Portal Orzeczeń Sądu Okręgowego w Gliwicach

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 15 marca 2023 roku

Sąd Okręgowy w Gliwicach I Wydział Cywilny

w składzie:

Przewodniczący:	SSO Wojciech Hajduk
Protokolant:	Aleksandra Strumiłowska

po rozpoznaniu w dniu 1 marca 2023 roku w Gliwicach

sprawy z powództwa D. K. (1), M. K.

przeciwko (...) z siedzibą w W.

o ustalenie nieistnienia umowy kredytu i zapłatę

1.  ustala, że umowa kredytu hipotecznego (...) nr nr (...) z dnia 29.09.2008 r., zawarta pomiędzy (...) w W. a powodami D. K. (1) i M. K. jest nieważna;

2.  w pozostałym zakresie powództwo oddala;

3.  znosi wzajemnie koszty postępowania.

SSO Wojciech Hajduk

IC 1512/22 UZASADNIENIE

Powodowie D. K. (1) i M. K. w ostatecznie ukształtowanym żądaniu przeciwko (...) w W. domagali się

-ustalenia, że umowa o kredyt hipoteczny (...) Nr (...) zawarta pomiędzy nimi (...) w W. z dnia 29.09.2008r. jest nieważna,

-zasądzenia od pozwanego na ich rzecz kwoty 44.088,47zł z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od 29.05.2021r.

ewentualnie

- ustalenia, że §2ust.2, §4ust.1a, § 9ust.2, §12ust.2 umowy kredytu oraz §5ust.4 Regulaminu są bezskuteczne wobec strony powodowej w zakresie w jakim odnoszą się do tabeli kursów banku

-zasądzenia od pozwanego kwoty 19.343,05zł wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od 29.05.2021 tytułem zwrotu różnicy pomiędzy ratami uiszczonymi, a ratami należnymi po eliminacji niedozwolonych postanowień umownych [pozew oraz pismo powodów z dnia 10.01.2022 k- 204-207].

Uzasadnili, że w dniu 29.09.2008 zawarli z poprzednikiem prawnym pozwanego (...) w W. umowę o kredyt hipoteczny indeksowany do waluty obcej CHF (pomimo, że w umowie nazwano go denominowany) na kwotę 50.000zł zł na okres 360 miesięcy, oprocentowany stawką LIBOR. Celem kredytu było dokończenie budowy domu jednorodzinnego w G.. W umowie wskazano, że kwota wypłacona zostanie przeliczona zgodnie z kursem kupna franków szwajcarskich wg Tabeli Kursów obowiązującej w Banku. Zabezpieczeniem spłaty kredytu miała być między innymi hipoteka kaucyjna na rzecz banku. Spłata kredytu miała następować w PLN w 360 ratach, przy zastosowaniu kursu sprzedaży CHF w dniu płatności każdej raty wg kursów ustalanego przez bank w Tabeli Kursów Banku z posiadanego w banku rachunku, Umowa nie zawierała żadnych postanowień dotyczących ustalania kursów przez pozwany bank. Nie ustalono żadnych obiektywnych mierników lub warunków ustalania kursów walut, pozostawiając całkowitą dowolność kredytodawcy. Integralną częścią umowy były(...). Kredyt został wypłacony w dwóch transzach. Pozwany przeliczył kwotę kredytu na walutę szwajcarską po ustalonym przez siebie kursie franka szwajcarskiego. W okresie od dnia 9.06.2011 do 4.11.2020 spłacili kwotę objętą żądaniem głównym.

Zarzucili abuzywność §2ust2, §4ust1a, §9ust2 i §12ust2 oraz §5ust4 Regulaminu odwołujących się do bankowej tabeli kursów.

Powodowie zarzucili naruszenie art. 69 ust. 1 i 2 pkt 3 prawa bankowego poprzez brak określenia kwoty i waluty kredytu oraz abuzywność powołanych wyżej postanowień umownych. Umowa nie tylko nie określa wysokości kredytu w złotych polskich, ale także nie precyzuje mechanizmu dokonania przeliczenia, co daje bankowi możliwość jednostronnego kształtowania wysokości zobowiązania co powoduje, że jest sprzeczna z art. 353 ¹kc i 358 ¹ kc. Stosunek umowny został tak ukształtowany, że ryzyko walutowe zostało przerzucone w całości na konsumenta i w tym zakresie naruszono obowiązek informacyjny banku. Powoduje to nieważność umowy i uzasadnia żądanie.

Pozwany wniósł o oddalenie powództwa w całości. Zaprzeczył, aby umowa była nieważna i aby umowa zawierała klauzule abuzywne. Nie naruszono interesów powodów jako konsumentów. Pozew ma na celu podważenie umowy sprzecznie z rolą i funkcją indywidualnej kontroli postanowień umownych, które zostały indywidualnie uzgodnione. Powodowie nie mają interesu prawnego w żądaniu ustalenia nieważności umowy. Na wypadek uwzględnienia żądania złożył zarzut potrącenia: kwoty wypłaconego kredytu tj.50.000zł oraz kwoty należnego mu bezpodstawnego wzbogacenia z tytułu bezumownego korzystania przez powodów z udostępnionego kapitału. Ponadto złożył tak samo sformułowany zarzut zatrzymania.

USTALENIA FAKTYCZNE

W dniu 29.09.2008 powodowie zawarli z poprzednikiem prawnym pozwanego (...) w W. umowę o kredyt hipoteczny nr (...) indeksowany do waluty obcej CHF (pomimo, że w umowie nazwano go denominowany) na kwotę 50.000zł zł na okres 360 miesięcy, oprocentowany stawką LIBOR 3M. Celem kredytu było sfinansowanie budowy domu jednorodzinnego. Umowa została sporządzona na podstawie wzorca banku, wskazano w niej min. że kwota kredytu jest denominowana- waloryzowana do CHF, kwota kredytu denominowanego (waloryzowanego) w CHF lub transzy kredytu zostanie określona wg kursu kupna dewiz zgodnie z Tabelą kursów obowiązującą w Banku w dniu wykorzystania kredytu lub transzy, o wysokości wykorzystanego kredytu wyrażonej w CHF, wysokości odsetek w okresie karencji, wysokości rat kapitałowo-odsetkowych w ww. walucie bank poinformuje kredytobiorcę w terminie 7 dni od dnia całkowitego wykorzystania kredytu na zasadach określonych w OWKM (...). Kredyt wykorzystywany jest w PLN, przy jednoczesnym przeliczeniu kwoty kredytu wg kursu kupna dewiz dla CHF zgodnie z Tabelą obowiązującą w banku w dniu wykorzystania kredytu [§2pkt2i3, §3ust1, §4ust1a k-34]. Podobne odesłanie do Tabeli