I C 1121/21 - wyrok z uzasadnieniem Sąd Okręgowy w Gliwicach z 2022-02-07
Sygn. akt:I C 1121/21
WYROK
W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ
Dnia 7 lutego 2022 roku
Sąd Okręgowy w Gliwicach I Wydział Cywilny
w składzie:
Przewodniczący: |
SSO Piotr Suchecki |
Protokolant: |
sekretarz sądowy Małgorzata Bycka |
po rozpoznaniu w dniu 7 lutego 2022 roku w Gliwicach
sprawy z powództwa (...) z siedzibą w W.
przeciwko A. B.
o zapłatę
1.
zasądza od pozwanej A. B. na rzecz powódki (...) z siedzibą w W. kwotę 93 554,16 (dziewięćdziesiąt trzy tysiące pięćset pięćdziesiąt cztery 16/100) złote wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia
29 czerwca 2021 roku do dnia zapłaty;
2. zasądza od pozwanej na rzecz powódki kwotę 10 095 (dziesięć tysięcy dziewięćdziesiąt pięć) złotych tytułem zwrotu kosztów procesu.
Sygn. akt I C 1121/21
UZASADNIENIE
W dniu 29 czerwca 2019 r. (...) z siedzibą w W. wniosła o zasądzenie od A. B. kwoty 93.554,16 zł z ustawowymi odsetkami za opóźnienie liczonymi od dnia wniesienia pozwu i kosztami postepowania. Uzasadniając powództwo wyjaśniła, że dochodzona wierzytelność wynika z niespłaconej kwoty kredytu udzielonego pozwanej (która obejmuje kwotę niespłaconego kapitału 90.164,08 zł, skapitalizowane odsetki umowne 2.904,09 zł, odsetki umowne za opóźnienie 430,09 zł i koszty umowne 55,09 zł) na podstawie umowy, która w wskutek zalegania z płatnościami została wypowiedziana.
Po przekazaniu sprawy z postepowania elektronicznego Sąd Okręgowy w Gliwicach wydał w dniu 30 września 2021 r. nakaz zapłaty w postępowaniu upominawczym, zgodnie z żądaniem pozwu (sygn. I Nc 202/21).
W sprzeciwie od nakazu zapłaty A. B. domagała się oddalenia powództwa w całości oraz żądając zasądzenia na jej rzecz kosztów postępowania. Zarzuciła, że powodowy Bank nie wykazał skutecznie wysokości dochodzonego roszczenia. Podniosła nadto, że Bank nie dokonał skutecznego wypowiedzenia umowy. Zakwestionowała również wysokość dochodzonego roszczenia w zakresie prowizji wskazując, że ustalona została na poziomie nieadekwatnym.
Stan faktyczny
W dniu 16 lipca 2014 r. (...) z siedzibą w W. zawarła z A. B. umowę kredytu nr (...) na kwotę 200.000 zł. W ramach tej umowy kwota 81.282,40 zł przeznaczona była na spłatę zobowiązania pozwanej wobec (...), kwota 10.000 zł przeznaczona została na spłatę prowizji banku, a kwota 10.560 zł na pokrycie kosztów z tytułu zawartej umowy ubezpieczenia, natomiast pozostała kwota (98 157,60 zł) została przekazana do dyspozycji pozwanej, na jej rachunek bankowy. Pozwana zobowiązała się spłacić kwotę kredytu w 120 równych ratach miesięcznych - po 2.871,61 zł.
/dowód:
- umowa kredytu z dnia 16.07.2014 r. k. 8-9
Pozwana do października 2020 r. spłacała umówione raty, choć zdarzały się po jej stronie niedopłaty, które regulowała z opóźnieniem. Od listopada 2020 r. całkowicie zaprzestała płacenia rat i zalegała z płatnością wszystkich kolejnych rat. W dniu 12 stycznia 2021 r. Bank wezwał pozwaną do zapłaty występujących zaległości pod rygorem wypowiedzenia umowy. W wezwaniu tym pozwana została poinformowana o możliwości złożenia wniosku o restrukturyzację zadłużenia, z czego nie skorzystała. Ponieważ pozwana nie spłaciła zaległości we wskazanym terminie Bank wypowiedział jej umowę pisemnym oświadczeniem doręczonym w dniu 10 marca 2021 r., skutkiem czego cała wierzytelność stała się wymagalna z dniem 10 kwietnia 2021 r. Mimo wezwania przedprocesowego wysłanego pozwanej w dniu 13 kwietnia 2012 r. nie spłaciła ona zadłużenia w jakimkolwiek zakresie.
Według stanu na dzień 29 czerwca 2021 r. niespłaconego kapitał z tytułu umowy kredytu wynosił 90.164,08 zł, zaległe odsetki umowne - 2.904,09 zł, odsetki umowne za opóźnienie skapitalizowane na ten dzień 430,09 zł i opłaty należne zgodnie z umową - 55,09 zł)
/dowód:
- wezwanie do zapłaty z dnia 12.01.2021 r. k. 12-13
- oświadczenie o wypowiedzeniu umowy z dnia 19.02.2021 r. k. 10-11,
- wezwanie do zapłaty z dnia 13.04.2021 r. k. 14, 15
- wyciąg z ksiąg banku k. 7
- historia operacji na rachunku do obsługi kredytu k. 61-83
Ustaleń w zakresie stanu faktycznego przyjętego za podstawę przeprowadzenia rozważań Sąd dokonał kierując się dyrektywami wynikającymi z art. 233 § 1 k.p.c. Dokumenty w postaci umowy bankowej, wydruku obrotów na rachunku kredytowym i wezwań do zapłaty i oświadczenia o wypowiedzeniu umowy nie zostały podważone w zakresie autentyczności, składały się na logiczny i spójny obraz stanu faktycznego, zatem mogły stanowić dowód w zakresie okoliczności wynikających z ich treści. Pozwana nie przedstawiła przy tym żadnych dowodów, które podważałyby treść, czy wiarygodność powyższych dokumentów. W kontekście zarzutu pozwanej osobnego omówienia wymaga przedstawiony przez powódkę dowód w postaci dokumentu – bankowego tytułu egzekucyjnego (wyciągu z ksiąg banku). Rację ma pozwana, że w świetle art. 95 ust. 1a ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Prawo bankowe /t.jedn. Dz.U. z 2021 r. poz. 2439/ wyciągi z ksiąg rachunkowych banku pozbawione są mocy prawnej dokumentu urzędowego w postępowaniu cywilnym. Powódka zresztą tego nie negowała i nie powoływała się na wiążącą moc dokumentu, który – wbrew sugestiom pozwanej - nie jest w ogóle pozbawiony mocy dowodowej. Korzysta on w niniejszym postępowaniu z waloru dokumentu prywatnego, który – zgodnie z art. 245 k.p.c. – nie stanowi dowodu rzeczywistego stanu rzeczy, a jednie dowód tego, że osoba, która go podpisała, złożyła oświadczenie w nim zawarte. Niemniej treść tego dokumentu w pełni koreluje z pozostałymi dokumentami, w tym niekwestionowanym zapisem obrotów na rachunku służącym obsłudze kredytu i obrazuje wynik salda zaewidencjonowanych tam operacji. Na podstawie art. 235 2 § 1 pkt 5 k.p.c. sąd pominął zgłoszony przez pozwaną dowód z opinii biegłego z zakresu rachunkowości z uwagi na brak konieczności powołania biegłego do ustalenia objętych wnioskiem okoliczności. Ocena prawidłowości wyliczenia stanu zadłużenia wymaga posłużenia się podstawowymi umiejętnościami z zakresu arytmetyki i nie potrzebuje odwoływania się do wiadomości eksperckich. Nadto wniosek ten był ewidentnie spóźniony i został złożony tuż przed terminem rozprawy, wyłącznie w celu obstrukcji prowadzonego postepowania.
Sąd zważył
Powództwo zasługiwało na uwzględnienie w oparciu o art. 69 ust. 1 ustawy Prawo bankowe (Dz.U. t.jedn. 2021 poz. 2439), w świetle którego podstawowym obowiązkiem kredytobiorcy jest zwrot kwoty kredytu na warunkach określonych w umowie.
Pozwana nie kwestionowała faktu zawarcia umowy, jak również okoliczności związanych z przyczynami jej wypowiedzenia. W kontekście przedstawionych dokumentów nie sposób rozsądnie kwestionować, że umowa została zawarta pomiędzy stronami skutecznie, że jej wypowiedzenie nastąpiło na skutek zalegania z płatnością znacznie większej ilości kolejnych rat, niż minimalna zaległość wymagana umową. Pozwana bezpodstawnie kwestionowała skuteczność wypowiedzenia umowy. Oświadczenie o wypowiedzeniu poprzedzone zostało wymaganym ustawowo wezwaniem do zapłaty, wyznaczającym termin i informującym o możliwości złożenia wniosku restrukturyzacyjnego. Dopiero po bezskutecznym upływie tego terminu powodowy Bank dokonał wypowiedzenia umowy, które miało charakter jednoznaczny i nie można uznać, aby charakter jednostronnego oświadczenia Banku wskazywał na złożenie go pod warunkiem w sensie prawnym. Zgodnie bowiem z art. 89 k.c. zdarzeniem, od którego wystąpienia strony stosujące warunek uzależniają skutki czynności prawnej, może być wyłącznie zdarzenie przyszłe i niepewne, czyli takie, co do którego w chwili dokonywania warunkowej czynności prawnej nie wiadomo, czy na pewno wystąpi w przyszłości. Niepewność jego wystąpienia należy oceniać za pomocą kryteriów obiektywnych. Stąd za warunek nie może być uznane zdarzenie niepewne jedynie subiektywnie – zależne od woli jednej ze stron, niezależnie nawet od niedopuszczalności zastrzeżenia warunku w czynności prawnej jednostronnej. Bank oferując pozwanej możliwość spłaty wymagalnych zaległości przed upływem terminu wypowiedzenia dawał jej dodatkową, ponadnormatywnie korzystną dla konsumenta możliwość uniknięcia negatywnych skutków zaistniałej zwłoki, co w żaden sposób nie może być utożsamiane z warunkiem w znaczeniu prawnym.
