Portal Orzeczeń Sądu Okręgowego w Gliwicach

POSTANOWIENIE

Dnia 22 czerwca 2015 r.

Sąd Okręgowy w Gliwicach III Wydział Cywilny Odwoławczy
w następującym składzie :

Przewodniczący - Sędzia SO Andrzej Dyrda (spr.)

SO Anna Hajda

SR (del.) Miłosz Dubiel

po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w dniu 22 czerwca 2015 r.

sprawy egzekucyjnej z wniosku (...) Spółki Akcyjnej w W.

przeciwko dłużnikowi A. C.

o świadczenie pieniężne

w przedmiocie skargi dłużnika na czynność Komornika Sądowego przy Sądzie Rejonowym w Tarnowskich Górach T. A. w postępowaniu egzekucyjnym o sygnaturze akt KM 1465/13 - postanowienie z dnia 20 maja 2014
o ustaleniu kosztów postępowania egzekucyjnego oraz wniosku o obniżenie opłaty

na skutek zażalenia dłużnika

na postanowienie Sądu Rejonowego w Tarnowskich Górach

z dnia 12 września 2014 r., sygn. akt I Co 1452/14

postanawia :

oddalić zażalenie.

SSR (del.) Miłosz Dubiel SSO Andrzej Dyrda SSO Anna Hajda

UZASADNIENIE

Sąd Rejonowy w Tarnowskich Górach postanowieniem z dnia 12 września 2014 roku oddalił skargę dłużniczki A. C. na czynność Komornika Sądowego przy Sądzie Rejonowym w Tarnowskich Górach T. A. w postępowaniu egzekucyjnym o sygnaturze akt KM 1465/13 (postanowienie z dnia 20 maja 2014 roku w przedmiocie ustalenia kosztów postępowania egzekucyjnego) oraz oddalił wniosek o obniżenie opłaty egzekucyjnej. W uzasadnieniu Sąd Rejonowy wskazał, że Komornik w sposób prawidłowy wyliczył opłatę na podstawie art. 49 ust. 1 i 2 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 roku o komornikach sądowych i egzekucji (tekst jednolity Dz. U. z 2011 roku, nr 231, poz. 1376 ze zmianami) pobierając opłaty stosunkowe ustalone w oparciu o te przepisy. Sąd stwierdził również, że wysokość poniesionych w toku postępowania wydatków, o których mowa w art. 39 ust.1-8 w/w ustawy była prawidłowa, zaznaczając przy tym, że ich wysokość nie była kwestionowana przez dłużniczkę.

Odnosząc się do wniosku dłużnika o obniżenie opłaty egzekucyjnej, Sąd przywołując treść art. 49 ust. 7 – 10 w/w ustawy, uznał, iż w sprawie brak jest postaw do obniżenia opłaty stosunkowej. Wskazując, że po wszczęciu postępowania egzekucyjnego, Komornik dokonał szeregu zajęć oraz prowadził postępowanie egzekucyjne z nieruchomości dłużniczki, przy czym w sprawie sporządzono opis i oszacowanie nieruchomości, uznał, że komornik prowadził aktywnie postępowanie egzekucyjne zmierzające do przeprowadzenia skutecznej egzekucji, natomiast czynności komornika zostały przerwane wnioskiem wierzyciela o umorzenie postępowania egzekucyjnego. Z tych względów Sąd nie znalazł podstaw do obniżenia opłaty stosunkowej, zwracając nadto uwagę, że dłużniczka nie przedstawiła swojej sytuacji majątkowej oraz dochodów, tak więc nie wykazała, iż zachodzą postawy do obniżenia opłaty.

Zażalenie na to postanowienie wniosła dłużniczka wnosząc o ponowne rozpatrzenie sprawy. W uzasadnieniu podniosła, że postanowienie jest wadliwe, gdyż Sąd uwzględnił wyłącznie stanowisko komornika, pomijając tym samym postawę dłużniczki w toku postępowania egzekucyjnego, która współpracowała z komornikiem, natomiast przedłużenie postępowania egzekucyjnego nie nastąpiło z jej winy. Nadto podniosła, że z akt sprawy egzekucyjnej jednoznacznie wynika, że dłużniczka jest osobą bezrobotną, a zatem stan złej sytuacji finansowej był znany sądowi.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Zgodnie z art. 43 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997r. o komornikach sądowych i egzekucji (tekst jednolity: Dz.U. z 2011r. Nr 231, poz. 1376 z późniejszymi zmianami) za prowadzenie egzekucji i inne czynności wymienione w ustawie komornik pobiera opłaty egzekucyjne. Wysokość tej opłaty określa na podstawie regulacji wskazanych w rozdziale 7 ustawy o komornikach sądowych i egzekucji.

