Portal Orzeczeń Sądu Okręgowego w Gliwicach

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 18 stycznia 2024 roku

Sąd Okręgowy w Gliwicach I Wydział Cywilny

w składzie:

Przewodniczący:	SSO Łucja Oleksy-Miszczyk
Protokolant:	starszy sekretarz sądowy Elżbieta Leszczewska

po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 18 stycznia 2024 roku w Gliwicach

sprawy z powództwa (...)w G.

przeciwko A. A.

o zapłatę

1.  zasądza od pozwanej A. A. na rzecz powódki (...) w G. kwotę 118.036,97 (sto osiemnaście tysięcy trzydzieści sześć 97/100) złotych
z odsetkami umownymi w wysokości dwukrotności sumy stopy referencyjnej Narodowego Banku Polskiego i 5,5 punktów procentowych (odsetki maksymalne za opóźnienie) za okres od dnia 18 stycznia 2023 roku do 18 stycznia 2024 roku, przy czym zasądzone świadczenie rozkłada na 66 rat miesięcznych po 2.000 (dwa tysiące) złotych, płatne z góry do 15-go dnia każdego miesiąca, począwszy od lutego 2024 roku z odsetkami umownymi w wysokości dwukrotności sumy stopy referencyjnej Narodowego Banku Polskiego i 5,5 punktów procentowych (odsetki maksymalne za opóźnienie) na wypadek uchybienia w płatności którejkolwiek z rat zastrzegając, że ostania rata będzie miała charakter wyrównawczy;

2.  odstępuje od obciążania pozwanej kosztami procesu.

SSO Łucja Oleksy-Miszczyk

Sygnatura akt I C 673/23

UZASADNIENIE

Pozwem wniesionym w dniu 18 stycznia 2023 roku Powód (...)z siedzibą w G. wniósł o zasądzenie na jego rzecz od pozwanej A. A. kwoty 118.036,97 zł z odsetkami umownymi naliczanymi według zmiennej stopy procentowej stanowiącej dwukrotność sumy stopy referencyjnej Narodowego Banku Polskiego i 5,5 punktów procentowych (odsetki maksymalne za opóźnienie) od dnia wniesienia pozwu do dnia zapłaty. W uzasadnieniu wskazał, że pozwana nienależycie wykonywała zobowiązanie – nie spłacała terminowo rat umowy pożyczki nr (kredyt konsumencki) nr (...) zawartej w dniu 9 grudnia 2020 roku – co spowodowało postawienie zadłużenia w stan wymagalności (pozew k.3 i nast.).

W dniu 28 kwietnia 2023 roku Sąd Okręgowy w Gliwicach, I Wydział Cywilny, wydał w sprawie I Nc 95/23 nakaz zapłaty w postępowaniu upominawczym, uwzględniający powództwo w całości (nakaz zapłaty k.47).

Od powyższego nakazu zapłaty pozwana A. A. skutecznie wniosła sprzeciw, domagając się uchylenia nakazu zapłaty w całości (sprzeciw k.53 i nast.). Pozwana wniosła o oddalenie powództwa w całości i zakwestionowała roszczenie powoda co do zasady jak i wysokości. Zarzuciła niewykazanie roszczenia i nieskuteczność wypowiedzenia umowy. Wskazała, ze warunki umowy pożyczki nie zostały z nią indywidualnie uzgodnione, bowiem do umowy zostały doliczone koszty prowizji (9.480,36 zł), koszty prowadzenia rachunku (1.567,50 zł), opłaty za przelew (80 zł) i opłaty za przelew składki ubezpieczeniowej (43,56 zł). Nadto wskazała, ze odsetki w wysokości 37.848,13 zł stanowiły 38,4 % całkowitej kwoty kredytu. Podniosła zarzut przedawnienia roszczenia oraz wzniosła w razie uznania powództwa o rozłożenie zasądzonego świadczenia na raty oraz nieobciążanie pozwanej kosztami sądowym z uwagi na złą sytuację materialną.

Na rozprawie w dniu 10 sierpnia 2023 roku pozwana oświadczyła, iż nie kwestionuje faktu zawarcia umowy i jej wykonywania, a następnie zalegania płatności w ratach i wypowiedzenia umowy przez stronę powodową (zeznania pozwanej na rozprawie w dniu 10 sierpnia 2023 roku k.68-69).

Pismem procesowym z dnia 2 listopada 2023 roku (k.75 i nast.) podniosła zarzut braku legitymacji czynnej po stronie powodowego banku z uwagi na powzięcie wiadomości o zbyciu przez powodowa wierzytelności objętej pozwem i w związku z tym wniosła o oddalenie powództwa. Nadto podtrzymała wniosek o rozłożenie zasądzonego roszczenia na raty w trybie art. 320 kpc i zaproponowała spłatę zadłużenia w kwocie 2.000 zł miesięcznie. Uzasadniając wniosek o rozłożenie świadczenia na raty wskazała, że zaprzestanie spłaty rat umowy pożyczki związane było z długotrwałą chorobą męża co wpłynęło na obniżenie dochodów rodziny.

W piśmie z 6 listopada 2023 roku (k.83 i nast.) powodowy bank podtrzymał swoje dotychczasowe stanowisko. Odnosząc się do zarzutów pozwanej wskazał, iż wierzytelność wynikająca z umowy pożyczki nr (...) z d9 grudnia 2020 roku, objęta powództwem, na podstawie umowy przelewu wierzytelności zawartej z dnia 27 września 2023 roku została zbyta na rzecz (...) dopiero po doręczeniu odpisu pozwu. Co do zarzutu braku wymagalność roszczenia powód wskazał, że przesyłki kierowane z banku do pozwanej zostały doręczone (osobiście odebrała oświadczenie o wypowiedzeniu umowy pożyczki). Brak reakcji pozwanej, zdaniem powoda, dowodzi akceptacji przez nią zadłużenia. Nadto pozwana nigdy nie składała reklamacji dotyczących braku otrzymania kwoty pożyczki jak również wysokości dochodzonych w sprawie należności.

Sąd ustalił co następuje:

W dniu 9 grudnia 2020 roku powód (...) z siedzibą w G. zawarł z pozwaną A. A. umowę pożyczki (kredyt konsumencki) nr (...) (k.17 i nast.), na mocy której udzielił kredytu w wysokości 119.100 zł, celem spłaty zobowiązań finansowych pożyczkobiorcy: kwoty 46.685 zł a (...) i kwoty 27.095,78 zł w (...) Pozwana zobowiązała się do spłaty pożyczki wraz z zależnymi odsetkami do dnia 20 listopada 2028 roku, w ratach miesięcznych płatnych bez wezwania w terminach i kwotach wskazanych w Harmonogramie spłaty pożyczki, który stanowi załącznik nr 2 do umowy (§13 umowy).

Zgodnie z § 29, w przypadku braku spłaty, w terminach określonych w umowie pożyczki, pełnych rat za co najmniej dwa okresy płatności, powód wzywał pożyczkobiorcę na piśmie do zapłaty zaległych kwot w terminie 14 dni roboczych od dnia otrzymania wezwania, pod rygorem wypowiedzenia umowy pożyczki. W przypadku braku uregulowania przez pożyczkobiorcę zaległości miał prawo rozwiązać umowę pożyczki z zachowaniem 30- dniowego okresu wypowiedzenia.

W związku z opóźnieniem w spłacie zobowiązania z tytułu w/w umowy pożyczki strona powodowa pismami z 8 marca 2022 roku (k.35) i 5 kwietnia 2022 roku (k.36) wezwała pozwaną do spłaty zadłużenia przeterminowanego w terminie 14 dni roboczych). Wobec braku reakcji ze strony pozwanej powód w dniu 2 listopada 2022 roku skierował do pozwanej wypowiedzenie umowy pożyczki (k.23). Pismo odebrano 10 listopada 2022 roku (k.24v). Roszczenie stało się wymagalne z dniem 11grudnia 2022 roku.

Na dzień 31 marca 2023 roku zadłużenie pozwanej wynosiło 118.036,97 zł: kapitał pożyczki wysokości 103.259,69 zł oraz kwota skapitalizowana w wysokości 14.777,28 zł na która składały się: odsetki od pożyczki w wysokości 6.945,33 zł, odsetki karne naliczone do dnia wymagalności pomniejszone wpłatami w wysokości 1,00 zł- w wysokości 207,71 zł; odsetki karne naliczone od dnia wymagalności do dnia wniesienia pozwu (za 110 dni), od zaległego kapitału wynoszącego 103.259,69 zł z oprocentowaniem karnym (24,50%) w wysokości 7.624,24 zł (k. 31-32).

Wierzytelność wynikająca z umowy pożyczki nr (...) z dnia 9 grudnia 2020 roku, objęta powództwem, na podstawie umowy przelewu wierzytelności zawartej z dnia 27 września 2023 roku została zbyta na rzecz (...) 1 (k.123 i nast.).

Pozwana zaprzestała regularnych spłat zobowiązania na skutek zmiany sytuacji życiowej i majątkowej. W związku z poważną chorobą męża pozwanej obniżeniu uległy dochody rodziny, przy jednoczesnym wzroście kosztów utrzymania wynikającym z kosztów leczenia. Pozwana i jej małżonek obciążeni był również innymi zobowiązaniami, a zmiana wartości siły nabywczej pieniądza i wzrost stóp procentowych, jakie miały miejsce od daty zawarcia spornej umowy, spowodowały gwałtowny wzrost rat wszystkich zobowiązań. Ta sytuacja uniemożliwiła pozwanej terminową obsługę pożyczki. Aktualne zarówno pozwana jak i jej małżonek pracują. Łączny ich dochód netto to około 11.400 zł, dodatkowo korzystają ze wsparcia krewnych. Mają na utrzymaniu jednego syna. Pozostałe zobowiązania spłacają terminowo – łączna wysokość rat to miesięcznie 3.800,- zł. (przesłuchanie pozwanej na rozprawie w dniu 10 sierpnia 2023r. k. 68 i nast.).

Ustaleń w zakresie stanu faktycznego przyjętego za podstawę do przeprowadzenia rozważań Sąd dokonał w oparciu o powołane wyżej dokumenty, co w pełni wyczerpało inicjatywę dowodową stron.

Sąd zważył co następuje:

Zgodnie z art. 720 k.c. przez umowę pożyczki dający pożyczkę zobowiązuje się przenieść na własność biorącego określoną ilość pieniędzy albo rzeczy oznaczonych co do gatunku, a biorący zobowiązuje się zwrócić tę samą ilość pieniędzy albo tę samą ilość rzeczy tego samego gatunku i tej samej jakości. W myśl art. 36 ust. 1 a ustawy spółdzielczych kasach oszczędnościowo - kredytowych z dnia 5 listopada 2009r. do umów pożyczek zawieranych przez kasy stosuje się odpowiednio przepisy art. 75c ust. 1-5 i art. 78b ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Prawo bankowe.

Podstawowym obowiązkiem pożyczkobiorcy jest zatem zwrot kwoty pożyczki na warunkach określonych w umowie.

Strony tj. pożyczkobiorca i powód zawarły umowę na piśmie, co zostało przez powoda wykazane poprzez przedłożenie dokumentu umowy.

Wbrew twierdzeniom pozwanej strona powodowa przedstawiła materiał dowodowy wykazujący istnienie roszczenia zarówno co do zasady, jak i co do wysokości. Z kolei pozwana nie przedstawiła dowodów przemawiających za oddaleniem powództwa w jakimkolwiek zakresie.

Strony zawarły umowę na piśmie, co zostało przez powoda wykazane. Pozwana otrzymała kwotę kredytu do swojej dyspozycji i przystąpiła do wykonywania zobowiązań wynikających z umowy tj. do spłaty pożyczki. Wszystkie operacje na rachunku opisane zostały w przedłożonej do akt historii rachunku. Istnienie i wysokość wierzytelności zostały zatem wykazane zgodnie z zasadą wynikająca z art. 6 k.c.

Nietrafne są również zarzuty pozwanej co do skuteczności wypowiedzenia umowy. Zebrany w sprawie materiał dowodowy wskazuje, że wypowiedzenie zostało poprzedzone przewidzianymi w umowie wezwaniami do zapłaty i wymaganym przez art. 75 c Prawa bankowego pouczeniem o możliwości restrukturyzacji. Zostało podpisane przez umocowane do tego osoby i doręczone pozwanej w sposób umożliwiający zapoznanie się z jego treścią.

Nie mogły odnieść skutku również zarzuty dotyczące braku legitymacji strony powodowej. Do akt sprawy został dołączony wyciąg z umowy przelewu wierzytelności zawartej miedzy powodem a (...)w dniu 27 września 2023 roku (k.123 i nast.) z kolei pozew w niniejszej sprawie został doręczany pozwanej w dniu 22 maja 2023 roku (k.52) zatem po doręczeniu odpisu pozwu i nie ma wpływu na dalszy bieg sprawy (art. 192 pkt 3 kpc).

Bezzasadny okazał się również zarzut pozwanej, dotyczące abuzywności ustalonej w umowie prowizji. Nietrafne są wywody pozwanej co do pojęć kwoty kredytu i całkowitej kwoty kredytu (pożyczki) zastosowanych w umowie.

