Portal Orzeczeń Sądu Okręgowego w Gliwicach

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 22 marca 2023 r.

Sąd Okręgowy w Gliwicach III Wydział Cywilny Odwoławczy w składzie:

Przewodniczący – Sędzia Sądu Okręgowego Leszek Dąbek

Protokolant Beata Michalak

po rozpoznaniu w dniu 22 lutego 2023 r. w Gliwicach

na rozprawie

sprawy z powództwa (...) Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością

w R.

przeciwko W. D.

o zapłatę

oraz z powództwa (...) Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością

w R.

przeciwko A. G. (1)

o zapłatę

oraz z powództwa wzajemnego W. D.

przeciwko (...) Spółce z ograniczoną odpowiedzialnością

w R.

o zapłatę

oraz z powództwa wzajemnego A. G. (1)

przeciwko (...) Spółce z ograniczoną odpowiedzialnością

w R.

o zapłatę

na skutek apelacji powoda – pozwanego wzajemnego (...) Spółki

z ograniczoną odpowiedzialnością w R.

od wyroku Sądu Rejonowego w Rudzie Śląskiej

z dnia 13 stycznia 2022 r., sygn. akt I C 213/19

uchyla zaskarżony wyrok w punktach: I. 2. i I. 3. oraz II. 2. i II. 3. i w tym zakresie przekazuje sprawę Sądowi Rejonowemu w Rudzie Śląskiej do ponownego rozpoznania, pozostawiając temu Sądowi rozstrzygnięcie o kosztach postępowania odwoławczego.

SSO Leszek Dąbek

Sygn. akt III Ca 265/22

UZASADNIENIE

Sąd Rejonowy w Rudzie w wyroku z dnia 13 01 2022r. zasądził od każdego

z pozwanych W. D. i A. G. (2) na rzecz powódki (...) Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w R. kwoty po 5.535 zł z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 15 11 2018r., oddalił ich powództwa w pozostałej części i orzekł o kosztach procesu. Ponadto oddalił powództwa wzajemne W. D. i A. G. (2) oraz orzekł o kosztach procesu.

W ustalonym stanie faktycznym w motywach orzeczenia przywołał regulacje: art. 734

§ 1 k.c. i art. 735 § 1 k.c. Następnie uznał za nieuzasadnione zarzuty pozwanych dotyczące: nieważności łączącej strony umowy, określenia w niej w sposób nieprawidłowy i niezgodny z prawem terminu wypowiedzenia umowy oraz jej sprzeczności z zasadami współżycia społecznego. Wskazał, że pomiędzy stronami było sporne: jaka „kwota należności” została wyegzekwowana przez pozwaną na rzecz powodów. Stwierdził, że dłużnik B. K. dokonał na rzecz powódki wpłat

w łącznej kwocie 92.000zł z której w sposób uprawniony dokonała ona potrącenia poniesionych przez nią kosztów w łącznej wysokości 2.000zł. W następstwie tego „wyegzekwowana suma odpowiada kwocie 90.000zł” i została ona rozdysponowana przez nią w ten sposób, że przekazała każdemu z pozwanych kwotę 45.000zł.

Przyjął, że w tej sytuacji należne powódce wynagrodzenie jest równoważne 10% kwoty wyegzekwowanej od dłużnika (90.000zł) powiększonej o podatek od towarów i usług 23% (VAT). Wyliczył, że każdy z pozwany powinien zapłacić powódce kwotę 5.530zł. i w tych częściach uznał powództwa główne za uzasadnione. Ustosunkowując się

do pozwów wzajemnych ocenił, że w materiale sprawy należy uznać, że powódka – pozwana wzajemna przekazała pozwanym - powodom wzajemnym całość należności uzyskanych od dłużnika B. K., w konsekwencji czego – wbrew dyrektywie zawartej w art. 6 k.c. – pozwani - powodowie wzajemni nie wykazali zasadności swych pozwów wzajemnych, co równocześnie czyni nieuzasadnionym ich zarzuty dokonania skutecznego potrącenia z tych należności z należnościami dochodzonymi przez powódkę – pozwaną wzajemną. Orzeczenie kosztach procesu oparł na regulacji art. 108 § 1 zd. 2 k.p.c.

Orzeczenie zaskarżyła powódka – pozwana wzajemna (...) Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością w R. w części oddalającej jej powództwa przeciwko pozwanym i orzekającej o kosztach procesu, która wniosła

o ich zmianę poprzez zasądzenie od pozwanego – powoda wzajemnego W. D. na jej rzecz „dalszej kwoty 21.939,58zł wraz z ustawowymi odsetkami

za opóźnienie od dnia 15 11 2018r. do dnia zapłat”, a od pozwanej powódki – wzajemnej A. G. (2) „dalszej kwoty 43.548,61zł wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 15 11 2018r. do dnia zapłat”.

