Portal Orzeczeń Sądu Okręgowego w Gliwicach

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 21 maja 2024 roku

Sąd Okręgowy w Gliwicach I Wydział Cywilny

w składzie Przewodniczący: SSO Tadeusz Trojanowski

po rozpoznaniu w dniu 21 maja 2024 roku w Gliwicach na posiedzeniu niejawnym

sprawy z powództwa G. K.

przeciwko Skarbowi Państwa - Prezesowi Sądu Okręgowego w (...), Skarbowi Państwa - Prezesowi Sądu Apelacyjnego (...)

o zapłatę

oddala powództwo (art. 191 ¹ par. 3 Kodeksu postępowania cywilnego (kpc)).

SSO Tadeusz Trojanowski

Sygn. akt I C 504/24

UZASADNIENIE (z urzędu – art. 191 ¹ par. 4 kpc)

Powód G. K. zgłosił roszczenie o zapłatę kwoty 213 610 562 zł od jednostek organizacyjnych Skarbu Państwa – Prezesa Sądu Okręgowego w (...) oraz Prezesa Sądu Apelacyjnego (...). Z uzasadnienia wynika, iż powód usiłował prowadzić przed SO w (...) proces cywilny przeciwko trzem biegłym sądowym: J. S., B. R. oraz K. C. (SO (...) I C 379/22; SA (...) I ACa 1013/22). Powód przegrał tą sprawę w obu instancjach. Sąd Okręgowy w (...) ustanowił dla powoda pełnomocnika z urzędu w celu napisania bliżej nieokreślonej skargi na wyrok Sądu Apelacyjnego (...). Właściwa rada adwokacka wyznaczyła do tego zadania adwokat P. D.. Powód zarzuca temu pełnomocnikowi nieetyczne zachowanie, brak współpracy z nim, nienależyte udzielanie mu pomocy prawnej, niesporządzenie opinii o możliwości lub braku możliwości wniesienia skarg do Sądu Najwyższego, niesporządzenie samych skarg, brak reakcji na sporządzane przez powoda projekty skarg – co spowodowało straty materialne powoda w oznaczonej wysokości. Powyższe okoliczności uzasadniają występowanie wszystkich przesłanek odpowiedzialności odszkodowawczej pozwanych jednostek organizacyjnych Skarbu Państwa.

W ocenie Sądu powództwo jest w sposób oczywisty bezzasadne. Zgodnie z art. 118 par. 1 i 2 kpc ustanowienie adwokata lub radcy prawnego przez sąd jest równoznaczne z udzieleniem pełnomocnictwa procesowego. Adwokat lub radca prawny ustanowiony przez sąd jest obowiązany zastępować stronę w zakresie wynikającym z art. 91 kpc (zakres umocowania pełnomocnika z wyboru tj.: 1) wszystkich łączących się ze sprawą czynności procesowych, nie wyłączając powództwa wzajemnego, skargi kasacyjnej, skargi o wznowienie postępowania i postępowania wywołanego ich wniesieniem, jak też wniesieniem interwencji głównej przeciwko mocodawcy; 2) wszelkich czynności dotyczących zabezpieczenia i egzekucji; 3) udzielenia dalszego pełnomocnictwa procesowego adwokatowi lub radcy prawnemu; 4)zawarcia ugody, zrzeczenia się roszczenia albo uznania powództwa, jeżeli czynności te nie zostały wyłączone w danym pełnomocnictwie; 5) odbioru kosztów procesu od strony przeciwnej), chyba że z postanowienia sądu wynika, iż obowiązek zastępowania strony ustaje wcześniej.

Samo udzielenie pełnomocnictwa przez organ procesowy ma charakter blankietowy, bowiem nie jest równoznaczne z ustaleniem tożsamości adwokata lub radcy prawnego, który ma reprezentować stronę z urzędu. To następuje dopiero po wyznaczeniu konkretnej osoby przez właściwy organ samorządu adwokatów lub radców prawnych. Dopiero wyznaczenie adwokata lub radcy prawnego przez właściwą radę kreuje między mocodawcą a pełnomocnikiem stosunek pełnomocnictwa. Przed tym wyznaczeniem nie powstają żadne skutki procesowe związane z ustanowieniem pełnomocnika.

Pełnomocnik z urzędu tego pełnomocnictwa wypowiedzieć nie może; może je natomiast wypowiedzieć strona, dla której został on ustanowiony (Wyrok Sądu Najwyższego - Izba Cywilna z dnia 15 września 2016 r. I CSK 607/15). Profesjonalni pełnomocnicy działający z urzędu nabywają liczne uprawnienia i obowiązki, które stanowią o istocie stosunku pełnomocnictwa. Pełnomocnictwo takei obejmuje – podobnie jak przy pełnomocnictwie z wyboru – umocowanie do samodzielnego przeprowadzenia wszelkich czynności w sprawie. Ustanowiony adwokat z urzędu powinien z należytą starannością dbać o interes klienta, przy zachowaniu pełnego profesjonalizmu swoich działań – tak jak pełnomocnik z wyboru. W każdym przypadku podstawą stosunku pełnomocnictwa jest stosunek zaufania pomiędzy mocodawcą a pełnomocnikiem. W przypadku pełnomocnictwa z urzędu – chociaż pełnomocnictwa udziela sąd to stosunek zaufania musi istnieć pomiędzy pełnomocnikiem a stroną, dla której został on ustanowiony. Wszelkie uchybienia w pracy pełnomocnika wywołują skutek nie w sferze interesów organu procesowego ustanawiającego pełnomocnika, lecz w sferze interesów strony na rzecz której ma on działać. Samodzielność działania pełnomocnika implikuje jego odpowiedzialność względem strony – z wyłączeniem organu który go ustanowił. Adwokat pełniący funkcję pełnomocnika z urzędu odpowiada wobec strony na rzecz której ma działać za negatywne następstwa swoich działań skutkiem których następuje uszczerbek w dobrach prawnych tej strony. Nie odpowiada za nie – odnosząc to do realiów sprawy – Sąd Okręgowy w (...) który blankietowo przyznał powodowi prawo do pomocy prawnej z urzędu jak i tym bardziej Sąd Apelacyjny (...) który – jak wynika z uzasadnienia pozwu – żadnych czynności związanych z ustanowieniem pełnomocnika na rzecz powoda nie podjął. Wyżej wskazane jednostki organizacyjne Skarbu Państwa nie ponoszą odpowiedzialności za zachowania pełnomocnika; nie posiadają one legitymacji biernej w niniejszej sprawie. Pozew winien być skierowany przeciwko konkretnemu pełnomocnikowi

Biorąc pod uwagę wyżej wskazaną argumentację powództwo należało oddalić jako oczywiście bezzasadne w rozumieniu art. 191 ¹ par. 3 kpc – z powodu braku wyżej opisanej legitymacji biernej. Zgodnie z tym przepisem Sąd może oddalić powództwo na posiedzeniu niejawnym bez nadawania sprawie biegu jak w klasycznym postępowaniu rozpoznawczym (tj. bez doręczania odpisu pozwu czy rozpoznawania zawartych w nim wniosków dowodowych). Z powyższych względów uzasadnienie wyroku sporządzono z urzędu zgodnie z art. 191 ¹ par. 4 kpc.

SSO Tadeusz Trojanowski