Portal Orzeczeń Sądu Okręgowego w Gliwicach

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 22 marca 2024 roku

Sąd Okręgowy w Gliwicach I Wydział Cywilny

Przewodniczący – SSO Piotr Suchecki

Protokolant – Małgorzata Bycka

po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 13 marca 2024 roku w Gliwicach

sprawy z powództwa Prokuratora Okręgowego w Gliwicach

przeciwko (...) Spółce z ograniczoną odpowiedzialnością w P. i W. J. (1)

o ustalenie

1.  ustala, że bezskuteczna jest czynność prawna dokonana w dniu 12 maja 2022 r. |
w formie aktu notarialnego rep. (...) nr (...), sporządzonego w Z. przez notariusza G. W., w postaci oświadczenia W. J. (1) o uchyleniu się z powodu błędu w rozumieniu art. 84 § 1 k.c. od skutków prawnych warunkowej umowy sprzedaży z dnia 13 kwietnia 2022 r. prawa użytkowania wieczystego trzech nieruchomości położonych w K., dla których Sąd Rejonowy w Gliwicach prowadzi Księgi Wieczyste nr (...)
i (...), zawartej w formie aktu notarialnego rep. (...)nr (...), sporządzonego przez notariusza W. W. pomiędzy (...) Spółką
z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w P. i W. J. (1) oraz oświadczeń woli w tej umowie zawartych;

2.  ustala, że ważna jest w całości czynność prawna dokonana w dniu 13 kwietnia 2022 r. w formie aktu notarialnego rep. (...) nr (...), sporządzonego przez notariusza W. W., w postaci warunkowej umowy sprzedaży prawa użytkowania wieczystego trzech nieruchomości położonych w K., dla których Sąd Rejonowy w Gliwicach prowadzi Księgi Wieczyste nr (...)
i (...) zawartej pomiędzy (...) Spółką z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w P. i W. J. (1);

3.  nakazuje pobrać od pozwanej W. J. (1) na rzecz Skarbu Państwa (Sądu Okręgowego w Gliwicach) kwotę 21 500 (dwadzieścia jeden tysięcy pięćset) złotych;

4.  nakazuje pobrać od pozwanych (...) Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w P. na rzecz Skarbu Państwa (Sądu Okręgowego w Gliwicach) solidarnie kwotę 21 500 (dwadzieścia jeden tysięcy pięćset) złotych;

5.  zasądza od pozwanych (...) Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w P. na rzecz interwenienta ubocznego - Gminy K. kwotę 19 400 (dziewiętnaście tysięcy czterysta) złotych
z ustawowymi odsetkami za opóźnienie liczonymi od dnia prawomocności wyroku tytułem zwrotu kosztów procesu.

SSO Piotr Suchecki

Sygn. akt I C 1636/22

UZASADNIENIE

Prokurator Okręgowy w Gliwicach wniósł pozew przeciwko (...) z siedzibą w P. i W. J. (1), w ramach którego domagał się:

1.  ustalenia w stosunku do pozwanej W. J. (1), że bezskuteczna jest czynność prawna dokonana w dniu 12 maja 2022 r. w formie aktu notarialnego rep. (...) nr (...), sporządzonego w Z. przez notariusza G. W., w postaci oświadczenia W. J. (1) o uchyleniu się z powodu błędu w rozumieniu art. 84 § 1 k.c. od skutków prawnych warunkowej umowy sprzedaży z dnia 13 kwietnia 2022 r. prawa użytkowania wieczystego trzech nieruchomości położonych w K., objętych Księgami Wieczystymi nr (...) prowadzonymi przez Sąd Rejonowy w Gliwicach, zawartej w formie aktu notarialnego rep. (...) nr (...), sporządzonego przez notariusza W. W. pomiędzy (...) Spółką z o.o. i W. J. (1) oraz oświadczeń woli w tej umowie zawartych;

2.  ustalenia w stosunku do pozwanych (...) Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w G. i W. J. (1), że ważna jest w całości czynność prawna dokonana w dniu 13 kwietnia 2022 r. w formie aktu notarialnego rep. (...) nr (...), sporządzonego przez notariusza W. W. w postaci warunkowej umowy sprzedaży prawa użytkowania wieczystego trzech nieruchomości położonych w K., objętych Księgami Wieczystymi nr (...) prowadzonymi przez Sąd Rejonowy w Gliwicach

Uzasadniając powództwo Prokurator oświadczył, że przedmiotem warunkowej umowy sprzedaży zawartej pomiędzy pozwanymi było prawo użytkowania wieczystego nieruchomości, w zakresie którego Gminie K. przysługiwało ustawowe prawo pierwokupu. Po otrzymaniu zawiadomienia o zawarciu umowy Gmina złożyła skuteczne oświadczenie o skorzystaniu z prawa pierwokupu i została ujawniona jako użytkownik wieczysty w księgach wieczystych. W następstwie tego pozwani podjęli pozbawione podstaw działania zmierzające do uchylenia się od skutków zawarcia warunkowej umowy sprzedaży, powołując się przy tym na błąd, który w rzeczywistości nie wystąpił i opierając się na nieistniejącej uchwale (...) Sp. z o.o. zakazującej zbycia prawa użytkowania wieczystego.

(...) Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w G. domagała się oddalenia powództwa. Podniosła, że uchwała zakazująca zbycia prawa użytkowania wieczystego nieruchomości przysługującego Spółce została faktycznie podjęta w dniu 13 kwietnia 2022 r. i wynikała z aktualnych uwarunkowań rynkowych, a wiceprezes reprezentujący Spółkę przy zawieraniu tego samego dnia umowy warunkowej sprzedaży o podjęciu uchwały nie wiedział.

W. J. (1) nie złożyła odpowiedzi na pozew, a w toku procesu domagała się oddalenia powództwa, przychylając się do stanowiska prezentowanego przez (...) Sp. z o.o.

Gmina K., która wstąpiła do sprawy z interwencją uboczną po stronie Prokuratora oświadczyła, że skutecznie zrealizowała przysługujące jej prawo pierwokupu.

Stan faktyczny

(...) w P. jest jednym z kilku podmiotów stanowiących własność A. J. i członków jego rodziny. W ramach grupy tych spółek prowadzili oni działalność polegającą min. na handlu i spedycji węgla w obrocie międzynarodowym i krajowym, realizując kontrakty o milionowych wartościach. A. J. mieszka wspólnie z żoną W. J. (1), która prowadziła działalność gospodarczą pod (...) w branży nieruchomości.

W kwietniu 2021 r. (...) nabyła w trybie przetargowym od (...) Sp. z o.o. prawo użytkowania wieczystego trzech nieruchomości położonych w K., objętych Księgami Wieczystymi nr (...) prowadzonymi przez Sąd Rejonowy w Gliwicach za cenę ok. 250 000 zł. Nabycie nastąpiło na podstawie warunkowej umowy sprzedaży, w związku z faktem, że Gmina K. nie skorzystała z przysługującego jej prawa pierwokupu.

okoliczności niesporne

(a wynikające z zeznań prezesa zarządu (...) Sp. z o.o. A. J.)

Na skutek ustaleń pomiędzy A. J. i W. J. (1), zdecydowali oni że (...) sprzeda jej te nieruchomości. Formalnością było podjęcie w dniu 11 kwietnia 2022 r. uchwały przez (...) Sp. z o.o. o zbyciu nieruchomości. Realizacją tej uchwały zająć się miał M. M. – wiceprezes zarządu (...), który zwyczajowo zajmował się w spółce sprawami majątkowymi. M. M. łączyły bliskie relacje z A. J., oparte na długoletniej znajomości i wzajemnym zaufaniu. Mieli do siebie zaufanie, pozostawali w stałym kontakcie i obaj byli zorientowani i zaangażowani we wszystkie sprawy spółki. Obaj wiedzieli, że z 11 na 12 kwietnia 2022 r. zapadła decyzja o natychmiastowym wprowadzeniu embarga na import węgla z Białorusi. Było to istotne wydarzenie o doniosłych skutkach dla działalności (...), która dokonała przedpłaty 1,5 mln USD na węgiel zamówiony w Białorusi. Embargo stanowiło ryzyko utraty środków i braku możliwości realizacji kontraktów z odbiorcami, tym bardziej że rankiem 12 kwietnia dostali wiadomość o wstrzymaniu istotnej części zamówień z (...) SA. Zarówno A. J., jak i M. M. byli zorientowani w tej sytuacji i wynikających z tego zagrożeń dla bieżącej działalności (...) Wiedziała o tym również żona A. J..

- zeznania świadka K. J. – zapis rozprawy z dnia 19 lipca 2023 r.

- zeznania świadka D. J. – zapis rozprawy z dnia 15 listopada 2023 r.

- zeznania prezesa zarządu (...) Sp. z o.o. A. J. – zapis rozprawy z dnia 13 marca 2024 r.

W dniu 13 kwietnia 2022 r. (...) w P., reprezentowana przez wiceprezesa zarządu M. M., zawarła z W. J. (1) (prowadzącą działalność gospodarczą pod (...) J. W.) umowę warunkową sprzedaży prawa użytkowania wieczystego trzech nieruchomości położonych w K., objętych Księgami Wieczystymi nr (...) prowadzonymi przez Sąd Rejonowy w Gliwicach za cenę 430 000 zł płatną w terminie 14 dni od złożenia przez (...) K. oświadczenia o nieskorzystaniu z prawa pierwokupu.

Przystępując do tej czynności M. M. okazał notariuszowi uchwałę (...) Sp. z o.o. o wyrażeniu zgody na sprzedaż w/w praw do nieruchomości.

W umowie wskazano, że Gminie K. przysługuje ustawowe prawo pierwokupu na podstawie art. 109 ust. 1 pkt 2 ustawy o gospodarce nieruchomościami.

- umowa warunkowa sprzedaży – k. 18-22

- zeznania świadka W. W. – zapis rozprawy z dnia 19 lipca 2023 r.

Gmina K. została w dniu 15 kwietnia 2022 r. poinformowana przez notariusza o zwartej umowie i przysługującym jej prawie pierwokupu. W urzędzie miasta dokonano analizy umowy i uznano, że cena jej niezwykle atrakcyjna i nieskorzystanie z prawa pierwokupu stanowiłby działanie niegospodarne. W ocenie Gminy cena metra kwadratowego nieruchomości w tym terenie miała wartość ok. 100 zł, a sprzedaż realizowana miała być po cenie 4,62 zł za metr kwadratowy. Wdrożono działania w celu uchwalenia zmiany budżetu i ujęcia zakupu nieruchomości w palnie wydatków przed upływem terminu do wykonania prawa pierwokupu. W dniu 10 maja 2022 r. Rada Miasta K. podjęła uchwałę w sprawie zmiany budżetu na rok 2022. Na tej podstawie (...) Miasta K. wydał zarządzenie o skorzystaniu z prawa pierwokupu, do którego kontrasygnatę wystawił Skarbnik Miasta K..

Zaraz po podjęciu uchwały wiceprezydent Miasta K. K. K. udała się do kancelarii notariusza, przedstawiła komplet dokumentów i oświadczenie o zamiarze skorzystania z prawa pierwokupu. Notariusz umówił spotkanie w celu podpisania umowy na następny dzień, po czym telefonicznie powiadomił (...) Sp. z o.o. o zgłoszeniu przez Gminę K. zamiaru skorzystania z prawa pierwokupu. W reakcji na tą informację członkowie zarządu (...) Sp. z o.o. A. J. i M. M. przybyli do notariusza, wyrażając niezadowolenie z pierwokupu i pytając notariusza o procedurę pierwokupu i jego skutki prawne.

W dniu 11 maja 2022 r. Gmina K. złożyła przed notariuszem oświadczenie o wykonaniu prawa pierwokupu prawa użytkowania wieczystego trzech nieruchomości położonych w K., objętych Księgami Wieczystymi nr (...) prowadzonymi przez Sąd Rejonowy w Gliwicach na warunkach ustalonych w umowie sprzedaży z dnia 13 kwietnia 2022 r. za cenę 430 000 zł. Następnie złożyła wnioski o ujawnienie swoich praw w księgach wieczystych.