Ponadto wnosiła o obciążenie ich kosztami procesu za pierwszą i drugą instancję.

Zarzuciła, że nie została rozpoznana istota sprawy, poprzez „brak oceny przez Sąd pierwszej instancji skuteczności wypowiedzenia umów w sytuacji toczących się postępowań egzekucyjnych” oraz że przy ferowaniu wyroku naruszono przepisy prawa procesowego i materialnego, tj. regulacje art. 232 k.p.c. i art. 5 k.c. – w sposób podany w apelacji.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

W toku rozpoznania sprawy przez Sąd pierwszej instancji umknęło jego uwadze (w szczególności w czasie przeprowadzanego postępowania dowodowego),

że w kontekście toczącego przez strony sporu, kardynalne znaczenie dla rozstrzygnięcia sprawy ma zagadnienie treści zawartych przez strony umów.

Dotyczy to w szczególności postanowień ich § 2, w których postanawiano

o należnym powódce – pozwanej wzajemnej wynagrodzeniu za wykonaną usługę.

Zgodnie z tymi postanowieniami powódce – pozwanej wzajemnej jako „zleceniobiorcy” przysługiwało bowiem prawo do wynagrodzenia w wysokości „-10 % wyegzekwowanych kwot należności głównych i kosztów sądowych /netto/ + podatek VAT” „-50% wyegzekwowanych kwot należności odsetkowych /netto/ + podatek VAT”.

Z ich treści wynika zatem, że wysokość tego wynagrodzenia została uzależniona od „ wyegzekwowanych kwot” przez skarżącą, co wymagało – przy zastosowaniu dyrektyw zawartych w art. 65 § 1 i 2 k.c. – ustalenia jaka była rzeczywista treść tego

o pojęcia.

W szczególności w kontekście prowadzonego przez strony w sprawie sporu wyjaśnienia: czy obejmowało ono swym zakresem kwoty uzyskane przez skarżącą od Komornika prowadzącego egzekucję, czy też także kwoty dobrowolnie przekazane skarżącej przez dłużnika pozwanych – powodów wzajemnych pod presją prowadzonej egzekucji, czy też wszystkie kwoty jakie zwrócił dłużnik pod presją prowadzonej egzekucji, w tym kwoty przekazane bezpośrednio jego wierzycielom, tj. pozwanym powodom wzajemną.

Pomimo wskazanej na wstępie doniosłości tego zagadnienia nie tylko nie było one przedmiotem oceny Sądu Rejonowego przy ferowaniu zaskarżonego wyroku,

ale też - co należy podkreślić – nie było przedmiotem czynności związanych z przeprowadzonym w sprawie postępowaniem dowodowym.

Jest to równoznaczne z nierozpoznaniem istoty sprawy w rozumieniu art. 386 § 4 k.p.c., co czyni apelację uzasadnioną i z mocy zawartej w tym przepisie prawnym regulacji prowadziło do uchylenia zaskarżonego wyroku w jego zaskarżonej części

i przekazania w tym zakresie sprawy Sądowi pierwszej instancji do ponownego rozpoznania.

Reasumując zaskarżony wyrok jest wadliwy i dlatego apelację jako uzasadnioną uwzględniono orzekając jak w sentencji na mocy regulacji art. 386 § 4 k.p.c.

Sąd Rejonowy rozpoznając ponownie sprawę uwzględni zawartą powyżej ocenę prawną i z urzędu podejmie czynności w celu sanowania wskazanych powyżej nieprawidłowości w procedowaniu.

W tym celu dopuści i przeprowadzi uzupełniające dowody z osobowych źródeł dowodowych oraz z innych źródeł wskazanych przez strony.

Następnie orzekającej w sprawie poczyni w omawianej kwestii stosowne ustalenia, bądź wyjaśni dlaczego nie jest w stanie ich poczynić.

Dokonując oceny prawnej ustalonego stanu faktycznego weźmie pod uwagę, że stosownie do regulacji art. 6 k.c. ciężar dowodu tej okoliczności obciążą skarżącą, która z rozszerzonej treści użytego przez strony w umowie sformułowania „ wyegzekwowanych kwot” wywodzi korzystny dla niej skutek w postaci ustalenia należnego

jej wynagrodzenia również od sum przekazanych przez dłużnika bezpośrednio pozwanym – powodom wzajemnym.

SSO Leszek Dąbek