Portal Orzeczeń Sądu Okręgowego w Gliwicach

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 23 listopada 2022 roku

Sąd Okręgowy w Gliwicach I Wydział Cywilny

w składzie:

Przewodniczący:	SSO Wojciech Hajduk
Protokolant:	Aleksandra Strumiłowska

po rozpoznaniu w dniu 23 listopada 2022 roku w Gliwicach

sprawy z powództwa M. P., E. P.

przeciwko (...) z siedzibą w W.

o ustalenie nieważności umowy kredytu i zapłatę

1.  ustala, że umowa o kredyt hipoteczny (...) z 8.12.2004 r. nr (...) zawarta pomiędzy pozwanym (...) w W. a powodami M. P. i E. P. jest nieważna;

2.  zasądza od pozwanego na rzecz powodów jako wierzycieli solidarnych kwotę 21.999,06 (dwadzieścia jeden tysięcy dziewięćset dziewięćdziesiąt dziewięć 06/100) CHF z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 23 listopada 2022 roku;

3.  w pozostałym zakresie powództwo oddala;

4.  zasądza od pozwanego na rzecz powodów kwotę 11.800 (jedenaście tysięcy osiemset) złotych tytułem kosztów procesu.

SSO Wojciech Hajduk

IC 1080/21 UZASADNIENIE

Powodowie E. P. i M. P. w pozwie przeciwko (...) w W. domagali się

-ustalenia, że umowa o kredyt hipoteczny (...) nr (...) z dnia 8.12.2004r, zawarta pomiędzy pozwanym a powodami - jest nieważna,

-zasądzenia od pozwanego kwoty 21.999,06CHF z ustawowymi odsetkami za opóźnienie liczonymi od upływu 14 dni od doręczenia pozwu

ewentualnie

-ustalenia, bezskuteczności §2ust1i2 umowy oraz §2pkt19, §3ust2 i §9ust2 Regulaminu Kredytowania Osób Fizycznych w ramach usług (...) w (...)

Uzasadnili, że zawarli umowę o kredyt hipoteczny (...) z dnia 8.12.2004r indeksowany do waluty obcej CHF na kwotę 126.903,55zł na okres 25lat, oprocentowany stawką LIBOR 6M. Celem kredytu była spłata wcześniejszego kredytu w (...) i dokończenie budowy domu. W umowie wskazano, że kwota wypłacona zostanie przeliczona zgodnie z kursem kupna franków szwajcarskich wg Tabeli Kursów Walut Obcych obowiązującej w Banku. Zabezpieczeniem spłaty kredytu była między innymi hipoteka na rzecz banku wyrażona w złotych polskich. Umowa nie zawierała żadnych postanowień dotyczących ustalania kursów przez pozwany bank. Nie ustalono żadnych obiektywnych mierników lub warunków ustalania kursów walut, pozostawiając całkowitą dowolność kredytodawcy. Integralną częścią umowy był Regulamin kredytowania osób fizycznych w ramach usług bankowości hipotecznej w (...). Regulamin. Kredyt został przeliczony na walutę szwajcarską po ustalonym przez bank kursie. W konsekwencji wysokość kredytu została przez pozwanego ustalona arbitralnie. Do 16.06.2021r powództwa powodowie spłacili w sumie kwotę 84.4666,46zł oraz 21.999,06CHF. Zarzucili abuzywność §2ust1i2 umowy oraz §2pkt19, §3ust2 i §9ust2 Regulaminu Kredytowania Osób Fizycznych w ramach usług (...) w (...) co powoduje naruszenie art. 69 ust. 1 i 2 pkt 3 prawa bankowego poprzez brak określenia kwoty i waluty kredytu. Umowa nie tylko nie określa wysokości kredytu w złotych polskich, ale także nie precyzuje mechanizmu dokonania przeliczenia, co daje bankowi możliwość jednostronnego kształtowania wysokości zobowiązania co powoduje, że jest sprzeczna z art. 353 ^{( 1)}kc i 358 ^{( 1)} kc. Stosunek umowny został tak ukształtowany, że ryzyko walutowe zostało przerzucone w całości na konsumenta i w tym zakresie naruszono obowiązek informacyjny banku. Powoduje to nieważność umowy i uzasadnia żądanie ustalenia nieważności oraz zasądzenie nienależnie spełnionego świadczenia.

