Portal Orzeczeń Sądu Okręgowego w Gliwicach

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 25 kwietnia 2023 roku

Sąd Okręgowy w Gliwicach I Wydział Cywilny

w składzie:

Przewodniczący:	SSO Barbara Przybylska
Protokolant:	Sandra Conrad

po rozpoznaniu w dniu 25 kwietnia 2023 roku w Gliwicach

sprawy z powództwa P. R.

przeciwko (...) Spółce Akcyjnej z siedzibą w K.

o naprawienie szkody

1.  zasądza od pozwanej na rzecz powoda kwotę 621756,13 (sześćset dwadzieścia jeden tysięcy siedemset pięćdziesiąt sześć i 13/100) złotych z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od kwot:

- 80000 (osiemdziesiąt tysięcy) złotych od 5.11.2019 r. do 30.09.2020 r.

- 500000 (pięćset tysięcy) złotych od 1.10.2020 r. do 3.04.2023 r.

- 621756,12 (sześćset dwadzieścia jeden tysięcy siedemset pięćdziesiąt sześć i 12/100) złotych od 4.04.2023 r.

2.  nakazuje pobrać od pozwanej na rzecz Skarbu Państwa – Sądu Okręgowego w Gliwicach kwotę 42428,57 (czterdzieści dwa tysiące czterysta dwadzieścia osiem i 57/100) złotych tytułem nieuiszczonych kosztów sądowych

3.  zasądza od pozwanej na rzecz powoda kwotę 5417 (pięć tysięcy czterysta siedemnaście) złotych tytułem zwrotów kosztów procesu

SSO Barbara Przybylska

Sygn. akt I Cgg 33/19

UZASADNIENIE

Powód P. R. wniósł o zasądzenie od pozwanej (...) SA na jego rzecz kwoty 80 000 zł z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od wytoczenia powództwa tytułem odszkodowania za szkody górnicze w budynku mieszkalnym i warsztatowym oraz otoczeniu, polegające na wychyleniu i spękaniach i deformacji kostki.

Pozwana wniosła o zwrot pozwu z uwagi na niewyczerpanie trybu ugodowego, ewentualnie o oddalenie powództwa w całości, kwestionując wskazaną w pozwie wartość szkody.

Pismem z 7 września 2020r. powód rozszerzył żądanie domagając się zapłaty kwoty 500 000zł jako wartości technicznej budynków wobec braku możliwości ich naprawy oraz kosztów naprawy nawierzchni z kostki. (k. 196 i-197).

Pozwana w odpowiedzi zarzuciła, że proponowana przez biegłego naprawa polegająca na poziomowaniu posadzek i naprawie spękań jest wystarczająca, zaś żądanie zapłaty odsetek będzie możliwe po ostatecznym wydaniu opinii.

Pismem z 23 marca 2023r. powód ostatecznie zmodyfikował żądanie, domagając się w miejsce pierwotnego żądania zasądzenia kwoty 621,756,13 zł z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od kwoty 80 000zł od dnia wytoczenia powództwa do dnia następującego po pierwszej modyfikacji, od kwoty 500 000zł - od dnia następującego po pierwszej modyfikacji do dnia ostatecznej modyfikacji oraz od kwoty 621,756,13 zł - od dnia następującego po tejże modyfikacji. Na żądaną kwotę składa się wartość techniczna budynku mieszkalnego – 572 143,08 zł brutto oraz utrata wartości budynku warsztatowego – 49 613,05 zł brutto.

Pozwana podtrzymała wcześniejsze stanowisko.

Sąd ustalił:

Powód jest właścicielem nieruchomości położonej w G. przy ul. (...), zapisanej w KW (...) (odpis KW k. 6 i nast.), zabudowanej budynkiem mieszkalnym i warsztatowym.

Nieruchomość podlegała wpływom eksploatacji górniczej prowadzonej przez poprzedników prawnych pozwanej. ( bezsporne).

W obu budynkach na skutek eksploatacji wystąpiły szkody, polegające na wychyleniu od pionu, spękaniach ścian i posadzek. Zarówno w budynku mieszkalnym, jak i warsztatowym wychylenie konstrukcji wynosi ok. 18 mm/m, występuje wyczuwalne i istotne dla codziennego użytkowania pochylenie podłóg i posadzek (rzędu 25 mm/m). Budynek mieszkalny połączony jest ścianą nośną z przewodami kominowymi z drugą częścią budynku, stanowiącą własność osoby trzeciej. (opinie biegłych T. W. k. 104, opinia biegłego W. P. k. 296 i nast.)

Powód wystąpił z wnioskiem o naprawę szkód, domagając się odszkodowania w łącznej kwocie 123 125,37 zł (wniosek z 3.07.2018r. k. 11), do zawarcia ugody nie doszło. .

Usunięcie szkód górniczych i przywrócenie budynku mieszkalnego do stanu poprzedniego wymaga przeprowadzenia rektyfikacji. Samo poziomowanie w budynku mieszkalnym nie doprowadziłoby do przywrócenia stanu poprzedniego i spowodowałoby sprzeczność z warunkami technicznymi.

Naprawa szkód poprzez rektyfikację teoretycznie jest możliwa technicznie, musiałaby jednak obejmować także drugą, niebędącą własnością powoda część budynku, nadto - ze względu na połączenie z elementami konstrukcyjnymi hali warsztatowej – wymagałaby dodatkowych rozwiązań projektowych, skonstruowania dodatkowych elementów wspornych dla hali warsztatowej oraz uzgodnień w związku z faktem, ze hala posiada wspólną konstrukcję z częścią użytkowaną przez inny podmiot. Ze względu na koszty takiej naprawy rektyfikacja jest nieuzasadniona ekonomicznie – koszt rektyfikacji budynku mieszkalnego wraz z kosztami usunięcia pozostałych szkód pochodzenia górniczego wyniósłby 613 870 zł netto (662 979,82 zł brutto), podczas gdy aktualna wartość techniczna budynku wynosi 529 762,11 zł netto ( 572 143,08 zł z uwzględnieniem 8% podatku VAT)

Budynek warsztatowy przylega elementami konstrukcyjnymi do budynku mieszkalnego, jego pionowanie ze względu na sposób użytkowania, skomplikowanie projektowe i koszty jest niecelowe ekonomicznie i technicznie.

Aktualna wartość techniczna przy uwzględnianiu zużycia naturalnego budynku warsztatowego wynosi 340 584,36 zł netto (418 918,76 zł z uwzględnieniem 23% podatku VAT).

(opinia biegłego W. P. k. 296 i nast.)

Koszty naprawy budynku warsztatowego sprowadzające się do jego wypoziomowania wynoszą ponad 44 000zł netto (opinia biegłego T. W. k. 109).

Z kolei trwały wychył tego budynku skutkuje obniżeniem jego wartości technicznej o 11,,8%, co odpowiada kwocie 40 335,81 zł netto ( 49 613,05 zł brutto) (opinia biegłego W. P. 296 i nast., w szczególności k. 307 i 450)

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił w oparciu o powołane wyżej dowody.

Dowodów z dokumentów żadna ze stron nie kwestionowała.

Sąd ostatecznie oparł się na aktualnej opinii biegłego W. P., której wnioski i wyliczenia w żadnym zakresie nie były przez strony kwestionowane. Strona pozwana wskazywała jedynie na zasadność poziomowania posadzek w miejsce rektyfikacji, tym niemniej trudno uznać takie stanowisko za kwestionowanie opinii tym bardziej, że nie zgłoszono żadnych twierdzeń i zarzutów do treści tejże opinii.

Sąd zważył:

W myśl art. 144 prawa geologicznego i górniczego właściciel nie może sprzeciwić się zagrożeniom spowodowanym ruchem zakładu górniczego, który jest prowadzony zgodnie z ustawą. Może on jednak żądać naprawienia wyrządzonej tym ruchem szkody, na zasadach określonych ustawą. Zgodnie z art. 146 ust.1 pr.geol.i górn. odpowiedzialność za szkodę ponosi przedsiębiorca prowadzący ruch zakładu górniczego, wskutek którego wystąpiła szkoda, przy czym jeżeli ustawa nie stanowi inaczej, do naprawiania szkód, o których mowa w art. 144 ust. 1 i 2, stosuje się przepisy Kodeksu cywilnego (art. 145) .

Przesłankami odpowiedzialności przedsiębiorstwa górniczego za szkody spowodowane prowadzoną działalnością górniczą są: ruch zakładu górniczego, wystąpienie szkody oraz związek przyczynowy pomiędzy ruchem zakładu a powstałą szkodą.

Nieruchomość powoda położona jest na terenie górniczym i objęta była zasięgiem wpływów górniczych zakładu górniczego, którego następcą prawnym jest pozwana.

Wpływy eksploatacji były przyczyną wychylenia budynków mieszkalnego i gospodarczego oraz uszkodzeń w postaci spękań elementów tych obiektów, co stanowi szkodę wyrządzoną ruchem zakładu górniczego.

Zasada odpowiedzialności pozwanej była poza sporem. Materiał dowodowy zgromadzony w sprawie prowadzi do wniosku, iż zachodzi związek przyczynowy pomiędzy szkodą powstałą w budynkach powoda a eksploatacją górniczą prowadzoną przez należący do pozwanej zakład górniczy. Pozwana ponosi tym samym odpowiedzialność za szkody górnicze na nieruchomości powodów.

Zakres szkód, pozostających w związku z eksploatacją górniczą, jak i sposób oraz koszt ich naprawy – a w konsekwencji jej niecelowość z technicznego i praktycznego punktu widzenia, jak i nieopłacalność ekonomiczna wynika z niekwestionowanej opinii budowlanej.

W myśl art. 363 kc naprawienie szkody powinno nastąpić według wyboru poszkodowanego bądź przez przywrócenie do stanu poprzedniego, bądź przez zapłatę odpowiedniej sumy pieniężnej. Suma ta winna odpowiadać wartości poniesionej szkody.

W niniejszej sprawie naprawienie szkody poprzez przywrócenie do stanu poprzedniego jest co prawda teoretycznie możliwe, jednak przy uwzględnieniu faktu, że koszt naprawy, prowadzącej do definitywnego usunięcia szkód, jest znacznie wyższy, aniżeli wartość techniczna budynku mieszkalnego, górna granica odpowiedzialności pozwanej, a zarazem odpowiednia suma w rozumieniu art. 363 kc sprowadza się do tejże wartości budynku mieszkalnego.

W przypadku budynku gospodarczego powód zgłosił żądanie wyrównania straty polegającej na utracie wartości budynku. Biorąc pod uwagę, że wartość ta ( 40 335,81 zł netto) nie wykracza ponad koszty naprawy polegającej na poziomowaniu posadzek, bez wątpienia jest nieporównywalnie niższa niż koszty przywrócenia do staniu poprzedniego w drodze rektyfikacji, wreszcie stanowi jedynie 11,8% wartości technicznej, roszczenie to mieści się w dyspozycji art. 363 kc i nie może zostać uznane za zawyżone.

W tym stanie rzeczy sad uwzględnił w całości żądanie pozwu.

O odsetkach orzeczono na podstawie art. 481 kc w zw. z art. 455 kc, jako daty wymagalności żądania pierwotnego oraz żądania w części, o jaką zostało rozszerzone w toku procesu przyjmując daty następujące po dniu doręczenia pozwu i pism o modyfikacji żądania.

O kosztach orzeczono na podstawie art. 113 uoksc w zw. z art. 98 kpc, zasądzając na rzecz powoda koszty zastępstwa procesowego według pierwotnie zgłoszonego roszczenia. Na koszty podlegające pobraniu na rzecz Skarbu Państwa składają się koszty opłaty od zasądzonej kwoty oraz niepokryte zaliczkami koszty opinii biegłych.