(...) Sp. z o.o. nie chciała wskazać rachunku do dokonania płatności ceny sprzedaży. Powoływała się na okoliczność, iż Gmina K. nie mogła wykonać prawa pierwokupu, albowiem powołała się na złożone przez W. J. (1) w dniu 12 maja 2022 r. oświadczenie o uchyleniu się od skutków prawnych swoich oświadczeń złożonych w umowie warunkowej sprzedaży z dnia 13 kwietnia 2022 r., albowiem zostały one złożone pod wpływem błędu wywołanego przez stronę sprzedającą, polegającego na braku wiedzy o podjętej przez (...) Sp. z o.o. uchwale z dnia 13 kwietnia 2022 r. o zakazie zbycia prawa użytkowania wieczystego nieruchomości w okresie 12 miesięcy od dnia podjęcia uchwały. Gmina K. nie uznała skuteczności oświadczenia W. J. (1) i przelała cenę sprzedaży na znany jej rachunek (...) Sp. z o.o., z którego spółka dokonywała płatności podatku od nieruchomości. (...) Sp. z o.o. dokonał zwrotnego przelewu tej kwoty z powołaniem na nieskuteczność wykonania prawa pierwokupu. Wobec powyższego Gmina K. złożyła kwotę należną tytułem ceny na swoim rachunku depozytowym, gdzie oczekują na odbiór przez (...) Sp. z o.o. Z powołaniem na tożsamą argumentację (...) Sp. z o.o. odmówiła wydania Gminie K. nieruchomości. Ostatecznie Gmina K. przejęła nieruchomości protokolarnie bez udziału przedstawicieli (...) Sp. z o.o.

Prawo użytkowania na rzecz Gminy K. zostało ujawnione przez Sąd Rejonowy w Gliwicach w Księgach Wieczystych nr (...).

- projekt uchwały RM – k. 37-39

- uchwała RM K. z dnia 10 maja 2022 r. – k. 39-40

- zarządzenie (...) K. – k. 123

- kontrasygnata Skarbnika Miasta K. - 124

- oświadczanie o wykonaniu prawa pierwokupu – k. 23-27

- pismo W. J. z dnia 12 maja 2022 r. – k. 30

- oświadczenie o uchyleniu się od skutków oświadczenia woli – k.28-29

- korespondencja ws. wskazania rachunku do zapłaty i wydania nieruchomości – k. 31-36

- wydruki ksiąg wieczystych – k. 41-51

- zeznania świadków W. W., K. K., K. G. – zapis rozprawy z dnia 19 lipca 2023 r.

Ustaleń w zakresie przedstawionego powyżej stanu faktycznego, przyjętego w dalszej części za podstawę do przeprowadzenia rozważań prawnych, sąd dokonał w oparciu o wszechstronną analizę całokształtu zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego i kierując się przy tym dyrektywami określonymi w art. 233 § 1 k.p.c. Dokument prywatny w postaci Uchwały NZW z dnia 13 kwietnia 2022 r. ma charakter niewiarygodny w zakresie faktycznej daty jego sporządzenia. Gdyby taka uchwała faktycznie została podjęta przed zawarciem umowy sprzedaży, to zarówno żona A. J. jak i jego bliski znajomy (drugi członek zarządu), którzy – nawet według zeznań A. J. - mieli pełną świadomość bieżącej sytuacji spółki (...) z pewnością nie zawarli by umowy wbrew jego woli. Całkowicie niewiarygodne jest, że A. J. mógłby nie poinformować swojej żony i wiceprezesa zarządu swojej spółki o cofnięciu zgody na zawarcie umowy. Przy czym z zeznań świadka W. W. (notariusza) wynika, że A. J. był obecny w kancelarii przy zawieraniu umowy i była to jego stała praktyka w przypadku transakcji realizowanych przez żonę. To, że umowę podpisał w imieniu spółki wyłącznie M. M. wynikało z podziału zadań między członkami zarządu, co zresztą potwierdził A. J. w swoich zeznaniach i jednocześnie było praktyką notariusza, który dbał o niedopuszczenie do tzw. „nadreprezentacji” przy składaniu oświadczeń przez członków zarządu spółki. Z wskazanych wyżej względów pismo pozwanej W. J. (1) z dnia 12 maja 2022 r. kierowane do Gminy K. i jej notarialne oświadczenie z tego samego dnia nie mają w sprawie znaczenia, skoro opierają się na niezgodnych z prawdą podstawach. Pozostałe wykorzystane przez sąd dokumenty nie były kwestionowane w zakresie autentyczności, ani treści i składają się na logiczny przebieg zdarzeń. Z dokumentami tymi w pełni korelują i logicznie jej uzupełniają zeznania świadków W. W., K. K. i K. G.. Ustalony stan potwierdzają też zeznania świadka K. J. (prokurenta i udziałowca (...) Sp. z o.o.), który zeznał, że dopiero po zawarciu umowy sprzedaży ojciec poinformował go o potrzebie zablokowania tej sprzedaży. Jest to okoliczność istotna, albowiem A. J. przyznał, że po powzięciu informacji o embargu pozostawał w tej sprawie w bieżącym kontakcie z synem K. i M. M. i rozważali możliwe do podjęcia działania. Zeznania świadków D. J. i T. T. nie mają dla w sprawie znacznie, albowiem odnoszą się do okoliczności nieistotnych dla rozstrzygnięcia sprawy, podobnie jak i sam przebieg postępowań o zatwierdzenie ugód zawartych przed mediatorem. Zeznania przedstawiciela pozwanej Spółki – prezesa zarządu A. J. potwierdziły rodzinne i przyjacielskie relacje panujące pomiędzy osobami uczestniczącymi w transakcji i ich świadomość, co do okoliczności w jakich znalazła się spółka (...) natychmiast po wprowadzeniu embarga na import węgla. A. J. nie potrafił wytłumaczyć dlaczego jego zona i M. M. zdecydowali się na zawarcie umowy, wiedząc o uchwale mającej wprowadzać zakaz dokonywania takiej transakcji i jego zeznania w tym zakresie nalży uznać za nielogiczne i tym samym niewiarygodne. Sąd pominął dowód z przesłuchania pozwanej W. J. (1), albowiem bez usprawiedliwienia dwukrotnie nie stawiła się mimo wezwania na rozprawę, co należy uznać za działanie intencjonalne. Na podstawie art. 300 § 1 k.p.c. sąd zdecydował o przesłuchaniu za pozwaną Spółkę wyłącznie prezesa zarządu A. J.. Zaznaczyć należy, że to sąd decyduje czy i których członków zarządu przesłucha w imieniu osoby prawnej. Zwłaszcza, gdy przesłuchiwanie wszystkich członków zarządu skutkowałoby obstrukcją postepowania, a ustalone dotychczas okoliczności w sposób logiczny składają się na jednoznaczny obraz stanu faktycznego.

Sąd zważył

Powództwo Prokuratora zasługiwało na uwzględnienie, a sama legitymacja Prokuratora do wystąpienia przeciwko pozwanym - stronom czynności prawnych wynika z jego uprawnień statuowanych w art. 7 k.p.c. w zw. z art. 57 k.p.c. i w zw. z art. 189 k.p.c.

W ocenie sądu bezskuteczna i to w oczywisty sposób jest czynność prawna w postaci oświadczenia W. J. (1) o uchyleniu się z powodu błędu w rozumieniu art. 84 § 1 k.c. od skutków prawnych warunkowej umowy sprzedaży z dnia 13 kwietnia 2022 r. prawa użytkowania wieczystego trzech nieruchomości położonych w K., objętych Księgami Wieczystymi nr (...) prowadzonymi przez Sąd Rejonowy w Gliwicach, zawartej w formie aktu notarialnego rep.(...) nr (...), sporządzonego przez notariusza W. W. pomiędzy (...) Spółką z o.o. i W. J. (1) oraz oświadczeń woli w tej umowie zawartych. Tym samym ważna jest czynność prawna dokonana pomiędzy (...) Spółką z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w P. i W. J. (1) w dniu 13 kwietnia 2022 r. w formie aktu notarialnego rep. (...) nr (...), sporządzonego przez notariusza W. W. w postaci warunkowej umowy sprzedaży prawa użytkowania wieczystego trzech nieruchomości położonych w K., objętych Księgami Wieczystymi nr (...) prowadzonymi przez Sąd Rejonowy w Gliwicach.

Z przeprowadzonego postępowania dowodowego wynika, że pozwani – strony umowy sprzedaży warunkowej, nie spodziewali się, że Gmina K. skorzysta z prawa pierwokupu. Wnioski dowodowe i oświadczenia składane przez samych pozwanych, a także ich pytania do świadków wskazują, że wyrażają oni pretensje wobec Gminy K. o wykonanie prawa pierwokupu. Zawierając umowę zakładali, że skoro Gmina nie skorzystała z takiego prawa w chwili nabywania nieruchomości przez (...) Sp. z o.o. rok wcześniej, to tym bardziej nie będzie go realizowała przy kolejnym zbyciu nieruchomości, tym bardziej gdy umowa opiewała na znacznie wyższą cenę. Z zeznań notariusza wynika wprost, że gdy tylko poinformował pozwaną Spółkę o zgłoszeniu przez Gminę zamiaru skorzystania z prawa pierwokupu, to przedstawiciele (...) Sp. z o.o. stawili się w jego kancelarii, wyrażali niezadowolenie i dopytywali o aspekty proceduralne. Logiczna analiza wskazuje, że dopiero po powzięciu wiadomości o zgłoszeniu przez Gminę zamiaru skorzystania z prawa pierwokupu pozwani zaczęli podejmować czynności zmierzające do zapobieżenia takiemu skutkowi. W ramach tego powoływali się na okoliczności, które nie miały miejsca, względnie nie mogły wywrzeć skutku niweczącego skuteczność realizacji prawa pierwokupu.

Przede wszystkim zwrócić należy uwagę na relacje rodzinne i przyjacielskie łączące uczestników umowy sprzedaży. Z zeznań samego A. J. wynika, że zarówno on, jego synowie, M. M. i W. J. (1) zdawali sobie sprawę z wprowadzonego embarga na import węgla oraz wstrzymania dostaw przez (...) SA w dniach 11-12 kwietnia. Niewiarygodne jest, że M. M., poinformowany przez A. J. o konieczności podjęcia uchwały o zakazie zbywania nieruchomości, mimo tego zdecydował się na zawarcie umowy z żoną A. J.. Z zeznań notariusza jako świadka wynika nadto, że sam A. J. najprawdopodobniej towarzyszył żonie przy zawieraniu umowy, co było utrwaloną praktyką jego działania. Nawet jeśli nie było go przy tej czynności, to i tak nie da się logicznie wytłumaczyć, dlaczego wiceprezes (...) Sp. z o.o. zdecydował się zawrzeć umowę z W. J. (1) w sytuacji, gdy oboje znali realia sytuacji i wiedzieli o konieczności wstrzymania transakcji oraz zamiarze podjęcia uchwały w tym przedmiocie przez (...) Sp. z o.o. Chyba, że przyjąć jedyną logicznie spójną wersję, tzn. że w chwili zawierania umowy nie była podjęta żadna uchwała i nikt jej podjęcia wówczas jeszcze nie rozważał. Wyjaśnienia pozwanych są nieprzekonujące, nawet przy pominięciu niespójności w sferze faktograficznej. Nie wiadomo bowiem w jaki sposób wstrzymanie sprzedaży nieruchomości miałoby pomóc spółce. Wszystkie cele, o których zeznawał A. J. (zabezpieczenie, pozyskanie kredytu) mogły być zrealizowane także wtedy, gdy właścicielką tych nieruchomości byłaby jego żona. Nadto zeznał on, że nieruchomości miały być sprzedane jego żonie z bardzo dużym zyskiem, albowiem nabyte rok wcześniej za ok 250 000 zł zostały sprzedane z zyskiem niemal 100% i była to transakcja opłacalna dla spółki. Zatem wskutek takiej transakcji Spółka zyskała znaczący dochód i tym samym kapitał w sposób znacznie tańszy, niż ewentualny kredyt. Żaden obiektywnie weryfikowalny dowód nie potwierdza, aby w dniu 13 kwietnia 2022 r., w szczególności przed zawarciem umowy sprzedaży, podjęta została przez (...) Sp. z o.o. uchwała o zakazie zbycia nieruchomości. Po raz kolejny zauważyć trzeba, ze w relacjach rodzinno – towarzyskich między pozwanymi i pozostawaniu przez nich w stałym bieżącym kontakcie znacznie prościej byłoby po prostu nie przystępować do umowy sprzedaży, niż podejmować uchwały przez NZW i wikłać się w procedury uchylania skutków zawarcia umowy. Wszystko to prowadzi do wniosku, że strony były w pełni świadome wszystkich okoliczności i świadomie przystąpiły do zawarcia umowy, a wszelkie czynności zmierzające do jej podważenia miały charakter następczy i były skutkiem niespodziewanego dla stron skorzystania przez Gminę K. z prawa pierwokupu.