W niniejszym przypadku zastosowanie miał zarówno art. 49 ust. 1 ustawy komornikach sądowych i egzekucji jak również art. 49 ust. 2 ustawy komornikach sądowych i egzekucji.

Zgodnie z art. 49 ust. 1 ustawy komornikach sądowych i egzekucji, w sprawach o egzekucję świadczeń pieniężnych komornik pobiera od dłużnika opłatę stosunkową w wysokości 15% wartości wyegzekwowanego świadczenia, jednak nie niższej niż 1/10 i nie wyższej niż trzydziestokrotna wysokość przeciętnego wynagrodzenia miesięcznego. Jednakże w przypadku wyegzekwowania świadczenia wskutek skierowania egzekucji do wierzytelności z rachunku bankowego, wynagrodzenia za pracę, świadczenia z ubezpieczenia społecznego jak również wypłacanych na podstawie przepisów o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy, zasiłku dla bezrobotnych, dodatku aktywizacyjnego, stypendium oraz dodatku szkoleniowego, komornik pobiera od dłużnika opłatę stosunkową w wysokości 8% wartości wyegzekwowanego świadczenia, jednak nie niższej niż 1/20 i nie wyższej niż dziesięciokrotna wysokość przeciętnego wynagrodzenia miesięcznego, przy czym, jak wynika z art. 49 ust. 1a KomSadU, w sprawach tych komornik ściąga opłatę od dłużnika proporcjonalnie do wysokości wyegzekwowanego świadczenia.

Zgodnie natomiast z art. 49 ust. 2 tej ustawy, zgodnie z którym, w sprawach o egzekucję świadczeń pieniężnych w przypadku umorzenia postępowania egzekucyjnego na wniosek wierzyciela oraz na podstawie art. 823 Kodeksu postępowania cywilnego komornik pobiera od dłużnika opłatę stosunkową w wysokości 5% wartości świadczenia pozostałego do wyegzekwowania, jednak nie niższej niż 1/20 i nie wyższej niż dziesięciokrotna wysokość przeciętnego wynagrodzenia miesięcznego. Jednakże w razie umorzenia postępowania egzekucyjnego na wniosek wierzyciela zgłoszony przed doręczeniem dłużnikowi zawiadomienia o wszczęciu egzekucji, komornik pobiera od dłużnika opłatę stosunkową w wysokości 1/20 przeciętnego wynagrodzenia miesięcznego.

W przedmiotowej sprawie, Komornik Sądowy przy Sądzie Rejonowym w Tarnowskich Górach T. A. egzekwował kwotę 16.345,06 zł z wynagrodzenia za pracę oraz kwotę 973,44 zł ze świadczeń uzyskanych z innych źródeł. Na dzień złożenia wniosku wierzyciela o umorzenie egzekucji, do wyegzekwowania pozostawała kwota 204.012,14 zł.

Ustalone przez komornika opłaty stosunkowe były zatem prawidłowe.

Nadto, zgodnie z art. 39 ust. 1 ustawy o komornikach sądowych i egzekucji, komornikowi należy się zwrot wydatków gotówkowych poniesionych w toku egzekucji tylko w zakresie określonym ustawą. Wydatkami tymi, zgodnie art. 39 ust. 2 są:

1)należności biegłych;

2)koszty ogłoszeń w pismach;

3)koszty transportu specjalistycznego, przejazdu poza miejscowość, która jest siedzibą komornika, przechowywania i ubezpieczania zajętych ruchomości;

4)należności osób powołanych, na podstawie odrębnych przepisów, do udziału w czynnościach;

5)koszty działania komornika, o których mowa w art. 8 ust. 11, poza terenem rewiru komorniczego;

6)koszty doręczenia środków pieniężnych przez pocztę lub przelewem bankowym;

7)koszty uzyskiwania informacji niezbędnych do prowadzenia postępowania egzekucyjnego lub wykonania postanowienia o udzieleniu zabezpieczenia;

8)koszty doręczenia korespondencji, za wyjątkiem kosztów doręczenia stronom zawiadomienia o wszczęciu egzekucji bądź postępowania zabezpieczającego.

Zakwalifikowane przez komornika wydatki były uzasadnione, gdyż mieściły się w art. 39 ust. 2 pkt 1, 4 oraz 6 - 8 ustawy komornikach sądowych i egzekucji i miały uzasadnione w przeprowadzonych w toku postępowania czynnościach.

Uznać zatem należało, że ustalone przez komornika opłata egzekucyjna oraz wydatki egzekucyjne były prawidłowe, co czyniło, zarówno skargę jak i zażalenie, bezzasadnym.

W tym miejscu należy wskazać, że obecna regulacja prawna art. 49 ustawy o komornikach sądowych i egzekucji uwzględnia miarkowanie opłaty egzekucyjnej, co było postulowane Trybunał Konstytucyjny w wielu orzeczeniach (m.in.: wyrok Trybunału Konstytucyjnego z dnia 17 maja 2005r., P 6/04; wyrok Trybunału Konstytucyjnego z dnia 8 maja 2006r., P 18/05).

W oparciu o art. 49 ust. 10 ustawy o komornikach sądowych i egzekucji , Sąd może obniżyć wysokość opłaty egzekucyjnej, uwzględniając w szczególności nakład pracy komornika lub sytuację majątkową wnioskodawcy (dłużnika) oraz wysokość jego dochodów. Pomimo, iż wskazane powyżej przesłanki zostały podane wyłącznie przykładowo, niemniej jednak winny być uwzględniane jako nadrzędne.

Sąd Okręgowy podziela stanowisko Sądu Rejonowego, że nakład pracy komornika w sprawie Km KM 1465/13 nie uzasadniał obniżenia opłaty egzekucyjnej. Komornik w toku postępowania podjął wiele czynności, które zmierzały do zaspokojenia żądania wierzyciela, tym samym prowadzone przez niego postępowanie.

Sąd Okręgowy podziela również, że dłużniczka nie wykazała swojej sytuacji majątkowej. Zwrócić bowiem należy, że wnioskiem o jej obniżenie wystąpiła dłużniczka. Uzasadniając ten wniosek podała wyłącznie, że znajduje się w „ciężkiej sytuacji finansowej”. Poza powołaniem się na ta okoliczność, dłużniczka nie przedstawiła żadnych dowodów potwierdzających tą okoliczność. Tym samym powołanie się przez nią na znaną z urzędu sądowi egzekucyjnemu jej sytuację majątkową, co wynika z akt egzekucyjnych, należało uznać za działanie niewystarczające. Dłużniczka bowiem, zgodnie z art. 232 k.p.c. w związku z art. 13 § 2 k.p.c., powinna bowiem swoją sytuację finansową wykazać, posługując się w tym zakresie wszelkimi możliwymi środkami dowodowymi lub uprawdopodobniającym. Niemniej jednak, obowiązek wykazania swojej sytuacji majątkowej obciążał powódkę, natomiast sąd egzekucyjny, w tym zakresie, nie był zobowiązany do jej ustalania z urzędu.

Mając na względzie powyższe, Sąd Okręgowy uwzględnił również cel pobrania opłaty egzekucyjnej. Jak wskazał Trybunał Konstytucyjny w wyroku z dnia 3 grudnia 2003r., sygn. K 5/02, (OTK-A 2003, nr 9, poz. 98) z art. 35 ustawy komornikach sądowych i egzekucji wynika, że komornik otrzymane we wszystkich prowadzonych przez siebie postępowaniach opłaty egzekucyjne przeznaczać ma na pokrycie ogólnych kosztów działalności egzekucyjnej, która to opłata ustalona jest w drodze ustawy w sposób niezwiązany z kosztami konkretnego postępowania egzekucyjnego. Trybunał Konstytucyjny zwrócił przy tym uwagę, że nie każde postępowanie egzekucyjne ma przynosić komornikowi „dochód” czy też się „bilansować”, uznając ostatecznie, że skoro opłata ta ma konstrukcję „ryczałtowego” zwrotu kosztów i wynagrodzenia komornika dopuszczalne jest, aby komornik otrzymał kwotę wyższą niż jego wydatki.

Dodatkowo Trybunał Konstytucyjny w wyroku z dnia 8 maja 2006 r., P 18/05, OTK-A 2006, nr 5, poz. 53 stwierdził, że nieuzasadnione i zbyt ochocze sięganie po ten nadzwyczajny instrument określony art. 49 ust. 2 ustawy o komornikach (obecnie art. 49 ust. 7 u.k.s.e.) może przyczyniać się do osłabienia skuteczności i jakości egzekucji. Pośrednio może też osłabić konkurencyjność gospodarki i wpłynąć negatywnie na rynek pracy.

Wobec powyższego należało orzec jak w sentencji po myśli art. 385 k.p.c. w związku z art. 397 § 2 k.p.c. i art. 13 § 2 k.p.c.

SSR (del.) Miłosz Dubiel SSO Andrzej Dyrda SSO Anna Hajda