Pozwany wniósł o oddalenie powództwa w całości. Zarzucił przedawnienie roszczeń, zaprzeczył również aby umowa była nieważna i aby umowa zawierała klauzule abuzywne. Pozew ma na celu podważenie umowy sprzecznie z rolą i funkcją indywidualnej kontroli postanowień umownych, które zostały indywidualnie uzgodnione. Powód nie ma interesu prawnego w żądaniu ustalenia nieważności umowy.

USTALENIA FAKTYCZNE

W dniu 8.12.2004r powodowie zawarli z pozwanym umowę o kredyt hipoteczny nr (...) indeksowany do waluty obcej CHF na kwotę 126.903,55zł na okres 25lat, oprocentowany stawką LIBOR 6M. Celem kredytu była spłata wcześniejszego kredytu w (...) i dokończenie budowy domu [§2ust 1, §8ust3]. Umowa została sporządzona na podstawie wzorca banku, wskazano w niej min. że kwota kredytu jest indeksowana do CHF, spłata nastąpi w miesięcznych ratach. W §2ust1i2 umowy wskazano, bank udziela kredytu 126.903,55zł, co stanowi równowartość sumy CHF, zgodnie z kursem kupna CHF wg Tabeli Kursu Walut Obcych obowiązującej w Banku z daty uruchomienia kredytu..[..]. Kredytobiorca zobowiązuje się spłacić w PLN równowartość sumy CHF wyliczonej zgodnie ust1 z zastosowaniem kursu sprzedaży CHF z dnia płatności raty według Tabeli Kursów Walut (...) [umowa §2ust1-2; §8ust3,6-8 k-18]. Wg § 8ust 2 i 6do8 raty były potrącane z rachunku bankowego, kredytobiorca ma obowiązek zasilania tego rachunku i otrzyma informację w wyciągu bankowym min. o wysokości raty spłaty, terminu spłaty i zmianie wysokości oprocentowania [§8 umowy k-18v.].

Z §3ust2 i §9ust2 „regulaminu kredytowania osób fizycznych w ramach usług bankowości hipotecznej w (...)”, do którego odsyłał §15 umowy, wynika że kredyt może być indeksowany kursem waluty obcej na podstawie obowiązującej w banku Tabeli Kursów walut obcych. W przypadku kredytu indeksowanego kursem waluty obcej kwota raty spłaty obliczana jest wg kursu sprzedaży dewiz obowiązującego w Banku na podstawie Tabeli Kursów Walut Obcych. [§3ust2, §9 ust2 regulaminu k-27-30].

Do zawarcia umowy doszło gdy powodowie poszukiwali możliwości sfinansowania budowy domu i spłaty wcześniejszego kredytu. Wszystkie formalności, za wyjątkiem podpisania umowy, zostały przeprowadzone w oddziale banku (...). W trakcie spotkania doradzono im by zaciągnęli kredyt indeksowany do CHF jako najkorzystniejszy. Nie przekazano szczegółowej informacji o ryzyku kursowym i nie wyjaśniono wpływu wahań kursowych na wysokość kapitału do spłaty i raty kredytowej, nie przedstawiono symulacji obrazujących takie zmiany, nie poinformowano o możliwości spłaty w walucie kredytu. Powodowie nie mieli świadomości, o możliwości jakiegokolwiek negocjowania warunków umowy, nie zostali o tym poinformowani, nie poinformowano o dotychczasowym kształtowaniu się kursu CHF. Żadne postanowienia umowne nie były indywidualnie uzgadniane z wyjątkiem tych, które dotyczyły wysokości kredytu i czasu spłaty. Przekazano im, że otrzymają kredyt w złotówkach i będą spłacali go w złotówkach, że jest luźno powiązany z frankiem, następnie umowę podpisano [zeznania powoda M. P. k-237 i E. P. k-236-237, zaświadczenie o udzieleniu kredytu k-, wniosek kredytowy k-154-156]. Kredyt wypłacono w transzach11.01.2007r., 14.05.2007r., i 10.10.2007r. [dyspozycje wypłaty k-196-198, zaświadczenia: o obsłudze kredytu i poniesionych kosztach kredytu k-35-45]. W dniu 21.11.2005 oraz 28.01.2014 strony zawarły aneksy do umowy. W pierwszym podwyższono kwotę kredytu o 25.000zł.w drugim zmieniono treść §8 ust1i2 umożliwiono bezpośrednie potrącanie rat kredytu przez bank z nowego rachunku kredytobiorców w walucie kredytu [wniosek o podwyższenie kwoty kredytu z 10.10.2005r. k-159, skrócony wniosek o zmianę warunków umowy z 21.01.2014r k-158; aneksy nr (...) k-21-23 i 24-25]. Celem drugiego aneksu było obniżenie kosztów kredytu. Do 16.06.2021r. powodowie spłacili kwotę 84.446,46zł i 21.999,06CHF [zaświadczenia o wysokości spłat odsetek od kredytu k-49-53; zaświadczenia: o obsłudze kredytu i poniesionych kosztach kredytu k-35-45].

