Portal Orzeczeń Sądu Okręgowego w Gliwicach

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 11 lipca 2022 r.

Sąd Okręgowy w Gliwicach III Wydział Cywilny Odwoławczy w składzie:

Przewodniczący - Sędzia Sądu Okręgowego Leszek Dąbek

po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w dniu 11 lipca 2022 r. w Gliwicach

sprawy z powództwa (...) w W.

przeciwko A. O. (1)

o zapłatę

na skutek apelacji powoda

od wyroku Sądu Rejonowego w Gliwicach

z dnia 19 maja 2021 r., sygn. akt I C 3039/18

1.  oddala apelację;

2.  przyznaje adwokatowi A. M. ze Skarbu Państwa - Sądu Rejonowego w Gliwicach wynagrodzenie za pełnienie w postępowaniu odwoławczym funkcji kuratora dla nieznanego z miejsca pobytu pozwanego A. O. (2) w kwocie 1.328,40 zł (tysiąc trzysta dwadzieścia osiem złotych i czterdzieści groszy), w tym kwotę 248,40 zł (dwieście czterdzieści osiem złotych i czterdzieści groszy) podatku od towarów i usług.

SSO Leszek Dąbek

Sygn. akt III Ca 742/21

UZASADNIENIE

Sąd Rejonowy w Gliwicach w wyroku z dnia 19 05 2021r. w sprawie z powództwa (...) w W. przeciwko A. O. (1) o zapłatę oddalił powództwo raz przyznał kuratorowi ustanowionemu dla nieznanego z miejsca pobytu pozwanego wynagrodzenie.

Na uzasadnienie podał, że dnia 16 04 2015r. w sprawie prowadzonej pod sygn. akt II Co 5249/12 wydano postanowienie o przysądzeniu własności nieruchomości, które uprawomocniło się dnia 2 07 2015r. Na opisanej nieruchomości została ustanowiona hipoteka kaucyjna, która wpisano do KW. Powód nabył w drodze umowy cesji wskazaną w niej wierzytelność wraz z zabezpieczeniami. Powód przed dniem 2 07 2015r. nie złożył wniosku o wpis hipoteki na jego rzecz do KW. Następnie zważył, że dla skuteczności zawarcia umowy przelewu wierzytelności hipotecznej konieczne jest dokonanie wpisu do KW, który ma charakter konstytutywny, przy czym wpis ma moc wsteczną od chwili złożenia wniosku o jego dokonanie. Sąd ocenił, że z powodu braku wniosku powoda o dokonanie wpisu do KW, nie doszło do skutecznego przelewu wierzytelności hipotecznej na jego rzecz. Tym samym brak wpisu w KW oznaczał brak uprawnień powoda do żądania wydaniu mi tytułu egzekucyjnego, jako podmiotowi nie będącemu wierzycielem rzeczowym pozwanego.

Orzeczenie zaskarżył powód (...) w W. , który wniósł jego zmianę poprzez uwzględnienie powództwa w całości oraz zasądzenie na jego rzecz od pozwanego zwrotu kosztów procesu. Alternatywnie wniósł o uchylenie zaskarżonego orzeczenia i przekazania sprawy do ponownego rozpoznania.

Zarzucił, że przy ferowaniu zaskarżonego wyroku Sąd I\pierwszej instancji naruszył przepisy prawa procesowego i materialnego tj. regulacje:

1.  art. 232 k.p.c. przez nieuzasadnione przyjęcie, że strona powodowa

nie wywiązała się z obowiązku udowodnienia okoliczności, z których wywodzi skutki prawne, w szczególności w zakresie przysługiwania powodowi legitymacji czynnej do występowania w sprawie, podczas gdy powód przedstawił dowody na wykazanie faktu istnienia, wysokości i wymagalności wierzytelności nabytej od wierzyciela pierwotnego;

1.  art. 233 § 1 k.p.c. w zw. z art. 227 k.p.c. i w zw. z art. 231 k.p.c.

przez przekroczenie zasady swobodnej oceny dowodów polegające na:

a)  braku wszechstronnego rozważenia materiału dowodowego oraz dokonanie jego dowolnej, sprzecznej z zasadami logiki i obiektywizmu oceny, a w szczególności w zakresie rzekomego nieudowodnienia przez powoda nabycia dochodzonej w sprawie wierzytelności, a także dokonanie tej oceny z pominięciem istotnej części materiału dowodowego, a w szczególności z pominięciem:

—

umowy o kredyt w rachunku bieżącym nr (...) z dnia 18 02 2009 r. wraz wnioskiem o udzielenie kredytu, ogólnymi warunkami umów w zakresie kredytowania działalności gospodarczej w G. Banku, zaświadczeniem o udzieleniu kredytu, aneksem do umowy kredytu,

—

oświadczenia o ustanowieniu Hipoteki na rzecz Banku,

—

odpisu zwykłego księgi wieczystej nr (...),

—

projektu planu podziału sporządzonego przez Komornika Sądowego przy Sądzie Rejonowym w G. M. K. dnia 31 08 2015r. w sprawie o sygn. akt KM 5021/12, KM 5831/13, KM 1228/14, KM 1909/14, KM 1988/14, KM 3910/15 wraz z postanowieniem Sądu Rejonowego w Gliwicach II Wydziału Cywilnego z dnia 09 05 2016r. w sprawie II Co 5249/12 w przedmiocie zatwierdzenia projektu planu podziału sumy uzyskanej z egzekucji

z nieruchomości, dla której prowadzona jest KW (...)-/ (...),

—

wezwania Sądu Rejonowego w Gliwicach II Wydział Cywilny sygn. akt II Co 5249/12 z dnia 10 08 2018r. wzywającego powoda

do złożenia tytułu wykonawczego obejmującego wierzytelność zabezpieczoną hipoteką na nieruchomości, dla której prowadzona jest KW (...) pod rygorem pozostawienia środków przyznanych wierzycielowi pierwotnemu w ramach planu podziału

na rachunku depozytowym sądu,

—

wyciągu z umowy sprzedaży wierzytelności z dnia 27 04 2015 r. wraz z Załącznikiem nr 1 w postaci zestawienia wierzytelności będących przedmiotem umowy,

—

wyciągu z ksiąg rachunkowych strony powodowej nr (...)

z dnia 02 10 2018r.

b)  uznanie przez Sąd pierwszej instancji, że powód nie wykazał swojej legitymacji czynnej, w sytuacji gdy powód przedłożył do akt niniejszej sprawy dokumenty, które wprost wskazują legitymację powoda, uznanie przez Sąd I instancji, że fakt obiektywnej niemożliwości dokonania zmiany wierzyciela w księdze wieczystej, wpływa

na skuteczność nabycia przez powoda wierzytelności uczestniczącej w planie podziału sumy uzyskanej z egzekucji z nieruchomości, podczas, gdy w rzeczywistości wierzytelność została przez powoda skutecznie nabyta na podstawie umowy cesji wierzytelności od wierzyciela pierwotnego.

2.  art. 1036 § 2 k.p.c. w zw. z art. 65 i nast. Ustawy z dnia 6 07 1982r.

o księgach wieczystych i hipotece w zw. z art. 509 § 2 i 510 k.c. poprzez jego niezastosowanie i oddalenie powództwa pomimo tego, że dochodzona pozwem kwota jest złożona na rachunku depozytowym Ministra Finansów i jej wypłata powodowi uzależniona jest od uzyskania przez powoda tytułu wykonawczego stwierdzającego wierzytelność hipoteczną, a powód, jako następca prawny wierzyciela pierwotnego, który skutkiem umowy przelewu wierzytelności nabył wszelkie związane z nią prawa, w tym prawa wierzyciela pierwotnego do uzyskania zaspokojenia z kwoty uzyskanej z licytacyjnej sprzedaży nieruchomości i złożonej na rachunku depozytowym Ministra Finansów zgodnie

z art. 1036 §2 k.p.c. obowiązany jest uzyskać tytuł wykonawczy celem umożliwienia podjęcia z depozytu kwoty, która jest zdeponowana na tym rachunku i jest mu należna w świetle art. 1000 § 1 k.p.c.

