Portal Orzeczeń Sądu Okręgowego w Gliwicach

POSTANOWIENIE

Dnia 19 stycznia 2023 r.

Sąd Okręgowy w Gliwicach III Wydział Cywilny Odwoławczy w następującym składzie:

Przewodniczący-Sędzia Sądu Okręgowego Andrzej Dyrda

po rozpoznaniu w dniu 19 stycznia 2023 r. w Gliwicach na posiedzeniu niejawnym

sprawy ze skargi R. T.

o wznowienie postępowania zakończonego prawomocnym postanowieniem Sądu Okręgowego w Gliwicach z dnia 21 maja 2008 r., w sprawie o sygn. akt III Ca 426/08

z wniosku B. T.

z udziałem R. T.

o podział majątku wspólnego

postanawia:

oddalić skargę.

SSO Andrzej Dyrda

Sygn. akt III Ca 500/22

UZASADNIENIE

Uczestnik postępowania R. T. wniósł skargę o wznowienie postępowania zakończonego prawomocnym postanowieniem Sądu Okręgowego w Gliwicach z dnia 21 maja 2018r. w sprawie o sygn. akt III Ca 426/08 domagając się uchylenia zaskarżonego orzeczenia, alternatywnie zmiany postanowienia Sądu I instancji poprzez obniżenie spłaty na rzecz wnioskodawczyni do kwoty 36 700 zł pomniejszoną o narzuty z tabeli 11 str. 31.

Uczestnik postępowania jako podstawę wznowienia postępowania wskazał, że wyrok został uzyskany za pomocą przestępstwa, podnosząc, że przy rozpoznaniu sprawy doszło do niedopełnienia obowiązków służbowych. Nadto podniósł, że o podstawie wznowienia dowiedział się pod koniec lipca 2021r. podczas przeglądania i analizowania akt sprawy.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

W pierwszej kolejności wskazać należy, że skarga o wznowienie postępowania jest nadzwyczajnym środkiem zaskarżenia umożliwiającym wzruszenie prawomocnych orzeczeń, dlatego podlega szczególnym rygorom odnośnie formy i treści, które określone zostały w art. 409 k.p.c. (stosowanym w postępowaniu nieprocesowym poprzez art. 524 k.p.c. i art. 13 § 2 k.p.c.). W orzecznictwie przyjmuje się przy tym, że instytucja wznowienia postępowania pozwala na podważenie prawomocnego orzeczenia, stąd też przyczyny usprawiedliwiające jej zastosowanie muszą mieć charakter wyjątkowy oraz odpowiednią wagę. (postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 22 stycznia 2009r., II PZ 38/08; postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 28 marca 2007r. II CZ 16/07).

Zgodnie z brzmieniem art. 409 k.p.c., skarga o wznowienie powinna czynić zadość warunkom pozwu oraz zawierać oznaczenie zaskarżonego orzeczenia, podstawę wznowienia i jej uzasadnienie, okoliczności stwierdzające zachowanie terminu do wniesienia skargi oraz wniosek o uchylenie lub zmianę zaskarżonego orzeczenia.

Podstawy wznowienia zostały wyczerpująco określone w art. 401, art. 401 ¹ i art. 403 k.p.c.

Sąd Najwyższy w postanowieniu z dnia 15 marca 2018r. (III CZ 8/18) wskazał, że zadaniem sądu, który ocenia, czy skarga o wznowienie jest oparta na ustawowej podstawie wznowienia (art. 410 § 1 k.p.c.), jest ocena, czy podana w skardze podstawa jest w ogóle przewidziana w ustawie i czy powołane przez skarżącego okoliczności faktyczne dadzą się zakwalifikować w sposób abstrakcyjny pod którąkolwiek z podstaw przewidzianych w ustawie, tj. czy wypełniają hipotezę którejkolwiek z norm opisujących ustawowe znamiona podstawy wznowienia. Badając, czy skarga jest oparta na ustawowej podstawie wznowienia, sąd bierze pod uwagę jedynie treść twierdzeń faktycznych zawartych w skardze i nie weryfikuje ich prawdziwości. Zakładając prawdziwość tych twierdzeń sąd sprawdza, czy mógłby dokonać ich subsumpcji pod hipotezę którejkolwiek z przewidzianych w ustawie podstaw wznowienia, co wiąże się z istoty rzeczy z koniecznością dokonania wykładni hipotezy norm opisujących ustawowe podstawy wznowienia. Rezultatem tych zabiegów powinno być ustalenie, wyłącznie na podstawie treści skargi, czy - przy założeniu prawdziwości twierdzeń faktycznych zawartych w jej uzasadnieniu - mogłaby ona być uzasadniona, czyli wznowienie postępowania mogłoby okazać się dopuszczalne, a nie to, czy w rzeczywistości istnieje powołana przez skarżącego podstawa wznowienia, czyli, czy wznowienie postępowania jest rzeczywiście dopuszczalne.

W niniejszej skardze, uczestnik jako podstawę wznowienia wskazał uzyskanie wyroku za pomocą przestępstwa.

Zgodnie z art. 403 § 1 pkt 2 k.p.c. „można żądać wznowienia na tej podstawie, że wyrok został uzyskany za pomocą przestępstwa”. Zgodnie natomiast z art. 404 k.p.c. z powodu przestępstwa można żądać wznowienia jedynie wówczas, gdy czyn został ustalony prawomocnym wyrokiem skazującym, chyba że postępowanie karne nie może być wszczęte lub że zostało umorzone z innych przyczyn niż brak dowodów. Według tego przepisu, koniecznym warunkiem żądania wznowienia postępowania jest to, aby czyn został ustalony prawomocnym wyrokiem skazującym za to przestępstwo, przy czym przepis ten przewiduje wyjątki, tj. sytuacje w których postępowanie karne nie może być wszczęte lub je umorzono z innych przyczyn niż brak dowodów. Zatem gdy zachodzi któryś z tych wyjątków, sąd cywilny samodzielnie ocenia, czy zostało popełnione przestępstwo.

W omawianej sprawie uczestnik postępowania winien przedstawić odpowiedni wyrok, co wynika z art. 404 k.p.c., albo wskazać, że postępowanie karne nie może być wszczęte lub je umorzono z innych przyczyn niż brak dowodów.

Wobec faktu, że uczestnik postępowania nie wykazał, że którakolwiek ze wskazanych okoliczności zaistniała, uznać należało, że powołana w skardze podstawa wznowienia nie została wykazana, co uzasadniało oddalenie skargi na zasadzie art. 412 § 2 k.p.c.

SSO Andrzej Dyrda