Portal Orzeczeń Sądu Okręgowego w Gliwicach

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 26 marca 2025 roku

Sąd Okręgowy w Gliwicach I Wydział Cywilny

w składzie:

Przewodniczący:	SSO Wojciech Hajduk
Protokolant:	Sandra Conrad

po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 26 marca 2025 roku w Gliwicach

sprawy z powództwa W. W. (1), I. W.

przeciwko (...) z siedzibą w W.

o zapłatę

1.  zasądza od pozwanego na rzecz powodów kwoty 113.696,82 złotych ( sto trzynaście tysięcy sześćset dziewięćdziesiąt sześć złotych osiemdziesiąt dwa grosze) i 39.767,63 CHF ( trzydzieści dziewięć tysięcy siedemset sześćdziesiąt siedem i 63/100 CHF) obydwie kwoty z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 19 grudnia 2024 roku;

2.  zasądza od pozwanego na rzecz powodów kwotę 11.800 złotych ( jedenaście tysięcy osiemset złotych) tytułem kosztów procesu z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia uprawomocnienia się wyroku.

SSO Wojciech Hajduk

Sygn.. akt I C 1666/24

UZASADNIENIE

Powodowie W. W. i I. W. w pozwie przeciwko (...) SA w W. domagali się zasądzenia od pozwanego na rzecz powodów łącznie kwoty 113.696,82 zł i 39.767,63 CHF wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie liczonymi od dnia następnego po dniu doręczenia pozwu pozwanemu dnia zapłaty, tytułem zwrotu nienależnie pobranych od powodów na rzecz pozwanego świadczeń pieniężnych w wykonaniu nieważnej umowy, wskutek przesłankowego ustalenia nieważności całej umowy kredytu (...) nr (...) (...) z dnia 28 grudnia 2006 roku.

Uzasadnili, że zawarli z pozwanym umowę kredytu hipotecznego na kwotę 66.213,91 CHF, na okres 20 lat z przeznaczeniem na budowę domu. Powodowie nie mieli możliwości negocjowania umowy, ani w zakresie wyboru sposobu uruchomienia kredytu, sposobu spłat rat kapitałowo-odsetkowych. Umowa jest sprzeczna z naturą stosunku prawnego i zasadami współżycia społecznego, naruszono zasadę walutowości, jak też dobre obyczaje i jego interesy jako konsumenta. Zarzucili naruszenie art. 69 ust. 1 prawa bankowego oraz abuzywność postanowień umownych § 5 ust 3 pkt 2, § 5 ust. 4, § 13 ust. 7 umowy. Powoduje to nieważność umowy w rozumieniu art. 58kc. Zarzucili także rażące naruszenie przez pozwany bank obowiązków informacyjnych wskazując, że kredytobiorcy posiadający status konsumentów nie zostali rzetelnie poinformowani o ryzyku związanym z kredytem walutowym a także kosztach wynikających z zastosowania odrębnych mierników wartości dla wypłaty oraz spłaty kredytu, nie udzielono im także informacji o czynnikach wpływających na kurs kupna i sprzedaży waluty obcej. W rezultacie faktyczna wysokość zobowiązań wynikających z umowy pozostawała nieznana w chwili jej zawarcia. Zostało przerzucone na nich jako konsumentów ryzyko kursowe oraz ryzyko dowolnego kształtowania kursu wymiany waluty. Strona powodowa oświadczyła ponadto, że zawarte przez strony umowy kredytu nie określają elementów przedmiotowo istotnych do uznania ich za ważną czynność prawną, nie wskazują bowiem kwoty kredytu wyrażonej w złotych polskich, nie został także ściśle określony dzień uruchomienia kredytu, mimo że wypłata kredytu miała następować po kursie kupna obowiązującym w banku w dniu wypłaty. Dodatkowo nieważność umowy powodowie wywodzili z przekroczenia granic swobody umów przez zagwarantowanie bankowi pełnej dowolności w zakresie ustalenia wysokości zobowiązań powodów a także sprzeczności z zasadami współżycia społecznego.

Pozwany wniósł o oddalenie powództwa w całości. Zaprzeczył, aby umowa była nieważna i aby zawierała klauzule abuzywne. Stwierdził, że strona powodowa sama wybrała kredyt w CHF, powodowie mieli zdolność kredytową do uzyskania kredytu zarówno w walucie PLN, jak i w CHF. Byli poinformowani o ryzyku kursowym. Nawet przy aprobacie poglądu o abuzywności postanowień umownych zdaniem pozwanego nie może ona wpłynąć na możliwość dalszej realizacji umowy kredytu, który może być nadal spłacany we frankach szwajcarskich. Pozwany bank zaznaczył, że nietrafne jest utożsamianie mechanizmu denominacji z waloryzacją. Strona pozwana wskazała, że powodowie otrzymali wszelkie informacje niezbędne dla dokonania oceny konsekwencji ekonomicznych niekorzystnej zmiany waluty, wyjaśniono im także zasady działania mechanizmu denominacji przewidzianego w umowie. Pozwany bank wywodził, że powodowie mogli dokonywać spłat bezpośrednio w walucie obcej, z pominięciem kursu sprzedaży z tabel kursowych. Zdaniem strony pozwanej postanowienia umowne dotyczące wypłaty i spłaty kredytu były indywidualnie uzgodnione ze stroną powodową, a postanowienia odsyłające do kursu kupna i sprzedaży franka szwajcarskiego określanego w tabeli kursów banku nie naruszały dobrych obyczajów oraz interesów konsumenta.

USTALENIA FAKTYCZNE

W dniu 28.12.2006r. roku powodowie działając jako konsumenci zawarli z pozwanym, umowę kredytu mieszkaniowego (...) spłacanego w ratach annuitetwych nr (...) (...) denominowany do waluty CHF na kwotę 66.213,91 CHF na okres do dnia 1.12.2026r., oprocentowany stawką LIBOR. Celem kredytowania była budowa domu jednorodzinnego [§2 i §5ust2 k-21-21v].

Umowa została sporządzona na podstawie wzorca banku, wskazano w niej min. że kwota kredytu – na finansowanie zobowiązań w kraju zostanie wypłacona w walucie polskiej, według kursu kupna dewiz obowiązującego w (...) (wg aktualnej Tabeli kursów) w dniu realizacji zlecenia płatniczego. Spłata nastąpi w miesięcznych ratach annuitetowych w drodze potrącania przez bank z rachunku oszczędnościowo-rozliczeniowego kredytobiorców, potrącanie środków z rachunku w walucie polskiej następuje w wysokości stanowiącej równowartość kwoty raty w walucie wymienialnej wg obowiązującego w (...) SA w dniu wymagalności kursu sprzedaży dla dewiz [umowa §5ust.3,4; k-22]. Umowa odwoływała się jeszcze do tabel kursowych banku w: §10ust.3, §18ust1, §19pkt1i2 i §22ust.2, które dotyczyły szacunkowego całkowitego kosztu kredytu, zadłużenia przeterminowanego i odsetek od takiego zadłużenia oraz rozliczenia po spłacie kredytu [k-22v-24v].