3.  art. 233 k.p.c. w zw. z art. 227 k.p.c. w zw. z art. 1000 § 1 w związku

z art. 1003 § 1 w zw. z art. 75 u.k.w.h. poprzez poczynienie ustaleń sprzecznych z zebranym w sprawie materiałem dowodowym i ustalenie, że dochodzona pozwem wierzytelność nie była zabezpieczona hipotecznie, podczas gdy w rzeczywistości dochodzona pozwem wierzytelność była zabezpieczona hipotecznie, jednak na skutek przeprowadzenia skutecznego postępowania egzekucyjnego z nieruchomości,

na której było ustanowione hipoteczne zabezpieczenie spłaty kredytu hipoteki wpisane na rzecz powoda wygasły i zostały wykreślone

(art. 1003 k.p.c.), a w ich miejsce powód nabył prawo do zaspokojenia z ceny nabycia (art. 1000 §1 k.p.c.);

4.  art. 6 k.c. poprzez jego niewłaściwą wykładnię polegającą na uznaniu, że powód nie zadośćuczynił spoczywającemu na nim ciężarowi dowodu i nie udowodnił faktów istotnych dla rozstrzygnięcia sprawy, w tym w szczególności wykazania legitymacji czynnej powoda, co stoi w sprzeczności z przedłożonymi do pozwu dokumentami, a w konsekwencji nierozpoznanie istoty sprawy i zaniechanie przez Sąd pireszej instancji zbadania podstaw żądania powoda;

5.  art. 509 k.c. i 510 k.c. poprzez ich niewłaściwe zastosowanie i uznanie, że:

a)  powód przedłożonymi dokumentami nie wykazał przejścia uprawnienia na rzecz następcy prawnego, a w konsekwencji nie przysługuje mu legitymacja czynna, podczas gdy powód przedłożył do akt niniejszej sprawy umowę przelewu wierzytelności wraz z załącznikiem do umowy stanowiącym zestawienie wierzytelności, które potwierdzają fakt nabycia przez powoda dochodzonej w niniejszym postępowaniu wierzytelności,

b)  powód, jako następca prawny wierzyciela pierwotnego nie nabył uprawnienia do zaspokojenia swojego roszczenia dochodzonego pozwem ze środków złożonych na rachunku depozytowym Ministra Finansów w ramach postępowania egzekucyjnego prowadzonego przez Komornika Sądowego przy Sądzie Rejonowym

w G. M. K. pod sygn. akt Km 5021/12, KM 5831/13, KM 1228/14, KM 1909/14 i nadzorowanego przez Sąd Rejonowy w Gliwicach II Wydział Cywilny pod sygn. akt II Co 5249/12, podczas gdy skutkiem umowy przelewu wierzytelności jest nabycie przez nabywcę wszelkich praw przysługujących zbywcy, co w niniejszej sprawie skutkuje nabyciem przez powoda uprawnienia do uzyskania zaspokojenia z ceny nabycia stosowanie do treści art. 1000 § 1 k.p.c.;

6.  art. 79 u.k.w.h. poprzez jego niezastosowanie i nieuwzględnienie przy rozstrzyganiu niniejszej sprawy i pominięcie faktu, że pozwany A. O. (1), ponosił wobec wierzyciela pierwotnego, a więc ponosi także wobec powoda, jako nabywcy wierzytelności, odpowiedzialność jako dłużnik rzeczowy z tytułu hipoteki wpisanej uprzednio w księdze wieczystej prowadzonej dla nieruchomości, której był właścicielem bezpośrednio przed jej licytacyjną sprzedażą;

7.  art. 5 k.c. w zw. z art. 354 § 1 k.c. poprzez jego niezastosowanie i tym samym usankcjonowanie sytuacji w której wbrew woli obu stron umowy o kredyt, jak również dłużnika rzeczowego, wierzytelność nie zostanie zaspokojona z przedmiotu zabezpieczenia w postaci hipoteki ustanowionej na nieruchomości przysługującej uprzednio pozwanemu.

Kurator dla nieznanego z miejsca pobytu pozwanego adwokat A. M. wniósł o oddalenie apelacji oraz o przyznanie wynagrodzenia za udział w postępowaniu odwoławczym według norm przepisanych.

Sąd Okręgowy ustalił i zważył, co następuje:

Sąd pierwszej instancji prawidło rozpoznał sprawę a następnie orzekając skonstruował prawidłową podstawę faktyczną orzeczenia.

