Portal Orzeczeń Sądu Okręgowego w Gliwicach

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 29 października 2020 roku

Sąd Okręgowy w Gliwicach I Wydział Cywilny

w składzie:

Przewodniczący:	SSO Łucja Oleksy-Miszczyk
Protokolant:	sekretarz sądowy Wioleta Motyczka

po rozpoznaniu w dniu 22 października 2020 roku w Gliwicach

sprawy z powództwa M. D.

przeciwko (...) S.A. z siedzibą w J.

o naprawienie szkody

1.  zasądza od pozwanej (...) S.A. w J. na rzecz powoda M. D. kwotę 33.583,65 (trzydzieści trzy tysiące pięćset osiemdziesiąt trzy 65/100) złote z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 23 lutego 2019r.;

2.  zasądza od pozwanej na rzecz powoda ustawowe odsetki za opóźnienie od kwoty 5.732,60 (pięć tysięcy siedemset trzydzieści dwa 60/100) złote za okres od dnia 23 lutego 2019r. do
31 października 2019 roku;

3.  umarza postępowanie co do żądania zapłaty kwoty 5.732,60 (pięć tysięcy siedemset trzydzieści dwa 60/100) złotych;

4.  w pozostałej części powództwo oddala;

5.  zasądza od powoda na rzecz pozwanej kwotę 502,17 (pięćset dwa 17/100) złote tytułem zwrotu kosztów procesu;

6.  nakazuje pobrać od pozwanej na rzecz Skarbu Państwa – Sądu Okręgowego w Gliwicach kwotę 1976,- (tysiąc dziewięćset siedemdziesiąt sześć) złotych tytułem części kosztów sądowych od uiszczenia których powód był zwolniony.

SSO Łucja Oleksy-Miszczyk

Sygnatura akt I Cgg 12/19

UZASADNIENIE

Powód wniósł o zasądzenie od pozwanej (...) SA kwoty 76.000 zł z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 23 lutego 2019r. W uzasadnieniu wskazał, że dochodzona kwota stanowi odszkodowanie za straty w plonach i zasiewach spowodowanych w 2018r. szkodami górniczymi związanymi z eksploatacją prowadzoną przez pozwaną.

Pozwana w odpowiedzi uznała powództwo do kwoty 5.732,60 zł i wniosła o oddalenie powództwa pozostałej części. Nie kwestionowała zasady swojej odpowiedzialności, zakwestionowała natomiast wysokość roszczenia.

Przeprowadzone przed wytoczeniem powództwa postępowanie ugodowe nie doprowadziło do naprawienia szkody.

Na rozprawie w dniu 31 października 209r. strony zawarły ugodę na mocy której pozwana zobowiązała się do zapłaty powodowi kwoty 5.732,60 zł w terminie 21 dni (ugoda k. 81).

Sąd ustalił co następuje:

Powód jest właścicielem gospodarstwa rolnego obejmującego działkę nr (...) położoną w obrębie ewidencyjnym B. (...) i dzierżawcą działek stanowiących własność Gminy G., szczegółowo opisanych w umowie dzierżawy z dnia 10 listopada 2017, m.in. działki (...) położonej również w obrębie ewidencyjnym B. (...).

W związku z działalnością górniczą prowadzoną przez pozwaną na gruntach powoda wystąpiły szkody w postaci znacznych osiadań, uskoków, zawodnień i zaburzeń stosunków wodnych (okoliczności bezsporne).

W roku 2018 powód prowadził na działce (...) uprawę pietruszki korzennej i marchwi, zaś na działce (...) uprawę pszenicy (protokół ustalenia stanu szkód spowodowanego ruchem zakładu górniczego za rok 2018 k. 14).

Obniżka plonów jaka nastąpiła w roku 2018 na działkach (...) obejmowała 50% na powierzchni 0,20 ha stanowiącej część działki (...) (uprawa pietruszki) i 15 % na pozostałym areale działki (...) i całej działce (...). Przy przyjęciu średniej ceny marchwi na 1 zł za kilogram, średniej ceny pietruszki 5,50 zł za kilogram i 78 zł za kwintal pszenicy straty powoda wiązane z obniżeniem wydajności gruntów wyniosły łącznie 39.316,25 zł (opinia biegłego z zakresu rolnictwa k. 102 i nast., opinia uzupełniająca k. 130, ustne wyjaśnienia biegłego do opinii złożone na rozprawie w dniu 22 października 2020r. k. 151).

W marcu 2019r. powód doznał kolejnej szkody w uprawach – niezwiązanej z działalnością górniczą pozwanej, a polegającej na zniszczeniach spowodowanych przez sarny w uprawie pietruszki korzeniowej. Za zaistniałą szkodę powód otrzymał odszkodowanie w wysokości 1.000,- zł od (...) w K. (informacja (...) k. 87).

W dniu 3 stycznia 2019r. pozwana złożyła powodowi propozycję ugody na kwotę 21.339 zł (pismo pozwane k. 16). Powód propozycji nie przyjął, uznając ją za rażąco zaniżoną (pismo powoda z dnia 7 lutego 2019r. k. 21).

Opisany stan faktyczny Sąd ustalił w oparciu o powołane wyżej dokumenty i opinię biegłego z zakresu rolnictwa J. K.. Opinia biegłego nie była kwestionowana przez stronę pozwaną, powód natomiast wywodził, że wysokość szkody została przez biegłego niedoszacowania – kwestionował przyjęty przez biegłego poziom wydajności jaki powód osiąga w swoim gospodarstwie oraz metodologię wyliczania ceny plonów. Biegły już w pisemnej opinii zaznaczył, że przy wyliczeniu odszkodowania uwzględnił wysoki poziom kultury rolnej w gospodarstwie powoda, możliwości produkcyjne gleb i warunki atmosferyczne panujące w roku 2018 (str. 3 opinii k. 104). Metodologię wyliczenia ceny biegły opisał częściowo na str. 4 opinii (k. 105 akt), a w części opisał ją podczas składania ustnych wyjaśnień do opinii. Biegły wyraźnie podkreślił, że strona powodowa nie dostarczyła wiarygodnego materiału dowodowego pozwalającego na przyjęcie cen na podstawie faktur za sprzedaną część plonów, co wymusiło przyjęcie cen hipotetycznych, ustalonych poprzez uśrednienie cen pojawiających się na rynku w zakresie plonów uzyskiwanych w roku 2018, przy uwzględnieniu specyfiki gospodarstwa powoda. Wyjaśnienia biegłego w ocenie Sądu są logiczne i przekonujące, nie znaleziono zatem podstaw do dalszego uzupełniania opinii czy też dopuszczania dowodu z opinii innego biegłego.

Sąd zważył co następuje:

Przepis art. 144 stanowi, iż ustawy Prawo geologiczne i górnicze właściciel nie może sprzeciwić się zagrożeniom spowodowanym ruchem zakładu górniczego, który jest prowadzony zgodnie z ustawą. Może on jednak żądać naprawienia wyrządzonej tym ruchem szkody, na zasadach określonych ustawą. Zgodnie z art. 145 p.g.g. jeżeli ustawa nie stanowi inaczej, do naprawiania szkód, o których mowa w art. 144, stosuje się przepisy Kodeksu cywilnego. Zasadą wyrażoną w art. 363 § 1 k.c. jest, iż naprawienie szkody powinno nastąpić, według wyboru poszkodowanego, bądź przez przywrócenie stanu poprzedniego, bądź przez zapłatę odpowiedniej sumy pieniężnej. Jednakże, gdyby przywrócenie stanu poprzedniego było niemożliwe albo gdyby pociągało za sobą dla zobowiązanego nadmierne trudności lub koszty, roszczenie poszkodowanego ogranicza się do świadczenia w pieniądzu.

Podkreślenia wymaga, że przedmiotem szkody objętej żądaniem pozwu nie jest sama nieruchomość, na której prowadzone są uprawy, ale zmniejszenie wydajności produkcji rolnej polegające na obniżeniu plonów z tych upraw.

Poza sporem jest, że szkoda pozostaje w związku przyczynowym z ruchem pozwanej i jest następstwem uszkodzenia gruntu spowodowanego działalnością górniczą.

Spór w niniejszej sprawie dotyczył jedynie wysokości szkody. Dokonując jej oceny Sąd opierał się na opinii biegłego zakresu rolnictwa, przy czym podzielił pogląd biegłego, iż powód wbrew obowiązkowi wynikającemu z art. 6 k.c. nie dostarczył wystarczającego materiału dowodowego pozwalającego na określenie cen płodów rolnych w oparciu o transakcje rzeczywiste obrazujące ceny produktów pochodzących z jego gospodarstwa. Okoliczność ta spowodowała konieczność wyliczenia odszkodowania w oparciu o przyjęte przez biegłego założenia co do cen średnich ustalonych w oparciu o dane obejmujące cały sezon sprzedaży, skorygowanych pod kątem możliwości gospodarstwa powoda.

Opierając się o wnioski opinii biegłego wysokość szkody ustalono na kwotę 39.316,25 zł. Sąd nie znalazł podstaw do odliczenia od tak ustalonej szkody wartości odszkodowania uzyskanego przez powoda w roku 2019 za zniszczenia w uprawach pietruszki spowodowane przez sarny. Zniszczenia te nie były tożsame ze szkodą górniczą i stanowiły dalszą, powstałą z innych przyczyn szkodę pogłębiającą straty powoda.

Od wysokości szkody odliczono natomiast kwotę objętą ugodą zawartą w dniu 31 października 2019r. tj. kwotę 5.732,60 zł, stanowi ona bowiem częściowe naprawienie spornej szkody górniczej.

O odsetkach orzeczono w oparciu o przepis art. 482 § 1 k.c. zasądzając je zgodnie z żądaniem pozwu od dnia 23 lutego 2019r. W związku z przedprocesowym postępowaniem ugodowym i propozycją ugody złożoną przez pozwaną już w styczniu 2019r. roszczenie w tej dacie było już wymagalne. O odsetkach od kwoty objętej ugodą orzeczono za okres zamknięty do dnia zawarcia ugody. Żądanie odsetek od kwoty ugodzonej nie zostało cofnięte, a strona powodowa nie wykazała aby kwota ugodzona została wypłacona z dalszym opóźnieniem.

O koszach procesu orzeczono w oparciu o przepis art. 100 k.p.c. przyjmując, że powód utrzymał się z żądaniem w 52 %. Na rozliczone między stronami koszty złożyły się wydatki na biegłego w łącznej kwocie 1.329,20 zł (k. 112,134,156) - wypłacone w całości z zaliczki uiszczonej przez pozwaną (k. 85) i zastępstwo procesowe tj. 3.600 zł po stronie powodowej i 3.617 zł po stronie pozwanej.

Jako, że powód był zwolniony od kosztów sądowych, na zasadzie art. 113 u.k.s.c. nakazano pobrać od pozwanej na rzecz Skarbu Państwa stosowną do wyniku procesu część opłaty od pozwu.

SSO Łucja Oleksy-Miszczyk