Wszystkie formalności zostały przeprowadzone w oddziale banku w G.. Wstępnie powodom zaproponowano kredyt w PLN, EURO i CHF. Zdecydowali się na kredyt denominowany do CHF, o najniższym oprocentowaniu, zapewniono ich o niskim ryzyku z uwagi na stabilność CHF. Składając wniosek kredytowy w dniu 12.12.2006r. powodowie podpisali zawarte w nim oświadczenie, wg którego nie skorzystali z przedstawionej w pierwszej kolejności oferty w walucie polskiej, dokonali wyboru oferty w walucie wymienialnej mając pełną świadomość ryzyka związanego z kredytami w walucie wymienialnej, w przypadku wzrostu kursu walut podwyższeniu podlega zarówno rata spłaty jak i kwota zadłużenia wyrażona w walucie polskiej, … zostali poinformowani o ryzyku zmiany stóp procentowych w razie wzrostu stopy referencyjnej ulega podwyższeniu oprocentowanie, które powoduje wzrost raty, przyjmują ryzyko zmiany kursów walutowych [ pkt 9 wniosku kredytowego k- 83v..]. Nie poinformowano ich, że bank samodzielnie ustala kursy walut obcych. Umowa została podpisana w siedzibie banku z udziałem pracownika banku. Dokumenty zostały przygotowane wcześniej. Powodów nie poinformowano, że spłata kredytu może nastąpić w CHF, w przygotowanej wg wzorca banku umowie nie zawarto takiej możliwości. Również wniosek kredytowy nie przewidywał takiej opcji. Nie przedstawiono również informacji, że w tym czasie w banku obowiązywał „ regulamin zawierania i wykonywania umów o przeprowadzenie natychmiastowych transakcji wymiany walut w (...) umożliwiający negocjację kursu wypłaty kredytu [zeznania powoda k 166-167, zeznania powódki k-167]. Z umową zapoznali się przed jej podpisaniem w oddziale banku, jednocześnie strony zawarły umowę rachunku bankowego do obsługi kredytu.

Wypłata kredytu nastąpiła w transzach na rachunek wskazany przez kredytobiorcę w kwocie 151.777,75zł. [§5ust1 umowy k-21v]. Od dnia zawarcia umowy, tj. 10.08.2007 r. do dnia 1.12.2020 r. powodowie tytułem spłaty rat kapitałowo-odsetkowych uiścili na rzecz pozwanego łączną kwotę 113.696,82 zł i 39.767,63 CHF. Kredyt został całkowicie spłacony z dniem 1.12.2020r. (zaświadczenie banku z dnia 9.02.2024 r. k-27-31).

Powyższe ustalenia poczyniono w oparciu o powołane dokumenty oraz zeznania powodów. W oparciu o przepis art. 235 ²§1pkt2kpc pominięto dowód z opinii biegłego, okazała się zbędna wobec ustalenia nieważności kredytu.

ROZWAŻANIA PRAWNE

Zgodnie z art. 69 ust. 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. prawo bankowe przez umowę kredytu bank zobowiązuje się oddać do dyspozycji kredytobiorcy na czas oznaczony w umowie kwotę środków pieniężnych z przeznaczeniem na ustalony cel, a kredytobiorca zobowiązuje się do korzystania z niej na warunkach określonych w umowie, zwrotu kwoty wykorzystanego kredytu wraz z odsetkami w oznaczonych terminach spłaty oraz zapłaty prowizji od udzielonego kredytu. Należy wskazać, że w świetle utrwalonego poglądu w orzecznictwie i doktrynie, umowy kredyty denominowane do waluty obcej były, w czasie zawarcia spornej umowy, dopuszczalne w świetle zasady swobody zawierania umów z art. 353 ¹ kc.

Analiza spornej umowy kredytu przez pryzmat art. 385 ¹ §1kc prowadzi do wniosku, że w nie doszło do jej skutecznego zawarcia z uwagi na rażące naruszenie interesów powodów jako konsumentów poprzez niekorzystne ukształtowanie ich sytuacji ekonomicznej na skutek nieusprawiedliwionej i niekorzystnej dysproporcji praw i obowiązków.

Zgodnie z art. 385 ¹ §1kc postanowienia umowy zawieranej z konsumentem nieuzgodnione indywidualnie nie wiążą go, jeżeli kształtują jego prawa i obowiązki w sposób sprzeczny z dobrymi obyczajami, rażąco naruszając jego interesy (niedozwolone postanowienia umowne). Nie dotyczy to postanowień określających główne świadczenia stron, w tym cenę lub wynagrodzenie, jeżeli zostały sformułowane w sposób jednoznaczny.