Powyższy stan faktyczny ustalono w oparciu o powołane wyżej dokumenty i zeznania powodów. Zeznania świadków K. M. [zapis z rozprawy SR dla Warszawy Mokotowa z 19.03.2019r. IC 4213/17 k-132-133], J. C. [zapis z rozprawy SR dla Warszawy Mokotowa z 17.12.2020r. XVIC 23/20 k-128-130], G. K. [k-199-200] oraz M. K. [k-210-211] mają dla sprawy drugorzędne znaczenie. Świadkowie K. M. i G. K. nie mieli kontaktu z powodami nie brali udziału przy sporządzaniu umowy. Zeznania dotyczyły min. mechanizmów ustalania wysokości kursów walut, charakteru umowy kredytu indeksowanej do waluty obcej, obowiązków doradców bankowych w zakresie udzielania klientom informacji i pouczeń, sposobu przedstawienia im oferty w okresie gdy zawierana była umowa, jednakże w oderwaniu od konkretnej sytuacji powodów. Świadek M. K. nie pamięta powodów, zakresu udzielanych informacji. Pozostałe dokumenty dołączone do akt (w tym na płycie CD), tj. opinie, raporty, stanowisko I Prezesa SN, artykuły, wzory umów, nie mają znaczenia dla rozstrzygnięcia, nie dotyczą umowy stron, generalnie przedstawiają poglądy i opinie związane z interpretacją przepisów dot. kredytów denominowanych i indeksowanych

ROZWAŻANIA PRAWNE

Zgodnie z art. 69 ust. 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. prawo bankowe przez umowę kredytu bank zobowiązuje się oddać do dyspozycji kredytobiorcy na czas oznaczony w umowie kwotę środków pieniężnych z przeznaczeniem na ustalony cel, a kredytobiorca zobowiązuje się do korzystania z niej na warunkach określonych w umowie, zwrotu kwoty wykorzystanego kredytu wraz z odsetkami w oznaczonych terminach spłaty oraz zapłaty prowizji od udzielonego kredytu. Należy wskazać, że w świetle utrwalonego poglądu w orzecznictwie i doktrynie, umowy kredyt indeksowany do waluty obcej były, w czasie zawarcia spornej umowy, dopuszczalne w świetle zasady swobody zawierania umów z art. 353 ¹ kc.

Analiza spornej umowy kredytu przez pryzmat art. 385 ¹ §1kc prowadzi do wniosku, że w nie doszło do jej skutecznego zawarcia z uwagi na rażące naruszenie interesów powodów jako konsumentów poprzez niekorzystne ukształtowanie ich sytuacji ekonomicznej na skutek nieusprawiedliwionej i niekorzystnej dysproporcji praw i obowiązków. Zgodnie z art. 385 ¹ §1kc postanowienia umowy zawieranej z konsumentem nieuzgodnione indywidualnie nie wiążą go, jeżeli kształtują jego prawa i obowiązki w sposób sprzeczny z dobrymi obyczajami, rażąco naruszając jego interesy (niedozwolone postanowienia umowne). Nie dotyczy to postanowień określających główne świadczenia stron, w tym cenę lub wynagrodzenie, jeżeli zostały sformułowane w sposób jednoznaczny.

W pierwszym rzędzie należy dokonać oceny czy umowa zawierała niedozwolone postanowienia, jaki miały charakter, czy określały główne świadczenia stron.

Powodowie w pierwszej kolejności zarzucili, że zawarte w umowie klauzule ryzyka walutowego są abuzywne. W tym względzie należy zwrócić uwagę na treść następujących wyroków Trybunału Sprawiedliwości: z 30 kwietnia 2014r C-26/13; z 20 września 2017 r. C-186/16; z 20 września 2018r. C-51/17; z 14 marca 2019 r. C-118/17 oraz z dnia 3 października 2019 r. C-260/18. Orzeczenia te zapadły na tle umów kredytu zawartych z konsumentami i zawierających ryzyko walutowe (kredytu indeksowanego, denominowanego lub wprost kredytu walutowego). W ocenie TSUE nie jest możliwe odrywanie klauzuli ryzyka walutowego (wyrażonej czy to przez indeksację czy też denominację) od mechanizmu przeliczania waluty krajowej na walutę obcą i Trybunał Sprawiedliwości konsekwentnie kwalifikuje klauzule dotyczące ryzyka wymiany, do których zalicza także sposób ustalania kursu wymiany, jako klauzule określające główny przedmiot umowy kredytu. W wyroku z 20 września 2017r. C-186/16 dokonał wykładni art. 4 ust 2 dyrektywy Rady 93/13 z 5.04.1993r. W uzasadnieniu wyroku C- 260/18 (pkt 44 wyroku)Trybunał ponownie potwierdził swoje stanowisko w odniesieniu do kredytu indeksowanego, że klauzule dotyczące ryzyka wymiany określają główny przedmiot umowy. Orzeczenia te są wiążące dla Sądu Polskiego. Stosując prounijną wykładnię art. 385 ^{( 1)} § 1 k.c. w zw. z art. 4 i 6 art. dyrektywy 93/13 przyjęto więc, że kwestionowane przez powodów postanowienia umowy kredytu, które wprowadzają ryzyko kursowe (ryzyko wymiany) przez mechanizm indeksacji, stanowią klauzulę określającą główne świadczenia stron ( essentialia negotii). Tym samym w dalszym etapie rozważań, w świetle art. 385 ^{( 1 )}§1kc, konieczna jest ocena czy określone w spornej umowie oraz „regulaminie kredytowania osób fizycznych…” i stanowiące główne świadczenia stron klauzule ryzyka walutowego zostały sformułowane w sposób jednoznaczny, co skutkowałoby związaniem stron umową. Umowa kredytowa w §3ust2 oraz §9ust2 Regulaminu Kredytowania Osób Fizycznych w ramach usług (...) w (...) zastrzegają warunki indeksacji świadczenia do kompetencji banku odsyłając do kursów walut zawartych w "Tabeli kursów walut obcych obowiązującej w banku." Prawo Banku do ustalania kursu waluty nie doznaje żadnych umownych ograniczeń w postaci skonkretyzowanych, obiektywnych kryteriów zmian stosowanych kursów walutowych. Bank swobodnie ustalał, według tylko sobie znanych zasad, kursy walut, mając nieograniczone prawo kształtowania raty. Jest to równoznaczne z prawem dowolnego kształtowania wysokości świadczeń głównych (wysokości raty i całej należności) w czasie trwania stosunku prawnego. Tym samym nie można mówić o jednoznacznym określeniu głównego świadczenia. Umowa powoduje swoistą nierówność informacyjną stron. Powodowie jako konsumenci, na podstawie treści umowy, w chwili jej zawarcia, nie byli w stanie oszacować całości kwoty, którą będą musieli spłacić w przyszłości, a o poziomie zadłużenia ratalnego [wysokości raty], dowiadywali się dopiero z pisma banku informującego o wysokości pierwszej raty, kwocie kredytu w CHF i jego równowartości w PLN oraz następnie w związku z podjęciem odpowiedniej sumy kolejnych rat z rachunku. Jest to nie do zaakceptowania, w tym zakresie umowa kształtuje prawa i obowiązki powodów w sposób sprzeczny z dobrymi obyczajami, rażąco narusza ich interesy w rozumieniu art. 385 ^{( 1)}kc. Dodatkowym naruszeniem dobrych obyczajów i rażącym naruszeniem usprawiedliwionych ich interesów jako konsumentów jest zastrzeżenie dwóch różnych kursów wymiany: kursu kupna dla przeliczenia wypłaconego przez bank kredytu, zaś kursu sprzedaży dla obliczania rat spłacanego kredytu. Powoduje to nieuzasadnione korzyści kosztem konsumenta i narusza równorzędność stron umowy przez nierównomierne rozłożenie uprawnień i obowiązków między partnerami stosunku obligacyjnego. Bank naruszył również obowiązek rzetelnego poinformowania konsumentów o ryzyku walutowym. Powinien przedstawić pełną informację umożliwiającą podjęcie racjonalnej decyzji o długofalowych skutkach, w tym przedstawić wahana kursów wymiany i ryzyko związane z zaciągnięciem kredytu w walucie obcej, klarownie wyjaśnić, jak na wysokość raty kredytu wpłynęłaby silna deprecjacja kursu waluty krajowej, a także wyjaśnić, że ryzyko kursowe z ekonomicznego punktu widzenia może okazać się trudne do udźwignięcia w przypadku dewaluacji waluty, co nie miało miejsca.

Powodowie nie mieli realnej możliwości oddziaływania na treść postanowień umownych, nie zostały indywidualnie uzgodnione, podpisali umowę przygotowaną zgodnie z wzorcem banku, byli zapewnieni o atrakcyjności kredytu. Stanowisko, że przyjęcie przez konsumenta propozycji banku, wnioskowanie o kredyt w CHF poprzez zaznaczenie we wniosku kredytowym odpowiedniej rubryki przy możliwości wyboru innej waluty, oznacza rezygnację z pertraktacji i akceptację umowy, a jej podpisanie jest równoznaczne z indywidualnym uzgodnieniem postanowień umownych, nie zasługuje na uwzględnienie. Art. 385 ¹ § 3 k.c. stanowi, że nieuzgodnione indywidualnie są te postanowienia umowy, na których treść konsument nie miał rzeczywistego wpływu. W szczególności odnosi się to do postanowień umowy przejętych z wzorca umowy zaproponowanego konsumentowi przez kontrahenta. Przez rzeczywisty wpływ należy rozumieć realną możliwość oddziaływania na treść postanowień umownych. Okoliczność, iż konsument znał treść danego postanowienia i nawet rozumiał je, nie może przesądzać o tym, że zostało ono indywidualnie uzgodnione. Uzgodnionymi indywidualnie są tylko takie klauzule umowne, na których treść istotnie mógł on w praktyce oddziaływać. W niniejszej sprawie powodowie nie mieli realnego wpływu na ewentualną zmianę klauzul proponowanych przez przedsiębiorcę nawet nie zdawał sobie z tego sprawy. Przyjął propozycję kredytu jako najkorzystniejszą, podpisali przygotowaną przez bank umowę. O braku indywidualnych negocjacji postanowień umownych świadczy również, że klauzule indeksacyjne zostały zawarte również w regulaminie, a więc dokumencie, który nie podlega indywidualnym uzgodnieniom, a ponadto może być w każdej chwili zmieniony przez pozwanego. Również argumentacja pozwanego odwołująca się do faktycznego stosowania kursów nieodbiegających od rynkowych nie ma znaczenia dla oceny abuzywności postanowień umownych. Ocena abuzywności postanowień umownych jest niezależna od sposobu wykonywania umowy.

Powyższe okoliczności powodują, że umowa stron nie wiąże. Skutek nieważności nie został również zniwelowany przez nowelę art. 69 Pr. bank wprowadzająca z dniem 26 sierpnia 2011 roku regulację wyrażoną w ust. 2 pkt 4a tej ustawy. Ustawa weszła w życie po zawarciu umowy. Oceny prawnej umowy nie zmienia zawarcie przez strony drugiego aneksu z 28.01.2014r. Co prawda nieuczciwy charakter warunku indeksacji, został usunięty i powodowie od jego podpisania spłacają kredyt w CHF. Odpadła więc od tego momentu niepewność co do wysokości zobowiązania. Jednakże w świetle art. 6 ust. 1 dyrektywy 93/13 w sprawie nieuczciwych warunków w umowach konsumenckich, sąd krajowy jest zobowiązany do stwierdzenia nieuczciwego charakteru warunku umowy zawartej między przedsiębiorcą a konsumentem, nawet jeśli warunek ten został zmieniony przez te strony w drodze umowy. Takie stwierdzenie pociąga za sobą przywrócenie sytuacji, w jakiej znajdowałby się konsument w braku warunku, którego nieuczciwy charakter zostałby stwierdzony, chyba że konsument poprzez zmianę nieuczciwego warunku zrezygnował z takiego przywrócenia w drodze wolnej i świadomej zgody [min. pkt 61 wyroku trybunału Sprawiedliwości z 29.04.2021 C-19/20]. Z aneksu nie wynika, by powodowie poprzez zmianę tego nieuczciwego warunku świadomie zrezygnowali z przywrócenia sytuacji, w jakiej znajdowaliby się w braku tego warunku. Tym samym nie zrzekli się możliwości powołania się na jego abuzywny charakter. Z ich punktu widzenia celem aneksu było jedynie zmniejszenie kosztów raty.

Powodowie poinformowani przez Sąd na rozprawie w dniu 23.11.2022r. o obowiązkach i możliwych negatywnych dla nich konsekwencjach związanych z ustaleniem nieważności umowy oświadczyli, że nie chcą jej utrzymania w mocy. Skoro nie doszło do skutecznego zawarcia umowy z uwagi na naruszenie normy art. 385 ¹ §1kc żądanie ustalenia nieważności umowy jest uzasadnione.

Zgodnie z art. 189kpc powód może żądać ustalenia istnienia lub nieistnienia stosunku prawnego lub prawa gdy ma w tym interes prawny. Interes prawny w ustaleniu występuje tylko wówczas gdy istnieje obiektywna potrzeba ochrony prawnej. Zgodnie z powszechnie przyjętym w doktrynie i orzecznictwie poglądem, interes prawny nie istnieje, gdy możliwe jest wytoczenie powództwa dalej idącego w swych skutkach. W niniejszej sprawie powód ma interes prawny w żądaniu ustalenia. Umowa została zawarta na 30 lat, okres ten nie upłynął. Żądanie ustalenia jej nieważności, niezależnie od żądania zapłaty tytułem wzbogacenia, gwarantuje pewność swojej sytuacji prawnej na przyszłość. Samo żądanie zapłaty nie gwarantowałoby takiej pewności prawnej. Do rozliczeń stron zastosowanie znajdą przepisy art. 405-411k.c. regulujące bezpodstawne wzbogacenie. Zgodnie z art. 405kc kto bez podstawy prawnej uzyskał korzyść majątkową kosztem innej osoby obowiązany jest do wydania korzyści w naturze, a gdyby to nie było możliwe zwrotu jej wartości. Obowiązkiem stron umowy kredytu jest wzajemne zwrócenie świadczeń. Roszczenia stron mają charakter odrębny (niezależny), co oznacza, że nie ulegają automatycznie wzajemnej kompensacji i konsument może żądać zwrotu w całości spłaconych rat kredytu niezależnie od tego, czy i w jakim zakresie jest dłużnikiem banku z tytułu zwrotu nienależnie otrzymanej kwoty kredytu. [uchwała SN z 7.05.2021 IIICZP 6/21]. Powodowie domagali się zasądzenia kwoty 21.999,06CHF wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia, w którym upłynęło 14 dni od doręczenia odpisu pozwu.

Żądanie zapłaty obejmuje świadczenia uiszczone w CHF przed wytoczeniem procesu i w zakresie świadczenia głównego jest uzasadnione. Okoliczność, że §9ust3 regulaminu warunkowo przewidywał możliwość spłaty kredytu w walucie kredytu w niniejszej sprawie jest bez znaczenia. Pozwany nie wykazał by powodów poinformowano o tej okoliczności i zaproponowano im spłatę w CHF, nie wykazał by bank udostępniał konsumentom w kwietniu 2004 rachunki walutowe w CHF [§9ust3 regulaminu k-30]. Ponadto w kredytach indeksowanych do waluty obcej spłata kredytu w walucie kredytu ma drugorzędne znaczenie dla oceny umowy. Konsumenci, na podstawie treści umowy, w chwili jej zawarcia, nie byli w stanie oszacować całości kwoty, którą będą musieli spłacić w przyszłości, skoro kwota wskazana w umowie w PLN była przeliczana na podstawie dowolnie ustalanego przez bank kursu na CHF już po podpisaniu umowy – tj. w chwili wypłaty kredytu W sprawie nie będzie miał zastosowania przepis art. 411 pkt 1 kc według którego nie można żądać zwrot świadczenia nienależnego jeżeli spełniający je wiedział, że nie był do świadczenia zobowiązany, chyba że spełnienie nastąpiło z zastrzeżeniem zwrotu albo w celu uniknięcia przymusu lub w wykonaniu nieważnej czynności prawnej. Kredyt był spłacany w przekonaniu, że umowa jest prawidłowa i nie zawiera niedozwolonych postanowień umownych, powodowie nie wiedzieli więc, że nie byli zobowiązani do spełnienia, a w efekcie spełnili świadczenie z warunkowo bezskutecznej czynności prawnej, więc miała charakter umowy ważnej. Również art. 411pkt 4 kc nie ma zastosowania. Według tego przepisu nie można żądać zwrotu świadczenia nienależnego, jeżeli zostało spełnione zanim wierzytelność stała się wymagalna. Przypadki, w których podstawa świadczenia jest nieważna, nie są objęte zakazem unormowania art. 411 pkt 4 k.c., co pozwala na zwrot kwot nienależnie wpłaconych. Przepis art. 411 pkt 4 k.c. nie ma w ogóle zastosowania do świadczenia nienależnego, gdyż dotyczy zobowiązań istniejących, acz niewymagalnych (min. SN postanowienie z 6.07.2021 IIICZP 41/20; SA w Gdańsku w wyroku z 30.11.2021 IACa 625/21). Zgłoszony przez pozwanego zarzut przedawnienia jest bezzasadny. W świetle art. 120 §1 kc bieg terminu przedawnienia rozpoczyna się od dnia w którym roszczenie stało się wymagalne lub gdy wymagalność roszczenia zależy od podjęcia określonej czynności przez uprawnionego, bieg terminu rozpoczyna się od dnia, w którym roszczenie stałoby się wymagalne, gdyby uprawniony podjął czynność w najwcześniej możliwym terminie. Możliwość taką otworzyły orzeczenia Trybunału Sprawiedliwości. Pierwszymi były wyroki z 30.04.2014r C-26/13, z 20.09.2017 r. C-186/16, z 20.09.2018r. C-51/17; z 14 marca 2019 r. C-118/17 oraz z 3.10 2019 r. C-260/18. Dla kredytobiorcy obecnie jest to termin 6 letni [art. 120§kc w zw. z art. 5 ust 1 ustawy z dnia 13.04.2018 r. o zmianie ustawy Kodeks cywilny oraz niektórych innych ustaw] , okres ten należy liczyć od 21.09.2017r. [wyrok Trybunału Sprawiedliwości 20 września 2017 r. C-186/16 jednoznacznie określający sytuację prawną konsumenta]. Pozew złożono 09.07.2020r. tym samym termin przedawnienia został przerwany.

Na zasadzie art. 235 ² §1 pkt 2kpc pominięto dowód z opinii biegłych z bankowości i instrumentów finansowych oraz z zakresu finansów i bankowości. Wnioski te są bezzasadny wobec ustalenia nieważności umowy.

W świetle powyższego a mocy art. 189kpc w pkt 1 ustalono, że umowa o kredyt hipotecznego (...) z 8.12.2004r. nr (...) zawarta pomiędzy stronami jest nieważna, w pkt 2 na zasadzie art. 405kc uwzględniono żądanie zapłaty w zakresie żądania głównego. O odsetkach orzeczono na zasadzie art. 481kc, zasądzono je od dnia wyrokowania. Całkowita bezskuteczność umowy kredytu staje się trwała (definitywna) wtedy, gdy należycie poinformowany o niedozwolonym charakterze postanowienia (bez którego umowa nie może wiązać) i jego konsekwencjach konsument nie wyraził świadomej i wolnej zgody na postanowienie, a jeżeli utrzymanie umowy jest możliwe po jej uzupełnieniu - sprzeciwił się temu uzupełnieniu [uchwała SN z 7.05.2021 IIICZP 6/21]. W pkt 3 powództwo oddalono w pozostały zakresie co do odsetek jako bezzasadne, w pkt4 na zasadzie art. 98 kpc zasądzono koszty postepowania opłatę od pozwu i wynagrodzenie pełnomocnika wg minimalnej stawki