Portal Orzeczeń Sądu Okręgowego w Gliwicach

POSTANOWIENIE

Dnia 10 lutego 2015 r.

Sąd Okręgowy w Gliwicach III Wydział Cywilny Odwoławczy w następującym składzie:

Przewodniczący – Sędzia SO Arkadia Wyraz – Wieczorek

Sędziowie SO Anna Hajda

SR (del.) Roman Troll (spr.)

po rozpoznaniu w dniu 10 lutego 2015 r. w Gliwicach na posiedzeniu niejawnym sprawy

z powództwa Spółdzielczej Kasy Oszczędnościowo – Kredytowej im. F. S. w G.

przeciwko B. B.

o zapłatę

w przedmiocie wniosku o wydanie dalszego tytułu wykonawczego

na skutek zażalenia powódki

na postanowienie Sądu Rejonowego w Żorach

z dnia 3 listopada 2014 r., sygn. akt I C 267/11

postanawia:

1.  zmienić zaskarżone postanowienie w ten sposób, że:

a) dotychczasową treść sentencji postanowienia Sądu Rejonowego w Żorach z dnia 20 sierpnia 2014 roku wydanego w sprawie o sygn. akt I C 267/11 oznaczyć jako punkt „1”,

b) uzupełnić postanowienie Sądu Rejonowego w Żorach z dnia 20 sierpnia 2014 roku wydane w sprawie o sygn. akt I C 267/11 poprzez umieszczenie w nim dodatkowego rozstrzygnięcia oznaczonego jako punkt „2” o kosztach postępowania o treści: „zasądzić od B. B. na rzecz Spółdzielczej Kasy Oszczędnościowo – Kredytowej im. F. S. w G. kwotę 60 zł (sześćdziesiąt złotych) tytułem zwrotu kosztów postępowania”,

2.  zasądzić od B. B. na rzecz Spółdzielczej Kasy Oszczędnościowo – Kredytowej im. F. S. w G. kwotę 90 zł (dziewięćdziesiąt złotych) tytułem zwrotu kosztów postępowania zażaleniowego.

SSR (del.) Roman Troll SSO Arkadia Wyraz – Wieczorek SSO Anna Hajda

Sygn. akt I Cz 62/15

UZASADNIENIE

Postanowieniem z dnia 3 listopada 2014 roku Sąd Rejonowy w Żorach oddalił wniosek powódki o uzupełnienie postanowienia z 20 sierpnia 2014 roku o orzeczenie w przedmiocie kosztów postępowania klauzulowego. W uzasadnieniu wskazał, że z takim wnioskiem o wydanie dalszego tytułu wykonawczego nie wiążą się żadne koszty dla strony, która o jego wydanie wnosi. Przywołał także przepisy art. 98 k.p.c. w związku z art. 13 § 2 k.p.c. na uzasadnianie swojego orzeczenia.

Zażalenie na to postanowienie złożyła wierzycielka zarzucając mu naruszenie art. 98 k.p.c. w związku z art. 99 k.p.c. oraz § 10 ust. 1 pkt 13 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia z dnia 28 września 2002 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego ustanowionego z urzędu przez ich pominięcie i niezasądzenie na jej rzecz kosztów postępowania o wydanie dalszego tytułu wykonawczego, a w rezultacie naruszenie art. 351 § 1 k.p.c. poprzez jego niezastosowanie. Przy tak postawionych zarzutach wniosła o zmianę zaskarżonego postanowienia i uzupełnienie postanowienia o wydanie dalszego tytułu wykonawczego o orzeczenie o kosztach postępowania poprzez zasądzenie na jej rzecz kwoty 60 zł z tytułu kosztów zastępstwa procesowego w postępowaniu klauzulowym, a także o przyznanie kosztów niniejszego postępowania zażaleniowego, w tym kosztów zastępstwa procesowego. W uzasadnieniu wskazała, że niezbędnymi kosztami procesu są także koszty zastępstwa procesowego w postępowaniu klauzulowym i w toku postępowania o wydanie dalszego tytułu wykonawczego należy się zwrot również tych kosztów.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Nie ulega żadnej wątpliwości, że postępowanie w przedmiocie wydania dalszego tytułu wykonawczego może rodzić koszty postępowania powstałe po obu stronach. Zgodnie z zasadą celowości ponoszenia tych kosztów stronie, która wygrywa spór należy się ich zwrot (art. 98 § 1 i 3 k.p.c. w związku z art. 99 k.p.c. przy zastosowaniu art. 13 § 2 k.p.c.). Postępowanie o wydanie dalszego tytułu wykonawczego nie jest tutaj żadnym wyjątkiem od innych postępowań, a samo to, że w rozporządzeniu Ministra Sprawiedliwości z dnia z dnia 28 września 2002 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego ustanowionego z urzędu (t.j. Dz. U. z 2013 r., poz. 490) wskazujących wysokość stawek minimalnych przysługującym radcom prawnym brak jest wyraźnego stwierdzenia w jakiej wysokości przysługuje stawka minimalna za wydanie dalszego tytułu wykonawczego, bynajmniej nie oznacza, że czynność ta jest bezpłatna. Należy bowiem zauważyć, że zgodnie z § 5 tego rozporządzenia wysokość stawek minimalnych w sprawach w nim nieokreślonych ustala się, przyjmując za podstawę stawkę w sprawach o najbardziej zbliżonym rodzaju. W tym przypadku ten najbardziej zbliżony rodzaj to sprawa o zaopatrzenie tytułu egzekucyjnego w klauzulę wykonalności opisana w § 10 ust. 1 pkt 13 tego rozporządzenia, a wskazująca na kwotę 60 zł jako stawkę minimalną.

Przepisy rozporządzenia nie stanowią jednak o tym, czy koszty postępowania w ogóle należy zasądzać, albowiem w zakresie kosztów postępowania Sąd Rejonowy powinien zastosować w sposób prawidłowy przepisy kodeksu postępowania cywilnego dotyczące właśnie kosztów postępowania. To w tych przepisach znajduje się podstawa prawna i zasada rozstrzygania o kosztach postępowania. W rozpoznawanej sprawie tą podstawą jest art. 98 § 1 i 3 k.p.c. w związku z art. 99 k.p.c., art. 108 § 1 k.p.c. i art. 13 § 2 k.p.c. Te przepisy bowiem wskazują na to, czy koszty postępowania w ogóle się należą. Należy bowiem zauważyć, że zgodnie z art. 770 k.p.c. dłużnik powinien zwrócić wierzycielowi koszty niezbędne do celowego prowadzenia egzekucji. To celowe prowadzenie egzekucji należy łączyć z czynnościami dokonywanymi przez wierzyciela, a mającymi na celu uzyskanie zaspokojenia, bądź zabezpieczenia swojego roszczenia. W rozpoznawanej sprawie wydanie dalszego tytułu wykonawczego związane jest z zamiarem wierzycielki dokonania wpisu hipoteki przymusowej w księdze wieczystej prowadzonej dla nieruchomości będącej własnością dłużniczki. Dlatego też należy uznać, że celowe jest zwrócenie się do sądu z wnioskiem o wydanie dalszego tytułu wykonawczego, a bez tego tytułu wykonawczego wierzycielka nie będzie mogła wpisać hipoteki przymusowej, albowiem w sytuacji, gdy egzekwuje należność na podstawie poprzedniego (pierwotnego) tytułu wykonawczego musiałaby wpierw umorzyć postępowanie egzekucyjne.

Wydając dalszy tytuł wykonawczy sąd zobowiązany jest dokonać badania, czy zachodzą przesłanki z art. 793 k.p.c., które wskazują na możliwość wydania takiego tytułu. Nie ulega wątpliwości, że zbadanie tych okoliczności stanowi czynność inną od dokonywanych przy nadawaniu klauzuli wykonalności. W tym zakresie więc należy przeprowadzić postępowanie, które sąd przeprowadza na posiedzeniu niejawnym, orzekając w przedmiocie złożonego wniosku. Nie w każdej sprawie zachodzić będzie możliwość i potrzeba wydania dalszego tytułu wykonawczego. Nie jest też tak, że potrzeba wydania dalszego tytułu wykonawczego związana będzie z ewentualnymi uchybieniami powstałymi w orzeczeniu wydanym pierwotnie przez sąd w przedmiocie nadania klauzuli wykonalności. Dlatego też postępowanie o wydanie dalszego tytułu wykonawczego nie jest w istocie dalszą sprawą o nadanie klauzuli wykonalności, ale stanowi odrębne postępowanie kończące się określonym orzeczeniem, które kończy sprawę w instancji. Pierwotnie wydane rozstrzygnięcie co do nadania klauzuli wykonalności również w tym zakresie zakończyło sprawę w instancji i dlatego musiało rozstrzygać także o kosztach postępowania. W żaden sposób rozstrzygnięcie o kosztach postępowania w orzeczeniu nadającym klauzulę wykonalności nie mogło obejmować kosztów wydania dalszego tytułu wykonawczego, albowiem rozstrzygnięcie w tym zakresie - co do dalszego tytułu wykonawczego - nie zawsze i nie w każdej sprawie musi być wydane, a zależy to od wszczęcia takiego postępowania przez wierzyciela i zaistnienia przesłanek z art. 793 k.p.c.

Należy także podkreślić, że zgodnie z art. 108 § 1 k.p.c. w związku z art. 13 § 2 k.p.c. o kosztach postępowania rozstrzyga się w każdym orzeczeniu kończącym sprawę w instancji. W rozpoznawanej sprawie został już wydany wyrok, który uprawomocnił się i koszty postępowania w nim zasądzone nie mogą dotyczyć kosztów postępowania o nadanie klauzuli wykonalności, gdyż nie obejmowały one tych kosztów (por. uchwałę Sądu Najwyższego z dnia 6 lipca 1970 r., sygn. akt III Czp 48/70, opublik. w OSNC z 1971, nr 2, poz. 24). Także wydanie dalszego tytułu wykonawczego może rodzić powstanie kosztów postępowania i jeżeli zostały one poniesione i są one celowe, to należy wydać w tym zakresie rozstrzygnięcie. Brak takiego orzeczenia stanowi naruszenie art.108 § 1 k.p.c. w związku z art. 13 § 2 k.p.c.

Z powyższych względów zarzuty zażalenia dotyczące naruszenia przepisów postępowania przez Sąd Rejonowy okazały się słuszne, i dlatego na podstawie art. 386 § 1 k.p.c. w związku z art. 397 § 1 i 2 k.p.c. oraz art. 13 § 2 k.p.c. należało zmienić zaskarżone postanowienie w ten sposób, że uzupełnić postanowienie z 20 sierpnia 2014 roku o rozstrzygnięcie o kosztach postępowania zgodnie z żądaniem złożonym środku zaskarżenia, a pierwotnie złożony we wniosku o wydanie dalszego tytułu wykonawczego.

Mając na uwadze to, że skarżąca wygrała postępowanie zażaleniowe w całości należało na jej rzecz na podstawie art. 98 § 1 k.p.c. w związku z art. 99 k.p.c., art. 108 § 1 k.p.c., art. 13 § 2 kpc, § 5, § 10 ust. 1 pkt 13 i § 12 ust. 2 pkt 1 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia z dnia 28 września 2002 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego ustanowionego z urzędu zasądzić kwotę 90 zł tytułem zwrotu kosztów postępowania zażaleniowego, na którą składa się opłata od zażalenia w wysokości 30 zł oraz wynagrodzenie pełnomocnika w stawce minimalnej wysokości 60 zł.

SSR (del.) Roman Troll SSO Arkadia Wyraz – Wieczorek SSO Anna Hajda