W pierwszym rzędzie należy dokonać oceny, czy umowa zawierała niedozwolone postanowienia, jaki miały charakter, czy określały główne świadczenia stron. W tym względzie należy zwrócić uwagę na treść następujących wyroków Trybunału Sprawiedliwości: z 30 kwietnia 2014r C-26/13; z 20 września 2017 r. C-186/16; z 20 września 2018r. C-51/17; z 14 marca 2019 r. C-118/17 oraz z dnia 3 października 2019 r. C-260/18. Orzeczenia te zapadły na tle umów kredytu zawartych z konsumentami i zawierających ryzyko walutowe (kredytu indeksowanego, denominowanego lub wprost kredytu walutowego). W ocenie TSUE nie jest możliwe odrywanie klauzuli ryzyka walutowego (wyrażonej czy to przez indeksację czy też denominację) od mechanizmu przeliczania waluty krajowej na walutę obcą i Trybunał Sprawiedliwości konsekwentnie kwalifikuje klauzule dotyczące ryzyka wymiany, do których zalicza także sposób ustalania kursu wymiany, jako klauzule określające główny przedmiot umowy kredytu. W wyroku z 20 września 2017r. C-186/16 dokonał wykładni art. 4 ust 2 dyrektywy Rady 93/13 z 5.04.1993r. W uzasadnieniu wyroku C- 260/18 (pkt 44 wyroku)Trybunał ponownie potwierdził swoje stanowisko w odniesieniu do kredytu indeksowanego, że klauzule dotyczące ryzyka wymiany określają główny przedmiot umowy. Orzeczenia te są wiążące dla Sądu Polskiego. Stosując prounijną wykładnię art. 385 ^{( 1)} § 1 k.c. w zw. z art. 4 i 6 art. dyrektywy 93/13 przyjęto więc, że kwestionowane przez powodów postanowienia umowy kredytu, które wprowadzają ryzyko kursowe (ryzyko wymiany) przez mechanizm denominacji, stanowią klauzulę określającą główne świadczenia stron ( essentialia negotii). Tym samym w dalszym etapie rozważań, w świetle art. 385 ^{( 1 )}§1kc, konieczna jest ocena czy określone w spornej umowie i stanowiące główne świadczenia stron klauzule ryzyka walutowego zostały sformułowane w sposób jednoznaczny, co skutkowałoby związaniem stron umową. Umowa kredytowa w §2pkt1, §5ust3,4,5; §10ust.3, §18ust1, §19pkt1i2 i §22ust.2 zastrzega warunki ustalania kursu waluty do przeliczenia świadczenia do kompetencji banku odsyłając do kursów walut zawartych w "Tabeli kursów”. Prawo Banku do ustalania kursu waluty nie doznaje żadnych umownych ograniczeń w postaci skonkretyzowanych, obiektywnych kryteriów zmian stosowanych kursów walutowych. Na etapie wypłaty bank swobodnie ustalał, według tylko sobie znanych zasad, kurs waluty, mając nieograniczone prawo kształtowania wypłaconego świadczenia. Jest to równoznaczne z prawem dowolnego kształtowania wysokości udzielanego(wypłacanego) świadczenia głównego w czasie trwania stosunku prawnego. Pomimo że kwota kredytu została wyrażona w CHF i tym samym została określona jednoznacznie wypłacone świadczenie miało charakter uznaniowy. Pozwany nie zaproponował negocjacji kursu wypłaty kredytu, pomimo że taka procedura istniała.