Pojęcia całkowitego kosztu kredytu (pożyczki), całkowitej kwoty kredytu (pożyczki), pozaodsetkowych kosztów kredytu i całkowitej kwoty do zapłaty przez konsumenta, określne są definicją legalną zawarta w art. 5 pkt 6, 6a, 7 i 8 ustawy o kredycie konsumenckim. I tak całkowity koszt kredytu to wszelkie koszty, które konsument jest zobowiązany ponieść w związku z umową o kredyt, w szczególności: a) odsetki, opłaty, prowizje, podatki i marże jeżeli są znane kredytodawcy oraz b) koszty usług dodatkowych, w szczególności ubezpieczeń, w przypadku gdy ich poniesienie jest niezbędne do uzyskania kredytu lub do uzyskania go na oferowanych warunkach, - z wyjątkiem kosztów opłat notarialnych ponoszonych przez konsumenta. Pozaodsetkowe koszty kredytu to wszystkie koszty, które konsument ponosi w związku z umową o kredyt konsumencki, z wyłączeniem odsetek. Całkowita kwota kredytu to maksymalna kwota wszystkich środków pieniężnych nieobejmujących kredytowanych kosztów kredytu, które kredytodawca udostępnia konsumentowi na podstawie umowy o kredyt, a w przypadku umów, dla których nie przewidziano tej maksymalnej kwoty, suma wszystkich środków pieniężnych nieobejmujących kredytowanych kosztów kredytu, które kredytodawca udostępnia konsumentowi na podstawie umowy o kredyt. Natomiast całkowita kwota do zapłaty przez konsumenta to suma całkowitego kosztu kredytu i całkowitej kwoty kredytu. Wszystkich tych pojęć użyto w umowie w znaczeniu jakie nadaje im ustawa. Niezależnie od obowiązku opisania w umowie całkowitego kosztu kredytu (pożyczki), całkowitej kwoty kredytu (pożyczki), pozaodsetkowych kosztów kredytu i całkowitej kwoty do zapłaty przez konsumenta, powód zobowiązany był również do wskazania tzw. rzeczywistej rocznej stopy oprocentowania, która jest całkowitym kosztem kredytu ponoszonym przez konsumenta, wyrażonym jako wartość procentowa całkowitej kwoty kredytu w stosunku rocznym (art. 5 pkt 12 ustawy o kredycie konsumenckim) i określenia założeń przyjętych do jej ustalenia (art. 25 u.k.k.). Informacje te zawarte są w pkt 5 i 12 spornej umowy i wynika z nich jednoznacznie, iż całkowity koszt kredytu (w tym wypadku w ujęciu procentowym jako RRSO), a więc także odsetki kapitałowe, obliczone zostały od całkowitej kwoty kredytu tj 98.605 zł.

W myśl art. 385 ^{(1 k.c. )}postanowienia umowy zawieranej z konsumentem nieuzgodnione indywidualnie nie wiążą go, jeżeli kształtują jego prawa i obowiązki w sposób sprzeczny z dobrymi obyczajami, rażąco naruszając jego interesy (niedozwolone postanowienia umowne). Nie dotyczy to postanowień określających główne świadczenia stron, w tym cenę lub wynagrodzenie, jeżeli zostały sformułowane w sposób jednoznaczny.

Przewidziana w umowie prowizja stanowi element kosztów kredytu, ale jednocześnie obowiązek jej zapłaty jest świadczeniem głównym stron w rozumieniu art. 385 ¹ k.c. i częścią ceny jaką konsument płaci za udostępnienie środków w ramach pożyczki. Na gruncie niniejszej umowy kwota prowizji jest określona jednoznacznie, a jej kwota nie przekracza wartości wskazanej w art. 36a ustawy o kredycie konsumenckim, a zatem nie może zostać uznana za rażąco wygórowaną.

W niniejszej sprawie Sąd znalazł podstawy do uwzględnienia wniosku pozwanej o rozłożenie zasądzonej należności na raty, uznając go za uzasadniony w kontekście treści art. 320 k.p.c. w toku postepowania sądowego pozwana wykazała realną gotowość do spłaty swojego zobowiązania. Wykazała także, iż znajdowała się w szczególnej sytuacji majątkowej, która uzasadnia odroczenie płatności bądź rozłożenie zadłużenia na raty. Jednocześnie pozwana zobrazowała swoją sytuację majątkową w sposób pozwalający określić terminy spłaty, wysokość ewentualnych rat i jej zdolność do realizacji tak określonego zobowiązania. Pozwana przedstawiła wniosek o rozłożenie na raty i zobrazowała możliwość spłaty wnioskowanych rat w sposób umożliwiający rozpoznanie tego wniosku w piśmie procesowym z 2 listopada 2023 roku (k.75 i nast.) złożonym przed rozprawą i doręczonym przed rozprawą powodowi. Strona powodowa nie odniosła się do tego wniosku.

O kosztach Sąd orzekł zgodnie z art. 102 kpc i uznając, że zachodzi wypadek szczególnie uzasadniony – z uwagi na sytuację materialną pozwanej odstąpił od obciążania pozwanej kosztami procesu.

SSO Łucja Oleksy-Miszczyk

.