Portal Orzeczeń Sądu Okręgowego w Gliwicach

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 9 lutego 2022 roku

Sąd Okręgowy w Gliwicach I Wydział Cywilny

w składzie:

Przewodniczący:	SSO Piotr Suchecki
Protokolant:	sekretarz sądowy Julia Piątek

po rozpoznaniu w dniu 9 lutego 2022 roku w Gliwicach

sprawy z powództwa (...) z siedzibą w W.

przeciwko A. B.

o zapłatę

1.  zasądza od pozwanego A. B. na rzecz powódki (...) z siedzibą w W. kwotę 83 940,20 (osiemdziesiąt trzy tysiące dziewięćset czterdzieści 20/100) złotych wraz z odsetkami umownymi w wysokości odsetek maksymalnych za opóźnienie liczonymi od kwoty 65 755,19 (sześćdziesiąt pięć tysięcy siedemset pięćdziesiąt pięć 19/100) złotych od dnia 3 grudnia 2019 roku do dnia zapłaty;

2.  zasądza od pozwanego na rzecz powódki oraz kwotę 12 790,05 (dwanaście tysięcy siedemset dziewięćdziesiąt 05/100) złotych tytułem zwrotu kosztów procesu;

3.  przyznaje kuratorowi procesowemu pozwanego adwokatowi P. Ł. od Skarbu Państwa – Sądu Okręgowego w Gliwicach wynagrodzenie w kwocie 3075 (trzy tysiące siedemdziesiąt pięć) złotych, w tym 575 (pięćset siedemdziesiąt pięć) złotych podatków od towarów i usług.

SSO Piotr Suchecki

Sygn. akt I C 1019/21

UZASADNIENIE

(...) z siedzibą w W. wniosła o zasądzenie od A. B. kwoty 83.940,20 zł wraz z umownymi odsetkami w wysokości odsetek maksymalnych za opóźnienie liczonymi od kwoty 65.755,19 zł od dnia 3 grudnia 2019 r. oraz kosztami procesu wg norm przepisanych. Uzasadniając powództwo wyjaśniła, że dochodzona wierzytelność wynika z niespłaconej kwoty pożyczki udzielonej pozwanemu (która obejmuje kwotę niespłaconego kapitału 65.755,19 zł oraz skapitalizowane odsetki umowne kapitałowe 18.185,01 zł) na podstawie umowy, która w wskutek zalegania z płatnościami została wypowiedziana.

W sprzeciwie od nakazu zapłaty, wydanego w postępowaniu upominawczym w dniu 27 lipca 2020 roku, A. B., którego reprezentował ustanowiony kurator procesowy, domagał się oddalenia powództwa w całości. Zarzucał nieskuteczność zawarcia umowy wobec niewykazania umocowania osoby, która podpisała umowę w imieniu banku, nieskuteczność wypowiedzenia umowy, wobec niedotarcia oświadczenia Banku do pozwanego, a nadto niewykazanie, aby środki wynikające z umowy faktycznie zostały oddane do dyspozycji pozwanego.

Stan faktyczny

W dniu 18 kwietnia 2017 r. (...) z siedzibą w W. zawarła z A. B. umowę pożyczki nr (...) na kwotę 90.471,69 zł. Pozwany zobowiązał się spłacić kwotę pożyczki w 120 równych ratach miesięcznych. W umowie (§11) strony ustaliły min., że umowa może zostać wypowiedziana przez bank z zachowaniem 30-dniowego okresu wypowiedzenia w przypadku niedotrzymania warunków umowy.