Kursów banku, dla potrzeb wyliczenia prowizji, zawierał §5pkt4(...)” [§5pkt4 (...) k-37v]. W §9pkt2 umowy wskazano, że kredytobiorca zobowiązuje się spłacić kwotę kredytu z odsetkami w 360 miesięcznych ratach od 15.10.2008r. Wysokość rat jest wyrażona w CHF. Spłata rat dokonywana jest po uprzednim przeliczeniu wg kursu sprzedaży dewiz dla CHF zgodnie z „Tabelą Kursów” obowiązującą w dniu spłaty [umowa §9 pkt 2 k-34v.]. W §11 pkt4 umowy powodowie oświadczyli, że zostali poinformowani o ryzyku związanym ze zmianą kursów walut oraz rozumieją wynikające z tego konsekwencje [umowa §11pkt4 k-35]. Do zawarcia umowy doszło gdy powodowie budowali dom i zabrakło im środków na dokończenie budowy. Budowa była finansowana z kredytu indeksowanego do CHF nr (...) na kwotę 150.000zł otrzymanego na podstawie umowy z dnia 16.10.2007r. zawartej z (...) w W.. Umowę tę zawarli przy udziale pośrednika kredytowego. W połowie 2008r. okazało się, że środki są niewystarczające. Byli zadowoleni z dotychczasowego kredytu i niskich rat. Zwrócili się do banku by zmienić umowę i podwyższyć jego kwotę 50.000zł. Wskazali ile potrzebują pieniędzy na dokończenie budowy, określili jaki czas ich spłaty. Zostali telefonicznie poinformowani, że dokumenty zostały przygotowane. W dniu 29.09.2008r. udali się na umówione spotkanie do oddziału w G.. Okazało się, że bank sporządził nową umowę, analogiczną do tej z 16.10.2007r. Wszystkie dokumenty łącznie z umową były przygotowane do podpisu. Pobieżnie ją przeczytali i podpisali. Spotkanie sprowadziło się do przeczytania umowy i jej podpisania. Nie przekazano informacji o ryzyku kursowym i nie wyjaśniono wpływu wahań kursowych na wysokość kapitału do spłaty i raty kredytowej, nie przedstawiono symulacji obrazujących takie zmiany, nie poinformowano o możliwości spłaty w walucie kredytu. Powodowie nie mieli świadomości, o możliwości jakiegokolwiek negocjowania warunków umowy, nie zostali o tym poinformowani, nie poinformowano o dotychczasowym kształtowaniu się kursu CHF. Żadne postanowienia umowne nie były indywidualnie uzgadniane z wyjątkiem tych, które dotyczyły wysokości kredytu i czasu spłaty. Wiedzieli, że kredyt będzie wypłacony w PLN. Spłata następowała również w polskich złotych [zeznania powódki M. K. k- 296-297; zeznania powoda D. K. (2) k-297]. Od 9.06.2011 do 4.11.2020r spłacil i 44.088,47 zł [zaświadczenie k-45-47]. Wyrokiem Sądu Okręgowego z dnia 28.06.2022r. IC 523/21 ustalono nieważność umowy kredytu z 16.10.2007r. Wyrok nie jest jeszcze prawomocny.

Powyższy stan faktyczny ustalono w oparciu o powołane wyżej dokumenty i zeznania powodów. Zeznania świadków I. K. [k-263-266] i K. D. [k-f268-273] mają dla sprawy drugorzędne znaczenie, nie mieli kontaktu z powodami, nie brali udziału przy sporządzaniu umowy. Zeznania dotyczyły min. obowiązków doradców bankowych w zakresie udzielania klientom informacji i pouczeń, w okresie gdy zawierana była umowa, mechanizmów finansowych, w oderwaniu od konkretnej sytuacji powoda, sposobu przedstawienia oferty i okoliczności zawarcia umowy.

Pozostałe dokumenty dołączone do akt nie mają znaczenia dla rozstrzygnięcia, generalnie przedstawiają poglądy i opinie związane z interpretacją kredytów denominowanych i indeksowanych [ekspertyzy prawne k-40-49 oraz k-161-185, stanowisko KNF k141-146].

ROZWAŻANIA PRAWNE

Okoliczność, że pozwany jest następcą prawnym (...) w W. pozostaje poza sporem, została przyznana przez pozwanego. Zgodnie z art. 69 ust. 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. prawo bankowe przez umowę kredytu bank zobowiązuje się oddać do dyspozycji kredytobiorcy na czas oznaczony w umowie kwotę środków pieniężnych z przeznaczeniem na ustalony cel, a kredytobiorca zobowiązuje się do korzystania z niej na warunkach określonych w umowie, zwrotu kwoty wykorzystanego kredytu wraz z odsetkami w oznaczonych terminach spłaty oraz zapłaty prowizji od udzielonego kredytu. Należy wskazać, że w świetle utrwalonego poglądu w orzecznictwie i doktrynie, umowy kredyt indeksowany do waluty obcej były, w czasie zawarcia spornej umowy, dopuszczalne w świetle zasady swobody zawierania umów z art. 353 ^{( 1 )}kc. W umowie kwota kredytu została określona w PLN, a waluta CHF jest miernikiem ustalenia wysokości zobowiązania w PLN, odmiennie niż w kredytach denominowanych, których Istotą jest wyrażenie kwoty zobowiązania w walucie obcej i jej następcze przeliczenie na złote polskie (lub inną walutę). Tym samym sporna umowa kredytu jest umową indeksowaną, a analiza przez pryzmat art. 385 ^{( 1 )}§1kc prowadzi do wniosku, że w nie doszło do jej skutecznego zawarcia z uwagi na rażące naruszenie interesów powodów jako konsumentów poprzez niekorzystne ukształtowanie ich sytuacji ekonomicznej na skutek nieusprawiedliwionej i niekorzystnej dysproporcji praw i obowiązków. Zgodnie z art. 385 ^{( 1 )}§1kc postanowienia umowy zawieranej z konsumentem nieuzgodnione indywidualnie nie wiążą go, jeżeli kształtują jego prawa i obowiązki w sposób sprzeczny z dobrymi obyczajami, rażąco naruszając jego interesy (niedozwolone postanowienia umowne). Nie dotyczy to postanowień określających główne świadczenia stron, w tym cenę lub wynagrodzenie, jeżeli zostały sformułowane w sposób jednoznaczny.

W pierwszym rzędzie należy dokonać oceny czy umowa zawierała niedozwolone postanowienia, jaki miały charakter, czy określały główne świadczenia stron.

Powodowie w pierwszej kolejności zarzucili, że zawarte w umowie i „Ogólnych Warunkach Kredytowania w zakresie udzielania kredytów na cele mieszkaniowe oraz kredytów i pożyczek hipotecznych w (...)” klauzule ryzyka walutowego są abuzywne. W tym względzie należy zwrócić uwagę na treść następujących wyroków Trybunału Sprawiedliwości: z 30 kwietnia 2014r C-26/13; z 20 września 2017 r. C-186/16; z 20 września 2018r. C-51/17; z 14 marca 2019 r. C-118/17 oraz z dnia 3 października 2019 r. C-260/18. Orzeczenia te zapadły na tle umów kredytu zawartych z konsumentami i zawierających ryzyko walutowe (kredytu indeksowanego, denominowanego lub wprost kredytu walutowego). W ocenie TSUE nie jest możliwe odrywanie klauzuli ryzyka walutowego (wyrażonej czy to przez indeksację czy też denominację) od mechanizmu przeliczania waluty krajowej na walutę obcą i Trybunał Sprawiedliwości konsekwentnie kwalifikuje klauzule dotyczące ryzyka wymiany, do których zalicza także sposób ustalania kursu wymiany, jako klauzule określające główny przedmiot umowy kredytu. W wyroku z 20 września 2017r. C-186/16 dokonał wykładni art. 4 ust 2 dyrektywy Rady 93/13 z 5.04.1993r. W uzasadnieniu wyroku C- 260/18 (pkt 44 wyroku)Trybunał ponownie potwierdził swoje stanowisko w odniesieniu do kredytu indeksowanego, że klauzule dotyczące ryzyka wymiany określają główny przedmiot umowy. Orzeczenia te są wiążące dla Sądu Polskiego. Stosując prounijną wykładnię art. 385 ^{( 1)} § 1 k.c. w zw. z art. 4 i 6 art. dyrektywy 93/13 przyjęto więc, że kwestionowane przez powodów postanowienia umowy kredytu, które wprowadzają ryzyko kursowe (ryzyko wymiany) przez mechanizm indeksacji, stanowią klauzulę określającą główne świadczenia stron ( essentialia negotii). Tym samym w dalszym etapie rozważań, w świetle art. 385 ^{( 1 )}§1kc, konieczna jest ocena czy określone w spornej umowie i stanowiące główne świadczenia stron klauzule ryzyka walutowego [§2pkt1-3; §4pkt1a §9pkt2 umowy oraz §5pkt4 OWKM] zostały sformułowane w sposób jednoznaczny, co skutkowałoby związaniem stron umową. Postanowienia umowne zastrzegają warunki indeksacji świadczenia do kompetencji banku odsyłając do kursów walut zawartych w "Tabeli kursów obowiązującej w banku." Prawo Banku do ustalania kursu waluty nie doznaje żadnych umownych ograniczeń w postaci skonkretyzowanych, obiektywnych kryteriów zmian stosowanych kursów walutowych. Bank swobodnie ustalał, według tylko sobie znanych zasad, kursy walut, mając nieograniczone prawo kształtowania raty. Jest to równoznaczne z prawem dowolnego kształtowania wysokości świadczeń głównych (wysokości raty i całej należności) w czasie trwania stosunku prawnego. Tym samym nie można mówić o jednoznacznym określeniu głównego świadczenia. Umowa powoduje swoistą nierówność informacyjną stron. Powodowie jako konsumenci, na podstawie treści umowy, w chwili jej zawarcia, nie byli w stanie oszacować całości kwoty, którą będą musieli spłacić w przyszłości, a o poziomie zadłużenia ratalnego [wysokości raty], dowiadywali się dopiero w związku z podjęciem odpowiedniej sumy z rachunku. Jest to nie do zaakceptowania, w tym zakresie umowa kształtuje prawa i obowiązki powodów w sposób sprzeczny z dobrymi obyczajami, rażąco narusza ich interesy w rozumieniu art. 385 ^{( 1)}kc. Dodatkowym naruszeniem dobrych obyczajów i rażącym naruszeniem usprawiedliwionych interesów powodów jako konsumentów jest zastrzeżenie dwóch różnych kursów wymiany: kursu kupna dla przeliczenia wypłaconego przez bank kredytu, zaś kursu sprzedaży dla obliczania rat spłacanego kredytu. Powoduje to nieuzasadnione korzyści kosztem konsumenta i narusza równorzędność stron umowy przez nierównomierne rozłożenie uprawnień i obowiązków między partnerami stosunku obligacyjnego.

Należy wskazać również, że nie jest wystarczające określenie w §11 pkt 4 umowy że „ został poinformowany przez bank o ryzyku związanym ze zmianą kursów walut i rozumie wynikające z tego konsekwencje”. Bank naruszył obowiązek rzetelnego poinformowania konsumenta. Powinien przedstawić pełną informację umożliwiającą podjęcie racjonalnej decyzji o długofalowych skutkach, w tym przedstawić wahana kursów wymiany i ryzyko związane z zaciągnięciem kredytu w walucie obcej, klarownie wyjaśnić, jak na wysokość raty kredytu wpłynęłaby silna deprecjacja kursu waluty krajowej, a także wyjaśnić, że ryzyko kursowe z ekonomicznego punktu widzenia może okazać się trudne do udźwignięcia w przypadku dewaluacji waluty, co nie miało miejsca. Powodowie nie mieli realnej możliwości oddziaływania na treść postanowień umownych, nie zostały indywidualnie uzgodnione, podpisali umowę przygotowaną zgodnie z wzorcem banku. Stanowisko, że przyjęcie przez konsumenta propozycji banku oznacza rezygnację z pertraktacji i akceptację umowy, a jej podpisanie jest równoznaczne z indywidualnym uzgodnieniem postanowień umownych, nie zasługuje na uwzględnienie. Art. 385 ^{( 1)}§3 k.c. stanowi, że nieuzgodnione indywidualnie są te postanowienia umowy, na których treść konsument nie miał rzeczywistego wpływu. W szczególności odnosi się to do postanowień umowy przejętych z wzorca umowy zaproponowanego konsumentowi przez kontrahenta. Przez rzeczywisty wpływ należy rozumieć realną możliwość oddziaływania na treść postanowień umownych. Okoliczność, iż konsument znał treść danego postanowienia i nawet rozumiał je, nie może przesądzać o tym, że zostało ono indywidualnie uzgodnione. Uzgodnionymi indywidualnie są tylko takie klauzule umowne, na których treść istotnie mógł on w praktyce oddziaływać. W niniejszej sprawie powodowie nie mieli realnego wpływu na ewentualną zmianę klauzul proponowanych przez przedsiębiorcę nawet nie zdawali sobie z tego sprawy. Przyjęli ofertę jako najkorzystniejszą, podpisali przygotowaną przez bank umowę. O braku indywidualnych negocjacji postanowień umownych świadczy również, że klauzule indeksacyjne zostały zawarte w dokumencie, który nie podlega indywidualnym uzgodnieniom, a ponadto może być w każdej chwili zmieniony przez pozwanego czyli w (...), na które powołuje się umowa w §4, §5, §9 i §11 umowy. Ponadto zawarcie umowy sprowadziło się do jednego spotkania, na którym ją podpisano. Argumentacja pozwanego odwołująca się do faktycznego stosowania kursów nieodbiegających od rynkowych nie ma znaczenia dla oceny abuzywności postanowień umownych. Ocena abuzywności postanowień umownych jest niezależna od sposobu wykonywania umowy.

Powyższe okoliczności powodują, że umowa stron nie wiąże. Skutek nieważności nie został również zniwelowany przez nowelę art. 69 Pr. bank wprowadzająca z dniem 26 sierpnia 2011 roku regulację wyrażoną w ust. 2 pkt 4a tej ustawy. Ustawa weszła w życie po zawarciu umowy.

Powodowie poinformowany przez Sąd na rozprawie w dniu 15.02.2023r. o obowiązkach i możliwych negatywnych dla nich konsekwencjach związanych z ustaleniem nieważności umowy oświadczyli, że nie chcą jej utrzymania w mocy. Skoro nie doszło do skutecznego zawarcia umowy z uwagi na naruszenie normy art. 385 ¹ §1kc żądanie ustalenia nieważności umowy jest uzasadnione.

Zgodnie z art. 189kpc powód może żądać ustalenia istnienia lub nieistnienia stosunku prawnego lub prawa gdy ma w tym interes prawny. Interes prawny w ustaleniu występuje tylko wówczas gdy istnieje obiektywna potrzeba ochrony prawnej. Zgodnie z powszechnie przyjętym w doktrynie i orzecznictwie poglądem, interes prawny nie istnieje, gdy możliwe jest wytoczenie powództwa dalej idącego w swych skutkach. W niniejszej sprawie powód ma interes prawny w żądaniu ustalenia. Umowa została zawarta na 240 miesięcy, okres ten nie upłynął. Żądanie ustalenia jej nieważności, niezależnie od żądania zapłaty tytułem wzbogacenia, gwarantuje pewność sytuacji prawnej na przyszłość. Samo żądanie zapłaty nie gwarantowałoby takiej pewności prawnej. Do rozliczeń stron zastosowanie znajdą przepisy art. 405-411k.c. regulujące bezpodstawne wzbogacenie. Zgodnie z art. 405kc kto bez podstawy prawnej uzyskał korzyść majątkową kosztem innej osoby obowiązany jest do wydania korzyści w naturze, a gdyby to nie było możliwe zwrotu jej wartości. Obowiązkiem stron umowy kredytu jest wzajemne zwrócenie świadczeń. Roszczenia stron mają charakter odrębny (niezależny), co oznacza, że nie ulegają automatycznie wzajemnej kompensacji i konsument może żądać zwrotu w całości spłaconych rat kredytu niezależnie od tego, czy i w jakim zakresie jest dłużnikiem banku z tytułu zwrotu nienależnie otrzymanej kwoty kredytu. [uchwała SN z 7.05.2021 IIICZP 6/21]. Powodowie domagali się zasądzenia kwoty 186.238,11zł. Żądanie zapłaty obejmuje świadczenia uiszczone powoda przed wytoczeniem procesu i jest uzasadnione.

Pozwany w odpowiedzi na pozew złożył zarzut potrącenia : kwoty wypłaconego kredytu tj. 50.000zł oraz kwoty należnej mu za korzystanie przez powodów z kapitału-bezumownego korzystania z udostępnionej kwoty (nie wskazując tej kwoty) oraz tak samo sformułował zarzut zatrzymania.

Zarzut potrącenia co do zasady został skutecznie zgłoszony. Ma charakter materialnoprawny i żeby odniósł procesowy skutek musi zostać zgłoszony przez odpowiednio (materialnoprawnie) umocowaną osobę bezpośrednio powodowi bądź jego pełnomocnikowi, o ile ten posiada umocowanie do przyjęcia oświadczenia o charakterze materialnoprawnym i dokonywania czynności o charakterze materialnoprawnym. Pełnomocnik pozwanego był umocowany do złożenia takiego oświadczenia [pełnomocnictwa k-108]. Co prawda na etapie odpowiedzi na pozew powództwo w zakresie żądania zapłaty nie było jeszcze wymagalne, lecz stało się po złożeniu na rozprawie 1.03.2022r. oświadczenia przez powodów, że nie chcą utrzymania umowy w mocy. Pełnomocnik pozwanego ponowił ten zarzut na rozprawie 1.03.2022r. Doprowadziło to do zapoznania się przez nich z zarzutem potrącenia. Całkowita bezskuteczność umowy kredytu staje się trwała (definitywna) wtedy, gdy należycie poinformowany o niedozwolonym charakterze postanowienia (bez którego umowa nie może wiązać) i jego konsekwencjach konsument nie wyraził świadomej i wolnej zgody na postanowienie, a jeżeli utrzymanie umowy jest możliwe po jej uzupełnieniu - sprzeciwił się temu uzupełnieniu [uchwała SN z 7.05.2021 IIICZP 6/21]. Tym samym o wymagalności można mówić od momentu złożenia ww. oświadczeń. Zarzut potrącenia jest więc skuteczny, a wierzytelności umorzyły się do wysokości niższej żądanej przez powodów (art. 498§2kc). W związku z tym, że kwota wypłaconego kredytu przedstawiona do potrącenia przewyższa żądanie pozwu rozważania dotyczące potrącenia wierzytelności z tytułu wynagrodzenia za korzystanie z kapitału jest zbędne. Na marginesie można wskazać, że nie wskazano nawet kwoty, która miałaby zostać z tego tytułu potrącona.

Wobec uwzględnienia zarzutu potrącenia zarzut zatrzymania okazał się bezprzedmiotowy.

Na zasadzie art. 235 ² §1 pkt 2 kpc pominięto dowody z opinii biegłych z zakresu rachunkowości bankowości, wobec ustalenia nieważności umowy dowód stał się bezprzedmiotowy.

W związku z powyższym w pkt 1 wyroku ustalono, że umowa kredytu hipotecznego (...) nr Nr (...), zawartej pomiędzy (...) w W. i powodami w dniu dnia 29.09.2008r jest nieważna, w pkt 2 oddalono powództwo o zapłatę bowiem wierzytelności powodów i pozwanego na skutek potrącenia uległy umorzeniu do wysokości żądania pozwu, w pkt 3 na zasadzie art. 100 kpc zniesiono wzajemnie między stronami koszty postepowania, powodowie przegrali żądanie zapłaty, jednakże skuteczne okazało się żądanie ustalenia nieważności umowy kredytu.