III Cz 35/23 - postanowienie z uzasadnieniem Sąd Okręgowy w Gliwicach z 2023-03-09
Sygn. akt III Cz 35/23
POSTANOWIENIE
Dnia 9 marca 2023 r.
Sąd Okręgowy w Gliwicach III Wydział Cywilny Odwoławczy w następującym składzie:
Przewodniczący: Sędzia Sądu Okręgowego Leszek Dąbek
po rozpoznaniu w dniu 9 marca 2023 r. w Gliwicach na posiedzeniu niejawnym
sprawy
z powództwa (...) Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością spółki komandytowej w P.
przeciwko (...) Towarzystwu (...) Spółce Akcyjnej w W.
o zapłatę
na skutek zażalenia pozwanej
na postanowienie zawarte w punkcie 3 postanowienia Sądu Rejonowego w Gliwicach
z dnia 13 września 2022 r., sygn. akt I C 821/22
postanawia:
1. zmienić zaskarżone postanowienie w ten sposób, że zasądzić od pozwanej na rzecz powódki kwotę 287 zł (dwieście siedemdziesiąt złotych), z tytułu zwrotu kosztów procesu, w tym 270 zł (dwieście siedemdziesiąt złotych) zastępstwa procesowego;
2. oddalić zażalenie w pozostałej części;
3. zasądzić od pozwanej na rzecz powódki kwotę 169 zł (sto sześćdziesiąt dziewięć złotych) z tytuły zwrotu kosztów postępowania zażaleniowego.
SSO Leszek Dąbek
Sygn. akt III Cz 35/23
UZASADNIENIE
Sąd Rejonowy w Gliwicach w postanowieniu z dnia 13 09 2022r. umorzył postępowanie, zwrócił powódce (...) Spółce z ograniczoną odpowiedzialnością w P. kwotę 50zł z tytułu zwrotu połowy uiszczonej opłaty od pozwu i zasądził od pozwanej (...) Towarzystwa (...) Spółki Akcyjnej w W. na rzecz powódki kwotę 337zł z tytułu zwrotu kosztów procesu, w tym kwotę 270zł zastępstwa procesowego.
Orzekając ocenił, że powódka skutecznie cofnęła pozew, wobec czego postępowanie
z mocy regulacji art. 355 § 1 i 2 k.p.c. podlegało umorzeniu oraz należało zwrócić jej połowę uiszczonej przez nią opłaty od pozwu (art. 79 u.o.k.s.). Stwierdził, że do cofnięcia pozwu doszło w następstwie spełnienia przez pozwaną świadczenia już po wniesieniu pozwu ( „pozew został złożony w dniu 17 05 2022r .”, a świadczenie spełniono
w dniu 20 05 2022r . „ data zaksięgowania na rachunku bankowym powódki”).
Ocenił, że pozwana jako profesjonalny podmiot działający na rynku ubezpieczeń powinna była już w momencie wydania decyzji z dnia 15 12 2021r. „rzetelnie i we właściwej kwocie wyliczyć wysokość powstałej szkody, gdyż w momencie jej wydania „dysponowała wszystkimi niezbędnymi danymi, aby wysokość odszkodowania prawidłowo wyliczyć”. Z tych względów w chwili wystosowania do pozwanej wezwania
do zapłaty dochodzone roszczeni były wymagalne i wobec ich nie zapłacenia powódka w wyznaczonym jej terminie „nie mogła w inny sposób niż przez wytoczenie powództwa dochodzić ochrony swych praw” i dlatego zasądzono od pozwanej na rzecz powódki kwotę 337zł z tytułu zwrotu kosztów procesu.
Orzeczenie zaskarżyła pozwana (...) Towarzystwo (...) Spółka Akcyjna w W. w części orzekającej o kosztach procesu, która wnosiła o zmianę zaskarżonego rozstrzygnięcia przez „oddalenie powództwa w zakresie żądania powoda co do zasądzenia od pozwanego na rzecz powoda z tytułu zwrotu kosztów procesu kwoty 377zł” oraz zasądzeni na jej rzecz d pozwanej zwrotu kosztów procesu za obie instancje, według norm przepisanych, z uwzględnieniem opłaty skarbowej od pełnomocnictwa.
Zarzucił, że przy ferowaniu orzeczenia naruszono wskazane w zażaleniu regulacje prawne w sposób w nim podany.
Powódka (...) Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością
w P. wnosiła o oddalenie zażalenia i zasądzenie na jej rzecz pozwanej zwrotu kosztów postępowania zażaleniowego.
Sąd Okręgowy zważył co następuje :
W sprawie nie jest kwestionowane, że dochodzone w niej należności zostały uiszczone powódce przez skarżącą w toku niniejszego postępowania, co doprowadziło w konsekwencji do cofnięcia przez powódkę pozwu, a następnie umorzenia postępowania przez Sąd Rejonowy w oparciu o regulację 355 § 1 k.p.c. w związku z art. 203
Dotyczą one nieuiszczonej powódce przez skarżącą przed wytoczeniem powództwa części odszkodowania za szkodę powstałą w majątku kontrahenta powódki (cedenta) w następstwie uszkodzenia w wypadku drogowym należącego do niego samochodu.
Sprawca wypadku był ubezpieczony w pozwanym zakładzie ubezpieczeń,
co na zasadach ogólnych rodziło po stronie pozwanej obowiązek zapłaty poszkodowanemu w przedmiotowym wypadku drogowym odszkodowania za wynikłą w następstwie wypadku szkodę, które było później przedmiotem umowy przelewu wierzytelności zawartej przez niego z powódką (art. 509 k.c.).
Zgodnie z regulacją art. 14 ust. 1 ustawy z dnia 22 05 2003r. o ubezpieczeniach obowiązkowych, ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych) pozwana była zobowiązana wypłacić poszkodowanemu, a następnie powódce „odszkodowanie w terminie 30 dni licząc od dnia złożenia przez poszkodowanego lub uprawnionego zawiadomienia o szkodzie”, chyba, że wyjaśnienie w tym terminie „okoliczności niezbędnych do ustalenia odpowiedzialności zakładu ubezpieczeń albo wysokości odszkodowania okazało się niemożliwe, odszkodowanie wypłaca się w terminie 14 dni od dnia, w którym przy zachowaniu należytej staranności wyjaśnienie tych okoliczności było możliwe, nie później jednak niż w terminie 90 dni od dnia złożenia zawiadomienia o szkodzie , chyba że ustalenie odpowiedzialności zakładu ubezpieczeń albo wysokości odszkodowania zależy od toczącego się postępowania karnego lub cywilnego” (art. 14 ust. 2 zd 1tej ustawy).
Szkoda została zgłoszona pozwanej najpóźniej w dniu 14 12 2021r. (w materiale sprawy brak jest konkretnej daty zgłoszenia szkody pozwanej, wobec czego
za datę pewną jej zgłoszenia należy przyjąć datę decyzji pozwanej o przyznaniu odszkodowania) i wskazany powyżej termin upłynął najpóźniej z dniem 15 03 2022r.
(ani „ ustalenie odpowiedzialności pozwanej” ani też „wysokości odszkodowania”
nie „zależało od toczącego się postępowania karnego lub cywilnego”), w konsekwencji czego od dnia następnego tj. od dnia 16 03 2022r. obowiązek pozwanej zapłaty pełnego odszkodowania stawał się wymagalny (termin spełnienia przez pozwaną świadczenia był oznaczony, wynikał on z przywołanej w apelacji regulacji art. 14 ust. 2 ustawy) i na pozwanej ciążył obowiązek spełnienia powódce dochodzonych należności.
Nie czyniąc tego w pełnej wysokości przed wytoczeniem powództwa,
tj. przed dniem 17 05 2022r . (dochodzone należności zostały zapłacone powódce w dniu
20 05 2022r . ) pozwana dała powódce powód „ do wytoczenia sprawy” w rozumieniu
art. 101 k.p.c. i wbrew temu co zarzuca apelacja zawarta w tym przepisie regulacja prawna
nie ma w sprawie zastosowania.
W niniejszej sprawie nie zachodzi również „szczególnie uzasadniony wypadek”, o którym mowa jest w regulacji art. 102 k.p.c., a zachowania powódki nie sposób także uznać za zachowanie „niesumienne lub oczywiście niewłaściwe” w rozumieniu art. 103 § 1 k.p.c..
Dlatego wbrew temu co twierdzi apelacja, zawarte w tych przepisach regulacje prawne nie mają zastosowania w sprawie i zarzut ich naruszenia przy ferowaniu zaskarżonego postanowienia jest oczywiście chybiony, co dotyczy również pozostałych przywołanych w zażaleniu regulacji prawnych.
Jak już wskazano powyżej do cofnięcia powództwa i umorzenia postępowania doszło na skutek spełnienia przez pozwaną dochodzonych należności po wytoczeniu powództwa.
Zgodnie z powszechnym i podzielanym przez Sąd odwoławczy poglądem judykatury i doktryny prawa jest równoznaczne z przegraniem przez pozwaną sprawy w rozumieniu art. 98 § 1 k.p.c. i zgodnie z zawartą w nim regulacją na pozwanej spoczywa obowiązek zwrócenia powódce poniesionych przez nią kosztów procesu.
Co do zasady zostało to prawidłowo uwzględnione przy ferowaniu zaskarżonego postanowienia, lecz w sposób wadliwy ustalono ich wysokość.
Umknęło bowiem uwadze Sądu Rejonowego, że powódka w piśmie cofającym pozew z dnia 27 06 2022r. wnosiła „ o zwrot całej uiszczonej opłaty sądowej
od pozwu”.
W zaskarżonym postanowieniu nie wyrzeczono w całości o zasadności tego wniosku (wyrzeczono jedynie o zwrocie połowy opłaty w kwocie 50zł), w konsekwencji czego w obecnym stanie sprawy brak jest podstaw do obciążania pozwanej obowiązkiem zwrotu powódce pozostałej części opłaty, tak jak to uczynił Sąd pierwszej instancji w zaskarżonym postanowieniu.
Czyni to w tej części zażalenie uzasadnionym i przy zastosowaniu regulacji
art. 386 § 1 k.p.c. w związku z art. 397 § 3 k.p.c. prowadziło do zmiany zaskarżonego postanowienia i obciążenia pozwanej obowiązkiem zwrotu kosztów procesu w kwocie 287zł (sumy kosztów zastępstwa procesowego w kwocie 270zł oraz poniesionej przez powódkę opłaty skarbowej od pełnomocnictwa w kwocie 17zł), a w pozostałej części zażalenie jest bezzasadne w rozumieniu art. 385 k.p.c. w związku z art. 397 § 3 k.p.c., co z mocy zawartej w nim regulacji prowadziło do oddalenia go w tym zakresie .
Reasumując zaskarżone orzeczenie jest w części wadliwe i dlatego orzeczono jak w sentencji zmieniając zaskarżone postanowienie przy zastosowaniu regulacji art. 386 § 1 k.p.c. w związku z art. 397 § 3 k.p.c., a w pozostałej części zażalenie jako bezzasadne oddalono w oparciu o regulację art. 385 k.p.c. w związku z art. 397 § 3 k.p.c.
O kosztach postępowania odwoławczego orzeczono stosując regulację art. 100 zd. 1 k.p.c., stosunkowo je rozdzielając pomiędzy stronami.
SSO Leszek Dąbek
Podmiot udostępniający informację: Sąd Okręgowy w Gliwicach
Osoba, która wytworzyła informację: Sędzia Sądu Okręgowego Leszek Dąbek
Data wytworzenia informacji: