Portal Orzeczeń Sądu Okręgowego w Gliwicach

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 25 lutego 2025 roku

Sąd Okręgowy w Gliwicach I Wydział Cywilny

w składzie:

Przewodniczący:	SSO Barbara Przybylska
Protokolant:	Karolina Fojcik

po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 25 lutego 2025 roku w Gliwicach

sprawy z powództwa (...) (...) z siedzibą w G.

przeciwko J. S. (1)

o zapłatę

1.  oddala powództwo;

2.  zasądza od powoda na rzecz pozwanej kwotę 5 400 (pięć tysięcy czterysta) złotych z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia uprawomocnienia się niniejszego orzeczenia tytułem zwrotu kosztów procesu.

SSO Barbara Przybylska

Sygnatura akt I C 1380/24

UZASADNIENIE

Powód (...) (...) z siedzibą w G. wniósł o zasądzenie solidarnie od pozwanych J. S. (2) i J. S. (1) kwoty 130.191,82 zł wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia następnego po dniu wniesienia pozwu od dnia zapłaty. W uzasadnieniu wskazał, że pozwani nienależycie wykonywali zobowiązanie – nie spłacali terminowo rat umowy kredytu gotówkowego z dnia 12 września 2017 roku oraz o karty kredytowej o numerze (...)- (...). – co spowodowało wypowiedzenie umowy kredytu i postawienie zadłużenia w stan wymagalności (pozew k.3 i nast.)

Pozwana J. S. (1) w sprzeciwie od nakazu zapłaty wniosła o oddalenie powództwa w całości. W uzasadnieniu wskazała, że pozwany J. S. (2) zmarł 1 sierpnia 2024 roku przed wytoczeniem powództwa przez powoda. Pozwana przyznając, że strony łączyła umowa kredytu, zarzuciła że kredyt był ubezpieczony oraz brak wykazania przez powoda wysokości dokonanych spłat i wywiedzenia źródeł żądanej kwoty (sprzeciw z dnia 6 października 2024 roku k.160).

W piśmie procesowym z dnia 25 lutego 2025 roku (k.171 i nast.). wniosła o oddalenie powództwa w całości. Ponownie przyznała, ze strony łączyła umowa kredytu gotówkowego oraz karty kredytowej z dnia 12 września 2017 roku o numerze (...)- (...). Wskazała, że podpisując umowę J. S. (2) zabezpieczył jej wykonanie ubezpieczając się na wypadek śmierci w (...) (...) S.A. (przy czym w imieniu ubezpieczyciela działał (...) w W. jako agent ubezpieczeniowy). Podniosła, że wszelkie należności z tytułu umowy kredytowej łączącej strony postępowania winny zostać spłacone przez (...) na rzecz powodowego banku. Nadto podniosła zarzut nieważności umowy kredytu (z uwagi na naliczanie odsetek od całej kwoty zadłużenia, w tym również od prowizji za udzielnie kredyt oraz od kosztu narzuconego ubezpieczenia) oraz zarzuciła, że nie doszło do skutecznego wypowiedzenia umowy.

Postanowieniem z dnia 18 października 2024 roku (k.162) Sąd Okręgowy w Gliwicach uchylił nakaz zapłaty w postepowaniu upominawczym w stosunku do pozwanego J. S. (2) i odrzucił w stosunku od niego pozew.

Sąd ustalił:

J. S. (1) i J. S. (2) zawarli w dniu 12 września 2017 roku z (...) umowę kredytu gotówkowego oraz kartę kredytową o numerze (...)- (...) wraz z ubezpieczeniem na życie i zdrowie (umowa k.16 i nast.).

Na mocy umowy kredytu gotówkowego bank udzielił kredytobiorcom kredytu w wysokości 171.701,85 zł z przeznaczeniem na sfinansowanie potrzeb własnych. Całkowita kwota kredytu wynosiła 150.000 zł, z kolei całkowity koszt kredytu wynosił: 53.813,02 zł: prowizja z tytułu udzielenia kredytu w kwocie 4.187,85 zł - prowizja doliczona do kwoty kredytu, pobierana z kwoty kredytu w dniu uruchomienia kredytu, odsetki za cały okres kredytowania w wysokości 32.111,17 zł i koszty ubezpieczenia wskazane w umowie jako zabezpieczenie kredytu za cały okres obowiązywania umowy w wysokości 17.514 zł – składka ubezpieczeniowa jednorazowo doliczana przez bank do kwoty kredytu, pobierana z kwoty kredytu w dniu uruchomienia kredytu . Całkowita kwota kredytu do zapłaty przez kredytobiorców wynosiła 203.813,02 zł (§ 1 umowy).

Obligatoryjne zabezpieczenie kredytu stanowiło ubezpieczenie na życie i zdrowie ubezpieczonego potwierdzone (...) nr (...) (...)- (...) wraz ze wskazaniem jako uprawnionego do otrzymania świadczenia z tytułu zgonu nieszczęśliwego na podstawie oświadczenia złożonego przez kredytobiorcą i cesja na rzecz banku praw z przyznanych roszczeń odszkodowawczych z umowy ubezpieczenia, potwierdzonej (...) nr (...) (...)- (...) w zakresie ryzyka i całkowitej niezdolności do pracy (§ 2 umowy).

W pkt (...) (...) z dnia 12 września 2017 roku (k.22 i nast.) kredytobiorcy oświadczyli, że wskazują (...) jako uposażonego do otrzymania świadczenia z tytułu umowy ubezpieczenia w zakresie ryzyka zgonu, zgonu na skutek nieszczęśliwego wypadku do wysokości salda zadłużenia z umowy kredytu na dzień zdarzenia. W przypadku ryzyk wskazanych w pkt (...) (...), z wyłączeniem ryzyka zgonu i zgonu na skutek nieszczęśliwego wypadku, kredytobiorcy dokonali cesji praw do świadczenia na rzecz (...) do wysokości salda zadłużenia z umowy kredytu na dzień zajścia zdarzenia.

J. S. (2) zmarł 1 sierpnia 2024 roku (wydruk z PESEL SAD k.161 i nast.)

W wyniku przekształceń pomiotu zawierającego umowę z dnia 12 września 2017 roku, ujawnionych w rejestrze przedsiębiorców Krajowego Rejestru Sądowego pod numerem (...), wierzycielem stał się (...) (odpis KRS k.24 i nast.)

Przedmiotowa wierzytelność wraz z zabezpieczeniami została nabyta przez powoda na mocy umowy przelewu wierzytelności, zawartej z (...) w dniu 22 listopada 2023 roku (wyciąg z umowy przelewu wierzytelności k.136 i nast.)

Opisany wyżej stan faktyczny nie był między stronami sporny. Powód nie wykazał, aby wypowiedział skutecznie umowę wobec kredytobiorcy. Jedyną przedstawioną przez powoda korespondencją skierowaną do pozwanej było pismo z dnia 18 grudnia 2023 roku zawiadamiające o przeniesieniu na rzecz (...) (...) z siedzibą w G. niespłaconego zobowiązania (k.148 -150). W aktach sprawy brak jest potwierdzenia doręczenia korespondencji.

Powód, pomimo wezwania przez sąd, nie odniósł się do podniesionych w sprzeciwie zarzutów, nie zaoferował żadnych dokumentów ani innych dowodów mogących stanowić podstawę ustalenia rzeczywistej wysokości i wymagalności zadłużenia, wypowiedzenia umowy oraz braku zaspokojenia przez ubezpieczyciela. Nie stawiając się na rozprawie pozbawił się możliwości odniesienia się do podnoszonych przez pozwaną zarzutów.

Sąd zważył:

Roszczenie powoda wywodzi się z zawartej pomiędzy poprzednikiem prawnym powoda i pozwaną wraz z mężem umowy kredytu przewidzianej w art. 69 ust. 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Prawo bankowe. Zgodnie z przywołanym przepisem przez umowę kredytu bank zobowiązuje się oddać do dyspozycji kredytobiorcy na czas oznaczony w umowie kwotę środków pieniężnych z przeznaczeniem na ustalony cel, a kredytobiorca zobowiązuje się do korzystania z niej na warunkach określonych w umowie, zwrotu kwoty wykorzystanego kredytu wraz z odsetkami w oznaczonych terminach spłaty oraz zapłaty prowizji od udzielonego kredytu. Zarówno fakt zawarcia umowy, jak i zakres praw i obowiązków umownych, w sposób jednoznaczny wynikają z dokumentów zaoferowanych jako dowody w sprawie (umowy kredytu).

Sąd nie podzielił zarzutu dotyczącego wadliwego wyliczenia wysokości rat kredytu na skutek naliczania odsetek od prowizji i kosztu ubezpieczenia. W umowie wskazano jednoznacznie całkowitą kwotę kredytu (bez kredytowanych kosztów) oraz odrębnie wysokość kredytowanych kosztów.

Zarówno prowizja, jak i składka ubezpieczeniowa (należna ubezpieczycielowi, a wynikająca z umowy wnioskopolisy), były skredytowane na wniosek kredytobiorców. Zasada naliczania odsetek umownych od kredytowanych kosztów nie narusza ustawy o kredycie konsumenckim, Żaden przepis nie zakazuje kredytowania prowizji czy składki (a w konsekwencji zaliczenia ich do oprocentowania). Nakazuje jedynie określenie całkowitej kwoty kredytu bez uwzględnienia prowizji, co w umowie miało miejsce.