Ustalenia składające się na podstawę faktyczną orzeczenia mają podstawę

w informacjach zawartych w przywołanych w uzasadnieniu zaskarżonego wyroku wiarygodnych źródłach dowodowych, których ocena jest logiczna i mieści się w granicach swobodnej oceny dowodów.

Skarżący w ramach zarzutów dotyczących werbalnie podstawy faktycznej orzeczenia w istocie kwestionuje dokonaną przez Sąd Rejonowy ocenę prawną ustalonego stanu faktycznego, przez co nie mają one wpływu na zawartą powyżej ocenę i są oczywiście chybione.

Z tych też względów Sąd odwoławczy przyjął za własne ustalenia faktyczne Sądu pierwszej instancji.

Dokonana przez Sąd Rejonowy ocena prawna ustalonego stanu faktycznego jest również prawidłowa i Sąd odwoławczy ją podziela (art. 387 § 2 ¹ pkt 2 k.p.c. poprzednio orzecz. SN z dn. 26 04 1935r. C III 473/34, Zb. U.z 1935r. poz. 496).

Niezależnie od tego należy jednak dodać, że powództwo zostało oparte

na twierdzeniu (stosownie do regulacji art. 321 § 1 k.p.c. wyznacza ono kognicję Sądu w sprawie), że powód nabył w drodze umowy cesji wierzytelności z dnia 27 04 2015r. zawartej pomiędzy nim a (...) Bank S.A. w W. (następcy prawnego (...) Banku S.A. w K.) „prawo do środków złożonych na depozytowym rachunku na skutek licytacyjnej sprzedaży nieruchomości” przynależnych cedentowi z mocy przeprowadzonej egzekucji z nieruchomości pozwanego, na której ustanowiona była hipoteka zabezpieczająca wierzytelności przynależne poprzednikowi cedenta wynikające z umowy kredytu zawartej w dniu w dniu 18 02 2009r. z M. O. (vide podstawa faktyczna powództwa).

Przynależne cedentowi prawo do tych środków pieniężnych ma swe odniesienie w postanowieniach pkt 3 (...) sporządzonego przez Komornika Sądowego przy Sądzie Rejonowym w G. M. K. z dnia 31 08 2015r.(II Co 5249/12).

Powstało ono - stosownie do regulacji art.1000 § 1 k.p.c. – z chwilą uprawomocnienia się w dniu 2 07 2015r. postanowienia Sądu Rejonowego w Gliwicach z dnia 16 04 2015r., w którym przysądzono na rzecz nabywcy nieruchomości prawo własności egzekwowanej nieruchomości.

Ze względu na jego adresatów, sposób jego powstania, charakter i treść nie jest to wierzytelność stąd też zgodnie z regulacją art. 509 k.c. jego przelew

nie jest dopuszczalny i co za tym idzie skuteczny (możliwe jest tylko jego przejście

w drodze sukcesji uniwersalnej).

Dlatego abstrahując od treści omawianej umowy cesji i oceny czy tego rodzaju prawo było nią objęte (w § 2 umowy cesji mowa jest tylko o wierzytelnościach i ich zabezpieczeniach), prawo to co do zasady nie mogło być przez powódkę nabyte w drodze cesji.

W połączeniu z wywodami prawnymi Sądu Rejonowego powoduje to, iż powództwo jest nieuzasadnione.

Znalazło to prawidłowe odzwierciedlenie w zaskarżonym wyroku, przez co apelacja jest bezzasadna w rozumieniu art. 385 k.p.c. i jako taka z mocy zawrtej w nim regulacji podlegała ona oddaleniu.

Reasumując zaskarżony odpowiada prawu i dlatego apelację jako bezzasadną oddalono na mocy art. 385 k.p.c.

Ustanowionemu kuratorowi dla nieznanego z miejsca pobytu pozwanego przyznano wynagrodzenie od Skarbu Państwa w oparciu o regulację § 1 ust. 1 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 9 03 2018r. w sprawie określenia wysokości wynagrodzenia i zwrotu wydatków poniesionych przez kuratorów ustanowionych da strony w sprawie cywilnej w związku z § 10 ust. 1 pkt 1 w związku z§ 2 pkt 6 Rozporządzenia ministra Sprawiedliwości z dnia 22 10 2015r. w sprawie opłat za czynności adwokackie.

SSO Leszek Dąbek