Portal Orzeczeń Sądu Okręgowego w Gliwicach

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 3 lutego 2015 r.

Sąd Okręgowy w Gliwicach III Wydział Cywilny Odwoławczy w składzie:

Przewodniczący - Sędzia SO Magdalena Hupa-Dębska

Protokolant Wioletta Matysiok

po rozpoznaniu w dniu 3 lutego 2015 r. w Gliwicach na rozprawie

sprawy z powództwa M. K. (K.)

przeciwko M. C.

o zapłatę

na skutek apelacji pozwanej

od wyroku Sądu Rejonowego w Wodzisławiu Śląskim

z dnia 17 lipca 2014 r., sygn. akt I C 1/14

uchyla zaskarżony wyrok i przekazuje sprawę do ponownego rozpoznania Sądowi Rejonowemu w Wodzisławiu Śląskim, pozostawiając temu Sądowi rozstrzygnięcie o kosztach postępowania odwoławczego.

SSO Magdalena Hupa-Dębska

UZASADNIENIE

M. K. domagał się zasądzenia na jego rzecz od pozwanej M. C. kwoty 7.404 zł z ustawowymi odsetkami od dnia 31 sierpnia 2013 r. oraz z kosztami procesu, tytułem zapłaty za roboty budowlane świadczone pozwanej na podstawie umowy z dnia 5 kwietnia 2013 r.

Pozwana wnosiła o oddalenie powództwa i zasądzenie kosztów procesu, kwestionując zarówno jakość wykonanych robót, jak i fakt ich dokończenia. Wniosła o dopuszczenie dowodu

z opinii biegłego oraz z jej porzesłuchania na potwierdzenie swych zarzutów.

Zaskarżonym wyrokiem z dnia 17 lipca 2014 r. Sąd Rejonowy w Wodzisławiu Śląskim uwzględnił powództwo w całości.

Orzeczenie to zapadło przy ustaleniu, że powód prowadzi działalność gospodarczą pod nazwą (...) w L.. W dniu 5 kwietnia 2013 r. zawarł z pozwaną umowę o roboty budowlane, obejmujące zmianę pokrycia dachu z papy na pokrycie gont. Wartość całego zamówienia wynosiła 13.000 zł netto, a podstawą zapłaty wynagrodzenia miała być faktura wystawiona przez powoda. Powyższa kwota wynagrodzenia została powiększona o 800 zł netto za wykonanie przez powoda dodatkowych robót wykonanych, polegających na wykonaniu zadaszenia nad wejściem, na co strony się umówiły ustnie. Powód dostarczył do domu pozwanej materiały potrzebne do dokonania wymiany poszycia dachu: gont grafitowy, gwoździe pneumatyczne, papę B. i papę Bitu F., co zostało przez pozwaną potwierdzone poprzez pokwitowanie odbioru w/w materiałów. W dniu 4 czerwca 2013 r. powód wystawił fakturę VAT nr (...) na kwotę 14.904 zł,

z terminem płatności na dzień 4 czerwca 2013 r., którą pozwana przyjęła poprzez jej podpisanie.

W tej dacie pozwana zapłaciła powodowi kwotę 3.000 zł, co wynika z treści faktury VAT. Ponieważ pozwana nie uregulowała w terminie pozostałej należności, powód wielokrotnie wzywał ją do zapłaty. W dniu 30 sierpnia 2013 r. pozwana zapłaciła dalszą część należności w kwocie 4.500 zł. Powód ponownie wzywał pozwaną do zapłaty pozostałej do kwoty i dopiero pismem z dnia

3 listopada 2013 r. pozwana zakwestionowała dochodzoną przez powoda kwotę. Wcześniej nie składała zastrzeżeń ani co do jakości wykonanych prac, ani co do terminowości ich wykonania.

Już po wniesieniu pozwu w niniejszej sprawie, pozwana skierowała do powoda pismo z dnia

25 marca 2014 r., w którym wezwała go do poprawienia wadliwie wykonanych robót i wykonania obróbki komina, obróbki styku połaci dachu ze ścianami pionowymi budynku, uszczelnienia dachu i wyeliminowania przecieków w poszyciu oraz uszczelnienia przecieków w okapie nad wejściem. Powyższe pismo nie zostało odebrane przez pozwanego, przy czym jak wynika z potwierdzenia nadania pisma – zostało ono wysłane na inny adres niż adres pozwanego wskazany w umowie.

Ustalenia te Sąd poczynił w oparciu o wskazane dowody z dokumentów. Oddalił Sąd wnioski pozwanej o dopuszczenie dowodu z opinii biegłego oraz z jej porzesłuchania.

Doprowadziły one Sąd pierwszej instancji do przekonania o zasadności powództwa, które znajduje oparcie w treści art. 647 kc w związku z art. 658 kc. Stwierdził Sąd, że powód wywiązał się z obowiązku oddania przewidzianego w umowie obiektu, wykonanego zgodnie z wymaganiami wiedzy technicznej i wystawił fakturę VAT nr (...) z dnia 4 czerwca 2013r. Już po wystawieniu w/w faktury, po zakończeniu przedmiotowych robót, pozwana uregulowała w dniu 30.08.2013 r. kwotę 4.500 zł, nie kwestionując wówczas jakości wykonanych robót, ani nie wskazując, że roboty nie zostały w całości wykonane przez powoda. Wyraził przekonanie, że jeśli pozwana utrzymuje, iż wielokrotnie zgłaszała powodowi potrzebę usunięcia wad, to winna tę okoliczność udowodnić, zgodnie z ogólnymi regułami dowodowymi, wynikającymi z art. 6 kc i art. 232 kpc. Skoro nie przedstawiła innych dokumentów lub środków dowodowych, to ponosi negatywne konsekwencje ciężaru dowodu. Nie uwzględnił zarzutów pozwanej, wskazujących na wady wykonanego dachu uznając, że pozwana winna je wykazać, a przede wszystkim podjąć odpowiednie czynności zachowawcze. Tymczasem pozwana ograniczyła się wyłącznie do zgłoszenia zarzutu, którego nie poparła żadnymi dowodami. Nadto, chcąc dochodzić od powoda roszczeń z tytułu niewykonania lub niewłaściwego wykonania umowy, pozwana powinna była wnieść powództwo wzajemne, czego nie uczyniła.

Jako podstawę rozstrzygnięcia o odsetkach wskazał Sąd art. 481 § 1 i 2 kc, natomiast

o kosztach procesu orzekł stosownie do art. 98 kpc.

Apelację od powyższego wyroku wywiodła pozwana, zaskarżając go w całości i wnosząc

o jego uchylenie i przekazanie sprawy Sądowi pierwszej instancji do ponownego rozpoznania,

z pozostawieniem mu rozstrzygnięcia o kosztach postępowania odwoławczego, ewentualnie o jego zmianę przez oddalenie powództwa i zasądzenie na jej rzecz kosztów procesu. Zarzuciła mu naruszenie prawa procesowego - art. 233 § 1 kpc przez dowolną ocenę materiału dowodowego i przyjęcie niezgodnego z prawdą ustalenia, że powód wykonał w całości świadczenie objęte umową o roboty budowlane z dnia 5 kwietnia 2013 r.; art. 328 § 2 kpc poprzez niewyjaśnienie podstawy faktycznej wyroku i niewskazanie przyczyn oddalenia wniosku dowodowego pozwanej o przeprowadzenie dowodu z opinii biegłego; art. 278 § 1 kpc przez oddalenie powyższego wniosku; art. 227 kpc w związku z art. 217 § 2 kpc przez błędną ocenę, które okoliczności mają znaczenie dla rozstrzygnięcia i bezpodstawne oddalenie wniosku o dopuszczenie dowodu z opinii biegłego na okoliczność niewykonania robót objętych umową, wad dotychczasowych robót i kosztów ich usunięcia, co miało wpływ na treść orzeczenia. Nadto zarzuciła naruszenie prawa materialnego - art. 488 § 2 kc przez jego niezastosowanie, a w rezultacie niezbadanie i niewyjaśnienie okoliczności faktycznych, na których opierał się zgłoszony przez pozwaną zarzut niespełnienia świadczenia wzajemnego przez powoda.

W uzasadnieniu apelacji pozwana argumentowała, że została pozbawiony możliwości wykazania okoliczności istotnych dla rozstrzygnięcia, wskutek oddalenia wniosków dowodowych, przy czym Sąd nie uzasadnił swojego postanowienia i nie wskazał, dlaczego oddalił wnioski

o dopuszczenie i przeprowadzenie dowodu z opinii biegłego sądowego na okoliczność wykonania robót i ich wad oraz z przesłuchania pozwanej.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Rację ma skarżący twierdząc, że Sąd Rejonowy dopuścił się uchybień w zakresie procedowania tak istotnych, że miały one wpływ na treść rozstrzygnięcia. Naruszył bowiem Sąd zasady przeprowadzania postępowania dowodowego, wynikające z przepisów art. 217 § 2 kpc i art. 233 § 1 kpc. Oddalając przy tym wnioski dowodowe zgłoszone przez pozwaną, nie wyjaśnił przyczyn tej decyzji procesowej w świetle art. 227 kpc, naruszając nadto art. 328 § 2 kpc

i uniemożliwiając jej ocenę w toku instancji.

Wskazane naruszenia prawa procesowego pozostawały w związku z naruszeniem art. 6 kc, które polegało na tym, że Sąd pierwszej instancji bezzasadnie na obecnym etapie postępowania przyjął, iż powód wykazał okoliczności faktyczne będące podstawą zgłoszonego roszczenia. Pominął bowiem Sąd zupełnie okoliczność, że to na powodzie spoczywał ciężar dowiedzenia, iż umówione roboty zostały wykonane i ukończone. Z faktu oddania przewidzianego w umowie obiektu powód bowiem wywodzi skutki prawne w postaci prawa do żądania wynagrodzenia za wykonane prace.

Naruszenia powyższe były na tyle istotne, że powodują konieczność przeprowadzenia postępowania dowodowego w istotnej dla rozstrzygnięcia części niemal w całości, co uzasadnia rozstrzygnięcie o uchyleniu zaskarżonego wyroku i przekazaniu sprawy do ponownego rozpoznania Sądowi pierwszej instancji. Pomimo zgłoszenia wniosków, nie zostało bowiem przeprowadzone odpowiednie postępowanie dowodowe, które doprowadziłoby do ustalenia wszystkich istotnych dla sprawy faktów, a mianowicie tego czy powód oddał przewidziany w umowie obiekt, wykonany zgodnie z wymaganiami wiedzy technicznej. Pozwana zgłosiła wnioski dowodowe, które zmierzać miały do wyjaśnienia tej kwestii, jednak Sąd Rejonowy oddalił je, przy czym nie wyjaśnił, czy uznał je za nieprzydatne do wyjaśnienia spornych okoliczności, czy też z innych przyczyn niedopuszczalne. Przedmiotem postępowania dowodowego są fakty istotne dla rozstrzygnięcia sprawy, których ustalenie dokonywane jest w oparciu o dowody wskazywane przez strony, które wywodzą z nich pozytywne skutki prawne. Sąd może pominąć dowód tylko w przypadku, gdy okoliczności sporne zostały już dostatecznie wyjaśnione lub jeżeli strona powołuje dowód jedynie dla zwłoki. Oddalając wnioski o przeprowadzenie dowodu z opinii biegłego i z przesłuchania stron na okoliczność wykonania i jakości robót, nie uzasadnił Sąd tej decyzji, co uniemożliwia odniesienie się do jej motywów. Niezależnie od powyższego, co do zasady nie znajduje Sąd Okręgowy usprawiedliwienia dla oddalenia wniosku o dopuszczenie dowodu z zeznań stron, skoro został zgłoszony, a pozostały nie wyjaśnione fakty istotne dla rozstrzygnięcia sprawy, co uzasadniało przeprowadzenie tego dowodu w świetle art. 299 kpc. W drodze tego dowodu pozwana mogła bowiem podjąć próbę wyjaśnienia, w jakich okolicznościach upatruje podstawy zgłoszonych zarzutów. Dowód ten podlegałby wprawdzie dalszej ocenie w świetle całokształtu materiału dowodowego, w którym znalazłby potwierdzenie lub nie, jednak zaniechanie jego przeprowadzenia stanowiło poważne uchybienie procesowe.

Wobec powyższych uchybień, nie sposób na obecnym etapie postępowania przeprowadzić kontrolę oceny prawnej dokonanej przez Sąd pierwszej instancji, a w szczególności wykazania przez powoda okoliczności uprawniających do żądania wynagrodzenia.

W tym stanie rzeczy Sąd Okręgowy na podstawie art. 386 § 4 kpc i art. 108 § 2 kpc, uchylił zaskarżony wyrok i przekazał sprawę Sądowi Rejonowemu w Wodzisławiu Śląskim do ponownego rozpoznania, pozostawiając temu Sądowi rozstrzygnięcie o kosztach postępowania odwoławczego.

Rozpoznając sprawę ponownie, przeprowadzi Sąd Rejonowy zaoferowane przez strony dowody na okoliczności istotne dla rozstrzygnięcia sprawy, zgromadzony materiał dowodowy podda ocenie pamiętając o wskazanych wyżej regułach rozkładu ciężaru dowodu i zależnie od jej wyniku wyda rozstrzygniecie zgodne z odpowiednimi regulacjami prawa materialnego,

a sporządzając ewentualne pisemne motywy, zawrze w nich wszystkie elementy wymagane przepisem art. 328 § 2 kpc.

SSO Magdalena Hupa-Dębska