Portal Orzeczeń Sądu Okręgowego w Gliwicach

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 23 listopada 2021 roku

Sąd Okręgowy w Gliwicach I Wydział Cywilny

w składzie:

Przewodniczący:	SSO Tadeusz Trojanowski
Protokolant:	Tomasz Chmiel

po rozpoznaniu w dniu 18 listopada 2021 roku w Gliwicach

sprawy z powództwa P. B., M. B., J. B.

przeciwko (...) z siedzibą w W., (...) Spółce Akcyjnej w W.

o zapłatę

1.  oddala powództwo przeciwko (...);

2.  odstępuje od obciążenia powodów kosztami w zakresie oddalonego powództwa przeciwko (...);

3.  zasądza od pozwanego (...) na rzecz powodów następujące kwoty:

a)  na rzecz powódki J. B. kwotę 20.000 (dwadzieścia tysięcy 00/100) złotych z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 28 września 2021 roku do dnia zapłaty

b)  na rzecz powódki M. B. kwotę 20.000 (dwadzieścia tysięcy 00/100) złotych z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 28 września 2021 roku do dnia zapłaty

c)  na rzecz powoda P. B. kwotę 20.000 (dwadzieścia tysięcy 00/100) złotych z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 28 września 2021 roku do dnia zapłaty

4.  zasądza od pozwanego (...) na rzecz powodów następujące kwoty:

a)  na rzecz powódki J. B. kwotę 925,24 (dziewięćset dwadzieścia pięć 24/100) złotych z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 11 września 2017 roku do dnia zapłaty

b)  na rzecz powódki M. B. kwotę 925,24 (dziewięćset dwadzieścia pięć 24/100) złotych z ustawowymi odsetkami od dnia 11 września 2017 roku do dnia zapłaty

c)  na rzecz powoda P. B. kwotę 925,24 (dziewięćset dwadzieścia pięć 24/100) złotych z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 11 września 2017 roku do dnia zapłaty

5.  zasądza od pozwanego (...) na rzecz powodów następujące kwoty:

a)  na rzecz powódki J. B. kwotę 9.266,66 (dziewięć tysięcy dwieście sześćdziesiąt sześć 66/100) złotych z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia
2 września 2017 roku do dnia zapłaty

b)  na rzecz powódki M. B. kwotę 9.266,66 (dziewięć tysięcy dwieście sześćdziesiąt sześć 66/100) złotych z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia
2 września 2017 roku do dnia zapłaty

c)  na rzecz powoda P. B. kwotę 9.266,66 (dziewięć tysięcy dwieście sześćdziesiąt sześć 66/100) złotych z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia
2 września 2017 roku do dnia zapłaty

6.  umarza postępowanie w ograniczonej części żądania pozwu;

7.  w pozostałym zakresie powództwo wobec pozwanego (...) oddala;

8.  odstępuje od obciążenia powodów kosztami w zakresie oddalonego powództwa przeciwko (...).

SSO Tadeusz Trojanowski

I C 475/18 Uzasadnienie

Powód pierwotnie wnosił o zasądzenie kwoty 1.000.000 (jeden milion ) zł tytułem zadośćuczynienia za skutki wypadku drogowego ze wskazanymi odsetkami (k. 1051doprecyzowano, że roszczenie po zmianie przepisów dotyczy odsetek ustawowych za opóźnienie) .Pozwanym w sprawie pierwotnie był tylko (...) w W.( dalej: (...)).W toku procesu wezwano do udziału w sprawie (...) w W. (dalej: (...); k. 593).

W toku procesu pozwany (...) wypłacił powodowi kwotę 152 500 zł zadośćuczynienia na zasadzie kulancji. Wypłacono także kwotę 10.555,93 zł tytułem poniesionych przez powoda kosztów leczenia, kwotę 1694,13 zł tytułem kosztów leczenia i 2700 zł tytułem kosztów rehabilitacji, dalszych wypłat nie było(k. 1051).

Pozwani wnosili o oddalenie powództwa( k. 57,608).

Pismem z dnia 20.11.2017r. powód rozszerzył powództwo o wnosząc o zasądzenie od pozwanych solidarnie na rzez powoda kwoty 2.775,72 zł –ponad wypłaconą w toku postępowania likwidacyjnego przez (...) kwotę 10.555,93 zł - tytułem poniesionych przez powoda kosztów leczenia wraz ze wskazanymi odsetkami oraz o zasądzenie od pozwanych solidarnie na rzecz powoda kwoty 27.800 zł tytułem poniesionych przez powoda kosztów sprawowanych nad nim opieki przez jego najbliższych wraz ze wskazanymi odsetkami(k. 552).Wobec dokonanej wypłaty kwoty 152.500 zł powód cofnął pozew ze zrzeczeniem się roszczenia w zakresie wypłaconej kwoty, wnosząc o zasądzenie odsetek od tej kwoty(k.553); pełnomocnik powoda dochodził w tej sytuacji zadośćuczynienia w kwocie 847.500 zł ponad dokonaną z tego tytułu wypłatę (k.556).

W toku procesu powód zmarł a w jego miejsce wstąpili następcy prawni.

Sąd ustalił co następuje.

W dniu 29 czerwca 2016 roku r. powód- jako rowerzysta- został potrącony przez kierującego samochodem, którego posiadacz zawarł umowę ubezpieczenia z pozwanym (...) (w uzasadnieniu pozwu jest omyłka pisarska w dacie zdarzenia).

Stan zdrowia powoda po jego wypisaniu ze szpitala wymagał zabiegów rehabilitacyjnych w celu powrotu do elementarnej sprawności i samodzielności. Koszty tych zabiegów do dnia 20.11.2017 r. wyniosły 6.700 zł. Stan zdrowia powoda wymagał zaleconych przez lekarzy leczących lekarstw oraz środków opatrunkowych. Pielęgnacja powoda w związku z jego niesprawnością wymagała stosowania dodatkowych środków higienicznych( pieluchy, podkłady, cewniki etc.) oraz pielęgnacyjnych. Łączne koszty poniesione w wyżej wymienionych tytułów wyniosły do dnia 20.11.2017 r. 5.701,59 zł(k. 553). Nadto obrażenia doznane prze powoda powodowały, że musiał on skorzystać ze specjalistycznego łózka; opłaty z tego tytułu w wysokości 60 zł za miesiąc wyniosły łącznie 540 zł. Powód wymagał pomocy przy najprostszych czynnościach, w tym przy ubieraniu i codziennych zabiegach higienicznych. W celu ułatwienia ubierania powoda koniecznym był zakup luźnej i rozpinanej odzieży w związku z rehabilitacją i pobytem w szpitalu rehabilitacyjnym; powód poniósł z tego tytułu koszt 460,07 zł. Niezbędnym było zakupienie golarki elektrycznej aby umożliwić najbliższym powoda jego pielęgnacje ( utrzymanie brody), koszt zakupu golarki to 129,99zł. Wezwaniami do dobrowolnej zapłaty pełnomocnik powoda zażądał od pozwanego (...) zwrotu kosztów leczenia w kwocie 13.331,65 zł. Pozwany wypłacił z powyższego tytułu kwotę 10.555,93 zł . A zatem pozwany wypłacił powodowi łącznie kwotę 163.055,93 zł na co składają się: 152.500 zł zadośćuczynienia, 10.555,93 zł kosztów leczenia, 2700 zł tytułem rehabilitacji i 1694,13 zł tytułem kosztów leczenia (k. 609).Po wypadku powód korzystał z pomocy medycznej w szeregu placówek (k. 780-782.Przed wypadkiem poszkodowany miał przewlekłe schorzenie płuc, osteoporozę kręgosłupa i zmiany zwyrodnieniowe kręgosłupa( k. 786). W wyniku wypadku doszło do następujących urazów: uraz czaszkowo-mózgowy , wieloodłamowe złamanie zatoki szczękowej oraz dolnej ściany oczodołu prawego, stłuczenie klatki piersiowej z krwawieniem do jamy opłucnowej, przykręgosłupowe złamanie żeber, wieloodłamowe złamanie kręgu Th 2 z krwiakiem i zwężeniem kanału kręgowego, podwinięcia segmentu dwóch kręgów, złamania łuku kręgu i załamania wyrostka kolczystego kręgu. W/w obrażenia spowodowały: wstrząs rdzeniowy z niewydolnością krążeniowo-oddechową, utrwalony niedowład kończyn górnych z porażeniem kończyn dolnych, nawracające infekcje dróg moczowych i oddechowych, konieczność leczenia operacyjnego złamanych kręgów. Po wypadku obserwowano u powoda zaburzenia funkcji poznawczych i nastroju w stopniu znacznym. Uszczerbek związany ze złamaniem żeber biegli oszacowali na 10 % (k. 787), skutki złamanie kręgu Th 2 ocenili na 100% wobec całkowitego porażenia kończyn dolnych i niedowładu kończyn górnych a pozostałe uszczerbki w zakresie kręgów oszacowali na 5% gdyż wskazane złamania kręgów wymagały leczenia operacyjnego(łącznie z punktu widzenia neurologa i ortopedy 115%- karta 787 akt; należy w tym miejscu nadmienić, że medycyna to nie matematyka, wskazane wielkości maja charakter obrazowy i nie muszą sumować się do jedności) .Leczenie powoda było wielokrotnie wikłane wobec niewydolności krążeniowo-oddechowej oraz nawracającymi infekcjami dróg oddechowych i infekcją wirusową. Nasilenie cierpień zarówno fizycznych jak psychicznych u powoda było znaczne. Cierpienia te wynikały z licznych obrażeń, uciążliwości leczenia ( intubacja, tracheostomia, wentylacja mechaniczna) oraz uszkodzenia rdzenia kręgowego .Przyczyna śmierci powoda pozostaje w związku przyczynowym z wypadkiem (vide k. 787/788); odniesione w wypadku obrażenia a zwłaszcza poprzeczne uszkodzenie rdzenia w wysokim odcinku piersiowym było obrażeniem realnie zagrażającym życiu, także w późniejszym okresie powypadkowym. Powód po wypadku wymagał systematycznej rehabilitacji; prowadzenie rehabilitacji w warunkach domowych zmniejsza ryzyko powikłań pod postacią infekcji dróg oddechowych i dróg moczowych w porównaniu z rehabilitacją szpitalna (k. 788).Prowadzenie ciągłej systematycznej rehabilitacji uzasadnione było koniecznością utrzymania odpowiedniej sprawności układu mięśniowo-szkieletowego , tym samym zapobiegania przykurczom, odleżynom i sprzyjało poprawie wydolności oddechowej i poprawie kondycji psychicznej. Wszystkie załączone w aktach sprawy rachunki dotyczące rehabilitacji są zasadne; Sąd uznał za zasadne także wydatki na zakup odzieży i bielizny oraz szamponu, gdyż wobec ustalenia, że powód często się pocił, do stwierdzenia ich zasadności nie trzeba opinii biegłego; wpłaty na „ ofiary” Sąd uznał za opłatę za wypożyczanie sprzętu rehabilitacyjnego wobec wiarygodnego twierdzenia strony powodowej w tym zakresie. Czas oczekiwania na rehabilitację szpitalną w ramach NFZ sięga czasami 2-3 lat (k.788)

Obrażenia odniesione przez powoda w wypadku spowodowały konieczność sprawowania nad nim opieki pielęgniarskiej jego żony, która musiała wspomagać go przy wykonywaniu codziennych czynności w tym związanych z higieną osobistą powoda, poruszaniem się po domu, załatwianiem spraw urzędowych etc. Opieka nad powodem sprawowana była od dnia opuszczenia przez niego szpitala to jest od 23.09.2016 r. , z wyłączeniem okresu w którym powód przebywał w Szpitalu w R. w dniach od 18.10.2016 r. do 23.10.2016 r. Wymiar dziennej opieki zmieniał się w zależności od potrzeb poszkodowanego i wynosił średnio 10 godzin dziennie. Do dnia 31.07.2017 r. łączny wymiar opieki nad powodem wyniósł 2780 godzin. Przyjmując kwotę 10 zł za godzinę opieki przy 2780 godzinach koszt opieki faktycznie sprawowanej przez żonę wyniósł łącznie 27.800 zł. Opiekę taką należy traktować jako odszkodowanie związane ze zwiększonymi potrzebami osoby poszkodowanego w rozumieniu art. 444kc, wezwany do zapłaty pozwany (...) nie wypłacił z tego tytułu żadnej kwoty. W toku niniejszego procesu wszczęto i po wycofaniu wniosku umorzono postępowanie w przedmiocie ubezwłasnowolnienia powoda . Postepowanie w przedmiocie wypadku prowadziła Prokuratura Rejonowa (...) Sprawca wypadku w którym został poszkodowany powód poruszał się samochodem marki (...) nr rej. (...).Postępowanie karne został umorzone wobec niewykrycia sprawcy, ustalono jednak dane samochodu , którym poruszał się sprawca.

Zgodnie z zapisami systemu informatycznego (...) w dniu 26 czerwca 2016 roku nabywcą przedmiotowego pojazdu został P. H. (1)(k.587), na podstawie dostarczonego przez zbywcę pojazdu dokumentu zbycia( w tym przypadku umowy -kupna sprzedaży z daty 26.06.2016 r.) na nabywcę czyli P. H. (1) w systemie informatycznym (...) została automatycznie wygenerowana umowa w zakresie odpowiedzialności cywilnej (OC) polisa nr (...) z okresem odpowiedzialności od 26.06.2016 r., do 12.08.2016 r., która była kontynuacją umowy zbywcy, brak jest jej wersji papierowej(k.587). Zgodnie z art.32 ustawy z 22.05.2003 r. o ubezpieczeniach obowiązkowych, (...) i (...) zbywca pojazdu jest zobowiązany dostarczyć do zakładu ubezpieczeń dokument zbycia w terminie 14 dni od dnia zbycia pojazdu. Na w/w umowie zarejestrowano dwie szkody powstałe w dniu 29.06.2016 r.: jedną ze statusem zlikwidowana wypłacona z kwot 677,25 zł oraz ze statusem zlikwidowana częściowo – z której wypłacono zadośćuczynienie oraz zwrot kosztów leczenia w kwocie łącznej 163.055,93 zł (k. 587).

Umowa złożona do (...) dotycząca zbycia pojazdu (...) nr rej. (...) została zawarta pomiędzy K. G. i J. G. (1) a P. H. (1), zbywcy zgłosili zbycie pojazdu na podstawie art. 78 ustawy Prawo ruchu drogowym Prezydentowi Miasta G. (k. 588,588 verte).

W dniu wypadku powód jechał rowerem na targ. Przed wypadkiem był sprawny ,dużo jeździł na rowerze, zrywał czereśnie z wysokiego drzewa. Poza problemami z prostatą i z płucami był zdrowy. Wskutek wypadku po wypadku miał problemy z siedzeniem na wózku inwalidzkim, z przewróceniem się na łóżku, wymagał pomocy przy czynnościach fizjologicznych, miał cewnik, co miesiąc wymagał zmiany cewnika po wymianie cewnika doznawał zapalenia i wymaga podania antybiotyku. Wymagał karmienia rozdrobnionymi pokarmami, jelita nie działały prawidłowo , miał wzdęcia i bóle. W czasie zapalenia płuc przebywał w szpitalu , poza tym przebywał w domu. Rodzina powoda starała się o uzyskanie rehabilitacji z NFZ w R., w Z. i P. ale nie było takiej możliwości. Rehabilitant przyjeżdżał do powoda dwa razy w tygodniu na godzinę ,opłata wynosiła 100 zł za godzinę. Powód był zrezygnowany, cierpiał, miał problemy ze z snem. Skarżył się na bóle całego ciała. Rodzina powoda do wynajętego łóżka dokupiła materac przeciwodleżynowy. Powód często się pocił i odkrztuszał i wymagał zmiany odzieży. Stale odczuwał zimno, nie był w stanie się przykryć kiedy się odkrył. Wymagał częstego podawania płynów, częstej zmiany podkładów, pampersów, potrzebował oliwek i płynów przeciwodleżynowych, nacierania maściami rozgrzewającymi. Powód był zrezygnowany, nie chciał już żyć, miał myśli samobójcze, uderzył się pilotem w głowę. Powód po wypadku początkowo wierzył że będzie chodził ale kiedy okazało się jest zupełnie niesamodzielny stał się apatyczny(k562).Powód był rozdrażniony, nie chciał jeść .Przed wypadkiem był aktywny, pomagał w rodzinnym gospodarstwie rolnym. Po wypadku 3 krotnie miał zapalenie płuc. Żona powoda wykonywał czynności które jej pokazywał rehabilitant, czynności przy mężu zajmowało jej 10 godzin dziennie( zeznania świadków J. B. i M. B.).

Uszczerbek na zdrowiu powoda w zakresie chirurgii szczękowo-twarzowej k. 837 i n. wynosi 5%; złamanie żuchwy zakwalifikowano do leczenia zachowawczego, złamanie prawego zespołu oczodołowo-jarzmowo-szczękowego z wgnieceniem do zabiegu operacyjnego po stabilizacji stanu ogólnego. Z tymi obrażeniami wiązały się dolegliwości bólowe o znacznym natężeniu i były one skutkiem przedmiotowego wypadku.

U powoda w wyniku wypadku rozwinęły się zaburzenia sprawności funkcji poznawczych o charakterze pourazowym, stwierdzono u niego szereg dysfunkcji psychicznych (k. 876) które nie wynikały z jego schorzeń przed wypadkiem, biegli oszacowali uszczerbek na zdrowiu psychicznym na 50 %; powód stał się całkowicie zależny od opieki osób drugich.

W wyniku wypadku doszło u powoda także do uszkodzenia układu oddechowego(k.909), doszło do krwiaka prawej jamy opłucnowej i stłuczenia dolnej partii płuc. Uszczerbek w tym zakresie oszacowano na 10%.Niewydolnosć oddechowa i krążeniowa nie pozostawała w związku przyczynowym ze złamaniem żeber i stłuczeniem płuc czy krwiakiem opłucnej.

Powód wymagał kompleksowej rehabilitacji ukierunkowanej na dysfunkcje o podłożu neurologicznym. Wszystkie elementy kompleksowej rehabilitacji powinny opierać się a tak zwanej rehabilitacji funkcjonalnej (k. 1013). Postepowanie fizjoterapeutyczne powinno mieć charakter ciągły to jest minimum co drugi dzień a nie w seriach pomiędzy którymi następowała by przerwa w czasie której powód stopniowo utracałby uzyskane efekty prowadzonej terapii. Postepowanie usprawniające powinno w takiej sytuacji bazować na połączeniu rehabilitacji domowej w ramach NFZ oraz rehabilitacji w formie komercyjnej. Ilość zabiegów w ramach NFZ jest ograniczona (k. 1014). Pomoc domowników powinna się ograniczać do pomocy i wykonywania u poszkodowanego zmian pozycji ciała ale w żadnym przypadku nie do prowadzenia terapii rozwojowej; konieczna jest obecność wykwalifikowanego fizjoterapeuty(k.1014).Potrzeba rehabilitacji występuje u pacjentów będących w śpiączkach a tym bardziej przytomnych.; celem takiego postepowania jest zmniejszenie ryzyka powikłań ze strony wszelkich porażeń i niedowładów jak np. przykurczy stawowych, niefizjologicznych ustawień stawów , zmian troficznych czy odleżyn. W 2017 roku nie obowiązywała ustawa o osobach z orzeczeniem znacznej niepełnosprawności (k. 1015).Średni koszt wizyty rehabilitanta w formie komercyjnej w roku 2017 kształtował się w zakresie 100-150 zł.

E. B. był starannie pielęgnowany i rehabilitowany w domu (k. 742).W dniu 15.04.2018 r. powód E. B. zmarł(k. 669).Przyczyna zgonu był stan po urazie wielomiejscowym 29.06.2016 r, karta zgonu k. 734.

Samochód (...) (...) nadal pozostaje zarejestrowany na K. G. i J. G. (1), nie został przerejestrowany na nowego właściciela P. H. (1)(informacja z UM k. 679), zbywcy sprzedali samochód na giełdzie , wydali nabywcy polisę ubezpieczeniową, dwóch mężczyzn przyjechał lawetą po samochód(k.719-720).

Nabywca P. H. (1) skupował samochody od ludzi którzy się zgłaszali gdy rozdawał ulotki kupowane samochody oddawał na złom. Nie ma prawa jazdy i nigdy nie prowadził samochodu. W latach 2007-1013 był alkoholikiem i zdarzało się że sprzedawał podpisane in blanco umowy, żeby pozyskać pieniądze na alkohol. Podpisywał cale bloczki umów sprzedaży samochodów. Umowy sprzedawał osobom ,które handlowały samochodami., tych samochodów nigdy nie widział. Czterech jego synów zajmuje się handlem samochodami, zdarzały się sytuacje że jego synowie kupowali jakieś samochody posługując się jego dokumentami; mieli do nich dostęp gdy był on pijany. Zdarzenia te były przedmiotem postępowań na policji. Niektóre z kupowanych przez P. H. samochodów nadawały się do jazdy i były dalej sprzedawane. Samochody do złomowania kosztowały po kilkaset złotych. P. H. podawał swoje dane do umów ale ich nie wypisywał bo drżały mu ręce (k. 804-805) .

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił w oparciu o następujące dowody:

- dokumentacja medyczna k. 81-398, k.473-477

- dokumenty z akt Ds.790.2016 przysłane przy piśmie k. 400- akta w załączeniu( kopie k. 423-454)

- dokumenty z akt szkody na płycie CD k. 466

- dokumenty z akt sprawy o ubezwłasnowolnienie powoda XII Ns 52/16 –akta w załączeniu w tym zaświadczenie lekarskie k.45,protokół wysłuchania k. 59,opinia k. 85,wywiad kuratora k. 108, protokół zeznań M. B. k. 118, protokół zeznań E. B. k. 138

- dokumenty dotyczące przebiegu ubezpieczenia pojazdu, którym kierował sprawca wypadku złożone na rozprawie k. 494

- rachunki za rehabilitacje k. 558 i n

- zaświadczenie rehabilitanta k. 561

- paragony i dowody wpłaty wydatków powoda związanych z wypadkiem k.562 v. i n.

- wezwania do zapłaty k. 575 i n.

- dokumenty z akt postepowania karnego przysłanych przy piśmie k. 581

-dokument (...) dotyczący przejścia ubezpieczenia OC k.587

- umowa zbycia pojazdu z daty 26.06.2016 r. i zgłoszenie zbycia k. 588 też w aktach karnych

- zeznania świadka J. B. k.651

- zeznania świadka M. B. k. 653

- akt zgonu powoda E. B. k. 669

- informacja z UM G. k. 673

- zeznania świadka J. G. k. 719

- zeznania świadka K K.-G. k. 719

-karta zgonu 734

-dokumentacja medyczna k. 741,748 (koperta) 750-761

- opinia biegłych oortopedy i neurologa k.780

-zeznania P. H. k.804-805

-opinia biegłego z zakresu chirurgii szczękowo-twarzowej k. 837 i n.

-opinia sądowo-psychiatryczno-psychologiczna k. 872 i n.

-opinia biegłego pulmonologa k. 903

- uzupełniająca opinia biegłego pulmonologa k. 937

- uzupełniająca opinia biegłych chirurga oraz neurologa

-opinia biegłego fizjoterapeuty k.1013

Opinie biegłych sporządzone w niniejszej sprawie mogą stanowić podstawę orzekania i nie budziły wątpliwości Sądu ani co do ostatecznej oceny ani co sposobu wnioskowania. Strony nie wniosły uwag do opinii biegłych a zatem zbędne było prowadzenie dalszego postępowania w zakresie opiniowania. Na ostatniej rozprawie pełnomocnik pozwanego (...) nie podtrzymywał już wcześniejszych uwag do opinii psychiatryczno-psychologicznej.

Sąd zważył co następuje:

Zasada odpowiedzialności pozwanego była kwestionowana. Pozwany (...) podawał, że odpowiedzialność za wypadek ponosi tylko kierujący samochodem. Jest to pogląd błędny.

Poglądy literatury prawniczej przytoczone przez pozwanego (...) są sprzeczne z literalną wykładnią art.98 ust.1 pkt 1 ustawy z 22.05.2003 r. o ubezpieczeniach obowiązkowych, (...) i (...): odpowiedzialność (...) powstaje dopiero gdy w zakresie szkody na osobie , gdy szkoda została wyrządzona w okolicznościach uzasadniających odpowiedzialności cywilna posiadacza pojazdu mechanicznego lub kierującego pojazdem mechanicznym a nie ustalono ich tożsamości. W niniejszej sprawie ustalono dane pojazdu jak i dane osobowe jego posiadaczy, nie ustalono jedynie osoby sprawcy-kierującego pojazdem. Ubezpieczenie OC z nazwy i istoty dotyczy właśnie posiadaczy pojazdu aby odpowiedzialność za szkody ponosiły te osoby a nie kierujący pojazdami których dane trudniej ustalić. Sąd podziela wielokrotnie wyrażane w toku postępowania poglądy (...) iż gdyby przyjąć pogląd (...) wyrażone w niniejszej sprawie istota funkcjonowania (...) uległa by wypaczeniu. W tej sytuacji w pkt 1 wyroku oddalono powództwo wobec (...).

Biorąc pod uwagę , że w dacie wytoczenia powództwa szeroko pojęty krąg osób uczestniczących w postepowaniu był inny niż w dacie zamykania rozprawy a pojazd którym poruszał się sprawca wypadku zidentyfikowano dopiero w trakcie postepowania a (...) do końca kwestionował zasadę swojej odpowiedzialności- Sąd w pkt 2 wyroku odstąpił od obciążania powodów kosztami związanymi z powództwem przeciwko (...).

Zbywcy samochodu którym poruszał się sprawca szkody zawarli z pozwanym umowę ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej, umowa ta wiązała nadal mimo zbycia pojazdu. Zachodzi adekwatny związek przyczynowy pomiędzy wypadkiem powoda a jego stanem zdrowia po wypadku. Spowodowanie wypadku stanowi czyn niedozwolony a pozwany (...) odpowiada na zasadzie art.822 kc.

Normalnymi następstwami przedmiotowego wypadku są te opisane w opinii biegłych. Należy podkreślić należy że żądanie powoda w zakresie zadośćuczynienia było wygórowane i wobec rozmiaru cierpień powoda opisanych powyżej, kwota przyznana w wyroku nie jest zaniżona.

Okoliczności wypadku oraz jego następstwa , które wynikały ostatecznie dopiero z opinii biegłego rehabilitanta pozwalają na uwzględnienie w części żądania. Sąd nie neguje cierpienia psychicznego i fizycznego powoda co do zasady jednakże żądane roszczenie było rażąco nadmierne. Cierpienia opisywane w pozwie i zeznaniach powoda zasługują na wiarę w zakresie w jakim wynika to z opinii biegłych. Opinie biegłych są w pełni wiarogodne i dają podstawy do zasądzania kwoty zadośćuczynienia, która jest adekwatna do ustalonego stopnia uszczerbku na zdrowiu.

Zgodnie z art.445 par. 1kc w razie uszkodzenia ciała lub wywołania rozstroju zdrowia sąd może przyznać poszkodowanemu odpowiednią sumę tytułem zadośćuczynienia za doznaną krzywdę. Orzekając Sąd miał na uwadze wielokrotnie w orzecznictwie podkreślany fakt, iż pojęcie „ sumy odpowiedniej” użyte w art.445 kc w istocie ma charakter niedookreślony, niemniej jednak w judykaturze wskazane są kryteria , którymi należy się kierować przy ustalaniu wysokości zadośćuczynienia. Zadośćuczynienie ma mieć przede wszystkim charakter kompensacyjny, wobec czego jego wysokość nie może stanowić zapłaty symbolicznej, lecz musi przedstawiać jakąś ekonomicznie odczuwalną wartość. Jednocześnie wysokość ta nie może być nadmierną w stosunku do doznanej krzywdy, ale musi być „odpowiednia” w tym znaczeniu , że powinna być- przy uwzględnieniu krzywdy poszkodowanego- utrzymana w rozsądnych granicach, odpowiadających aktualnym warunkom i przeciętnej stopie życiowej społeczeństwa(wyrok SN z 28.09.2001r.,III CKN 427/00 LEX nr 52766);zaznaczyć jednak należy, że najnowsze orzecznictwo akcentuje indywidualne podejście do konkretnej sprawy.

Ponadto zadośćuczynienie, choć niewątpliwie zawiera w sobie funkcję represyjną, nie jest karą lecz sposobem naprawienia krzywdy. Chodzi tu o krzywdę ujmowaną jako cierpienie fizyczne a więc ból i inne dolegliwości oraz cierpienia psychiczne czyli negatywne uczucia przeżywane w związku z cierpieniami fizycznymi lub następstwami uszkodzenia ciała, czy rozstroju zdrowia w postaci np. zeszpecenia, wyłączenia z normalnego życia itp. Celem zadośćuczynienia jest przede wszystkim złagodzenie tych cierpień. Winno mieć ono charakter całościowy i obejmować wszystkie cierpienia fizyczne i psychiczne. Przy ocenie „odpowiedniej sumy” w niniejszej sprawie wzięto pod uwagę wszystkie okoliczności wypadku mające wpływ na rozmiar doznanej krzywdy(wyrok SN z 3.02.2000 r.,I CKN 969/98 LEX 50824). Jak ustalono wyżej życie powoda po wypadku zmieniło się i ostatecznie powód zmarł.

Reasumując na krzywdę normowaną w art.445 kc należy patrzyć całościowo a nie dokonując sumarycznych obliczeń. Oczywistym jest iż nie można cierpienia ludzkiego przeliczać na procenty( ma to znaczenie jedynie pomocnicze); w realiach niniejszej sprawy, ustalone w wyroku świadczenie w jest odpowiednie. Nie uszło uwadze Sądu iż powód do śmierci przeżywał skutki zdarzenia i procesu leczenia, te skutki byly więc trwałe i zadośćuczynienie objęło także tę krzywdę nowo-ujawnianą. Poszkodowanemu przysługuje z tytułu cierpień fizycznych i psychicznych tylko jedno roszczenie(OSNCP 1963 nr2 poz.36” krzywda moralna i cierpienia fizyczne nie stanowią podstawy dwóch odrębnych roszczeń”). Powyższe nakazuje uwzględnienie w kwocie zasądzonego zadośćuczynienie należności z tytułu ”przyszłych” cierpień fizycznych i „przyszłej” krzywdy jaką można i powinno było się przewidywać w związku ze specyfiką schorzeń powoda; innymi słowy w przypadku powoda który w następstwie wypadku zmarł uwzględniono także jego obawy o przyszłość przeżywane aż do śmierci.

Jednocześnie w orzecznictwie Sądu Najwyższego w ostatnim okresie podkreślane jest przede wszystkim i traktowane jako zasada to , że wysokość odpowiedniej sumy , której przyznanie przewiduje art. 445 kc zależy przede wszystkim od rozmiaru doznanej przez poszkodowanego krzywdy, ustalonej przez Sąd przy uwzględnieniu całokształtu okoliczności sprawy. Zasada umiarkowanej wysokości zadośćuczynienia ma bowiem charakter uzupełniający w stosunku do kwestii zasadniczej jaką jest wymiar szkody niemajątkowej. Różna waga każdego z tych elementów nie może zatem prowadzić do sytuacji, ze zasądzone na rzecz powoda zadośćuczynienie w nieodpowiedniej wysokości nie rekompensowałoby należycie doznanej przez powoda krzywdy(por. wyroki Sądu Najwyższego z 30.01.2004r., I CK 131/03 OSNC 2005 , nr 2, poz.40 i z dnia 10.03.2006 r. IV CSK 80/05 OSNC 2005 , nr 10, poz. 173). W orzecznictwie pojawiły się także poglądy że oceniając wysokość zadośćuczynień można porównywać kwoty zasądzane w różnych sprawach aby unikać rażących dysproporcji, choć dominuje pogląd o indywidualnym rozpatrywaniu każdego przypadku; dla porównania : w sprawie V ACa 104/19 ( I C 118/18 SO w Gliwicach, zadośćuczynienie dla dziecka ofiary wypadku obniżono do 70.000 zł. Biorąc pod uwagę powyższe orzeczono jak w pkt 3 wyroku, uznając że sumaryczne zadośćuczynienie dla powoda winno wynosić 210.500 zł a wobec wypłaty kwoty 152.500 zł należna kwota to 60.000zł co daje po 20.000 zł dla każdego ze spadkobierców powoda E. B..

Nie budziły również wątpliwości kwoty należne z tytułu odszkodowania(art.444 par.1 kc).Wiarygodne wydatki powoda zostały potwierdzone zeznaniami. Dodać należy , że oprócz opieki należnej ze względów medycznych powodowi potrzebna była opieka żony także z uwagi na jego stan psychiczny, potrzebne mu było jej wsparcie. Biorąc pod uwagę powyższe orzeczono jak w pkt 4 wyroku w zakresie wydatków oraz w pkt 5 wyroku w zakresie kosztów opieki.

W ograniczonej części żądania pozwu-odnośnie wypłaconej kwoty 152.500zł postępowanie umorzono na zasadzie art.355 kpc w pkt 6 wyroku.

O odsetkach orzeczono w oparciu o art.481 kc w związku z art.817par.1 kc. Odsetki od kwoty zadośćuczynienia należą się od dnia 28 września 2021 r. czyli następnego dnia po doręczeniu pozwanemu (...) ostatniej opinii biegłego gdyż dopiero prowadzone postępowanie sądowe pozwoliło na w ustalenie rozmiaru cierpień powoda; orzecznictwo dopuszcza możliwość takiego orzekania( por. wyrok SA w Katowicach z 21.12.2020 r., VACA 361/18, strona 5 uzasadnienia). Odnośnie odszkodowania uwzględnione w wyroku roszczenia także były objęte wezwaniem do zapłaty i odnośnie tych kwot ubezpieczyciel mógł sam dokonać właściwej oceny roszczeń a zatem odsetki zasądzono zgodnie z żądaniami powodów.

Pozostałe dalej idące żądania w zakresie zadośćuczynienia oddalono jako nieuzasadnione w pkt 7 wyroku(art.6 kc) .

O kosztach orzeczono na zasadzie art.102 kpc wobec wyżej opisanej specyfiki sprawy, nadmiernie wygórowane roszczenie zadośćuczynienia zostało zgłoszone w innej konfiguracji personalnej(inny powód, inny pełnomocnik, inny podmiot odpowiedzialny) a zatem byłby krzywdzące gdyby koszty finansowe błędnych decyzji procesowych z początku postepowania ponosiły osoby , które wstąpiły do sprawy wskutek śmierci powoda; rozstrzygnięciem w pkt 8 wyroku objęto także kwestię nieuiszczonych „kosztów” sądowych orzeczono na zasadzie art.113 ust.1 ustawy o kosztach sądowych w sprawach cywilnych mając na uwadze powyższe ustalenia. Ponadto należy mieć na uwadze, że powód jako ofiara wypadku- a w realiach sprawy jego następcy prawni- nie powinien ponosić dalszych negatywnych skutków procesowych sposobu prowadzenia sprawy przez jego pełnomocnika w postaci nadmiernego zawyżenia wartości przedmiotu sporu przy wszczęciu procesu.

Z:

(...)

(...)

(...)

(...)

SSO Tadeusz Trojanowski

.