Tym niemniej powództwo nie zasługiwało na uwzględnienie.

Powód dochodził roszczenia na podstawie sporządzonego przez siebie wyciągu z ksiąg rachunkowych funduszu, który co do zasady, zgodnie z art. 194 ustawy z 27 maja 2004r. o funduszach inwestycyjnych jest traktowany na równi z wyciągiem z ksiąg rachunkowych banku. Odnosząc się do wartości dowodowej wyciągu z ksiąg bankowych stwierdzić należy, iż w związku z orzeczeniem TK z 15.03.2011, P 7/09, OTK-A 2011/2/12 wyciągi z ksiąg bankowych utraciły walor dokumentu urzędowego, zaś wprowadzony w 2013r. art. 154 ust.2 powołanej ustawy wyłączył taką moc prawną w postępowaniu cywilnym. Przedłożony przez powoda wyciąg stanowi dokument prywatny – a zatem zgodnie z art. 245 k.p.c. stanowi dowód tego, że osoba, która go podpisała, złożyła oświadczenie zawarte w dokumencie. Moc dowodowa dokumentu prywatnego jest słabsza niż moc dowodowa dokumentu urzędowego, ponieważ dokumenty prywatne nie korzystają z domniemania, iż ich treść jest zgodna ze stanem rzeczywistym, jednakże dokument prywatny stanowi pełnoprawny środek dowodowy, który sąd orzekający może uznać za podstawę swoich ustaleń faktycznych, a następnie wyrokowania. W niniejszej sprawie treść wynikająca z wyciągu została jednak zakwestionowana przez pozwaną. Sąd miał na względzie ciężar dowodu, spoczywający na stronie zaprzeczającej dokumentowi (w tym przypadku pozwanej), jednak zważyć należy na status pozwanego niebędącego kredytobiorcą i niedysponującego dokumentacją kredytową (która winna być w dyspozycji powoda), jak i pozostawienie przez powoda bez odpowiedzi zobowiązania do zajęcia stanowiska i powołania dowodów po wniesieniu sprzeciwu. Podkreślić należy, że wyciągi tego rodzaju muszą odzwierciedlać stan ksiąg rachunkowych prowadzonych według szczegółowych zasad określonych art. 9 i nast. ustawy z dnia 29 września 1994 r. o rachunkowości, muszą zatem znajdować oparcie w szczegółowej dokumentacji zawartej w księgach rachunkowych. Takich dokumentów powód, pomimo zgłoszonego zarzutu nie przedstawił. W tych okolicznościach nie można uznać, że zakwestionowanie wyciągu i żądanie dokumentów źródłowych pozbawione było podstaw i stanowiło naruszenie zasad ciężaru dowodzenia. Brak udostępnienia dokumentów źródłowych zarówno przed, jak i w toku postępowania podważa wiarygodności ów wyciąg, jak i pozbawia pozwaną możliwości oceny żądania i możliwości dowodowych.

Powód ponadto nie wykazał wymagalności dochodzonej wierzytelności, które pozwalałyby na ustalenie daty wymagalności całej niespłaconej należności, a także ewentualnego ustania ochrony ubezpieczeniowej – nie dołączył dokumentów (powoływanego wypowiedzenia umowy), nie wskazał nawet daty doręczenia go każdemu z kredytobiorców. Samo twierdzenie powoda że skutek wypowiedzenia nastąpił z dniem 17.01.2023r., w braku wykazania tego dowodowo, przy kwestionowaniu przez pozwaną żądania w całości, nie jest wystarczające.

Powód wreszcie nie odniósł się także do zarzutu dotyczącego ubezpieczenia kredytu. Jak wynika z dokumentów, kredytobiorcy zawarli umowę ubezpieczenia do wysokości salda kredytu na dzień zdarzenia ubezpieczeniowego (zgonu). Nie ulega wątpliwości, że taki wypadek nastąpił, a zaoferowane dowody nie pozwalają na uznanie, by ochrona ubezpieczeniowa wygasła. . Co prawda zdarzenie to nastąpiło po zawarciu umowy cesji pomiędzy bankiem a powodem, jednak – biorąc pod uwagę, że cesja obejmowała także zabezpieczenia – w tym polisy (umowa przelewu pkt (...) – definicja wpłat i zabezpieczeń), dodatkowo według tejże umowy istniała możliwość wycofania wierzytelności z pakietu przelewanych wierzytelności

Wszystkie powyższe okoliczności skutkują uznaniem, że powód nie wykazał swego roszczenia ani co do zasady, ani wysokości.

W tym stanie rzeczy sąd powództwo oddalił, o kosztach orzekając na podstawie art. 98 kpc.