Pozwany spłacił kilka początkowych rat, choć od początku zdarzały się po jego stronie opóźnienia i niedopłaty. Następnie zaczął zalegać z płatnościami. Pismem z dnia 20 grudnia 2017 r. Bank wezwał pozwanego do zapłaty zaległych należności pod rygorem wypowiedzenia umowy, informując go jednocześnie o możliwości złożenia wniosku o restrukturyzację zadłużenia. Pozwany w odpowiedzi złożył wniosek o restrukturyzację, w ramach którego powoływał się na zajęcia komornicze oraz zamiar podjęcia pracy w marcu 2018 r. i tym samym wnioskował o odroczenie spłaty zaległych i bieżących rat. W odpowiedzi Bank poinformował pozwanego, że nie ma możliwości uwzględnienia jego wniosku, zwłaszcza że nie przedstawił żadnych dokumentów dotyczących jego dochodów i zobowiązań. Pozwany nie uzupełnił wniosku i w dalszym ciągu nieregularnie spłacał raty pożyczki, przy czym po dokonaniu niewielkiej wpłaty w styczniu 2018 r. zaprzestał całkowicie spłacania rat. W dniu 16 listopada 2018 r. Bank skierował do pozwanego oświadczenie o wypowiedzeniu umowy, które mimo awizowania nie zostało przez pozwanego odebrane pod wskazanym w umowie adresem zamieszkania. W styczniu 2019 r. pozwany dokonał jednorazowej płatności na rachunek służący obsłudze pożyczki w celu częściowej spłaty zadłużenia. Po dokonaniu tej wpłaty Bank wezwał pozwanego do zapłaty, wskazując mu aktualny stan i strukturę zadłużenia. Od tego czasu pozwany nie dokonał już żadnej wpłaty na rzecz powodowego Banku z tytułu umowy pożyczki.

dowody:

- umowa pożyczki nr (...) z pakietem ubezpieczeniowym z dnia 18.04.2017r. k. 36-42

- wezwanie do zapłaty z dnia 18.01.2019 r. k. 43-44

- wyciąg z ksiąg banku z dnia 02.12.2019 r. k. 45

- wnioskopolisa k. 47-50

- harmonogram spłaty pożyczki k. 52-55

- monit o zapłatę z 20.12.2017 r. k. 56

- oświadczenie o wypowiedzeniu umowy z dnia 16.11.2018 r. k. 57-59

- historia operacji na rachunku kredytowym k. 60-61

- zestawienie operacji na rachunku pozwanego w okresie 18.04.2017 r.-18.11.2021 r. i zestawienie operacji na rachunku kredytowym k. 176-187

- wniosek pozwanego o odroczenie spłaty kredytu z dnia 29.12.2017 r. k. 189-191

- oświadczenie o negatywnym rozpatrzeniu wniosku k. 192

- dokumenty pełnomocnictw pracowników banku k. 188, 197-201

Ustaleń w zakresie stanu faktycznego przyjętego za podstawę przeprowadzenia rozważań Sąd dokonał kierując się dyrektywami wynikającymi z art. 233 § 1 k.p.c. Dokumenty w postaci umowy pożyczki, zapisu obrotów na rachunku służącym obsłudze umowy, wezwań do zapłaty, wniosku pozwanego, oświadczenia o wypowiedzeniu umowy, pełnomocnictw dla pracowników banku nie zostały podważone w zakresie autentyczności, składały się na logiczny i spójny obraz stanu faktycznego, zatem mogły stanowić dowód w zakresie okoliczności wynikających z ich treści. W kontekście zarzutu pozwanego osobnego omówienia wymaga przedstawiony przez powódkę dowód w postaci dokumentu – bankowego tytułu egzekucyjnego (wyciągu z ksiąg banku). Rację ma pozwany, że w świetle art. 95 ust. 1a ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Prawo bankowe /t.jedn. Dz.U. z 2021 r. poz. 2439/ wyciągi z ksiąg rachunkowych banku pozbawione są mocy prawnej dokumentu urzędowego w postępowaniu cywilnym. Powódka zresztą tego nie negowała i nie powoływała się na wiążącą moc dokumentu, który – wbrew sugestiom pozwanego - nie jest w ogóle pozbawiony mocy dowodowej. Korzysta on w niniejszym postępowaniu z waloru dokumentu prywatnego, który – zgodnie z art. 245 k.p.c. – nie stanowi dowodu rzeczywistego stanu rzeczy, a jednie dowód tego, że osoba, która go podpisała, złożyła oświadczenie w nim zawarte. Niemniej treść tego dokumentu w pełni koreluje z pozostałymi dokumentami, w tym niekwestionowanym zapisem obrotów na rachunku służącym obsłudze pożyczki i obrazuje wynik salda zaewidencjonowanych tam operacji.

Sąd zważył

W ramach obrony przed żądaniem powodowego Banku pozwany ograniczył się do bardzo ogólnikowego zakwestionowania zasadności powództwa, wskazując na brak legitymacji osób zawierających umowę w imieniu banku, brak wykazania faktu uruchomienia środków z umowy, brak skutecznego wypowiedzenia umowy i niewykazanie wysokości żądanej kwoty.

Kwestionowanie legitymacji przedstawicieli Banku nie znajduje żadnego uzasadnienia. Nielogiczność tego zarzutu wynika choćby z faktu, że pozwany przystąpił do spłacania pożyczki, składał wniosek o restrukturyzację, co jasno wskazuje, że nie miał wątpliwości co do skuteczności zawartej umowy. Nadto powodowy Bank przedstawił dokumenty pełnomocnictw, potwierdzające zakres uprawnień pracowników Banku, którzy podejmowali czynności w kontaktach z pozwanym.

Te same uwagi można odnieść do zarzutu braku wykazania faktu uruchomienia pożyczki. Pozwany bowiem przystąpił do spłacania umówionych rat, złożył wniosek o restrukturyzację, co w sposób oczywisty nie nastąpiłoby, gdyby nie otrzymał umówionych środków do swojej dyspozycji. Bank przedstawił przy tym wyciąg z operacji na rachunku prowadzonym dla pozwanego, potwierdzający fakt uznania kwotą wynikającą z umowy pożyczki.

Zarzut nieskuteczności wypowiedzenia umowy ocenić należało jako chybiony. Przede wszystkim pismo powodowego Banku poprzedzone zostało – spełniającym wymogi ustawy pismem, tj. wezwaniem do zapłaty ze wskazaniem możliwości ubiegania się o restrukturyzację zadłużenia (art. 75c ustawy Prawo Bankowe). Zarzut braku doręczenia pozwanemu pisma z oświadczeniem o wypowiedzeniu umowy jest nietrafiony. Należy bowiem mieć na uwadze, że w treści umowy pozwany wskazał swój adres dla doręczeń i dyspozycji tej nigdy nie zmienił. Zgodnie zatem z jego wolą pisma kierowane były na wskazany przez niego adres. W świetle art. 61 § 1 k.c. oświadczenie woli, które ma być złożone innej osobie, jest złożone z chwilą, gdy doszło do niej w taki sposób, że mogła zapoznać się z jego treścią. Przesłanie dokumentu na adres wskazany przez stronę umowy wypełnia warunki tego przepisu i pozwala na uznanie, że oświadczenie zostało złożone w sposób, który umożliwiał zapoznanie się z jego treścią przez lojalnego kontrahenta. Niepodejmowanie korespondencji pod wskazanym przez siebie adresem to okoliczność obciążająca pozwanego. Ewentualna zmiana adresu także obciążała pozwanego obowiązkiem zawiadomienia banku i tylko wówczas mógłby on skutecznie kwestionować prawidłowość składanych oświadczeń.

Zarzut braku wykazania roszczenia co do wysokości nie mógł odnieść skutku, albowiem powódka przedstawiła dokumenty umowy pożyczki, wykaz wszystkich obrotów na rachunku służącym do obsługi umowy, z których w sposób oczywisty wynikała zarówno sama podstawa, jak i wysokość zadłużenia. Przedłożyła też dokument obrazujący sposób narastania należności odsetkowych. Przedstawiając te dokumenty powódka w zasadzie wyczerpała swoje możliwości dowodowe. W tym zakresie ciężar dowodu spoczywa na pozwanym (art. 6 k.c.). Jeśli twierdzi on, że spłacił wierzytelność w większym wymiarze, niż wynika to z twierdzeń powódki, to na nim spoczywa obowiązek udowodnienia takiej okoliczności. Rzeczywiście wyciąg z ksiąg banku nie posiada w niniejszym postępowaniu waloru dokumentu urzędowego i pozwany mógłby podważyć wiarygodność twierdzeń powódki przedstawiając dowody wpłaty, jednakże niczego takiego nie uczynił. Tymczasem wyciąg z ksiąg banku w pełni koreluje z zestawieniem obrotów na rachunku prowadzonym do obsługi pożyczki i należy uznać, że obrazuje rzeczywisty stan zadłużenia. Trudno przy tym wymagać od powódki dowodów na okoliczności negatywne (tzn., że pozwany wierzytelności nie spłacił) i nie sposób wyobrazić sobie, aby dowody w tym zakresie nie miały waloru dokumentów prywatnych, których wiarygodność pozwany stara się kwestionować. Pozwany nie przedstawił jednak żadnych wniosków dowodowych, ograniczając się do gołosłownych, formalistycznych zarzutów.

Wobec powyższego sąd rozstrzygnął jak w sentencji, przy czym o należnych powodowemu Bankowi odsetkach orzeczono na podstawie art. 481 § 1 i 2 ¹ k.c.

Rozstrzygnięcie w przedmiocie kosztów procesu pomiędzy stronami jest zgodne z zasadami dotyczącymi obowiązku zwrotu kosztów niezbędnych do celowego prowadzenia procesu oraz odpowiedzialności za wynik procesu, statuowanymi w art. 98 § 1 i 3 k.p.c. w zw. z art. 99 k.p.c. Ponieważ powodowa Spółka wygrała proces w całości, zatem zaistniały przesłanki do obciążenia pozwanej obowiązkiem zwrotu na jej rzecz poniesionych kosztów procesu w zażądanym przez nią zakresie - obejmującym opłatę od pozwu 4 198 zł, wynagrodzenie radcy prawnego w stawce minimalnej 5 400 zł, ustalonej w oparciu o §15ust. 1 w zw. z §2 pkt 6 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych (t.jedn. Dz.U. z 2018 r. poz. 265), opłatę skarbową w kwocie 17 zł, uiszczoną od złożonego dokumentu pełnomocnictwa i wykorzystaną część zaliczki na poczet kosztów wynagrodzenia kuratora – 3 075 zł.

W pkt 3 sentencji sąd postanowił o wynagrodzeniu kuratora procesowego pozwanego. Wysokość oraz zasady przyznawania wynagrodzenia kuratorowi uregulowane są w Rozporządzeniu Ministra Sprawiedliwości z dnia 9 marca 2018 r. w sprawie określenia wysokości wynagrodzenia i zwrotu wydatków poniesionych przez kuratorów ustanowionych dla strony w sprawie cywilnej (Dz.U. 2018 poz. 536). Stawka wynagrodzenia kuratora jest limitowana w zakresie pułapu maksymalnego, który ustalony został na poziomie 40% stawki minimalnej, przewidzianej przepisami określającymi opłaty za czynności adwokackie (§1 ust. 1), a w sprawach wymagających przeprowadzenia rozprawy wysokość wynagrodzenia ustala się w kwocie wyższej, jednakże nieprzekraczającej wskazanych stawek minimalnych, jeżeli uzasadnia to nakład pracy kuratora, w szczególności czas poświęcony na przygotowanie się do działania w postępowaniu, liczba stawiennictw w sądzie, w tym na rozprawach i posiedzeniach, czynności podjęte w sprawie, wartość przedmiotu sporu i stopień zawiłości sprawy (ust. 3). Z powyższego wynika, że wysokość przyznawanego wynagrodzenia do kwoty nie przekraczającej pułapu maksymalnego pozostawiona została do uznaniu sądu. Wskazane przepisy nie regulują też dolnej granicy wynagrodzenia kuratora, o czym świadczy zapis w §1 ust. 1 - „nieprzekraczającej”. A zatem w każdej sprawie sąd musi dokonać wszechstronnej oceny poniesionego przez kuratora nakładu pracy, a także wziąć pod uwagę charakter konkretnej sprawy i wkład kuratora w przyczynienie się do jej wyjaśnienia i rozstrzygnięcia. Niniejsza sprawa obejmuje nieskomplikowany, w istocie oczywisty stan faktyczny. Czynności kuratora procesowego pozwanego sprowadzały się do złożenia zwięzłego sprzeciwu od nakazu zapłaty, a także konieczności dwukrotnego udziału w rozprawie i wymagającego pewnej aktywności działania w kierunku poszukiwania kontaktu z pozwanym. Mając powyższe na uwadze sąd postanowił o przyznaniu kuratorowi wynagrodzenia w kwocie 2 500 zł, powiększonego o kwotę podatku od towarów i usług według aktualnie obowiązującej stawki, tj. 575 zł. Wynagrodzenie to przyznane zostało w granicach stawki przewidzianej w §2 pkt 6 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności adwokackie (t.jedn. Dz.U. 2015 poz. 1800 z późn. zm.) i jego wymiar uwzględnia wszystkie aspekty dotyczące niezbędnego czasu oraz nakładu pracy kuratora.

SSO Piotr Suchecki

.