Pozwana konsekwentnie zarzucała, że powódka nie wykazała wysokości wierzytelności. Zarzut ten w realiach niniejszego postępowania ocenić należało jako chybiony. Podstawą roszczenia powodowego Banku była umowa kredytu i w ramach rozkładu ciężaru dowodu, zgodnie z dyspozycją art. 6 k.c., powódkę obciążało wykazanie istnienia tej wierzytelności. Powódka sprostała temu obowiązkowi przedstawiając umowę kredytu, której zawarcia pozwana nie negowała. Dodatkowo powódka przedstawiła wyciąg z ksiąg rachunkowych oraz wykaz wszystkich operacji na rachunku kredytowym pozwanej. Z tych dokumentów wynika, że pozwana spłaciła część wierzytelności, co zostało uwzględnione w zestawieniu zadłużenia. Jeśli pozwana twierdzi, że spłaciła wierzytelność w większym wymiarze, niż wynika to z twierdzeń powódki, to na niej spoczywa obowiązek udowodnienia takiej okoliczności. Rzeczywiście wyciąg z ksiąg banku nie posiada w niniejszym postępowaniu waloru dokumentu urzędowego i pozwana mogłaby podważyć wiarygodność twierdzeń powódki przedstawiając choćby dowody wpłaty. Tymczasem wyciąg z ksiąg banku w pełni koreluje z zestawieniem obrotów na rachunku kredytowym pozwanej i tym samym należy uznać, że obrazuje rzeczywisty stan zadłużenia. Trudno przy tym wymagać od powódki dowodów na okoliczności negatywne (tzn., że pozwana wierzytelności nie spłaciła) i nie sposób wyobrazić sobie, aby dowody w tym zakresie nie miały waloru dokumentów prywatnych, których wiarygodność pozwana kwestionuje. Pozwana nie przedstawiła przy tym żadnych wniosków dowodowych, które mogłyby prowadzić do podważenia wiarygodności dokumentów przedstawionych przez powódkę. Wniosek pozwanej o opinię biegłego nie miał na celu wykazania, że pozwana dokonała spłaty w innym wymiarze, ale miał służyć weryfikacji matematycznej poprawności wyliczeń, co nie wymagało umiejętności specjalnych.
Zarzut pozwanej, jakoby ustalona w umowie wysokość prowizji stanowiła klauzulę niedozwoloną w rozumieniu art. 385 1 k.c. także nie mógł odnieść zamierzonego skutku. Brak jest podstaw ku temu, aby kwota prowizji ustalona na poziomie 5% wartości kwoty kredytu przy umowie zawartej na 10 lat stanowiła nadużycie prawa, czy obejście przepisów o odsetkach maksymalnych. Twierdzenia pozwanej przybierają postać gołosłownej polemiki, a należy podkreślić, że wysokość prowizji i jej stosunek do kwoty kredytu musi być oceniany w realiach konkretnej umowy, zależy min. od wysokości kredytu i czasu na jaki umowę zawarto. W tym przypadku 5% prowizji nie może być uznane za jakąkolwiek klauzulę niedozwoloną. Podkreślić przy tym należy, że określona w umowie prowizja nie narusza granic ustanowionych w art. 36a ust 3 ustawy z dnia 12 maja 2011 r. o kredycie konsumenckim, a nawet prowizja ta mogłaby być ustalona na poziomie wyższym.
O należnych powodowemu Bankowi odsetkach za okres od dnia wniesienia pozwu orzeczono na podstawie art. 481 § 1 i 2 k.c. w zw. z art. 482 § 1 k.c.
Rozstrzygnięcie w przedmiocie kosztów procesu pomiędzy stronami jest zgodne z zasadami dotyczącymi obowiązku zwrotu kosztów niezbędnych do celowego prowadzenia procesu oraz odpowiedzialności za wynik procesu, statuowanymi w art. 98 § 1 i 3 k.p.c. w zw. z art. 99 k.p.c. Ponieważ powodowa Spółka wygrała proces w całości, zatem zaistniały przesłanki do obciążenia pozwanej obowiązkiem zwrotu na jej rzecz poniesionych kosztów procesu w zażądanym przez nią zakresie - obejmującym opłatę od pozwu 4678 zł, wynagrodzenie radcy prawnego w stawce minimalnej 5 400 zł, ustalonej w oparciu o §15ust. 1 w zw. z §2 pkt 6 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych (t.jedn. Dz.U. z 2018 r. poz. 265) oraz opłatę skarbową w kwocie 17 zł, uiszczoną od złożonego dokumentu pełnomocnictwa.
SSO Piotr Suchecki
.
Podmiot udostępniający informację: Sąd Okręgowy w Gliwicach
Osoba, która wytworzyła informację: Piotr Suchecki
Data wytworzenia informacji: