pozwanego oraz jest adekwatna do potrzeb uprawnionych. Przy tak postawionych zarzutach wniósł o zmianę postanowienia poprzez oddalenie wniosku o zabezpieczeniu, ewentualnie o jego uchylenie i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania.
W uzasadnieniu wskazał, że kwoty wskazane w uzasadnieniu są pozwu są znacznie zawyżone, oraz pominięto fakt, że pozwany cały czas łoży na utrzymanie małoletnich łącznie 700 zł dostarczając im środków utrzymania. Pozwany osiąga dochody na tym samym poziomie co w czasie ustalania poprzednich alimentów, a jego obecne wydatki znacznie się zwiększyły, gdyż ma dodatkowo na utrzymaniu małoletniego syna w wieku trzech lat, który często choruje oraz niepracującą żonę. Dlatego nie ma możliwości, by płacić alimenty w wyższej niż dotychczas wysokości.
Sąd Okręgowy zważył, co następuje:
W sprawach o alimenty podstawą zabezpieczenia jest jedynie uprawdopodobnienie roszczenia (art. 753 § 1 kpc). Przepis ten bowiem dotyczy udzielenia zabezpieczenia polegającego na zobowiązaniu obowiązanego do zapłaty uprawnionemu określonej sumy pieniężnej i w tego rodzaju sprawach konieczne jest jedynie uprawdopodobnienie istnienia roszczenia bez potrzeby uprawdopodobnienia interesu prawnego w zabezpieczeniu (por. uzasadnienie uchwały Sadu Najwyższego z dnia 23 lutego 1982 r., III CZP 3/82, opublik. w OSNC z 1982 r., nr 7, poz. 100). Dlatego też małoletni powodowie w rozpoznawanej sprawie winni uprawdopodobnić w jaki sposób wzrosły ich usprawiedliwione potrzeby oraz w jaki sposób zmieniły się (wzrosły) możliwości majątkowe i zarobkowe pozwanego (por. art. 133 § 1 k.r.o., art. 135 § 1 k.r.o. w związku z art. 138 k.r.o.). W rozpoznawanej sprawie należało też stosować przez pryzmat art. 753 § 1 k.p.c. regulację art. 138 k.r.o., która wskazuje na możliwość zmiany orzeczenia co do alimentów w przypadku zmiany stosunków stanowiąc materialno-prawną normę orzekania w takich sprawach o kolejnych alimentach. Bezsporne jest, że są synami pozwanego.
W postępowaniu o zabezpieczenie nie wymaga się udowodnienia okoliczności faktycznych, ale wystarczające jest ich uprawdopodobnienie. Uprawdopodobnienie roszczenia oznacza, że powód przedstawi i należycie uzasadni twierdzenia, które stanowią podstawę dochodzonego roszczenia. Roszczenie jest więc uprawdopodobnione, jeżeli jest szansa na jego istnienie, gdyż istotą postępowania zabezpieczającego jest to, że sąd dokonuje jedynie pobieżnej analizy dostarczonego przez powoda materiału dowodowego niekoniecznie odpowiadającego wymogom stawianym dowodom przeprowadzanym w toku procesu (por. art. 243 k.p.c. w związku z art. 13 § 2 k.p.c.). Uprawdopodobnienia nie można bowiem utożsamiać z udowodnieniem roszczenia, stanowi ono bowiem niejako surogat dowodu nie dający pewności, lecz jedynie wiarygodność określonego faktu (por. K. Flaga – Gieruszyńska: [w:] Kodeks postępowania cywilnego. Komentarz, pod red. A. Zielińskiego, Warszawa 2008, s. 424).
Należy zauważyć, że alimenty na dziecko są limitowane przez jego usprawiedliwione potrzeby oraz możliwości majątkowe oraz zarobkowe obowiązanego. Natomiast obecne postępowanie zmierza do podwyższenia uprzednio zasądzonych alimentów w końcu 2010 roku z kwot po 400 zł dla M. i po 300 dla M. do odpowiednio wyższych po 1200 zł i 1000 złotych. W rozpoznawanej sprawie mamy do uczynienia z sytuacją, gdy matka dzieci wskazuje ich potrzeby na kwotę 2930 zł co do M. i 2520 zł co do M..
Uprawdopodobnione zostało w sprawie, że obecnie M. uczęszcza do gimnazjum, ma zaburzenia przetwarzania informacji sensorycznych, co łączy się z trudnościami z regulowaniem zachowania, koordynacją i wykonywaniem codziennych czynności, ma wadę postawy i urósł przez ostatni rok około 12 cm, także M. ma wadę postawy, a z uwagi na wadę szczęki przechodzi leczenie przy pomocy aparatu korygującego /k. 61v./. Te okoliczności są nowe w porównaniu do ostatniego orzekania o alimentach, od którego upłynęło prawie 5 lat, a zabezpieczenie spowodowało zwiększenie wydatków pozwanego na dzieci po 100 zł na każde z nich (łącznie 900 zł miesięcznie). Także co do pozwanego zmieniły się okoliczności faktyczne od ostatniego orzekania o alimentach, gdyż zarabia o około 300 – 400 zł więcej, urodził mu się (...) syn, który choruje, dochody jego żony wynoszą 400 zł miesięcznie, a dodatkowo mają dwa samochody. Jednocześnie w takich okolicznościach pozwany był gotów na regulowanie na rzecz małoletnich powodów łącznie alimentów w kwocie 1000 zł miesięcznie.
Powyższe uprawdopodobnione okoliczności wskazują, że niezasadny jest zarzut pozwanego odnośnie braku uprawdopodobnienia roszczenia przez powodów oraz braku uprawdopodobnienia ich kosztów utrzymania. Trzeba bowiem zauważyć, że przez 5 ostatnich lat małoletni wzrośli, a co za tym idzie uprawdopodobnione zostało zwiększenie się ich potrzeb i to zarówno w zakresie ubrań (gwałtowny wzrost jednego z nich), jak i w zakresie żywności – najmłodszy powód ma obecnie 11 lat, a jego starszy brat 14. Już samo to wskazuje, że ich potrzeby musiały ulec zwiększeniu, a przyjęcie, że kwoty po 100 zł miesięcznie na każdego z powodów wystarczą do częściowego zrekompensowania zwiększonych ich kosztów utrzymania nie jest przesadzone w żaden sposób.
Jednocześnie pozwany kwestionuje ocenę jego możliwości zarobkowych i majątkowych zapominając jednak o tym, że jego dochody wzrosły. Nie jest to drastyczny wzrost, ale kwoty wskazane w zabezpieczeniu (o które podwyższono na czas trwania postępowania regulowane alimenty) mieszczą się w nim. Istotnym czynnikiem w zakresie jego możliwości jest jednakże to, że ma na utrzymaniu dodatkowo 3-letniego, chorego syna (uczulenie, koślawość kolan) i żonę, która otrzymuje dochód w wysokości 400 zł miesięcznie. Trzeba jednak w tym zakresie podkreślić, że to oboje rodzice mają obowiązek dostarczania małoletniemu środków utrzymania, ciąży więc on nie tylko na pozwanym, ale także na jego żonie (art. 128 k.r.o. w związku z art. 133 § 1 k.r.o.).
Ponadto pozwany twierdzi, że na małoletniego wydaje na leki miesięcznie po 400 zł – co Sąd Rejonowy uznał za uprawdopodobnione, podczas gdy z przedłożonych dokumentów wynika, że w sierpniu 2014 roku wydał w aptece około 150 zł /k. 49 -50/, we wrześniu 2014 roku około 230 zł /k. 51 – 54/, a w październiku 2014 roku około 165 zł /k. 55 – 57/, przy czym są to tylko dokumenty potwierdzenia transakcji i nie można z nich zasadnie wnioskować o tym jakie leki zakupiono, gdyż pozwany nie przedstawił faktur. Nie uprawdopodobnił więc wysokości kosztów leczenia swego syna. Uprawdopodobnił zaś wydatki na sanatorium. Oczywistym natomiast pozostaje, że urodzenie się małoletniego syna pozwanego spowodowało konieczność dostarczania mu środków utrzymania. Nie może być jednak tak, aby dokonywać tego tylko kosztem powodów będących także dziećmi pozwanego.
Przy tak rozłożonych akcentach należy podkreślić, że uprawdopodobniono, iż pozwany jest w stanie łożyć na dwójkę powodów kwotę łącznie około 1000 zł – sam poczynił taką propozycję, a jest ona o tyle uprawdopodobniona, że już wówczas miał świadomość choroby swego najmłodszego syna i związanych z tym kosztów, a także kosztów jego utrzymania. Poza tym sam upływ czasu (5 lat) spowodował wzrost usprawiedliwionych potrzeb powodów, a podwyższenie w zabezpieczeniu obowiązku świadczeń na ich rzecz o 100 zł na każdego z nich leży w możliwościach majątkowych i zarobkowych pozwanego – biorąc pod uwagę także jego propozycję złożoną na rozprawie 15 grudnia 2014 roku i obecną sytuację.
Ostateczne ustalenie stanu faktycznego w sprawie będzie dokonywane w toku prowadzonego postępowania dowodowego przez Sąd Rejonowy na podstawie przeprowadzonych dowodów, co może wpłynąć zarówno na ustalenia dotyczące zmian w usprawiedliwionych potrzebach małoletnich oraz możliwości zarobkowych i majątkowych pozwanego. Natomiast na obecnym etapie (w zakresie zabezpieczenia) wystarczające jest uprawdopodobnienie okoliczności faktycznych.
Mając powyższe na uwadze, na podstawie art. 385 k.p.c. w związku z art. 397 § 1 i 2 k.p.c. oraz art. 13 § 2 k.p.c., należało oddalić zażalenie jako bezzasadne.
SSR (del.) Roman Troll SSO Teresa Kołeczko – Wacławik SSO Andrzej Dyrda
Podmiot udostępniający informację: Sąd Okręgowy w Gliwicach
Osoba, która wytworzyła informację: Teresa Kołeczko – Wacławik, Andrzej Dyrda
Data wytworzenia informacji: