Serwis Internetowy Portal Orzeczeń używa plików cookies. Jeżeli nie wyrażają Państwo zgody, by pliki cookies były zapisywane na dysku należy zmienić ustawienia przeglądarki internetowej. Korzystając dalej z serwisu wyrażają Państwo zgodę na używanie cookies , zgodnie z aktualnymi ustawieniami przeglądarki.

I C 496/20 - wyrok Sąd Okręgowy w Gliwicach z 2021-10-20

Sygn. akt:I C 496/20

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 20.10.2021 roku

Sąd Okręgowy w Gliwicach I Wydział Cywilny

w składzie:

Przewodniczący:

SSO Wojciech Hajduk

Protokolant:

po rozpoznaniu w dniu 20.10.2021 roku w Gliwicach

sprawy z powództwa R. K.

przeciwko (...) z siedzibą w W.

o ustalenie oraz zapłatę

1.  ustala, że umowa kredytu hipotecznego (...) z dnia 16.06.2008r nr (...) zawarta pomiędzy (...) w W. i powodem R. K. jest nieważna;

2.  zasądza od pozwanego (...) w W. na rzecz powoda kwotę 20.234,45zł z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 20.10.2021 oraz kwotę 39.263,70 CHF (trzydzieści dziewięć tysięcy dwieście sześćdziesiąt trzy CHF) z ustawowymi odsetkami od sumy pieniężnej wyrażonej w walucie obcej od dnia 20.10.2021;

3.  zasądza od pozwanego na rzecz powoda kwotę 6.400zł (sześć tysięcy czterysta złotych) tytułem kosztów postepowania

SSO Wojciech Hajduk

IC 496/20 UZASADNIENIE

Powód R. K. w pozwie przeciwko (...) w W. domagał się

-ustalenia, że umowa o kredyt hipoteczny (...) nr (...) zawarta pomiędzy (...) w W. i powodem R. K. z dnia 16.06.2008r- jest nieważna,

-zasądzenia od pozwanego kwoty 20.234,45zł oraz 39.263,70 CHF z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od 9.05.2020r

ewentualnie

- zasądzenia od pozwanego kwoty 73.832,92zł wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od 9.05.2020 tytułem zwrotu różnicy rat uiszczonych, a rat należnych po eliminacji niedozwolonych postanowień umownych

ewentualnie

-zasądzenia od pozwanego na rzecz powoda kwoty 7.990,66zł wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od 9.05.2020 tytułem zwrotu różnicy pomiędzy wysokością rat z okresu 4.10.2010 do 3.10.2011, i w dniach 7.11.2012, 5.05.2014, 18.08.2014, 5.03.2018, a wysokością rat należnych po wyeliminowaniu abuzywności

oraz kwoty 39.263,70CHF wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dni doręczenia pozwu tytułem zwrotu nienależnych świadczeń spełnionych w walucie indeksacji od 2.11.2011 do 2.04.2020.

Uzasadnił, że w dniu 16.06.2008 zawarł z poprzednikiem prawnym pozwanego (...) w W. umowę o kredyt hipoteczny nr (...) indeksowany do waluty obcej CHF (pomimo, że w umowie nazwano go denominowany) na kwotę 171.500zł zł na okres 240 miesięcy, oprocentowany stawką LIBOR. Celem kredytu było sfinansowanie budowy realizowanej przez dewelopera. W umowie wskazano, że kwota wypłacona zostanie przeliczona zgodnie z kursem kupna franków szwajcarskich wg Tabeli Kursów obowiązującej w Banku. Zabezpieczeniem spłaty kredytu miała być między innymi hipoteka kaucyjna na rzecz banku na nieruchomości przy ul (...) (po wyodrębnieniu nowej księgi wieczystej z już istniejącej (...)). Spłata kredytu miała następować w PLN w 240 ratach, przy zastosowaniu kursu sprzedaży CHF w dniu płatności każdej raty wg kursów ustalanego przez bank w Tabeli Kursów Banku z posiadanego w banku rachunku, Umowa nie zawierała żadnych postanowień dotyczących ustalania kursów przez pozwany bank. Nie ustalono żadnych obiektywnych mierników lub warunków ustalania kursów walut, pozostawiając całkowitą dowolność kredytodawcy. Integralną częścią umowy były „(...)w (...)”. Kredyt został wypłacony jednorazowo. Pozwany przeliczył kwotę kredytu na walutę szwajcarską po ustalonym przez siebie kursie franka szwajcarskiego. W konsekwencji wysokość kredytu została przez pozwanego arbitralnie ustalona na 84.449,48 CHF. Do dnia 2.04.2020r. spłacił w sumie kwotę 39.263,70CHF oraz 58.331,22zł. Powód zarzucił naruszenie art. 69 ust. 1 i 2 pkt 3 prawa bankowego poprzez brak określenia kwoty i waluty kredytu oraz abuzywność powołanych wyżej postanowień umownych. Umowa nie tylko nie określa wysokości kredytu w złotych polskich, ale także nie precyzuje mechanizmu dokonania przeliczenia, co daje bankowi możliwość jednostronnego kształtowania wysokości zobowiązania co powoduje, że jest sprzeczna z art. 353 ( 1)kc i 358 ( 1) kc. Stosunek umowny został tak ukształtowany, że ryzyko walutowe zostało przerzucone w całości na konsumenta i w tym zakresie naruszono obowiązek informacyjny banku. Powoduje to nieważność umowy i uzasadnia żądanie ustalenia nieważności oraz zasądzenie nienależnie spełnionego świadczenia

Pozwany wniósł o oddalenie powództwa w całości. Zaprzeczył, aby umowa była nieważna i aby umowa zawierała klauzule abuzywne. Pozew ma na celu podważenie umowy sprzecznie z rolą i funkcją indywidualnej kontroli postanowień umownych, które zostały indywidualnie uzgodnione. Powód nie ma interesu prawnego w żądaniu ustalenia nieważności umowy. Na wypadek uwzględnienia żądania złożył zarzut potrącenia i zatrzymania.

SĄD USTALIŁ

w dniu 16.06.2008 zawarł z poprzednikiem prawnym pozwanego (...) w W. umowę o kredyt hipoteczny nr (...) indeksowany do waluty obcej CHF (pomimo, że w umowie nazwano go denominowany) na kwotę 171.500zł zł na okres 240 miesięcy, oprocentowany stawką LIBOR 3M. Celem kredytu było sfinansowanie budowy realizowanej przez dewelopera.

Umowa została sporządzona na podstawie wzorca banku, wskazano w niej min. że kwota kredytu jest denominowana- waloryzowana do CHF, kwota kredytu denominowanego (waloryzowanego) w CHF lub transzy kredytu zostanie określona wg kursu kupna dewiz zgodnie z Tabelą kursów obowiązującą w Banku w dniu wykorzystania kredytu lub transzy, o wysokości wykorzystanego kredytu wyrażonej w CHF, wysokości odsetek w okresie karencji, wysokości rat kapitałowo-odsetkowych w ww. walucie bank poinformuje kredytobiorcę w terminie 7 dni od dnia całkowitego wykorzystania kredytu na zasadach określonych w (...) w (...)”. [§2 pkt2i3 k-32]. Podobne odesłanie do Tabeli Kursów banku, dla potrzeb wyliczenia prowizji, zawierał §5pkt4 „(...) w (...)” [§5pkt4 (...) k-40v]. W §9pkt2 umowy wskazano, że kredytobiorca zobowiązuje się spłacić kwotę kredytu z odsetkami w 240 miesięcznych ratach od 2.07.2008r. Wysokość rat jest wyrażona w CHF. Spłata rat dokonywana jest po uprzednim przeliczeniu wg kursu sprzedaży dewiz dla CHF zgodnie z (...) obowiązującą w dniu spłaty [umowa §9 pkt 2 k-33]. W §4 pkt4 umowy powód oświadczył, że został poinformowany o ryzyku związanym ze zmianą kursów walut oraz rozumie wynikające z tego konsekwencja [umowa §4pkt4 k-34]. Wszystkie formalności zostały przeprowadzone w siedzibie banku. Pracownik przedstawił powodowi ofertę kredytu indeksowanego jako najkorzystniejszą na rynku, o zdecydowanie niższej racie kapitałowo-odsetkowej. Nie poinformował szczegółowo o ryzyku kursowym i wpływie wahań kursowych na wysokość kapitału do spłaty i raty kredytowej, przedstawił mu wyliczenie różnicy wysokości rat kapitałowo-odsetkowych stałych i malejących, wskazał, że wahania kursu CHF nie przekroczą 10%-15%. Spłata kredytu następowała poprzez obciążanie jego rachunku prowadzonego w Banku [zeznania powoda k-185-186; §9 pkt 4 umowy k-33]. W dniu 25.10.2011 strony zawarły Aneks wg którego min. zmieniono § 9 ust 2 umowy i od 2.11.2011 spłata rat dokonywana była w CHF, dodano § 9 ust 2a umowy, w którym ustalono wysokość obowiązujących w banku kursów kupna i sprzedaży dewiz w oparciu o kurs bazowy i marżę banku, gdzie kurs bazowy wyliczany jest na podstawie aktualnej rynkowej ceny kupna i sprzedaży dewiz [Aneks k-36-39 UWAGA NIE OKREŚLONO CO TO JEST RYNKOWA CENA I ŻE JEST JEJ RÓWNY – tylko na podstawie]. Do dnia 2.04.2020r. spłacił w sumie kwotę 39.263,70CHF oraz 58.331,22zł [zaświadczenie k-43-45].

Powyższy stan faktyczny ustalono w oparciu o powołane wyżej dokumenty i zeznania powoda. Zeznania świadków D. H. [k-184-185], J. L. [k-189-190] oraz A. K. [191-194] mają dla sprawy drugorzędne znaczenie. Osoby te nie miały kontaktu z powodem, nie brały udziału przy sporządzaniu umowy. Zeznania dotyczyły min. obowiązków doradców bankowych w zakresie udzielania klientom informacji i pouczeń, w okresie gdy zawierana była umowa, mechanizmów finansowych, w oderwaniu od konkretnej sytuacji powoda, sposobu przedstawienia oferty i okoliczności zawarcia umowy.

SĄD ZWAŻYŁ

Okoliczność, że pozwany jest następcą prawnym (...) w W. pozostaje poza sporem, została przyznana przez pozwanego. Zgodnie z art. 69 ust. 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. prawo bankowe przez umowę kredytu bank zobowiązuje się oddać do dyspozycji kredytobiorcy na czas oznaczony w umowie kwotę środków pieniężnych z przeznaczeniem na ustalony cel, a kredytobiorca zobowiązuje się do korzystania z niej na warunkach określonych w umowie, zwrotu kwoty wykorzystanego kredytu wraz z odsetkami w oznaczonych terminach spłaty oraz zapłaty prowizji od udzielonego kredytu. Należy wskazać, że w świetle utrwalonego poglądu w orzecznictwie i doktrynie, umowy kredyt indeksowany do waluty obcej były, w czasie zawarcia spornej umowy, dopuszczalne w świetle zasady swobody zawierania umów z art. 353 ( 1 )kc. W umowie kwota kredytu została określona w PLN, a waluta CHF jest miernikiem ustalenia wysokości zobowiązania w PLN, odmiennie niż w kredytach denominowanych, których Istotą jest wyrażenie kwoty zobowiązania w walucie obcej i jej następcze przeliczenie na złote polskie (lub inną walutę). Tym samym sporna umowa kredytu jest umową indeksowaną, a analiza przez pryzmat art. 385 ( 1 )§1kc prowadzi do wniosku, że w nie doszło do jej skutecznego zawarcia z uwagi na rażące naruszenie interesów powoda jako konsumenta poprzez niekorzystne ukształtowanie jego sytuacji ekonomicznej na skutek nieusprawiedliwionej i niekorzystnej dysproporcji praw i obowiązków. Zgodnie z art. 385 ( 1 )§1kc postanowienia umowy zawieranej z konsumentem nieuzgodnione indywidualnie nie wiążą go, jeżeli kształtują jego prawa i obowiązki w sposób sprzeczny z dobrymi obyczajami, rażąco naruszając jego interesy (niedozwolone postanowienia umowne). Nie dotyczy to postanowień określających główne świadczenia stron, w tym cenę lub wynagrodzenie, jeżeli zostały sformułowane w sposób jednoznaczny.

W pierwszym rzędzie należy dokonać oceny czy umowa zawierała niedozwolone postanowienia, jaki miały charakter, czy określały główne świadczenia stron.

Powód w pierwszej kolejności zarzucił, że zawarte w umowie i „Ogólnych Warunkach Kredytowania w zakresie udzielania kredytów na cele mieszkaniowe oraz kredytów i pożyczek hipotecznych w (...)” klauzule ryzyka walutowego są abuzywne. W tym względzie należy zwrócić uwagę na treść następujących wyroków Trybunału Sprawiedliwości: z 30 kwietnia 2014r C-26/13; z 20 września 2017 r. C-186/16; z 20 września 2018r. C-51/17; z 14 marca 2019 r. C-118/17 oraz z dnia 3 października 2019 r. C-260/18. Orzeczenia te zapadły na tle umów kredytu zawartych z konsumentami i zawierających ryzyko walutowe (kredytu indeksowanego, denominowanego lub wprost kredytu walutowego). W ocenie TSUE nie jest możliwe odrywanie klauzuli ryzyka walutowego (wyrażonej czy to przez indeksację czy też denominację) od mechanizmu przeliczania waluty krajowej na walutę obcą i Trybunał Sprawiedliwości konsekwentnie kwalifikuje klauzule dotyczące ryzyka wymiany, do których zalicza także sposób ustalania kursu wymiany, jako klauzule określające główny przedmiot umowy kredytu. W wyroku z 20 września 2017r. C-186/16 dokonał wykładni art. 4 ust 2 dyrektywy Rady 93/13 z 5.04.1993r. W uzasadnieniu wyroku C- 260/18 (pkt 44 wyroku)Trybunał ponownie potwierdził swoje stanowisko w odniesieniu do kredytu indeksowanego, że klauzule dotyczące ryzyka wymiany określają główny przedmiot umowy. Orzeczenia te są wiążące dla Sądu Polskiego. Stosując prounijną wykładnię art. 385 ( 1) § 1 k.c. w zw. z art. 4 i 6 art. dyrektywy 93/13 przyjęto więc, że kwestionowane przez powodów postanowienia umowy kredytu, które wprowadzają ryzyko kursowe (ryzyko wymiany) przez mechanizm indeksacji, stanowią klauzulę określającą główne świadczenia stron ( essentialia negotii). Tym samym w dalszym etapie rozważań, w świetle art. 385 ( 1 )§1kc, konieczna jest ocena czy określone w spornej umowie i stanowiące główne świadczenia stron klauzule ryzyka walutowego [ §2 pkt1 - 3; § 9 pkt2 umowy k-32-33 oraz §5pkt4 OWKM k-40v] zostały sformułowane w sposób jednoznaczny, co skutkowałoby związaniem stron umową. Postanowienia umowne zastrzegają warunki indeksacji świadczenia do kompetencji banku odsyłając do kursów walut zawartych w "Tabeli kursów obowiązującej w banku." Prawo Banku do ustalania kursu waluty nie doznaje żadnych umownych ograniczeń w postaci skonkretyzowanych, obiektywnych kryteriów zmian stosowanych kursów walutowych. Bank swobodnie ustalał, według tylko sobie znanych zasad, kursy walut, mając nieograniczone prawo kształtowania raty. Jest to równoznaczne z prawem dowolnego kształtowania wysokości świadczeń głównych (wysokości raty i całej należności) w czasie trwania stosunku prawnego. Tym samym nie można mówić o jednoznacznym określeniu głównego świadczenia. Umowa powoduje swoistą nierówność informacyjną stron. Powód jako konsument, na podstawie treści umowy, w chwili jej zawarcia, nie był w stanie oszacować całości kwoty, którą będzie musiał spłacić w przyszłości, a o poziomie zadłużenia ratalnego [wysokości raty], dowiadywał się dopiero w związku z podjęciem odpowiedniej sumy z rachunku. Jest to nie do zaakceptowania, w tym zakresie umowa kształtuje prawa i obowiązki powoda w sposób sprzeczny z dobrymi obyczajami, rażąco narusza jego interesy w rozumieniu art. 385 ( 1)kc. Dodatkowym naruszeniem dobrych obyczajów i rażącym naruszeniem usprawiedliwionych interesów powoda jako konsumenta jest zastrzeżenie dwóch różnych kursów wymiany: kursu kupna dla przeliczenia wypłaconego przez bank kredytu, zaś kursu sprzedaży dla obliczania rat spłacanego kredytu. Powoduje to nieuzasadnione korzyści kosztem konsumenta i narusza równorzędność stron umowy przez nierównomierne rozłożenie uprawnień i obowiązków między partnerami stosunku obligacyjnego.

Należy wskazać również, że nie jest wystarczające określenie w §11 pkt 4 umowy że „ został poinformowany przez bank o ryzyku związanym ze zmianą kursów walut i rozumie wynikające z tego konsekwencje” [k-34]. Bank naruszył obowiązek rzetelnego poinformowania konsumenta. Powinien przedstawić pełną informację umożliwiającą podjęcie racjonalnej decyzji o długofalowych skutkach, w tym przedstawić wahana kursów wymiany i ryzyko związane z zaciągnięciem kredytu w walucie obcej, klarownie wyjaśnić, jak na wysokość raty kredytu wpłynęłaby silna deprecjacja kursu waluty krajowej, a także wyjaśnić, że ryzyko kursowe z ekonomicznego punktu widzenia może okazać się trudne do udźwignięcia w przypadku dewaluacji waluty, co nie miało miejsca.

Powód nie miał realnej możliwości oddziaływania na treść postanowień umownych, nie zostały indywidualnie uzgodnione, podpisał umowę przygotowaną zgodnie z wzorcem banku, a pracownik banku zapewniał o atrakcyjności kredytu. Stanowisko pozwanego, że przyjęcie przez konsumenta propozycji banku oznacza rezygnację z pertraktacji i akceptację umowy, a jej podpisanie jest równoznaczne z indywidualnym uzgodnieniem postanowień umownych, nie zasługuje na uwzględnienie. Art. 385 1 § 3 k.c. stanowi, że nieuzgodnione indywidualnie są te postanowienia umowy, na których treść konsument nie miał rzeczywistego wpływu. W szczególności odnosi się to do postanowień umowy przejętych z wzorca umowy zaproponowanego konsumentowi przez kontrahenta. Przez rzeczywisty wpływ należy rozumieć realną możliwość oddziaływania na treść postanowień umownych. Okoliczność, iż konsument znał treść danego postanowienia i nawet rozumiał je, nie może przesądzać o tym, że zostało ono indywidualnie uzgodnione. Uzgodnionymi indywidualnie są tylko takie klauzule umowne, na których treść istotnie mógł on w praktyce oddziaływać. W niniejszej sprawie powód nie miał realnego wpływu na ewentualną zmianę klauzul proponowanych przez przedsiębiorcę nawet nie zdawał sobie z tego sprawy. Przyjął propozycję pośrednika jako najkorzystniejszą, podpisał przygotowaną przez bank umowę. O braku indywidualnych negocjacji postanowień umownych świadczy również, że klauzule indeksacyjne zostały zawarte w Ogólnych Warunkach Kredytowania, a więc dokumencie, który nie podlega indywidualnym uzgodnieniom, a ponadto może być w każdej chwili zmieniony przez pozwanego. Argumentacja pozwanego odwołująca się do faktycznego stosowania kursów nieodbiegających od rynkowych nie ma znaczenia dla oceny abuzywności postanowień umownych. Ocena abuzywności postanowień umownych jest niezależna od sposobu wykonywania umowy. Powyższe okoliczności powodują, że umowa stron nie wiąże. Skutek nieważności nie został również zniwelowany przez nowelę art. 69 Pr. bank wprowadzająca z dniem 26 sierpnia 2011 roku regulację wyrażoną w ust. 2 pkt 4a tej ustawy. Ustawa weszła w życie po zawarciu umowy. Oceny prawnej umowy nie zmienia zawarcie przez strony aneksu w dniu 25.10.2011r. Co prawda nieuczciwy charakter warunku indeksacji, został usunięty i powód od jego podpisania spłaca kredyt w CHF. Odpadła więc od tego momentu niepewność co do wysokości zobowiązania. Jednakże w świetle art. 6 ust. 1 dyrektywy 93/13 w sprawie nieuczciwych warunków w umowach konsumenckich, sąd krajowy jest zobowiązany do stwierdzenia nieuczciwego charakteru warunku umowy zawartej między przedsiębiorcą a konsumentem, nawet jeśli warunek ten został zmieniony przez te strony w drodze umowy. Takie stwierdzenie pociąga za sobą przywrócenie sytuacji, w jakiej znajdowałby się konsument w braku warunku, którego nieuczciwy charakter zostałby stwierdzony, chyba że konsument poprzez zmianę nieuczciwego warunku zrezygnował z takiego przywrócenia w drodze wolnej i świadomej zgody [min. pkt 61 wyroku trybunału Sprawiedliwości z 29.04.2021 C-19/20]. Z aneksu nie wynika, by powód poprzez zmianę tego nieuczciwego warunku świadomie zrezygnował z przywrócenia sytuacji, w jakiej znajdowaliby się w braku tego warunku. Tym samym nie zrzekł się możliwości powołania się na jego abuzywny charakter. Z jego punktu widzenia celem aneksu było jedynie zmniejszenie kosztów raty. Dodany w aneksie §9a umowy, w którym ustalono wysokość obowiązujących w banku kursów kupna i sprzedaży dewiz w oparciu o kurs bazowy i marżę banku, gdzie kurs bazowy wyliczany jest na podstawie aktualnej rynkowej ceny kupna i sprzedaży dewiz, również nie zmienia oceny sytuacji. Nie określono bowiem czym jest cena rynkowa, na jakiej podstawie jest ustalana, ani że kurs bankowy walut musi być równy cenie rynkowej i marży [Aneks k-36-39] .

Powód poinformowany przez Sąd na rozprawie w dniu 14.04.2021r. o obowiązkach i możliwych negatywnych dla nich konsekwencjach związanych z ustaleniem nieważności umowy oświadczył, że nie chce jej utrzymania w mocy. Skoro nie doszło do skutecznego zawarcia umowy z uwagi na naruszenie normy art. 385 1 §1kc żądanie ustalenia nieważności umowy jest uzasadnione.

Zgodnie z art. 189kpc powód może żądać ustalenia istnienia lub nieistnienia stosunku prawnego lub prawa gdy ma w tym interes prawny. Interes prawny w ustaleniu występuje tylko wówczas gdy istnieje obiektywna potrzeba ochrony prawnej. Zgodnie z powszechnie przyjętym w doktrynie i orzecznictwie poglądem, interes prawny nie istnieje, gdy możliwe jest wytoczenie powództwa dalej idącego w swych skutkach. W niniejszej sprawie powód ma interes prawny w żądaniu ustalenia. Umowa została zawarta na 240 miesięcy, okres ten nie upłynął. Żądanie ustalenia jej nieważności, niezależnie od żądania zapłaty tytułem wzbogacenia, gwarantuje pewność sytuacji prawnej na przyszłość. Samo żądanie zapłaty nie gwarantowałoby takiej pewności prawnej. Do rozliczeń stron zastosowanie znajdą przepisy art. 405-411k.c. regulujące bezpodstawne wzbogacenie. Zgodnie z art. 405kc kto bez podstawy prawnej uzyskał korzyść majątkową kosztem innej osoby obowiązany jest do wydania korzyści w naturze, a gdyby to nie było możliwe zwrotu jej wartości. Obowiązkiem stron umowy kredytu jest wzajemne zwrócenie świadczeń. Roszczenia stron mają charakter odrębny (niezależny), co oznacza, że nie ulegają automatycznie wzajemnej kompensacji i konsument może żądać zwrotu w całości spłaconych rat kredytu niezależnie od tego, czy i w jakim zakresie jest dłużnikiem banku z tytułu zwrotu nienależnie otrzymanej kwoty kredytu. [uchwała SN z 7.05.2021 IIICZP 6/21]. Powód domagał się zasądzenia kwoty 20.234,45zł oraz 39.263,70 CHF wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 9.05.2020

Żądanie zapłaty obejmuje świadczenia uiszczone powoda przed wytoczeniem procesu i jest uzasadnione.

Pozwany złożył zarzut potrącenia: wypłaconego świadczenia tytułem kredytu oraz wynagrodzenia za bezumowne korzystanie z kapitału, a także zarzut zatrzymania. Zarzuty te nie zostały jednak skutecznie zgłoszone. Mają one charakter materialnoprawny i żeby odniosły procesowy skutek muszą zostać zgłoszone przez odpowiednio (materialnoprawnie) umocowaną osobę bezpośrednio powodowi bądź jego pełnomocnikowi, o ile pełnomocnik posiada umocowanie do przyjęcia oświadczenia o charakterze materialnoprawnym i dokonywania czynności o charakterze materialnoprawnym. O ile pełnomocnik banku był umocowany do złożenia takiego oświadczenia to pełnomocnik powoda, któremu zgłoszono w odpowiedzi na pozew powyższe zarzuty nie miał umocowania do dokonania czynności materialnoprawnych [pełnomocnictwa k-28 i 125]. Tym samym oświadczenia nie zostały zgłoszone skutecznie. Złożone na rozprawie w dniu 14.04.21r. oświadczenie pełn. pozwanego –„wnosi jak w odpowiedzi na pozew” jest niewystarczające bowiem nie doprowadziło do zapoznania się przez powoda z zarzutem potrącenia i zatrzymania (odpowiedź na pozew zawierająca oświadczenia została doręczona pełnomocnikowi powoda). Ponadto warunkiem potrącenia wierzytelności jest ich wymagalność [art. 498kc]. W chwili składania odpowiedzi na pozew roszczenia nie były wymagalne. Całkowita bezskuteczność umowy kredytu staje się trwała (definitywna) wtedy, gdy konsument należycie poinformowany o niedozwolonym charakterze postanowienia (bez którego umowa nie może wiązać) i jego konsekwencjach nie wyraził świadomej i wolnej zgody na postanowienie, a jeżeli utrzymanie umowy jest możliwe po jej uzupełnieniu - sprzeciwił się temu uzupełnieniu [uchwała SN z 7.05.2021 IIICZP 6/21]. W odniesieniu do zarzutu zatrzymania należy również wskazać, że nie ma zastosowania do umowy kredytu. Umowa ta jest umową dwustronną jednakże nie ma charakteru umowy wzajemnej [art. 496] bowiem nie spełnia kryteriów wyrażonych w art. 487 § 2 k.c. Świadczenie stron jest tym samym pieniężnym świadczeniem.

Na mocy art. 15zzs ( 2 )ustawy z 2.03.2020r. o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych rozprawę zamknięto na posiedzeniu niejawnym i na mocy art. 189kpc w pkt 1 ustalono, że umowa kredytu hipotecznego (...) z dnia 16.06.2008r nr (...) zawarta pomiędzy (...) w W. i powodem R. K. jest nieważna, w pkt 2 na zasadzie art. 405kc uwzględniono żądanie zapłaty w zakresie żądania głównego. O odsetkach orzeczono na zasadzie art. 481kc, zasądzono je od dnia wyrokowania. Całkowita bezskuteczność umowy kredytu staje się trwała (definitywna) wtedy, gdy należycie poinformowany o niedozwolonym charakterze postanowienia (bez którego umowa nie może wiązać) i jego konsekwencjach konsument nie wyraził świadomej i wolnej zgody na postanowienie, a jeżeli utrzymanie umowy jest możliwe po jej uzupełnieniu - sprzeciwił się temu uzupełnieniu [uchwała SN z 7.05.2021 IIICZP 6/21]. Powoda poinformowano na rozprawie 14.04.2021r. Tym samym odsetki należą się od wyrokowania. W pkt 3 w pozostałej części powództwo co do odsetek oddalono jako bezzasadne. W pkt 4 na zasadzie art. 98 kpc zasądzono koszty postepowania opłatę od pozwu i wynagrodzenie pełnomocnika wg minimalnej stawki.

.

Dodano:  ,  Opublikował(a):  Anna Bandyk
Podmiot udostępniający informację: Sąd Okręgowy w Gliwicach
Osoba, która wytworzyła informację:  Wojciech Hajduk
Data wytworzenia informacji: