Portal Orzeczeń Sądu Okręgowego w Gliwicach

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 12 kwietnia 2019 r.

Sąd Okręgowy w Gliwicach III Wydział Cywilny Odwoławczy w składzie:

Przewodniczący - Sędzia SO Leszek Dąbek (spr.)

Sędzia SO Barbara Braziewicz

Sędzia SO Marcin Rak

Protokolant Aldona Kocięcka

po rozpoznaniu w dniu 4 kwietnia 2019 r. w Gliwicach

na rozprawie

sprawy z powództwa U. M.

przeciwko J. M.

o zachowek

na skutek apelacji powódki

od wyroku Sądu Rejonowego w R.

z dnia 13 marca 2018 r., sygn. akt II C 852/15

1)  oddala apelację;

2)  zasądza od powódki na rzecz pozwanej kwotę 900 zł (dziewięćset złotych) z tytułu zwrotu kosztów zastępstwa procesowego w postępowaniu odwoławczym.

SSO Marcin Rak SSO Leszek Dąbek SSO Barbara Braziewicz

Sygn. akt III Ca 1349/18

UZASADNIENIE

Sąd Rejonowy w R. w wyroku wydanym w dniu 13 03 2018r. oddalił powództwo U. M. o zasądzenie na jej rzecz od pozwanej J. M. kwoty 15.000zł z ustawowymi odsetkami od dnia 14 05 2015r. oraz zwrotu kosztów procesu, zasądził od powódki na rzecz pozwanej J. M. kwotę 2.417zł z tytu­łu zwrotu kosztów procesu i orzekł o nieuiszczonych kosztach sądowych.

W ustalonym stanie faktycznym w motywach orzeczenia przywołał regulację art. 991 § 1 k.c., art. 993 k.c., art. 995 k.c. i art. 1000 k.c. Następnie wyliczył, że powódce nale­żałby się zachowek w kwocie 11.916,70zł, „gdyby nieruchomość podarowana przez Z. B. nie była dodatkowo obciążona służebnością mieszkania na rzecz Z. i J. B. (1)”. Wskazał, że zgodnie z wyliczeniami biegłego wartość tej służebności wynosiła 75.800zł i przyjął, że o tę wartość należało pomniej­szyć wartość darowizny dokonanej na rzecz J. M.. Ocenił, że z tej przyczyny „substrat zachowku wyniósł zero” i uznał powództwo za bezzasadne. O kosztach pro­cesu orzekał stosując regulację art. 98 k.p.c.

Orzeczenie zaskarżyła powódka U. M., która wnosiła o jego zmianę przez zasądzenie na jej rzecz od pozwanej kwoty 8.758zł z ustawowymi odset­kami za opóźnienie od dnia 14 05 2015r. oraz zasądzenia na jej rzecz od pozwanej zwrotu kosztów procesu, bądź uchylenie wyroku i przekazanie sprawy Sądowi pierw­szej instancji „w celu uzupełnienia materiału dowodowego” .

Zarzucała, że przy ferowaniu wyroku naruszono prawo procesowe, regulację art. 233 § 1 k.p.c. porzez przekroczenie granic swobodnej oceny dowodów i dokonanie jego błędnej oceny.

Ponadto zarzucała, że naruszono prawo materialne, regulacje art. 993 k.c. i art. 995 k.c. poprzez nieprawidłowe ustalenie substratu zachowku.

W uzasadnieniu apelacji między innym podnosiła, że Sąd Rejonowy obliczając wyso­kość należnego jej zachowku nieprawidłowo założył, że ustalona przez biegłego war­tość służebności mieszkania (75.800zł) powinna być odjęta (pomniejszać) wartość do­konanej darowizny.

Sąd Okręgowy ustalił i zważył co następuje :

Sąd pierwszej instancji trafnie zakwalifikował roszczenie powódki przyjmując, że ma ono źródło w regulacji art. 991 § 1 i 2 k.c. a następnie prawidłowo rozpoznał sprawę.

Ustalenia faktyczne składające się na podstawę faktyczną orzeczenia mają podstawę w informacjach zawartych we wskazanych w uzasadnieniu orzeczenia źró­dłach dowodowych, których ocena jest logiczna i mieści się w granicach swobodnej oceny dowodów.

Skarżąca w ramach zarzut naruszenia przy ferowaniu wyroku regulacji art. 233 § k.p.c. w istocie kwestionuje dokonaną przez Sąd Rejonowy ocenę prawną ustalonego stanu faktycznego.

Z tej przyczyny zarzut ten tylko werbalnie odnosi się do podstawy faktycznej orzeczenia i jako taki nie ma on wpływu na powyższą ocenę.

Z tych też względów Sad odwoławczy przyjął za własne ustalenia faktyczne Sądu pierwszej instancji .

Zgodnie z prawidłowymi i nie kwestionowanymi ustaleniami Sądu Rejonowe­go Z. B. (mąż spadkodawczyni J. B. (1)) nabył nieruchomość grun­tową o urządzonej księdze wieczystej prowadzonej przez Sąd Rejonowy w R. pod numerem Kw. 12.643w drodze darowizny dokonanej w umowie z dnia 12 10 1978r., stąd też stosownie do regulacji art. 33 pkt 2 k.r.o. prawo własności tej nieru­chomości weszło w skład jego majątku odrębnego (w toku postępowania nie wykazano, że darczyńca inaczej postanowił).

Jakkolwiek w czasie małżeństwa Z. B. i J. B. (1) wybu­dowali na tej nieruchomości dom mieszkalny i zabudowania gospodarcze, to zgod­nie z zasadą superficies solo cedit (znajduje ona swe normatywne odniesienie w re­gulacji art. 48 k.c.), z chwilą ich wybudowania stały się one częścią składową przedmiotowej nieruchomości a związane z ich wybudowaniem koszty można co najwyżej rozpatrywać jako nakłady z majątku wspólnego małżonków B. na majątek odrębny Z. B..

Te ostatnie nie były przedmiotem - przywoływanej w podstawie faktycznej powództwa - umowie darowizny zawartej w dniu 8 04 1999r., gdyż w jej ramach Z.­munt B. darował pozwanej J. M. i jej mężowi Z. M. tylko wskazaną powyżej nieruchomość.

Tym samym - wbrew temu co twierdziła skarżąca - z mocy tej umowy nie do­szło do żadnego przesunięcia majątkowego z majątku spadkodawczyni J. B. (1) do majątku pozwanej J. B. (2) i dokonana w niej darowizna nie podlega uwzględnieniu przy obliczeniu wartości substratu zachowku.

W następstwie tego - w materiale sprawy - przyjąć należy, że powódka otrzy­mała należny jej zachowek w postaci powołania jej do spadku po J. B. (1) (zgodnie z postanowieniem Sądu Rejonowego w R. z dnia 7 01 2015r. wydanym w sprawie o sygn. akt II Ns 868/14 powódka nabyła udział w spadku po J. B. (1)

udział odpowiadający udziałowi ustalonemu w ramach ustawowego porządku dziedzi­czenia) i powództwo było nieuzasadnione, co pomimo częściowo odmiennego uzasad­nienia ostatecznie znalazło prawidłowe odzwierciedlenie w zaskarżonym wyroku.

Czyni to apelację bezzasadną w rozumieniu art. 385 k.p.c., a to z mocy zawar­tej w nim regulacji prowadziło do jej oddalenia.

R. zaskarżony wyrok odpowiada prawu i dlatego apelację jako bezzasadną oddalono w oparciu o regulację art. 385 k.p.c.

O kosztach postępowania odwoławczego orzeczono stosując regulacje art. 98 k.p.c. biorąc pod uwagę, że powódka uległa w tym postępowaniu i dlatego powinna zw rócić pozwanej poniesione przez nią koszty zastępstwa procesowego

SSO Marcin Rak SSO Leszek Dąbek SSO Barbara Braziewicz