Prawnie irrelewantne są okoliczności, które starali się wykazać pozwani, a mianowicie czy i ile razy wcześniej Gmina K. wykonywała prawo pierwokupu, czy i dlaczego pozwana Spółka odmówiła przyjęcia zapłaty od Gminy i zwróciła przelaną jej tytułem ceny kwotę oraz czy Gmina składała tą kwotę do depozytu sądowego. Jak już nadmieniono, wskazuje to na ich pretensje do Gminy K. z powodu decyzji o wykonaniu prawa pierwokupu, a nie na wątpliwości co do skuteczności wykonania tego prawa. Bez znaczenia jest też prowadzenie przez pozwanych postępowania mediacyjnego, którego przebieg oraz rezultat pogłębia tylko wątpliwości i jednoznacznie sugeruje pozorowany charakter. Symptomatyczne jest przy tym, że pozwana W. J. (1) mimo wezwań konsekwentnie i bez usprawiedliwienia nie stawiała się na rozprawie, uniemożliwiając jej przesłuchanie.

Reasumując oświadczenie W. J. (1) z dnia 12 maja 2022 r. o uchyleniu się z powodu błędu oparte zostało na nieprawdziwej przesłance – rzekomym powzięciu wiadomości w dniu 5 maja 2022 r. o podjętej w dniu 13 kwietnia 2022 r. uchwale (...) Sp. z o.o. uchwała o zakazie zbycia nieruchomości. W ocenie sądu uchwala taka nie została podjęta w dniu 13 kwietnia 2022 r., a przystępując do umowy sprzedaży W. J. (1) wiedziała o wszystkich okolicznościach mających uzasadniać jej rzekome podjęcie. Tym samym umowa sprzedaży zawarta pomiędzy pozwanymi w dniu 13 kwietnia 2022 r. jest ważna i w pełni uprawniała Gminę K. do wykonania prawa pierwokupu, co skutecznie nastąpiło.

O kosztach procesu pomiędzy pozwanymi a interwenientem ubocznym sąd rozstrzygnął kierując się zasadami odpowiedzialności za wynik procesu oraz kosztów celowych, mając na uwadze treść art. 107 zd. trzecie k.p.c. w zw. z art. 98 § 1 i 3 k.p.c. w związku z art.99 k.p.c. i w zw. z § 2 pkt 7, §10 ust. 1 pkt 2 oraz § 15 ust. 1 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych (t. jedn. Dz.U. z 2018 r. poz. 265 z późn. zm.). Koszty, jakie pozwani winni zwrócić interwenientowi – 19 400 zł obejmują opłatę od interwencji 8 600 zł i wynagrodzenie radcy prawnego w stawce minimalnej 10 800 zł.

O należnych Skarbowi Państwa kosztach, wynikających z obowiązku pokrycia należnych opłat sądowych, od uiszczenia których Prokurator był zwolniony, sąd rozstrzygnął na podstawie art. 113 ust. 1 i ust. 2 pkt 1 ustawy z dnia 28.07.2005 r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych (t.jedn. Dz.U. z 2023 r. poz. 1144) i stosownie do wyniku postępowania nakazał ich pobranie od pozwanych w całości.

SSO Piotr Suchecki