Dodatkowym naruszeniem dobrych obyczajów i rażącym naruszeniem usprawiedliwionych interesów pozwanych jako konsumentów jest zastrzeżenie dwóch różnych kursów wymiany: kursu kupna dla przeliczenia wypłaconego przez bank kredytu, zaś kursu sprzedaży dla obliczania rat spłacanego kredytu. Powoduje to nieuzasadnione korzyści kosztem konsumenta i narusza równorzędność stron umowy przez nierównomierne rozłożenie uprawnień i obowiązków między partnerami stosunku obligacyjnego. Należy wskazać również, że nie było wystarczające pouczenie o ryzyku walutowym zawarte we wniosku kredytowym [że powodowie „ nie skorzystali z przedstawionej w pierwszej kolejności oferty w walucie polskiej, dokonali wyboru oferty w walucie wymienialnej mając pełną świadomość ryzyka związanego z kredytami w walucie wymienialnej, w przypadku wzrostu kursu walut podwyższeniu podlega zarówno rata spłaty jak i kwota zadłużenia wyrażona w walucie polskiej, … zostali poinformowani o ryzyku zmiany stóp procentowych w razie wzrostu stopy referencyjnej ulega podwyższeniu oprocentowanie, które powoduje wzrost raty, przyjmują ryzyko zmiany kursów walutowych”, i że zostali poinformowani o ryzyku zmiany kursów walut i stopy procentowej wobec czego ponoszą ryzyko] Bank naruszył obowiązek rzetelnego poinformowania konsumentów. Powinien przedstawić pełną informację umożliwiającą podjęcie racjonalnej decyzji o długofalowych skutkach, w tym przedstawić wahania kursów wymiany i ryzyko związane z zaciągnięciem kredytu w walucie obcej, klarownie wyjaśnić, jak na wysokość raty kredytu wpłynęłaby silna deprecjacja kursu waluty krajowej, a także wyjaśnić, że ryzyko kursowe z ekonomicznego punktu widzenia może okazać się trudne do udźwignięcia w przypadku dewaluacji waluty. Pouczenie takie nie miało miejsca. Powodowie nie mieli realnej możliwości oddziaływania na treść postanowień umownych, nie zostały indywidualnie uzgodnione. Argumentacja pozwanego odwołująca się do faktycznego stosowania kursów nie odbiegających od rynkowych nie ma znaczenia dla oceny abuzywności postanowień umownych. Ocena jest niezależna od sposobu wykonywania umowy. Powoduje to, że umowa stron nie wiąże. Skutek nieważności nie został również zniwelowany przez nowelę art. 69 Pr. bank wprowadzająca z dniem 26 sierpnia 2011 roku regulację wyrażoną w ust. 2 pkt 4a tej ustawy. Ustawa weszła w życie po zawarciu umowy.

Konsekwencją abuzywności postanowień umownych jest brak związania nimi konsumenta. Okolicznością istotną dla rozstrzygnięcia jest jednak fakt wniesienia pozwu po wygaśnięciu kwestionowanego stosunku zobowiązaniowego. Wygaśniecie stosunku prawnego wynikającego z umowy miało miejsce z dniem 2.12.2020r na skutek wykonania umowy. Pozew został wniesiony 5.12.2024. Dla oceny czy konsument może powoływać się na bezskuteczność klauzul abuzywnych ewentualnie nieważność umowy związaną z wprowadzeniem do niej takich klauzul po wykonaniu umowy przez obie strony, a więc już po wygaśnięciu zobowiązania wynikającego z kwestionowanej umowy, konieczne jest rozważenie charakteru skutków abuzywności postanowień umownych. Najbardziej trafnym dla charakterystyki skutków niedozwolonych klauzul umownych jest pogląd T. Nowakowskiego wyrażony w glosie do orzeczenia Sądu Najwyższego z dnia 7 maja 2021r., III CZP 6/21. Abuzywność klauzuli umownej nie powoduje nigdy bezwzględnej nieważności tej klauzuli, ani nie może prowadzić do bezwzględnej nieważności umowy. Sankcją abuzywności nie jest również znana prawu polskiemu bezskuteczność zawieszona, ta bowiem powoduje, że postanowienie umowne nie obowiązuje do czasu jego potwierdzenia (uzyskania skuteczności), tymczasem skutek abuzywności jest odwrotny – postanowienie obowiązuje dopóki nie zostanie zakwestionowane. Należy zatem przyjąć, że skutkiem abuzywności jest wzruszalność postanowienia umownego. Wzruszalność ta może doprowadzić do „trwałej bezskuteczności umowy”, która zachodzi dopiero z chwilą uprawomocnienia się wyroku sądowego unieważniającego umowę albo w momencie zawarcia ugody przez strony (Nowakowski T., glosa do uchwały Sądu Najwyższego z dnia 7 maja 2021r. , III CZP 6/21, LEX). W tej sytuacji należy ustalić czy jest w ogóle możliwe powoływanie się na abuzywność klauzul umownych po wygaśnięciu zobowiązania wynikającego z umowy. Należy przyjąć, że wygaśnięcie stosunku zobowiązaniowego na skutek spełnienia świadczenia zgodnie z jego dotychczasową treścią nie jest przeszkodą dla przyjęcia, że może być on zmodyfikowany następczo z mocą wsteczną, o ile taka modyfikacja byłaby zgodna z ochronnym celem przepisu, a wygaśnięcie zobowiązania nastąpiło w okresie, w którym zaufanie dłużnika co do zgodności świadczenia z aktualną treścią zobowiązania oraz zaufanie wierzyciela co do definitywności spełnionego świadczenia, odpowiadającego aktualnej treści zobowiązania, nie były chronione (P. Machnikowski (red.), Zobowiązania. Przepisy ogólne i powiązane przepisy Księgi I KC. Tom I. Komentarz, Warszawa 2022). Nie oznacza to jednak, że sąd bez ograniczeń może modyfikować stosunek zobowiązaniowy po jego wygaśnięciu. Szczególnej roli nabiera bowiem w tej sytuacji potrzeba zapewnienia pewności obrotu, skoro wierzyciel przyjął świadczenie w dobrej wierze, z przekonaniem, że strony spełniając swoje zobowiązania doprowadziły do całkowitego i definitywnego zakończenia łączącego je stosunku prawnego. Problem ten był również przedmiotem rozważań TSUE m.in. w wyroku z dnia 9 lipca 2020r., C-698/18 (SC Raiffeisen Bank SA przeciwko JB i sprawa połączona C-699/18 BRD Groupe Société Générale SA przeciwko KC), gdzie zwrócono uwagę na celowość wyznaczenia przez państwa członkowskie rozsądnych terminów prekluzyjnych dla realizacji praw konsumenckich i podkreślono, że ochrona konsumenta nie jest bezwarunkowa (teza 56, 62 i nast.). Ustawodawca polski terminów takich nie wprowadził do obowiązującego porządku prawnego. W ocenie Sądu nie do przyjęcia jest jednak aby prawo konsumenta do powołania się na abuzywność klauzul umownych nie doznawało żadnych czasowych ograniczeń. Takie założenie jest niedopuszczalne z punktu widzenia zasad pewności obrotu, a nawet podważałoby podstawowe zasady porządku prawnego, przyznając konsumentom niczym nieuzasadniony przywilej wzruszania wykonanych już umów po wielu latach od ich wykonania, w zależności od przyświecającego im aktualnie interesu. Należy przy tym zauważyć, że omawiane roszczenia nie są wyłącznie roszczeniami o zapłatę, co do których wprost mają zastosowanie terminy przedawnienia. Przyjęcie koncepcji wzruszalności postanowień abuzywnych powoduje bowiem, że roszczenie o zwrot bezpodstawnego wzbogacenia jakie nastąpiło na skutek wykonania przez konsumenta zobowiązania opartego na klauzuli abuzywnej, do chwili wzruszenia tej klauzuli w ogóle nie powstaje. Rozważania Sądu nie dotyczą zatem tego kiedy przedawnia się żądanie konsumenta o zwrot wzbogacenia, ale okresu w jakim konsument może zrealizować swoje uprawnienie do wzruszenia postanowień umowy. Skoro prawo to nie wygasa z chwilą wygaśnięcia stosunku prawnego, przy czym jednocześnie przepisy nie przewidują terminu prekluzyjnego, a przyjęcie że prawo to jest całkowicie nieograniczone w czasie naruszałoby podstawowe zasady porządku prawnego, stanowiąc nieuzasadnione uprzywilejowanie konsumenta, którego ochrona (jak podkreśla TSUE) nie jest bezwarunkowa, to obowiązek oceny czy w danej sprawie rozsądny termin do podniesienia zarzutu, o jakim mowa w wyroku Trybunału z dnia 9 lipca 2020r. C – 698/18 upłynął czy też nie, należy do Sądu. Dla dokonania takiej oceny można posiłkować się innymi, przewidzianymi w polskim prawie cywilnym terminami, z którymi ustawa wiąże ograniczenia w dochodzeniu roszczeń i realizacji praw. Jednym z takich terminów – najbardziej ogólnym, mającym zastosowanie również do konsumentów, a uznanym przez ustawodawcę za wystarczający do realizacji roszczeń, jest ogólny 6 –cio letni termin przedawnienia. Okres 6-ciu lat jest w ocenie Sądu wystarczająco długi aby mógł zostać uznany za rozsądny w rozumieniu przywołanego wyżej orzeczenia Trybunału i w wystarczający sposób pozwalając konsumentowi na realizację swoich praw, nie doprowadza do całkowitego zniweczenia zasady pewności obrotu. Pozew został złożony w tym terminie.

Powodowie poinformowani przez Sąd na rozprawie w dniu 26 marca 2025r. o obowiązkach i możliwych negatywnych konsekwencjach związanych z ustaleniem nieważności umowy oświadczyli, że nie chcą ustalenia nieważności. Skoro nie doszło do skutecznego zawarcia umowy z uwagi na naruszenie normy art. 385 ¹ §1kc żądanie ustalenia nieważności umowy jest uzasadnione.

Do rozliczeń stron zastosowanie znajdą przepisy art. 405-411k.c. regulujące bezpodstawne wzbogacenie. Zgodnie z art. 405 k.c., kto bez podstawy prawnej uzyskał korzyść majątkową kosztem innej osoby obowiązany jest do wydania korzyści w naturze, a gdyby to nie było możliwe zwrotu jej wartości. Obowiązkiem stron umowy kredytu jest wzajemne zwrócenie świadczeń. Roszczenia stron mają charakter odrębny (niezależny), co oznacza, że nie ulegają automatycznie wzajemnej kompensacji i konsument może żądać zwrotu w całości spłaconych rat kredytu niezależnie od tego, czy i w jakim zakresie jest dłużnikiem banku z tytułu zwrotu nienależnie otrzymanej kwoty kredytu. [uchwała SN z 7.05.2021 IIICZP 6/21]. Powodowie domagają się zwrotu całości uiszczonych rat. Zgodnie z art. 358 ¹ §1kc jeżeli przedmiotem zobowiązania od chwili jego powstania jest suma pieniężna, spełnienie świadczenia następuje przez zapłatę sumy nominalnej. Zwrot uiszczonego świadczenia w kwocie 113.696,82 zł i 39.767,63 CHF obejmuje wszystkie uiszczone przez powodów składniki rat.

W świetle powyższego w pkt 1 wyroku na zasadzie art. 405 i nast. uwzględniono żądanie w zakresie kwoty 113.696,82 zł i 39.767,63 CHF. O odsetkach orzeczono na zasadzie art. 481kc, zasądzono je zgodnie z żądaniem od dnia następnego po doręczeniu odpisu pozwu tj 19.12.2024r., od tego momentu bank pozostawał w opóźnieniu.

W pkt 2 wyroku ma mocy art. 98 k.p.c. zasądzono koszty postępowania, opłatę i wynagrodzenie pełnomocnika wg minimalnej stawki.

SSO Wojciech Hajduk