Portal Orzeczeń Sądu Okręgowego w Gliwicach

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 30 lipca 2024 r.

Sąd Okręgowy w Gliwicach III Wydział Cywilny Odwoławczy w składzie:

Przewodniczący – Sędzia Sądu Okręgowego Andrzej Dyrda

po rozpoznaniu w dniu 30 lipca 2024 r. w Gliwicach

na posiedzeniu niejawnym

sprawy z powództwa (...) Spółdzielni Mieszkaniowej (...) w Z.

przeciwko I. W.

o zapłatę

na skutek apelacji pozwanej

od wyroku Sądu Rejonowego w Zabrzu

z dnia 25 stycznia 2024 r., sygn. akt VIII C 105/23

1.  oddala apelację;

2.  nie obciąża pozwanej kosztami postępowania odwoławczego.

SSO Andrzej Dyrda

Sygn. akt III Ca 292/24

UZASADNIENIE

Sąd Rejonowy w Zabrzu wyrokiem z dnia 25 stycznia 2024r. zasądził od pozwanej na rzecz powódki kwotę 885,56 zł z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 24 sierpnia 2022 roku do dnia zapłaty z jednoczesnym zastrzeżeniem, że odpowiedzialność pozwanej w powyższym zakresie jest solidarna z odpowiedzialnością M. W. wynikającą z nakazu zapłaty w postępowaniu upominawczym z dnia 14 października 2022 roku wydanego przez Referendarza w Sądzie Rejonowym w Zabrzu w sprawie o sygnaturze I Nc 2015/22 (pkt 1). Należność tą Sąd rozłożył na 18 rat miesięcznych, w tym pierwsza rata w wysokości 35,56 zł, a kolejne raty w wysokości po 50 zł, które to raty płatne będą do ostatniego dnia każdego miesiąca poczynając od miesiąca następnego po tym, w którym wyrok się uprawomocni, z odsetkami ustawowymi za opóźnienie w przypadku opóźnienia w płatności którejkolwiek z rat i z zastrzeżeniem, że w razie opóźnienia płatności dwóch kolejnych rat cała pozostała do zapłaty należność główna staje się natychmiast wymagalna wraz z dalszymi odsetkami ustawowymi za opóźnienie od daty postawienia jej w stan natychmiastowej wymagalności (pkt 2). Sąd nadto nie obciążył pozwanej kosztami procesu (pkt 3) a tytułem nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej pozwanej z urzędu przyznaje adwokat J. K. od Skarbu Państwa – Sądu Rejonowego w Zabrzu kwotę 332,10 zł, w tym podatek od towarów i usług (pkt 4).

Uzasadniając orzeczenie Sąd wskazał, że zgodnie z art. 4 ust. 2 ustawy z dnia 15 grudnia 2000 roku o spółdzielniach mieszkaniowych (Dz.U.2023.438.t.j. dalej: u.s.m.), członkowie spółdzielni będący właścicielami lokali, są obowiązani uczestniczyć w pokrywaniu kosztów związanych z eksploatacją i utrzymaniem ich lokali, eksploatacją i utrzymaniem nieruchomości wspólnych, eksploatacją i utrzymaniem nieruchomości stanowiących mienie spółdzielni przez uiszczanie opłat zgodnie z postanowieniami statutu. Sąd zwrócił uwagę, że z istoty odpowiedzialności solidarnej wynika, iż oboje dłużnicy odpowiadają za dług związany ze wspólnym mieniem do pełnej jego wysokości, chyba że umówiono się inaczej.

Sąd miał na względzie, że pomimo, że pozwana wynajmowała mieszkanie od 2018 roku w innej miejscowości, to jednak nadal przysługuje jej spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu przy ul. (...) w Z.. Z tego względu, zgodnie z art. 4 ust. 6 ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych odpowiada ona solidarnie z M. W. za zadłużenie w opłatach dochodzonych przez powódkę i zgodnie z zasadą odpowiedzialności solidarnej jest zobowiązana za te długi.

Sąd w wyroku zastrzegł, że odpowiedzialność pozwanej jest solidarna z odpowiedzialnością M. W. wynikającą z nakazu zapłaty w postępowaniu upominawczym z dnia 24 sierpnia 2022 roku wydanego przez Referendarza w Sadzie Rejonowym w Zabrzu w sprawie o sygnaturze akt I Nc 2015/22. W orzecznictwie podnosi się, że w sentencji wyroku zasądzającego należność od jednego lub więcej pozwanych, którzy odpowiadają solidarnie z inną osobą, dopuszczalne jest umieszczenie wzmianki o tej solidarności tylko wtedy, gdy w stosunku do tej osoby zapadł już wcześniej prawomocny wyrok zasądzający od niej tę samą należność. Sąd zwrócił uwagę, że w braku bowiem takiej wzmianki mogłaby zachodzić - przy istnieniu kilku tytułów egzekucyjnych - obawa, że wbrew istocie solidarności, polegającej na tym, iż zaspokojenie wierzyciela przez któregokolwiek z dłużników zwalnia pozostałych (art. 366 § 1 k.c.), ta sama należność byłaby kilkakrotnie uiszczona.

Sąd uznał, że powódka udowodniła swoje żądanie co do zasady jak i co do wysokości albowiem przedstawiła kartotekę księgową za lata 2021 - 2022, jak również uchwałę nr 104/ (...) Rady Nadzorczej GSM (...) w Z. z dnia 8 lipca 2021 roku w sprawie zatwierdzenia zaliczek na centralne ogrzewanie, cwu oraz gaz i uchwałę nr 118/ (...) Rady Nadzorczej GSM (...) w Z. z dnia 4 listopada 2021 roku w sprawie zatwierdzenia nowych stawek czynszu oraz pokrycia kosztów związanych z eksploatacją i utrzymaniem nieruchomości wspólnych, zatwierdzenia nowych stawek opłat na fundusz remontowy. Powódka przedstawiła również dokumenty w postaci szczegółowych naliczeń za miesiące marzec – lipiec 2022 roku, jak również notę odsetkową. Sąd stwierdził, że z dokumentów tych wynikał sposób dokonanych przez powódkę wyliczeń opłat eksploatacyjnych obejmujących żądanie pozwu i ich wysokość. Strona pozwana nie przedłożyła przy tym żadnego dowodu wskazującego na to, że dokonane przez powódkę wyliczenia były nieprawidłowe.

O odsetkach, w tym skapitalizowanych, Sąd orzekł na podstawie art. 481 § 1 i 2 k.c., uznając, że są one należne od daty wniesienia pozwu.

Sąd nadto uznał, że w niniejszej sprawie uzasadniony wypadek zachodzi Zgodnie z treścią przepisu art. 320 k.p.c. w szczególnie, a ponadto strony procesu zgodnie wnosiły o rozłożenie należności na raty, dlatego zasądzoną należność w punkcie 2 wyroku rozłożono na raty.

O kosztach procesu Sąd orzekł na podstawie art. 102 k.p.c. stwierdzając, że sytuacja majątkowa i rodzinna pozwanej dawała podstawę do nieobciążania jej kosztami procesu w niniejszym postępowaniu.

Wobec reprezentowania pozwanej przez pełnomocnika z urzędu w osobie adw. J. K., Sąd w punkcie 4 wyroku, na podstawie art. 29 ust. 1 ustawy z dnia 26 maja 1982 roku Prawo o adwokaturze (Dz. U. z 2009 r. Nr 146, poz. 1188 t.j.) i § 2 pkt 2 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 roku w sprawie opłat za czynności adwokackie przyznał pełnomocnikowi kwotę 270 zł powiększoną o podatek VAT w kwocie 62,10 zł, co dało łącznie 332,10 zł.

Apelację od tego orzeczenia wniosła pozwana.

Zarzuciła naruszenie przepisów postępowania, a to art. 233 § 1 k.p.c. poprzez dokonanie dowolnej, a nie swobodnej oceny materiału dowodowego, co miało wpływ na wynik postępowania poprzez przyjęcie, iż powód w sposób wystarczający wykazał swoje roszczenie.

Nadto zarzuciła błąd w ustaleniach faktycznych mający wpływ na wynik postępowania, polegający na przyjęciu, iż pozwana I. W. winna ponosić opłaty za media w lokalu, w którym nie zamieszkuje od 2018r.

Na tych podstawach wniosła o zmianę zaskarżonego wyroku poprzez oddalenie powództwa w całości ewentualnie o uchylenie wyroku Sądu I instancji i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania, jak również zasądzenie od powódki na rzecz pozwanej kosztów postępowania apelacyjnego, w tym kosztów zastępstwa procesowego, a na wypadek uwzględnienia powództwa przyznanie z sum budżetowych Skarbu Państwa- Sądu Rejonowego w Zabrzu wynagrodzenia na rzecz pełnomocnika wedle norm przepisanych za pomoc prawną udzieloną pozwanej z urzędu w postępowaniu apelacyjnym, ponieważ koszty te nie zostały pokryte przez pozwaną w całości czy w części.

W odpowiedzi na apelację powód wniósł o jej oddalenie oraz zasądzenie od pozwanej na jego rzecz kosztów postępowania odwoławczego.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Apelacja jako bezzasadna podlegała oddaleniu.

W pierwszej kolejności należy zauważyć, że niniejsza sprawa podlega rozpoznaniu w postępowaniu uproszczonym i z tego względu zgodnie z przepisem art. 505 ¹³ § 2 k.p.c., jeżeli sąd drugiej instancji nie przeprowadził postępowania dowodowego, uzasadnienie wyroku tego sądu powinno zawierać jedynie wyjaśnienie podstawy prawnej wyroku z przytoczeniem przepisów prawa. Sytuacja opisana w cytowanym przepisie miała miejsce w rozpoznawanej sprawie, bowiem Sąd Okręgowy, po dokonaniu analizy stanu faktycznego sprawy, przyjmuje za własne ustalenia Sądu I instancji stanowiące podstawę faktyczną rozstrzygnięcia przyjętego w zaskarżonym wyroku. Ponadto Sąd Okręgowy miał także na uwadze, iż w postępowaniu uproszczonym zgodnie z art. 505 ⁹ § 1 ¹ k.p.c. apelację można oprzeć tylko na zarzutach naruszenia prawa materialnego przez błędną jego wykładnię lub niewłaściwe zastosowanie, bądź naruszenia przepisów postępowania, jeżeli mogło ono mieć wpływ na wynik sprawy. Tym samym w ramach niniejszego uzasadnienia poprzestać należy jedynie na odniesieniu się do zarzutów apelacji, które są całkowicie nietrafne i chybione.

Skuteczność zarzutu dokonania przez sąd pierwszej instancji błędnych ustaleń faktycznych, uzależniona jest więc od wykazania, że sąd ten wadliwie ocenił zgromadzony w sprawie materiał dowodowy, a tym samym naruszył art. 233 § 1 k.p.c.

Wskazać zatem należy, że art. 233 k.p.c. odnosi się wprost do oceny dowodów wskazując, według jakich kryteriów winna być ona przeprowadzona. Wyraża zasadę swobodnej oceny dowodów stanowiąc w § 1, że Sąd ocenia wiarygodność i moc dowodów według własnego przekonania, na podstawie wszechstronnego rozważenia zebranego materiału.

Skuteczne naruszenie zasady z art. 233 § 1 k.p.c. następuje w sytuacji uchybienia przez Sąd zasadom logicznego rozumowania lub doświadczenia życiowego, które wyłącznie mogą zostać przeciwstawione uprawnieniu Sądu do dokonywania swobodnej oceny dowodów. W szczególności apelant powinien wskazać, jakie kryteria oceny naruszył sąd przy ocenie konkretnych dowodów, uznając brak ich wiarygodności i mocy dowodowej lub niesłusznie im je przyznając (por. postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 23 stycznia 2001r., sygn. akt IV CKN 970/00; wyrok Sądu Najwyższego z dnia 12 kwietnia 2001r., sygn. akt II CKN 588/99; postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 10 stycznia 2002 r., sygn. akt II CKN 572/99). Oznacza to, że jeżeli z określonego materiału dowodowego sąd wyprowadza wnioski logicznie poprawne i zgodne z doświadczeniem życiowym, to ocena sądu nie narusza reguł swobodnej oceny dowodów i musi się ostać, choćby w równym stopniu, na podstawie tego materiału dowodowego, dawały się wysnuć wnioski odmienne. Z tego wynika, że tylko w przypadku, gdy brak jest logiki w wiązaniu wniosków z zebranymi dowodami lub gdy wnioskowanie sądu wykracza poza schematy logiki formalnej albo, wbrew zasadom doświadczenia życiowego, nie uwzględnia jednoznacznych praktycznych związków przyczynowo-skutkowych, to przeprowadzona przez sąd ocena dowodów może być skutecznie podważona (wyrok Sądu Najwyższego z dnia 27 września 2002r., II CKN 817/00).

Nie można również pominąć, iż same, nawet poważne wątpliwości co do trafności oceny dokonanej przez sąd pierwszej instancji, jeżeli tylko nie wykroczyła ona poza granice zakreślone w art. 233 § 1 k.p.c., nie powinny stwarzać podstawy do zajęcia przez sąd drugiej instancji odmiennego stanowiska (wyrok Sądu Najwyższego z dnia 12 kwietnia 2012r., I UK 347/11).

Mając na względzie powyższe, apelując, stawiając zarzut naruszenia art. 233 § 1 k.p.c., jest obowiązany wykazać, że Sąd uchybił zasadom logicznego rozumowania lub doświadczenia życiowego. Tymczasem, z treści apelacji takie uchybienie nie zostało wskazane, a jedynie, że pozwana nie zgadza się z ponoszeniem odpowiedzialności za opłaty za utrzymanie lokalu z którego ona nie korzysta. Niemnie jednak, Sąd I instancji w sposób wyraźny wskazał, że jej odpowiedzialność ma oparcie w odpowiedzialności solidarnej.

Zgodnie z art. 366 § 1 k.c., kilku dłużników może być zobowiązanych w ten sposób, że wierzyciel może żądać całości lub części świadczenia od wszystkich dłużników łącznie, od kilku z nich lub od każdego z osobna, a zaspokojenie wierzyciela przez któregokolwiek z dłużników zwalnia pozostałych (solidarność dłużników). Zgodnie natomiast z art. 369 k.c. zobowiązanie jest solidarne, jeżeli to wynika z ustawy lub z czynności prawnej. Mając na względzie treść tego przepisu wskazać należy, że Sąd I instancji prawidłowo wskazał, że odpowiedzialność solidarna pozwanej ma umocowanie w ustawie.

Zgodnie z 4 ust. 1 ustawy z dnia 15 grudnia 2000 r. o spółdzielniach mieszkaniowych członkowie spółdzielni, którym przysługują spółdzielcze prawa do lokali, są obowiązani uczestniczyć w pokrywaniu kosztów związanych z eksploatacją i utrzymaniem nieruchomości w częściach przypadających na ich lokale, eksploatacją i utrzymaniem nieruchomości stanowiących mienie spółdzielni przez uiszczanie opłat zgodnie z postanowieniami statutu. Ponadto osoby niebędące członkami spółdzielni, którym przysługują spółdzielcze własnościowe prawa do lokali, są obowiązane uczestniczyć w pokrywaniu kosztów związanych z eksploatacją i utrzymaniem nieruchomości w częściach przypadających na ich lokale, eksploatacją i utrzymaniem nieruchomości stanowiących mienie spółdzielni przez uiszczanie opłat na takich samych zasadach, jak członkowie spółdzielni (art. 4 ust. 1 ¹ tej ustawy). Za opłaty, o których mowa w ust. 1-2 i 4, odpowiadają solidarnie z członkami spółdzielni, właścicielami lokali niebędącymi członkami spółdzielni lub osobami niebędącymi członkami spółdzielni, którym przysługują spółdzielcze własnościowe prawa do lokali, osoby pełnoletnie stale z nimi zamieszkujące w lokalu, z wyjątkiem pełnoletnich zstępnych pozostających na ich utrzymaniu, a także osoby faktycznie korzystające z lokalu (por. art. 4 ust. 6 tej ustawy). Z ostatniego przepisu niewątpliwie wynika, że odpowiedzialność za ponoszenie opłat jest niezależna od korzystania z lokalu mieszkalnego, a zatem pozwana I. W. jest odpowiedzialna solidarnie za uiszczanie tych opłat, a zatem, jak wynika z art. 366 § 1 k.c. wierzyciel mógł domagać się domagać od pozwanej zapłaty zaległych opłat.

Na marginesie należy nadto wskazać, że przyjęcie przez Sąd odpowiedzialności pozwanej wynikało z prawidłowo zastosowania normy prawnej, a nie, jak wskazuje pozwana w apelacji, z błędu w ustaleniach faktycznych, gdyż wskazywana przez nią okoliczności, nie była kwestionowana w ustaleniach faktycznych.

Z tych względów apelacja podlegała oddaleniu na podstawie art. 385 k.p.c.

Na podstawie art. 102 k.p.c. Sąd Okręgowy odstąpił od obciążenia pozwanej kosztami postępowania odwoławczego, ze względu na sytuację majątkową i rodzinną pozwanej, jak również brak dostatecznego rozeznania przez pozwaną źródeł jej odpowiedzialności za ponoszenie opłat z tytułu przysługującego jej spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu przy ul. (...) w Z., pomimo przyznania jej pełnomocnika z urzędu.

SSO Andrzej Dyrda